BriÇ SÖZLÜĞÜ (tanimlar)
Yüklə 1,06 Mb.
|
Apel Simit : İngiltere’den I.G. Smith’in icat ettiği söylenen bu konvansiyon Avrupada çok kullanılmaktadır ve sanzatu kontratlarında atak edilen renkteki kuvvetiniz hakkında bilgi verir. Deklaranın ilk oynadığı renge verdiğiniz kartın büyüklüğü ile sinyal verilir: vereceğiniz kart bir löve almak veya yeri büyütmek için veya sayı vermek için değilse, atak edilen renkteki kuvvetiniz iyi ise büyük bir kart, zayıf ise küçük bir kart verirsiniz. Bu sinyal üçüncü oyuncu tarafından ortağının renginde büyük kartı kaldığını belirtmek için kullanıldığı gibi atak eden oyuncu tarafından da ortağının o rengi dönmesini istediğini belirtmek için de kulanılır. (KAYNAK:zafer-defans.blogspot.com) Apel Vermek (Signaling) : Savunma oyuncularının oyun sırasında oynadıkları kartla ortaklarına mesaj vermesi. Appeals Committee : Direktörün kararını sonuca bağlayan komite. Apel KomitesArtı Değerler : Kart dağılımından kaynaklanan ve onör puanlarının dışında bazı kurallara bağlı olarak kabul edilen (uzunluk puanı + kısalık puanı + tutuş puanı) değerler. Artı Löve : Dekleran tarafından altı lövenin üzerinde kazanılması gereken her löve Artırım : Birbirini takip eden konuşmalar yoluyla kontratın belirlenmesi süreci. İlk konuşmanın yapılması ile başlar. Artificial : Konvansiyonel, yapay. As ( Ace ) : Briçde en büyük kâğıt. Aspro Auction Aspro : Konvansiyon. Terence Reese tarafından Astro konvansiyonu üzerine geliştirilmiştir. Trefl Landy’ye benzer, ancak 5 parça rengi ikinci konuşmasında 2. oyuncu deklare eder, amaç puanı olan eli yere açtırmamak. 1NT açanın solundaki (2.) oyuncu 2♣ ile müdahale eder. Bu deklaresi ile en az 5-4 majör gösterir. Cevapçısı (4. oyuncu) 2♦ deklare ederek ortağından elini açıklamasını ister. 2. oyuncu 2. turda beş kartlı majörünü okur. Ortağı desteklemez ise diğer majörü deklare eder. ASS (Aces Scientific Sistem) : Bir briç oyun sistemi. Astro. Konvansiyon. Rakibin 1 Sanzatu açışına müdahaledir. Trefl Landy’ye benzer ancak 5-4 dağılımın majör renkler olması gerekmez. Paul Allinger, Roger Stern ve Larry Rossler tarafından geliştirilmiştir. ASTRO adı soyadlarının baş harflerinden oluşturulmuştur.
Dördüncü oyuncunun cevaplarını da aşağıdaki tabloda özetleyelim.
NOT: Kaynak: Bekir Dural İle Karşılaştırmalı Briç Atak : Arttırma konuşmaları bittikten sonra oyun bölümüne geçilebilmesi için dekleranın solundaki oyuncunun herhangi bir kartını yüzü masaya açık gelecek şekilde oynaması. İlk löveye çıkılan kart. Atout ( Atü ) : Koz. Auction Bridge : Briç oyununun tarihinde bir aşamadır. 1890’lı yıllarda gelişmiş, konuşmalara artırma kuralını getirmiş, böylece rakip de deklarasyona başlamıştır. Dolayısıyla sayıların yazılması kuralları değişmiş, konuşulan kontrata göre oyunun çıkması ya da batması gündeme gelmiştir. Bu sayı sisteminde kazanılan ellerin sayısının tamamı çizginin altına zon için yazılırdı. Kazanılan el değerleri NT için 10, ♠ için 9, ♥ için 8, ♦ için 7, ♣ için 6 idi. Zon yapmak için 30 sayı gerekiyordu. Averag Becker Average Hand : Tamamlanmamış, üzerinde anlaşılamamış veya oynanmamış el. Average Score : Average ellerine verilen sonuç. Ayarlı Skor : Hakem tarafından verilen karara dayalı skor. “Yapay” ya da “Atamalı” olabilir. 1. Yapay ayarlı skor, bir dağıtımdan herhangi bir skor elde edilememesi veya belirlenememesi durumunda verilir (örn. Bir aykırılık sonucunda bir dağıtımın oynanmasının olanaksızlığı…). 2. Atamalı ayarlı skor, bir veya her iki tarafa aykırılık sonucu meydana gelen skor yerine başka bir skorun belirlenerek verilmesi. B Bad Hand : Kötü el. Açamayan, konuşamayan veya hiç onörü olmayan el. Bağışlamak : Yere kağıt atacak son oyuncu olarak eli alabilecek bir karta sahip olunduğu halde o kartı oynamamak. Rakibin kağıt sağlamasını engellemek için uygulanan bir tekniktir. Balanced : Dengeli Balancing : Uyandırma Kontru da denir. 4üncü pozisyonda olup 2 pastan sonra ortağın puanları olduğunu hesaba katarak (ortaktan puan ödünç alarak, bazılarına göre "1 Rua" ödünç alarak) yapılır. Genellikle yarışma amaçlı, bazen de cezalandırmak amaçlı kullanılır. Her iki ortak da atabilir. (KAYNAK: Haldun Vahaboğlu)
