Bu sene kaybettiğimiz, değerli çalışma arkadaşlarımız: Bu sene kaybettiğimiz, değerli çalışma arkadaşlarımız
tarix 11.08.2018 ölçüsü 445 b. #69369
Bu sene kaybettiğimiz, değerli çalışma arkadaşlarımız: Esen Nesimoğlu ve Mefharet Yavuzyılmaz anısına
Talep Tarafı Talep Tarafı Esneklikler Sektörel Etkiler - Kriz Ekonomik büyüme tahminleri Sonuçlar Arz Tarafı Tartışma İkilemler Elektrik Politikaları
Bu çalışma halen devam etmekte olan tez çalışmasının bir parçası olup, sonuçlar geçmiş tarihlidir. Bu çalışma halen devam etmekte olan tez çalışmasının bir parçası olup, sonuçlar geçmiş tarihlidir. Bu sunumda daha çok “kavramsal” olarak bulgular ve öneriler paylaşılacaktır. Sayısal sonuçlar
En basit yaklaşım esneklik En basit yaklaşım esneklik Esneklik : Oran Elektrik talebinin ekonomik büyümeye oranı Esneklik= 1.5 dersek Fakat her zaman böyle olmayabilir, belki de 3D Kişi başı milli gelir seviyesi Ekonomik Büyüme Yani Esneklik= f ( GDP/capita, GDP%)
Uzun yıllar ortalaması ~= 1.8 Uzun yıllar ortalaması ~= 1.8 Ama ekonomik büyüme arttıkça küçülüyor Ekonomi küçüldükçe 0’a yaklaşıyor
Zenginleştikçe 1’e yaklaşıyor Zenginleştikçe 1’e yaklaşıyor
Köy elektrifikasyonu Köy elektrifikasyonu Yeni teknolojiler (sürekli prizdeki şarjlardan ucuzlayan klimalara) Değişen sosyal yaşam (Hanehalkı sayısında düşüş, çekirdek aile), Konfor faktörü (klima lüks değil) Yapısal değişimler Vs
Her kriz farklı sektörleri farklı etkiliyor Her kriz farklı sektörleri farklı etkiliyor Alt sektörler bazında çözümsüz bir problem gibi Dışarı açık sektörler ile iç piyasaya yönelik sektörler Bazı sektörler çok duyarlı Bursa OSB her iki krizden de azami etkilenmiş... Krizden çıkış iki şekilde Unit Root (bir önceki seneye göre mi) Trend Stationary (bir ortalama büyüme) Ör: 2009 büyümesi -5.2% 2010: Unit root: 0~1.1% Trend Stationary: 6% olabilir
DPT (ve ETKB) DPT (ve ETKB) Ne olacak değil ne olmalı Soru : “Kaynaklar ve altyapı yatırımları yeterli mi?” Pratikte Uzun yıllar büyüme oranları : ref -0.4% : pesimist +0.4% : optimist
WEO 2009 Excerpt’de de değinilmiş Petrol fiyatları Türkiye’de çok yüksek Daha önce LPG’de yaşanılan bir geçiş Tabii LPG’de sadece bir “kit” eklemek yeterliydi.Burada araba değişimi de var. Türkiye AB’nin araba üretim üssü, AB pazarı değişirse Türkiye pazarı değişir 2015’te 1 araba ile ... 2020’de tüm stoğun % 2’si Ortalama senede 2-3 milyon toplam araba (ICE+vd) artışı (DPT) “Plug-in and regular hybrids: A national and regional comparison of costs and CO2 emissions”, Eric Williams, Duke University
Araç Şarj Kapasitesi: 16kWh pil -> 20 kWh Araç Şarj Kapasitesi: 16kWh pil -> 20 kWh Genelde sürücüler benzin yerine şarj etmeyi tercih edecek Şarj %80 verimli : 20 kWh için = 25kWh şebeke elektriği
2005-2007 hızlı bir klimalaşma 2005-2007 hızlı bir klimalaşma 2010 ve sonrasında bir yavaşlama (iklim değişikliği??) Günde 4.5 kWh 3 ay * 30 gün/ay Her yıl her yeni klima 405 kWh ek elektrik talebi (muhafazakar)
Verimlilikte Verimlilikte Her sene ortalama % 0.5 verimlilik 10 sene toplam %5 verimlilik artışı (elektrikte) Fiyat esnekliğini bulmak büyük problem Değişik sektörlerde farklı etki OECD değerlerinden -0.2 Bu da %2 fiyat artışı = -%0.4 talep düşüşü Senede 100 milyon kWh düşüş
