##book id=682//book name=Kimyanın tədrisi metodikası // ##fk=103//ks=03//fn=682// sumalltest= 500 // ##Fakültənin adı: Kimya və biologiya

##num= 20// level= 1// sumtest=17 // name=Dövri qanun, dövri sistem və atomun quruluşu mövzusunun tədrisinin mühüm məsələləri. //

1. Kimyəvi elementlərin atomlarının hansı göstəriciləri dövr daxilində dəyişmir?

A) Atom kütləsi

B) Elektromənfilik

C) Xarici elektron təbəqəsindəki elektronların sayı

D) Atomda elektron təbəqələrinin sayı

E) Atom radiusu

2. Hansı element atomunun maksimum həyacanlanmış halda ən çox sayda tək elektronları olur?

A) Kükürd

B) Azot

C) Karbon

D) Fosfor

E) Xlor

3. Dövri qanunun tərifinin müasir ifadəsində elementin hansı göstəricisinin artması əsas götürülür?

A) Nüvəsinin yükü

B) Aqreqat halı

C) Sıxlığı

D) Valentliyi

E) Ekvivalenti

4. Oksigenli turşu əmələ gətirməyən element hansıdır?

A) Xlor

B) Kükürd

C) Flüor

D) Azot

E) Brom

5. Dövri sistemin hansı oxşar elementləri misalında kimyəvi elementlərin təbii qrupları haqqında anlayışın yaradılması mümkündür? Düzgün cavabları seçin.

1 - Ağır metallar

2 – Qələvi metallar

3 – Halogenlər

4 – Amfoter metallar

5 – Qələvi torpaq metalları

6 – Yüngül metallar

7 – Təsirsiz qazlar

A) 2, 5, 3, 7

B) 1, 4, 6

C) 2, 4, 6

D) 3, 4, 5, 6

E) 1, 4, 6, 7

6. Atomun quruluşu haqqında biliklərin öyrədilməsi prosesində şagirdlərdə hansı yeni anlayışları formalaşdırmaq mümkündür? Düzğün cavabları seşin

1 - Orbital

2 – Kimyəvi reaksiya

3 – Elektron buludu

4 – Kimyəvi element

5 – Bəsit maddə

6 – Allotropiya

7 – Energetik səviyyə

8 – Atom radiusu

9 – Mol

10 – İonlaşma enerjisi

11 – Molyar kütlə

A) 1, 3, 7, 10

B) 2, 4, 6, 8

C) 4, 6, 9, 11

D) 2, 4, 11

E) 3, 6, 8

7. X elementi IV dövr IV A qrupunda yerləşirsə nəyi müəyyən etmək olar? Uyğun cavabları seçin.

1 – Atomun qısa elektron formulunu

2 – Kütlə ədədini

3 – Neytronların sayını

4 – Atomun elektron quruluşunu

5 – Oksidləşmə dərəcəsini

A) 5, 3, 1

B) 2, 3, 1

C) 2, 4, 5

D) 1, 3, 4

E) 1, 4, 5

8. Dövrlər üzrə soldan sağa doğru getdikcə elementlərin hansı parametrləri və hansı xassələri artır? Düzgün cavabları seçin

1 - Metallıq xassəsi

2 – Qeyri - metallıq xassəsi

3 – Valent elektronlarının sayı

4 – Elektromənfilik

5 – Atom radiusu

6 – Elementlərin oksid və hidroksidlərinin əsasi xassəsi

7 – Qrupun nömrəsi

8 – Baş kvant ədədi

9 – Xarici energetik səviyyədə olan elektronların sayı

A) 2, 3, 4, 7, 9

B) 1, 5, 8, 6

C) 2, 5, 8, 6

D) 3, 4, 5, 8, 6

E) 5, 6, 7, 8

9. Elementlərin dövri sistem cədvəlində yerləşməsi ardıcıllığını müəyyən edin.

1 – Na

2 – B

3 – Al, Si

4 – Cr

5 – Rb

6 – Zn

7 – Se, Br

8 – C

A) 2, 8, 1, 3, 4, 6, 7, 5

B) 2, 4, 7, 5, 8, 3, 1, 6

C) 5, 7, 6, 4, 3, 1, 8, 2

D) 3, 8, 5, 7, 4, 2, 6, 1

E) 5, 4, 7, 6, 3, 2, 8, 1

10. Elementlərin nisbi elektromənfiliklərinin artması ardıcıllığı hansı halda doğru verilmişdir

1 – C

2 – Cl

3 – O

4 – B

5 – P

6 – Br

A) 1, 2, 3, 4, 5, 6

B) 5, 4, 6, 3, 2, 1

C) 4, 5, 1, 6, 2, 3

D) 3, 2, 6, 1, 5, 4

E) 3, 1, 2, 6, 4, 5

11. Metalların nisbi elektromənfiliklərinin azalması ardıcıllığını müəyyən edun

1 – K

2 – Cu

3 – Cs

4 – Ba

5 – Mg

6– Be

7 - Zn

8 - Ca

A) 3, 6, 4, 7, 2, 5, 8, 1

B) 1, 2, 7, 4, 5, 3, 8, 6

C) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8

D) 3, 1, 4, 8, 5, 6, 7, 2

E) 2, 7, 6, 5, 8, 4, 1, 3

12. Dövri sistemdə xassələrin dəyişilməsi uyğunluğunu müəyyən edin.

I - Dövrlər üzrə soldan - sağa

II - Əsas yarımqruplar üzrə yuxarıdan aşağıya

1 - Elektromənfilik artır

2 - Elektromənfilik azalır

3 - Metallıq xassə artır

4 - Atom radiusu artır

5 - İonlaşma enerjisi azalır

6 – Qeyri - metallıq xassə artır

7 - Oksidləşdiricilik artır

8 - Oksidləşdiricilik azalır

A) I – 5, 6, 8; II – 1, 2, 3

B) I – 3, 4, 5, 6; II – 1, 2, 7, 8

C) I – 1, 4, 5; II –2, 3, 6

D) I – 1, 6, 7; II – 2, 3, 4, 8

E) I – 1, 3, 8; II – 2, 4, 6

13. Uyğunluğu müəyyən edin“Dövri qanun və kimyəvi elementlərin dövri sistemi” mövzusunun tədrisində:

I – Hansı bilikləri aktuallaşdirmaq

II – Hansı yeni bilikləri vermək mümkündür?

1 – dövr, sıra, qrup, yarımqrup anlayışlarını

2 – metallar və qeyri metallar barədə məlumatları

3 – atom orbitalları, elektron formulu

4 – atom radiusu, elektromənfilik

5 – nüvə yükü, valentlik, elektron

6 – bəsit və mürəkkəb maddə, nisbi atom kütləsi, izotop anlayışları

7– energetik səviyyə, valent elektronları

A) I - 2, 5, 6; II - 1, 3, 4, 7

B) I - 1, 7; II - 5, 6

C) I - 1, 3, 4; II - 2, 6

D) I - 1, 6, 7; II - 2, 5

E) I - 1, 7; II - 2, 3

14. XO₄^{2 -} ionunda 50 elektron var. X üçün uyğunluğu müəyyən edin.

I – Dövr

II – Qrup

III – Protonun sayı

1 – III dövr

2 – IV A qrupu

3 – VI A qrupu

4 – 16

5 – 48

A) I - 1; II - 3; III - 4

B) I - 5; II - 2; III - 3

C) I - 4; II - 3; III - 1

D) I - 5; II - 3; III - 2

E) I - 1; II - 2; III - 5

15. Uyğunluğu müəyyən edin

I – ₁₁Na

II – ₈O

III – ₂₆Fe

1 – s – elementidir

2 – p – elementidir

3 – p-orbitallarında 12 elektron var

4 – d – elementidir

5 – s- orbitallarında 12 elektron var

A) I - 5; II - 4; III - 3

B) I - 1, 5; II - 2, 4; III - 3

C) I - 3, 4; II - 1; III - 2

D) I - 1; II - 2; III - 3, 4

E) I - 2; II - 4; III - 5

16. Elementin dövri sistemdə mövqeyinə görə uyğunluğu müəyyən edin

I – Qrupunun nömrəsinə bərabərdir

II – Sıra nömrəsinə bərabərdir

III – Dövrün nömrəsinə bərabərdir

1 – nüvəsinin yükü

2 – elektronların sayı

3 - ən yüksək oksidləşmə dərəcəsi

4 – protonların sayı

5– valent elektronlarının sayı (bəzi istisnalar olmaqla)

6 – energetik səviyyələrinin sayı

A) I - 1, 4; II - 3, 5; III - 2, 6

B) I - 4; II - 3; III - 5

C) I - 3, 5; II -1, 2, 4; III - 6

D) I - 6; II - 1; III - 5

E) I - 6; II - 3, 5; III - 2

17. Əsas yarımqruplarda yuxarıdan aşağıya doğru getdikcə elementlərin xassələrinin dəyişməsi uyğunluğunu müəyyən edin

I – Metallıq

II – Qeyri - metallıq

III – Oksidləşdiricilik

1 – azalır

2 – artır

3 – dəyişmir

4 - əvvəl artır, sonra azalır

5 - əvvəl azalır, sonra artır

6 – zəifləyir

A) I - 1; II - 2; III - 3

B) I - 2; II - 1; III - 6

C) I - 3; II - 6; III - 5

D) I - 5; II - 1; III - 3

E) I - 4; II - 3; III - 1