Balancing Seat : Oyunda 3 pastan sonra ihalenin kapanmaması için konuşan son oyuncunun konumu. Baraj Açışları (Preemptive Bids) : Rakibin konuşmasını engellemek ya da zorlaştırmak amacıyla yüksek seviyede az puanla yapılan oyun açışlarıdır. Koşul: Başında iki büyük onör bulunan sekanslı 7’li veya sekanssız 8’li karttan oluşan bir renk. Amaç: 1. Rakibin konuşmasını engellemek ya da zorlaştırmak. 2. Ortağın gerekirse 3 NT deklare edebilmesini sağlamak (Preemptive açışlar). Baron : Konvansiyon. Bir Acol konvansiyonudur. 1 NTve 2 NT açışlarında Cevapçı 2 ♣ ile en düşük 4 parça rengini sorar, Açıcı maksimum puanla ilk 4 parça rengini söyler minimum puanla ya da tek 4 parça rengi ♣ ise 2 NT deklare eder. Sistem 2 NT açışında da aynı şekilde çalışır. (KAYNAK : Bekir Dural ile karşılaştırmalı briç) Barrage : Rakiplerin oyun yapmasını engellemek amacıyla yapılan konuşma. Baraj. BBO ( Bridge Base Online ) : İnternette briç oyun sitesi. Beat : Yenmek, galip gelmek. Beaten : Yenilmiş oyuncu veya takım. Becker Konvansiyonu : R.Jay Becker tarafından geliştirilmiş, 1 NT açışına müdahale konvansiyonudur. 1 NTaçışına 2.Oyuncunun 2 ♣ müdahalesi iki uzun minör, 2 ♦ müdahalesi iki Becker Benjamin uzun majör gösterir. 5-5 dağılım için oyun açara yakın puan ile uygulanır. 5-4 için daha fazla puan gerekir. (Kaynak: Bekir Dural İle Karşılaştırmalı Briç)
Bu sistem bazı oyuncular tarafından ters uygulanır, yani çok kuvvetli elle 2 Trefl açıp, normal kuvvetli elle 2 Karo açışı yaparlar, bu da Reverse Benji olarak bilinir. Süper Beşli Majörde bu sistem uygulanır. Aşağıdaki tablolarda Zayıf 2 açışının Süper Beşli Majör sisteminde uygulanış biçimini inceleyebilirsiniz.
KAYNAK : Bekir Dural İle Karşılaştırmalı Briç Bergen, Marty (1948 - ) : Birçok konvansiyonun yaratıcısı ünlü Amerikalı Briç ustası. Bergen : Konvansiyon. Marty Bergen natürelden çok konvansiyonel briçi tercih eden ünlü bir Briç oyuncusu ve teorisyenidir. Geliştirdiği bir çok konvansiyon vardır, ancak bu konvansiyonlar uygulanmaya başlandığı anda natürel briçten neredeyse tamamen vazgeçmek gerekir. Bu konvansiyonlar Two Over One sisteminde sıkça kullanılır. Yarattığı konvansiyonların bir kısmını burada ele alacağız, çünkü diğerleri ya gereksiz bulduğumuz yada natürel konuşmayla zaten bulunacak deklarasyonlar.
Bergen Blackw Bu konvansiyonda 2 seviyesinde renk değişikliği Two Over One sisteminde olduğu gibidir, ve manşa kadar forsingdir. Eğer açışa kontur atıldıysa bu konuşmalar değişir ve aşağıdaki şekli alır.
Bazı oyuncular yukarıdaki uygulamadaki 2 Trefl ve Karo cevaplarını, bir yukardaki 3 Trefl, 3 Karo anlamında kullanırlar. Diğer konuşmalar Two Over One konuşmalarıdır. Aynı sistemde 1 Majör açışı üzerine 3 seviyesinde diğer majörün deklare edilmesi 4 parça destekle şlem niyetini ve tek parça yada şigan bir renk olduğunu gösterir. Açıcı cevabın bir üstüyle şigan yada tek parça rengi sorar yada minimum puanla manş ilan edebilir. Bu sistem Concealed Splinter olarak bilinir. Splinter Bid'e göre avantajı, eğer şleme gidilmeyecekse tek parça yada şigan renk konusunda rakibe bilgi vermiyor olmasıdır. Cevaplar aşağıdaki gibidir.
KAYNAK : Bekir Dural İle Karşılaştırmalı Briç Bermuda Bowl : İlki 1950 yılında Bermuda’da yapılan briç karşılaşmasından sonra Dünya Takım Şampiyonası için kullanılan bir terimdir. Ülkeler bazında dörtlü takımlar arası turnuvadır. Açık turnuvadır, yani kadın ve erkek oyunculara açıktır. İki yılda bir oynanır. Bernard Zeller : Brozel konvansiyonunu geliştiren briç ustası. Beşli Majör (Fifth Majör) : Briç Sistemi. Bid : Deklarasyon Bidding Box : Turnuvalarda deklarasyonlar kart gösterilerek yapılır. Bu kartların durduğu kutuya Bidding Box denir. Bidding System : Briç Sistemi Bien : Tam, eşit. Blackwood, R.Easley (1903 – 1992) : Blackwood konvansiyonunun yaratıcısı Amerikalı ünlü Briç ustası. Blackwood : Konvansiyon. Kozlu oyunlarda şlemler bölgesine girmek için As ve Rua sayılarını öğrenmek amacıyla uygulanan Konvansiyonlardır. Blackw blackw
5♣ = 0-4 As 5♦ = 1 As 5♥ = 2 As 5♠ = 3 As As sayısından sonra Rua sayısı da 5 Sanzatu ile sorulabilir, cevaplar aynı As cevapları gibi bir üst seviyede verilir. Blackwood üzerine rakip bir renk ile araya girerse, Kontur As olmadığını, Pas 1 As olduğunu, araya giriş renginden başlayarak ilk basamak 2 As, ikinci basamak 3 As olduğunu gösterir. Bu uygulama İngilizce kısaltma olarak D.O.P.I. (Double for Zero, Pas for One) şeklinde geçer. Rakip Blackwood uygulamasında kontur atarsa, Sürkontur As olmadığını, Pas 1 As olduğunu gösterir, 2 ve 3 As için birinci ve ikinci basamaklar kullanılır, bu da R.O.P.I. (ReDouble for Zero, Pas for One) olarak bilinir.
5♣ = 0-3 Key Cards, 5♦ = 1-4 Key Cards, 5 ♥ = 2-5 Key Cards, Koz kızı yok 5♠ = : 2-5 Key Cards, Koz kızı var Bazı Briççiler 5 Trefl ile 5 Karo deklarelerini ters kullanırlar. Bu nedenle Roman Key Card Blackwood dediğimiz zaman arkasına 0314 yada 1403 ekleyerek hangisinin oynanacağının belirlenmesi gerekir. Yukarıda gördüğünüz gibi, 2-5 keycard cevabında koz kızının olup olmadığı bilgisi de verilmektedir. Diğer cevaplarda böyle bir bilgi olmadığı için, keycard cevabından sonraki en ekonomik relay bid koz kızı sorusu olarak kullanılır. Eğer koz kızı yoksa en yakın seviyede koza dönülür. Aksine, koz kızı varsa cevaplar iki farklı şekilde verilir. Eğer koz dışında bir başka Rua varsa, en ekonomik seviyede o renk deklare edilir. Başka Rua yoksa koz bir seviye atlanarak deklare edilir. Konuşma sekansının nasıl olabileceğini gösteren bir örnek verelim.
5♣ = 0-3 As , 5♦ = 1-4 As , 5♥ = 2 As kötü bir el , 5♠ = 2 As iyi bir el Blackw Board Key Card Blackwood : Roman Key Card Blackwood’un farklı uygulanan bir şeklidir. 4 Sanzatuya cevaplar: 5♣ = 0-4 Key Cards , 5♦ = 1-5 Key Cards , 5♥ = 2 Key Cards , 5♠ = 3 Key Cards
Exclusion Blackwood cevapları istenirse keycard üzerinden de verilebilir. Ancak bu durumda şigan rengin As'ı cevaplara girmeyeceği için cevaplar 4 keycard üzerinden verilecektir. Cevaplar ilk basamaktan başlayarak 0-4, 1, 2, 3 keycard olarak verilebileceği gibi, 0-3, 1-4, 2 koz kızı yok, 2 koz kızı var şeklinde de verilebilir. Exclusion Blackwood’u Açıcı da, Cevapçı da uygulayabilir. Bu konvansiyonda As sayısından sonra Grandşlem için gerekiyorsa Rua sayısı da aynı şekilde 6 seviyesinde sorulabilir. Yukarıdaki örnekte Cevapçının 5 ♥ deklaresinden sonra Açıcının 6 ♦ deklaresi Rua sorusu olarak kullanılabilir. (KAYNAK: Bekir Dural İle Karşılaştırmalı Briç) Blank Hand : Bir löve bile alması imkansız olan el. 4NT ile As sorma sistemlerinin genel adı. . Bloke Etmek : Tutmak, serbest bırakmamak, harcamamak ( Bir rengi oynamamak, rakiplerin oynamasını beklemek veya onları mecbur bırakmak.). Blocking : Engelleme, tıkama. Ortağının elini kilitleyerek onu engelleme. Bluff : Yanıltıcı deklare, kuru sıkı atmak, blöf yapmak. Board, bord : Yasa 2’de tanımlanmış turnuva bordu. Belirli bir seans boyunca oynanılması amacıyla dağıtılmış ve turnuva borduna yerleştirilmiş dört el (ayrıca ‘dağılım’ anlamında da kullanılır). WBF - YASA 2 - TURNUVA BORDLARI Bir oturumda oynanacak her dağıtım için, içinde bir deste bulunan turnuva bordu sağlanır. Her bord numaralanır ve dört elin konacağı, Kuzey, Doğu, Güney, Batı diye belirlenmiş dört cebi vardır. Dağıtan ve zon durumu aşağıda açıklandığı gibi belirlenmiştir: Kuzey Dağıtan Bordlar 1 5 9 13 Doğu Dağıtan Bordlar 2 6 10 14 Güney Dağıtan Bordlar 3 7 11 15 Batı Dağıtan Bordlar 4 8 12 16 Herkes Zonsuz Bordlar 1 8 11 14 Kuzey-Güney Zon Bordlar 2 5 12 15 Board Broken Doğu-Batı Zonda Bordlar 3 6 9 16 Herkes Zonda Bordlar 4 7 10 13 17-32 no’lu bordlar ve takip eden her 16 bordluk grup için aynı sekans tekrarlanır. Bu koşullara uymayan hiçbir bord kullanılmamalıdır. Her şeye rağmen, eğer böyle bir bord kullanılmışsa, o oturum için bordun üzerindeki koşullar uygulanır. Her board’un üstünde kimin dealer ve hangi tarafın zonda olduğu yada olmadığı belirlidir. Zonda olan taraf kırmızı, zonda olmayan taraf yeşil renkle gösterilir. Bonus : İkramiye, ödül Book : Dekleran tarafından alınan ilk altı löveye verilen isim. Bottom : Oynanan bir elde alınan en alt skor, dip olma. Boşlamak : Rakibin kart sağlamasını engellemek için uygulanan bir tekniktir. Briç Olimpiyatları : Bermuda Bowl gibi bu da iki yılda bir düzenlenir ve ülkeler arası takım müsabakaları şeklinde oynanır. Bermuda Bowl'dan farkı daha çok sayıda ülkenin katılımıyla gerçekleşmesi ve ayrıca açık turnuvanın yanı sıra gençler, üniversiteler, bayanlar ve veteranlar gibi kategorileri de içermesidir. Bridge : Whist oyununun değiştirilerek oynanan farklı halidir. 1800’ lü yılların 2. yarısında İstanbul Galata Köprüsü’nde İngiliz subayları ve Osmanlı Şehzadeleri arasında ilk defa oynanmış ve oyuna Türkçe “ Bir – Üç “ adı verilmiştir. Üç kişinin oynadığı, bir kişinin seyrettiği oyun anlamında isimlendirilmiştir. Oxford sözlüğünde bile bu oyunun orijinal adı Türkçe, Bir – Üç’ tür denmesine karşın; biz ısrarla briç demekteyiz. Bir – Üç adını sahiplemeyince; bu oyun zamanla değişiklik göstererek şu adları almıştır: Britich, Biritch, Britch ( Bu sözcüklerin yabancı dilde okunuşları Bir üç’tür) ve en sonunda Bridge olmuştur. Briç Sistemleri : Bugün Dünyanın çeşitli yerlerinde oynanmakta olan çeşitli Briç Sistemleri vardır. Whist adlı oyundan gelen Briç ilk olarak Ely Culbertson (1891-1955) tarafından bir sisteme oturtulmuştur. Daha sonra Dünyanın dört bir köşesinde birbirinden bağımsız olarak gelişen oyun, birbirinden farklı konuşma sistemleri ile oynanmaya başlamıştır. Bu sistemlerin en bilinen ve yaygın olarak uygulananları; Charles Goren (1901-1991) tarafından geliştirilen Goren Briç Sistemi, İngiltere'de geliştirildiği Briç Kulübünün bulunduğu sokaktan ismini alan Acol Briç Sistemi, Goren sisteminin üzerine geliştirilerek önce Standart American olarak adlandırılan ve daha sonra American Contract Bridge League tarafından son şekli verilen Standard American Yellow Card (SAYC), gene bu sistemin üzerine geliştirilen Two Over One, Michel Lebel tarafından geliştirilen Süper Beşli Majör ve Tayvan'da C.C.Wei (1914-1987) tarafından geliştirilmiş olan Precision Club Briç Sistemidir. Goren Briç sistemi artık Briç Kulüplerinde oynanmamaktadır çünkü diğer sistemlerin yanında yetersiz kalmıştır. Acol sistemi daha çok İngilterede yaygın olarak oynanmaktadır, ancak o da ilk çıktığından bu yana oldukça değişiklik geçirmiştir. Precision sistemi daha çok uzak doğuda yaygın olmakla birlikte dünyanın çeşitli yerlerinde bu sistemi oynayanlar vardır. Ayrıca bu sistemden türetilmiş Blue Club, Polish Club gibi çeşitli kuvvetli Trefl sistemleri de oynanmaktadır. Bugün dünyada en yaygın oynanan sistem Beşli Majör Sistemidir. Bu sistemin farklı versiyonları vardır. Standart American Yellow Card ve Two Over One Amerikan, Süper Beşli Majör ise Fransız versiyonlarıdır. Broken Suit : Kırık onörlü renk. Örnek : R V 10 Brozel Cappell Brozel : Konvansiyon, Bernard Zeller tarafından geliştirilmiştir. Pinpoint Astro konvansiyonunun hemen aynısıdır. Ancak bazı eklemeleri vardır. 1 Sanzatu açışına Kontur ile müdahale 6 parça tek renkli bir el gösterir, 3 seviyesindeki renk araya girişleri ise o rengin tek yada şikan olduğu 3 renkli el gösterir. Bye : Briç turnuvalarında rakibi olmadan geçilen el veya raund. Otomatik tur atlama. C Caddy : Hakemlere skor kağıdı taşıyan yardımcı. Calcutta : Üzerinde bahis oynanan briç kumarı. Cansino Konvansiyonu : Jonathan Cansino tarafından, zayıf Sanzatu açışı oynayan rakiplere karşı uygulamak üzere geliştirilmiş bir konvansiyondur. 3 renkli elleri göstermek için kullanılır, Sanzatu açışı üzerine 2 ♣ müdahalesi, ♣ dahil 3 rengin tutulduğunu, diğer rengin tek parça yada şigan olduğunu gösterir. Normal araya giriş puanlarıyla uygulanabilir. Dördüncü oyuncunun 2 seviyesinde renk cevapları natürel ve zayıf cevaplardır, 2 NT cevabı kuvvetli el gösterir, kısa rengi sorar, bir tur için forsingdir. İkinci oyuncunun 2 NT’ya cevapları aşağıdaki gibidir.
Bu sistem 5-4 majör dağılımını 1 Sanzatu açış üzerine 2 Karo müdahalesiyle gösterir. (KAYNAK : Bekir Dural İle Karşılaştırmalı Briç) Cappelletti Konvansiyonu ( Hamilton ) : Bu konvansiyonun orijini oldukça karışıktır. 4 kişinin adı geçer, bunlar ; Michael Cappelletti, Fred Hamilton, John F.Pottage, Gerald W.Helms. Bu konvansiyon 1 NT açışına müdahaledir. Kontur 16+ onör puan ve dengeli el gösterir. - 2 ♣ : Tek renkli bir el gösterir. - 2 ♦ : İki uzun majör gösterir - 2 ♥ : ♥ ile bir minör gösterir - 2 ♠ : ♠ ile bir minör gösterir - 2 NT : İki uzun minör gösterir 2 ♣ araya girişinden sonra 4.Oyuncu zayıf bir eli varsa 2 ♦ ile, kuvvetli bir eli varsa 2 NT ile uzun rengi sorar, diğer konuşmaları natüreldir. Diğer araya girişlerde; 4.Oyuncunun sıçramasız destekleri zayıf el, sıçramalı destekleri kuvvetli el gösterir. Farklı bir renk deklaresi diğer iki rengin desteklenmediği tek renkli bir gösterir. 2 ♥ ve 2 ♠ araya girişlerinde ise 2 NT minör rengin ne olduğunu sorar.Kontura cevap ise opsiyoneldir. 4.Oyuncu çok zayıf olmayan dengeli bir elle konturu cezaya bırakır, uzun rengi varsa deklare eder, çok zayıfsa en uzun rengini söyler. Multi Ceza Multi-Landy konvansiyonu ile Cappelletti arasındaki tek fark 2 ♣ ve 2 ♦ deklarelerinin yer değiştirmiş olmasıdır. Bu durumda 2 ♣ araya girişi iki uzun majör göstereceği için, 4.Oyuncu eşit uzunluktaki majörleri arasında seçimi 2.Oyuncuya bırakabilir. Bunun için zayıf bir elle 2 ♦, iyi bir elle 2 NT deklare eder ve majörler arasında seçimi 2.Oyuncu yapar. 2 ♦ müdahalesinde ise 2 ♥ deklare ederek uzun rengi sorar. Burada uzun renk ♦ ise 2 seviyesinde oynanması mümkün değildir. İki konvansiyonun birbirine göre avantajları bunlar, seçim sizin. (KAYNAK : Bekir Dural İle Karşılaştırmalı Briç) Carding : Defansif sinyalleşme. Signaling. Eldeki kartların sayısını belirtmek. Cash : Tahsil etmek. Alıcı löveleri hemen almak. Cevapçı ( Responder) : Açıcının ortağı olan oyuncu. Ceza : İki çeşit ceza vardır: 1. Disiplin Cezası: Nezaket ve iyi düzen ve durumun korunması için uygulanan cezalar (bkz. Yasa 91) WBF - YASA 91 - CEZALANDIRMA VEYA İHRAÇ A. Hakemin Yetkisi : Düzen ve disiplini koruma görevini icra ederken, puan olarak disiplin cezaları verme veya bir yarışmacıyı o seanstan veya herhangi bir bölümünden ihraç etme yetkisi hakeme özellikle verilmiştir. Hakemin bu maddeye dayanan kararları nihaidir ve bir İtiraz Komitesi tarafından değiştirilemez (bkz. Yasa 93B3). (WBF= WORLD BRIDGE FEDERATION =Dünya Briç Federasyonu) B. Diskalifiye Etme Hakkı : Hakem, sebep varsa, Organizasyon Komitesinin onaylaması şartıyla bir yarışmacıyı diskalifiye etmekle özellikle yetkilendirilmiştir. WBF - YASA 90 - YÖNTEMSEL CEZALAR A. Hakemin Yetkisi : Hakem, bu yasaların onarma ile ilgili hükümlerini tatbik etmeye ilaveten, nedensiz yere oyunu geciktiren veya engelleyen, diğer yarışmacıları rahatsız eden, doğru yöntemi ihlal eden veya bir başka masada ayarlı skor atanmasını gerektiren her kusurlu davranışı ayrıca cezalandırabilir. B. Cezayı Şart Kılan Kusurlu Davranışlar : Aşağıdakiler, yöntemsel cezayı gerektiren kusurlu davranışlara ilişkin örneklerdir (ancak ceza gerektiren davranışlar bunlarla sınırlı değildir): 1. Yarışmacının belirtilen başlama saatinden sonra gelmesi. 2. Bir yarışmacının nedensiz yere yavaş oynaması. 3. Bir bordun konuşmalarının, oyunun veya sonucunun, başka bir masadan duyulabilecek şekilde tartışılması. 4. Bir başka yarışmacıyla skorların izinsiz karşılaştırılması. 5. Bir başka oyuncuya ait kartlara dokunulması veya tutulması (Yasa 7). 6. Bir veya daha fazla kartı bordun yanlış cebine koyulması. 7. Her hangi bir yarışmacıya ayarlı skor verilmesini gerektiren, doğru yönteme aykırı davranışlar da bulunulması (Bir kişinin elindeki kartları saymayı ihmal etmesi, yanlış bordun oynanması, vb. gibi). 8. Turnuva yönetmeliğine veya hakemin talimatlarına zamanında riayet edilmemesi. Cezalı Kart : Yasa 50 kapsamında tertibe konu olan kart Ceza Kontru (Penalty Double) : Rakibin kontratı yerine getiremeyeceği iddiasıdır. Genellikle 3 seviyesinden itibaren atılır ama 3 seviyesinde atılan kontur ceza konturu değildir. Chair Chica Chair : Briç masasında oturma pozisyonu. Cheap : Ekonomik, ucuz Check – Back Stayman : Konvansiyon. Minör açışına Majör cevabından sonra Açıcının 1 NT konuşması üzerine Cevapçı 2 ♣ deklaresiyle Açıcının elini açıklamasını ister. Açıcı aşağıdaki gibi cevap verir.