Modelin eksikleri Klima parkı ve daha sıcak havalarda daha yüksek tüketim (Business Dynamics, J. D. Sterman) Elektrikli araçların fiyatları (penetration yüksek olmayabilir, Sterman) Türkiye için fiyat esneklikleri/farklı sektörler için Doğalgaz fiyatları ile ilişki Modelin özellikleri İlk defa elektrikli arabaların etkilerinin denenmesi Karbon vergileri ve fiyat artışlarının etkileri Bir Talep Rakamı + Hangi etkilerle ne kadar esnediği
Dial4Light Dial4Light https://www.dial4light.de/dial4light/static/en/home.htm Kamuda Elektrik Kotası (Pencere,Klima açık) Yük yönetimi (Smart Grid) V2G (Vehicle to grid)
Cost ( 100x 20 MW) =? Cost(20 x 100 MW) Cost ( 100x 20 MW) =? Cost(20 x 100 MW) 50 Mwe – > 2000 $/kWe ise 1000 MWe: =2000 * (50/1000)^ (1/3) =736 $/kWe Aynı şekilde teknoloji ilerledikçe fiyat düşü: Cn= Ci* N ^a a=-0.234 1. Ünite 200$/m2 ise 10000. ünite 23$/m2 Sustainable Energy Choosing Among Options, Tester, Drake, Driscoll, MIT Publications
Rüzgar Yedek Kapasite Rüzgar Yedek Kapasite GW Geleneksel= √(GW Rüzgar) 20 GW Rüzgar için 4.47 GW Geleneksel yedek (Renewable Electricity and the Grid, Godfrey Boyle) Linyit santral kapasitesi En yüksek kapasitenin şebekeden kopması* En kurak sene En kötü ihtimaller bir arada (*Enerji Ekonomisi, Behçet Yücel) %20 yedek kapasite zor gözüküyor
İkilemler : Maliyenin Çözümsüz Problemi İkilemler : Maliyenin Çözümsüz Problemi Her vergi müdahalesi talebi ve Bakanlık politikalarını değiştiriyor Daha fazla akaryakıt vergisi mi yoksa daha verimli araçlar mı? Elektrik 10 eurocent/kWh (nihai tüketiciye) Gittigidiyor.com – Rüzgar türbini satışı-Kredi kartına taksit Zamanı değil ama 2015 de çok şey değişebilir
Indicative Energy Planning Indicative Energy Planning Değişen Düzenleme Gelişmiş ülkeler -> Uluslararası Kurumlar -> Gelişmekte olan ülkeler Serbest Piyasa “Comparative Advantage” der Konuşmayı sevmeyen Finliler ağaç kesmek yerine Nokia ile “avantaj” yakaladılar. Engebeli yollara sahip Japonlar balık yerine araba üretimini seçtiler Enerji sektörü sadece bir “ticaret sektörü” değildir
ArGe ve Üniversiteler entegre edilemezse “Demo proje ve finansmanı” anlayışı yoksa Her işe “cık, olmaz!” diye başlarsak Direnip direnip hazırlık yapmayı bile reddedip, hep en son anda teslim olma adetimiz varsa (Bknz : Kyoto, Yakında: SmartGrid, Elektrikli Arabalar) Sadece ticaret/inşaat ise Gelecek nesil bu işi hepimizden daha iyi yapacaktır.
Barış Sanlı barissanli@gmail.com Doç Dr Erkan Erdil erdil@metu.edu.tr
Christopher Warner, an attorney for Pacific Gas & Electric, wrote in a filing with the utilities commission. “Managing the increased electricity consumption and load attributable to electric vehicles in order to avoid adverse impacts on the safety and reliability of the electric grid may be one of the most difficult management challenges that electric utilities will face.” Christopher Warner, an attorney for Pacific Gas & Electric, wrote in a filing with the utilities commission. “Managing the increased electricity consumption and load attributable to electric vehicles in order to avoid adverse impacts on the safety and reliability of the electric grid may be one of the most difficult management challenges that electric utilities will face.” http://greeninc.blogs.nytimes.com/2009/10/12/discord-over-regulation-of-car-charging/
Dostları ilə paylaş: