Bulunduğunuz bölüm: / Giriş / Modül Hedefleri

Fiziksel-ekolojik bileşen için taşıma kapasitesi örneği (EC, 2002)

Yüklə 0,63 Mb.

səhifə	6/11
tarix	02.08.2018
ölçüsü	0,63 Mb.
	#65870

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Fiziksel-ekolojik bileşen için taşıma kapasitesi örneği (EC, 2002)

Parklar, müzeler, kent yolları, vs. gibi özel birimlerin - kilit bölgelerin - kalabalıklık veya yoğunluk için kabul edilebilir seviye
Ekosistem fonksiyonlarında veya biyoçeşitlilikte önemli bir kayıp olmaksızın (örneğin su ve toprak gibi) doğal kaynakların azalmasında azami kabul edilebilir seviye
Tolerans esasına dayalı hava, su ve gürültü kirlenmesinde veya yerel ekosistemin özümleme kapasitesinde kabul edilebilir seviye
Ulaşım altyapısı, tesisler ve hizmetlerin kullanımındaki yoğunluk
Su temini, elektrik voltajı, atıksu ve katı atık yönetimi, arıtma, uzaklaştırma ve iletişim sistemleri tesislerinin ve hizmetlerinin kullanım sıklığı
Halk sağlığı ve güvenliği, konut yapımı, topluma ait tesisler gibi hizmetlerin uygun biçimde sağlanması

Sosyo-demoğrafik bileşenlerin kapasite seviyesi için örnekler (EC, 2002)

Turist sayıları ve yerel toplumların kimlik duygusunu, yaşam tarzını, sosyal desenleri ve faaliyetleri henüz etkilemeden absorbe edilen (etkisi sıfıra indirilen) turist/rekreasyon faaliyet tipleri
Sanat ürünleri, el sanatları, din, bayramlar, gelenekler ve alışkanlıklar açısından doğrudan veya dolaylı olarak yerel kültürü önemli ölçüde değiştirebilecek derecede olmayan turizm tipi ve seviyesi
Yerel nüfusun kaygı duymasına yol açmayan veya kullanım yerleri önceden ayrılan (rezervasyon yapılan) hizmetleri kapsayan turizm seviyesi
Turistlerin deneyimlerinin kalitesinde kabul edilemez düzeyde bir azalma olmaksızın, bir alandaki (faaliyetlerin tiplerine uyumluluk ve ziyaretçi sayıları açısından) turizm seviyesi

Politik-ekonomik bileşen kapasitesinin seviyesi ile ilgili örnekler (EC, 2002)

Turizmdeki özelleştirmenin seviyesi
Turizmin çekiciliği yüzünden diğer sektörlerdeki işgücü azalması
Yerel düzeyde turizm gelirlerinin dağıtılması sorunları
Yerel insan kaynakları ile ilgili turizm istihdam seviyesi

Bulunduğunuz bölüm: / Uygulama / Araçlar / Sertifikalandırma ve Eko-Etiketleme

Sertifikalandırma

Sertifikalandırma, bir işin, ürünün, sürecin, hizmetin veya yönetim sisteminin ihtiyaçlarla uyumlu olduğuna dair yazılı garanti veren, izleyen ve değerlendiren gönüllü bir süreçtir.

Ulusal veya bölgesel yönetmeliklere, diğer beyan edilmiş veya üzerinde uzlaşılmış ve proğram tarafından öngörülen esas standartlara uyan veya aşan pazarlanabilir armalara ödül olarak verilmektedir. ( Daha fazla bilgi ).

Eko-Etiketleme

Eko-Etiketleme; çevresel etkiler açısından kabul edilebilir düzeyde olduğu esasına dayalı olan ekolojik etiket, bir ürüne veya hizmete karşı yapılan ödüllendirmeyi tanımlamaktadır. Çevresel etkilerin kabul edilebilir düzeyi; tek bir çevresel engel veya tüm etkilerinin genel bir değerlendirilmesi sonrasında belirlenmektedir (Synergy, 2000)

( Daha fazla bilgi).

Avrupa’da 10 taneden fazla, kıyı alanlarındaki çok iyi durumda olan çevresel, sosyo-kültürel ve ekonomik uygulamalara işaret etmek amacıyla tasarlanan etiketleri veya armaları teklif eden güvenilir eko-etiketleme ve sertifikalandırma proğramları bulunmaktadır.

Bazı örnekler:

Bulunduğunuz bölüm: / Uygulama / Araçlar / Sürdürülebilir Kıyı Turizmindeki Göstergeler

Sürdürülebilir kalkınma sürecini izlemek ve planlama sürecini geliştirmek için, sürdürülebilir kalkınmayı değerlendirecek ve koordinasyonunu sağlayamaya yardım edecek bazı göstergelere gerek vardır. Göstergeler; turizmdeki sürdürülebilir kalkınmanın üç farklı konumu için tanımlanmıştır – ekolojik, ekonomik ve sosyal. Dünya Turizm Örgütü (WTO) son zamanlarda, turizm sektöründeki idarecilere yararlı olması amacıyla, sürdürülebilir turizm için seçilmiş bazı göstergelerin kullanılmasını önermektedir. Seçilmiş göstergeler daha çok talep–tabanlı dayalı olup, karar organlarının bilgi ihtiyacının gerektirdiği şekilde ve çoğu bölge veya ülkeler için uygulanabilir niteliktedir.

Göstergeler; turistlerce kullanılmayabilen “tren istasyonlarından ve havaalanlarından yolcu toplama sistemlerinin varlığı”nı değil, tatil yerlerinin gerçek performanslarını örneğin “çevre dostu gezilerin oranı”nı göstermelidir.