Eğer Cevapçının ilk konuşması 1 ♥ olsaydı, 2 ♣l sadece ♥’ün 3 parça olup olmadığını soruyor olacaktı. Bu durumda Açıcıda 4 parça ♠ olmadığı bellidir, olsaydı 1 NT yerine 1 ♠ deklare etmesi gerekirdi. Bu konvansiyonun da farklı uygulamaları vardır. Bazı sistemlerde 2 ♥ cevabı 4 parça Körüm var 3 parça Pikim olabilir, 3 ♠ cevabı ise 3 parça Pikim var 4 parça Körüm yok olarak uygulanır. Oysa her iki uygulama da eksiktir, biraz daha gelişmiş bir uygulamanın aşağıdaki gibi olması gerekir:
Bu konvansiyon kuşkusuz 2 ♣ natürel konuşmasını ortadan kaldırır, dolayısıyla aşağıdaki gibi bir elle 2 ♣ check-back stayman’dan sonra 3 ♣ deklare ederek 3 ♣ oynamayı göze almanız gerekir ♠ A V 8 5 ♥ 4 2 ♦ 8 5 ♣ D 9 8 5 2 (KAYNAK:Bekir Dural İle Karşılaştırmalı Briç) Chicago : Briç oyununda kullanılan bir sayı sistemi. Bu sistemin değişik versiyonları vardır. Öncelikle biz size uygulanması son derece kolay bir karma sistem önereceğiz, sonra diğer versiyonlarla aradaki farkları göstereceğiz. Anlatacağımız sistemin Rober Briçten en önemli farkı oynanacak oyun sayısının sınırlı olmasıdır. En az dört oyun oynanması gerekir, yani herkes bir kez kağıt dağıtacaktır; oyun sayısı kuşkusuz dördün katları şeklinde artırılabilir. Bir diğer önemli fark ise her kağıt dağıtımında oynanan oyunun bir öncekinden bağımsız olmasıdır. Yani her el kendi içinde biter, 2 Pik oynadıysanız o aldığınız 60 sayıyı, bir sonraki elde 100 sayıya tamamlayıp zon yapmak diye bir şey yoktur. Alacağınız puanı bir seferde alırsınız ve ikinci oyuna sıfırdan başlanır. Bu sistemde onör ikramiyeleri yazılmaz. Aşağıdaki gibi bir tablo hazırlanır:
Yukarıda 8 el oynanacak bir tablo çizilmiştir. Bu sayı sisteminde kimin zonda olup kimin olmadığı önceden belirlenmiştir. Soldan ikinci Kolon, oynanacak oyunda hangi tarafın zonda olduğunu göstermektedir. Alınan puanlar da Biz ve Siz kolonlarına yazılacaktır. İlk kağıdı, tabloyu tutacak kişinin ortağı dağıtır ve ilk oyunda tabloda da görüldüğü gibi kimse zonda değildir. Fazla çıkan ve batan eller bu zon durumuna göre değerlendirilir. Bu sistemde Part skor bir sonraki oyuna taşınmadığı, ve iki zon yaparak Rober ikramiyesi kazanmak söz konusu olmadığı için, oyun çıkarma ve Zon yapma ikramiyeleri vardır. Manş skor dışında herhangi bir kontrat oynayan kişi kontratını yaparsa, diğer sistemde alacağı sayıya ek olarak zonda değilse 50, zonda ise 100 sayı oyun çıkarma ikramiyesi kazanır. Mesela 2 Pik oynadınız ve bir fazla çıktınız. Diğer sayı tablosuna göre çizginin altına 60, üstüne 30 sayı yazıyordunuz. Bu sisteme göre kendi hanenize zonda değilseniz 90+50, zonda iseniz 90+100 yazarsınız, ve o sayı orada biter, bir sonraki oyuna aktarılmaz. Eğer Manş skor oynuyor ve zon yapıyorsanız, alacağınız puana ilaveten zonda değilseniz 300, zonda iseniz 500 puan yazarsınız. Mesela 4.Oyunda tabloda da görüleceği gibi Herkes zonda, rakip 4 Kör oynadı ve bir fazla yaptı. Alacakları sayı 150+500=650’ dir. Diyelim ki 5.Oyunda konturlu Şlem Pik oynadınız, bir fazla çıktınız ve zonda değilsiniz. Alacağınız puan 180x2+100+300+500=1260’ dır ve bu sayının tamamı sizin hanenize tek kalem olarak yazılır. Fazladan alınan ve eksik alınan eller için sayılar aynı diğer sistemde olduğu gibi hesaplanır. Şimdi yukarıdaki tabloda yer alan oyunların sayılarını açıklayalım.
Chica Chica Chicago Sayı sistemi ilk uygulandığı zaman, amaç sadece oyun sayısını sınırlamaktı. Rober Bricinde bir taraf iki zon yapmadan Rober tamamlanmadığı için oyunu sonsuza kadar sürdürmek mümkündür. Bunu önlemek için Chicago sayı sistemi yaratıldı ve oyun sayısı sınırlanırken, ilk başlarda karma bir sistem uygulandı. Orijinal Chicago sisteminde gene dört oyun esastı, fakat bir oyunda aldığınız part skor, bir sonraki oyuna taşınıyordu. Mesela ilk oyunda 2 Pik oynadınız ve 9 el alarak 3 çıktınız, aşağıya 60, yukarıya 30 sayı yazılır. Çizelge Rober Briç çizelgesiyle yukarıda anlattığımız çizelgenin bileşimi gibidir. Dört oyun için yukarıda Chicago başlığı altında anlattığımız gibi bir çizelge hazırlanır ama burada Biz ile Siz arasındaki dikey çizgi yukarı doğru devam eder, fazlalar ve ikramiyeler yukarı yazılır. İkinci oyunda 1 Sanzatu oynayarak zonu tamamlamanız mümkündür, bu durumda da aşağıya 40 yukarıya zon ikramiyesi olan 300 sayıyı yazarsınız. Zon ikramiyesinin kaç yazılacağı zonun tamamlandığı elde zonda olup olmamanıza bağlıdır. Ancak ikinci oyunda rakip zon yaparsa, artık ilk oyundaki 60 sayıyı 100 sayıya tamamlayarak zon yapma şansınız kalmamıştır. Gördüğünüz gibi burada da Rober ikramiyesi değil, zon ikramiyesi söz konusudur. Part skoru zona tamamlamak mümkün olduğu için oyun çıkarma ikramiyesi yok; sadece dördüncü oyun için Part skorla sonuçlanması halinde 100 sayı ikramiyesi vardır. Şimdi de yukarıdaki sekiz eli bu sisteme göre yazalım.
Gördüğünüz gibi çok farklı değil. Yukarı yazılan sayılar ilk oyundaki bir fazla, ve ikinci oyunda tamamlanan zon ikramiyesi. Diğerlerinde tek oyunda zon bağlandığı için ikramiyelerin yukarı yazılmasına gerek yok. 8. Oyunda ise çıkarılan part skora 100 sayı ikramiye eklendi. Bu oyun dörtlü turun son oyunu olduğu için Part skor bir sonraki oyuna taşınmayacaktır. Sonuçta da küçük bir değişiklik var; 510 değil 610 sayı ilerdeyiz. Bir diğer sistem Duplicate Sayı Sistemidir. Bu sistemin bizim ilk anlattığımız Chicago sisteminden farkı, Part skor için her durumda 50 sayı ikramiyesi olması, konturlu ve sürkonturlu çıkarılan her oyun için 50’şer sayı ayrıca ikramiye yazılmasıdır. Yani mesela, zonda sürkonturlu 1 Karo oynayıp oyunu yaparsanız alacağınız sayı (20x4)80+50+50+50=230 olur. 80 sayı sürkonturlu 1 Trefl için, ilk 50 sayı oyun yapıldığı için, ikinci 50 konturlu oyun yapıldığı için, üçüncü 50 de sürkonturlu oyun yapıldığı için yazılmıştır. Zonda olmasaydınız da aynı sayıyı alacaktınız. Eğer zon yapıyorsanız ilk yazdığımız 50 sayı yerine zonda 500, zonsuz 300 sayı yazmanız gerekecekti. Chica Conven Diğer sayılar tamamen yukarıda anlattığımız gibidir. Bu sistem turnuvalarda uygulanan sistemdir, dolayısıyla genelde en az 8 kişiyle, yani iki masa oynanır, zon sıraları da Chicago’ya göre farklıdır. Chicago sistemi daha sonraları Duplicate Sistem gibi oynanmaya başlanmıştır. Zon ikramiyeleri 300 ve 500, Part skor oyun çıkarma ikramiyesi 50 sayı olarak yazılır, part skor bir sonraki ele taşınmaz, ancak 50 sayı kontur ve sürkonturlu oyun yapma ikramiyeleri yoktur. Yani bizim bu başlık altında ilk anlattığımız Karma sisteme göre tek farkı Part skor için zonda da, zonsuz da 50 sayı ikramiye yazıyor olmasıdır. Ayrıca zon sırası da değişmiştir. Eskiden 2 ve 3 üncü oyunlarda kağıdı dağıtan taraf zonda olurken, yeni düzende tam tersi tercih edilmiştir. (KAYNAK: Bekir Dural İle Karşılaştırmalı Briç)
Concede : İkrar etmek, kabul etmek, beyan etmek. Oyunda geri kalan ellerin ne kadarını vereceğini rakibe karşı itirazsız kabul etmek. Contest : Müsabaka, mücadele, iddia. Constructive : Umut verici ama zorlayıcı değil. Contract : Kontrat. Briçte en son yapılan artırmadır. Control Showing Cue-Bids : Kontrol Konuşmaları. Konvansiyon. Convention : Konvansiyon Coopera Crash Cooperative Double : İşbirlikçi, yardımcı kontur. Ortağa “Hangisi sence daha iyiyse; ya pas geç, ya da konuş” konturu. Ortağın cezaya çevirme veya deklareye devam etme tercih, karar ve fırsatını vermesi için kullanılır. Çoğunlukla düşük seviyelerindeki konuşmalarda uygulanır. Genellikle 2 seviyesine ulaşmaz veya 3 seviyesini geçmez. Her iki ortak da atabilir. (KAYNAK: Haldun Vahaboğlu)
Correct : Düzeltmek. Coup : Koz. Kolzama, çakma. Cover Card : Üste oynanan en büyük kart. Çeker kart. Alıcı kart. Crash : Kazaya uğramak. İflas. Briç argoda : Havlu atmak. Crash Konvansiyonu : Precision Club ve diğer kuvvetli ♣ açışına dayanan briç sistemlerinde 1♣ kuvvetli açışına karşı uygulanan bir müdahaledir. Kit Woolsey ve Steve Robinson tarafından geliştirilmiş ve daha sonra da çeşitli versiyonları çıkmıştır. 1♣ açışına orijinal konvansiyon ve versiyonları ayrı tablolar halinde aşağıdaki gibidir.
Crash Cue-bid (Yukarıdaki tabloyu uygulayan bazı oyuncular 2 seviyesindeki tüm renk deklarelerini Transfer amaçlı kullanırlar. Yani düşük puan ve uzun bir renkle oyunu ortaklarına oynatmak için uzun renklerinin bir altındaki rengi 2 seviyesinde deklare ederek bir üste transfer edilmesini isterler)
Bu konvansiyon gene aynı ikili tarafından 1 NT açışlarına karşı da uyarlanmıştır, Crash Convention Over One No Trump olarak geçer. Bunun uygulaması da aşağıdaki gibidir.
( KAYNAK : Bekir Dural İle Karşılaştırmalı Briç) Criss Cross : Çaprazlama oyun veya deklare. Crossruff : El çaka yer çaka oyun. Cue-Bid : Konvansiyon. Cue-Bid rakibin konuştuğu renk bir üst seviyede tekrarlanarak uygulanır. Eskiden çok kuvvetli elleri göstermek için uygulanırdı, ancak bu çok az rastlanan bir durum olduğu için sonradan, içinden çıkılması zor yada iki renkli elleri göstermek için uygulanmaya başlandı. İki renkli elleri göstermek için uygulanan Cue-Bid’ler Mike Michaels tarafından geliştirildiği için Michaels’ Cue-Bid olarak bilinir. Zaman içinde yapılan ilave ve değişikliklerle Cue-Bid uygulamaları o kadar birbirinin içine girmiştir ki, biz tüm Cue-Bid’leri aynı başlık altında incelemeyi doğru buluyoruz. Öncelikle 2 uzun renk gösteren Cue-Bid’leri ele alalım. Bu Cue-Bid’ler ilk turda ikinci yada dördüncü oyuncu tarafından uygulanabilir. Cue-Bid zonda değilseniz 10+ puanla yapılır, zondaysanız 12+ puanla yapılır. Uygulamalar sistemler arasında farklıdır. Uygulama ve anlamlarını aşağıdaki tabloda inceleyelim.
2 Sanzatu Cue-Bid’i “Unusual NT “ olarak da bilinir. Cue-Bid uygulamaları Süper Beşli Majörde farklıdır. Süper Beşli Majörde 1 ♣ açış üzerine 2 ♣ müdahalesi natürel kabul edilir, minör Cue-Bid’leri 2 ♦ ile yapılır. Yani oyun ♣ ya da ♦ açıldıysa, 2 ♦ müdahalesi 5-5 majörleri gösterir. Majör Cue-bid Cue-bid Cue-Bid’leri ise diğer Majör ile ♣’in 5’er parça olduğunu gösterir. Süper Beşli Majör konvansiyona 3 ♣ Cue-Bid’ini eklemiştir. Majör açış üzerine 3 ♣ müdahalesi diğer majör ile Karo’nun 5’er parça olduğunu gösterir. Ayrıca Ghestem konvansiyonunu ve Astro Cue-Bid'i de inceleyiniz. Dördüncü oyuncu da Cue-Bid yapabilir. Eğer rakip tek renk konuşmuşsa şartlar ikinci oyuncunun yaptığı Cue-Bid’le aynıdır. Rakip 2 renk konuşmuşsa, burada yapılacak Cue-Bid diğer iki rengin en az 5’er parça olduğunu gösterir. Burada Cue-Bid yapılabilecek 2 renk olduğuna göre, hangisine Cue-Bid yapılacağını eldeki puan belirler. 16+ puanla ucuz renge, 19+ puanla pahalı renge Cue-Bid yapılır. 13+ puanla Cue-Bid yapmaya gerek yoktur, çünkü böyle bir eli Apel konturuyla da anlatmak mümkündür. Dördüncü oyuncunun, rakibin 2 renk konuştuğu durumda yapabileceği bir de 2 NT Cue-Bid’i vardır, bu da 13+ puan ve kesinlikle diğer iki renkten en az 6-5 dağılım gösterir. Bu Cue-Bid’lere Pas geçilemez. Rakibin Pas geçmesi durumunda iki renkten birisi mutlaka seçilmelidir. Şimdi de içinden çıkılması zor durumlarda uygulanan Cue-Bid’lerden söz edelim. Bunları da tablolar şeklinde açıklamaya çalışacağız.
Cevapçının yukarıda gördüğünüz Cue-Bid’leri farklı bir şekilde de uygulanabilir, ve açış rengine tam destek ve 13+ puan olarak da kabul edilebilir, bu durum ortakların anlaşmasına bağlıdır. Her iki uygulamanın da farklı yararları vardır. Tabloda gördüğünüz uygulamada sıkışmış durumdasınız, ♠ keser olmadığı için Sanzatu konuşamıyor, açış rengini destekleyemiyor ve yeni bir renk de söyleyemiyorsunuz. Kontur da atamıyorsunuz çünkü 4 parça ♥ yok. Bu durumda yapacağınız Cue-Bid sizi bu sıkışıklıktan kurtarır, aksi durumda yalan bir deklarede bulunmanız gerekir; 3 parça ♦ ile 2 ♦ konuşmak gibi. Diğer uygulamada ise, eğer Açıcı fazla puanla açtıysa şlem için kontrol konuşmalarına başlama avantajı vardır. Bu durumda uygulama aşağıdaki gibi olacaktır. Ortağınızla birlikte iki uygulamadan birini seçmek durumundasınız.
Bir de oyunu açanın yapabileceği bir Cue-Bid örneği verelim.
Cue-bid Danish Herhangi bir Cue-Bid’e Pas geçilmesi söz konusu değildir. Mutlaka bir deklarasyonda bulunmak gerekir. Ancak rakip Cue-Bid üzerine bir daha konuşursa Pas geçme hakkı doğar. (KAYNAK: Bekir Dural İle Karşılaştırmalı Briç) Culbertson, Ely (1891 – 1955) : Kontrat Bricin gelişimine önemli katkılarda bulunmuş Amerikalı Briç ustası. 5 NT Josephine konvansiyonunu geliştirmiştir. Ç Çakma (Ruffing) : Kozlu oyunlarda yere ilk atılan kartın renginden elinizde yoksa koz olarak belirlenen renkten bir kağıt atarak o eli alabilirsiniz. Bu işleme Çakma (kup) denir. Çıkış : Bir löveye oynanan ilk kart. D Dağılım Puanı (Distribution Points) : Onör puanları dışında eksik renklere ve uzun renklere verilen puanlardır. DP=Uzunluk Puanı+Kısalık Puanı Dağıtım: 1. Destenin dört oyuncunun ellerini oluşturacak biçimde dağıtılması. 2. Bir birim oluşturduğu kabul edilen, böyle dağıtılmış kartlar artı buna ilişkin artırım ile oyun. Dam (Queen) : Büyük onörlerden üçüncüsü, Kız Danish : 5+5 renkli ellerle araya girmek için kullanılan bir başka konvansiyondur. EN KÜÇÜKLER Rakibin açtığı rengin dışında kalan 3 rengin, en küçüklerini gösterir. UnusualNT gibidir ve sıçramalı 2NT okunarak belirtilir. RAKİP : SİZ : ANLAMI : 1 Yüklə 1,06 Mb. Dostları ilə paylaş:
|