Göstergeler; her bir tatil yeri için karşılaştırılabilir veri değerlerinin üretilmesine izin vermelidir. Kuzey taraflarında veya dağlık bölgelerde, konaklama tesislerinin ısıtma işlemi için güneşli veya plajlı tatil beldelerinden daha fazla enerjiye gerek duyarlar. Sadece kullanılan enerji için önlemler almak, doğru bir yaklaşım gibi gözükmemektedir – çünkü bu değerler, tatil yerinin koşullarına bağlı olarak değişmektedir. Yenilenebilir kaynaklardan alınan toplam enerji kullanımına bakıldığında, tüm tatil beldeleri için geçerli bir göstergeler elde edilebilir.

Taslak olarak VISIT girişimi tarafından bir takım ( gösterge)’ler tanımlanmış ve tüm Avrupa üzerindeki 10 tatil yeri için sınanmıştır. Buradaki sınama sonuçları, göstergeler için esas bir takım oluşturulmasını sağlamaktadır. Bunlar ise, tatil beldesince temin edilmesi kolay olan veriler için “öncelikli göstergeler” olarak teklif edilmektedir.

Balaton Gölü için Sürdürülebilir Turizm Göstergeleri
MACARİSTAN

Çalışma, Dünya Turizm Örgütü tarafından desteklenmiş ve 1999 yılında başlatılmış olup, Gölün doğu ucundaki Keszthely alt bölgesine odaklanmıştır. Göstergeler için kabul edilmiş bulunan 5 ölçüt;

Uygunluk
Veri temini
Anlaşılma ve güvenirlik
Karşılaştırılabilirlik
Öngörme yeteneği

Seçilmiş göstergeler:

Su kalitesi:
Plajlardaki fekal koliform sayısı, Klorofil–a alg sayısı, plajlardaki su hakkında turistlerin şikayetleri
Çevresel eğitim:
Çevre modüllerini (birim derslerini) alan öğrenci sayısı ile bağlantılı olarak, bölgedeki okullar tarafından teklif edilen çevre dersleri sayısı
Doğanın korunması:
Tehlike altında olan veya ender bulunan türlerin sayısı
Plaj sahalarındaki aşırı kalabalık ve yoğunluk:
Yoğun sezonda metrekare başına düşen kişi sayısı
Sosyal etki:
Yoğun sezonda turistlerin yerel nüfusa oranı
Bölgenin imajı:
Yerel halkın memnuniyet düzeyi
Sezonluk olabilme:
Yoğun ayda turist sayısı
Çekici özelliklerinin değişkenliği:
Yıl boyunca açık olan hizmet kuruluşlarının yüzdesi
Solid waste management:
Çöplerin uzaklaştırılmasında evsel atıkların yüzdesi (makbuz alındısı)
Tüketici memnuniyeti:
Anketlere dayalıdır
Su ve çalılıkların temizliği:
yoğun sezonda plajdaki turist başına düşen tuvalet sayısı
Lokantaların temizliği:
Lokantalar ve dışarıda yemekten kaynaklanan hastalık yapıcı bakteri (salmonella) zehirlenmesi olduğu bildirilen turist sayısı
Suç oranı:
Yerli veya yerleşik olmayan kişilerce bildirilen suçların sayısı
Ücretlendirme:
Aylık ortalama oda ücreti
Plajlara halkın erişimi:
Halka açık olan plajların kullanım yüzdesi
Biyolojik kaynakların korunması:
IUCN indeksi kullanımı yoluyla belde koruma sınıfı
Tehlike altında olan veya ender bulunan türlerin sayısı
Bölge için düzenlenmiş bir planın varlığı
Kara borsa barınma ücreti:
turist araştırmalarına dayalıdır
Koruma için parasal kaynaklar:
Korumaya ayrılmış sıcak para gelirlerin yüzdesi
Tatil yerine karşı genel tavır:
Turistlerle yapılan anketlere dayalıdır

Yorumlamaya yardım etmek için, üç karma gösterge tanımlanmaktadır:

Taşıma kapasitesi indeksi ;
%30 oranında erişilebilir plaj alanına;
%20 oranında resmi olarak kayıtlı yatak sayısına;
%20 oranında park alanı ve yol kapasitesine;
%30 oranında yerel tavırların değişme indeksine dayanmaktadır.
Belde baskı indeksi ;
turizmdeki ‘güncel konular’ için olup, %30 oranında turist sayısına;
%30 oranında metre kare başına düşen turist sayısına;
%20 oranında yerel tepkilere;
%20 oranında zararlar için alınan önlemlere dayanmaktadır.
Tatil beldesi çekicilik indeksi ;
%30 oranında su kalitesine;
%20 oranında suya erişime;
%30 oranında çekici öğelerin çeşitliliğine;
%20 oranında turistlerin tepkilerine dayanmaktadır.

Daha fazla bilgi

BOX: file:///D:/CL-TR-2005/tourism/tools-si-indicators.htm

Avrupa VISIT Girişimince Geliştirilmiş olan Göstergeler

A) Sürdürülebilirlik kavramının politik açıdan uygulanmasında göstergeler
Sürdürülebilirlik için kilit sorular:

Daha bütünleşik bir turizm stratejisi için, çevresel yönetimin ve izleme araçlarının varlığı ve etkinliği değerlendirilmekte midir?
Farklı ilgili grupların süreçlere katılımı sağlanmakta mıdır?

Bölgedeki kalite için gereken kilit sorular:

Tatil yerinin kalitesini geliştirmek ve sürdürmek için tasarlanmış olan sürekli bir raporlama ve izleme sistemi bulunmakta mıdır?

Sayısı	Göstergenin tanımı	Ölçülme biçimi, detay açıklamalar
A-1	Tatil yerinde sürdürülebilirliği geliştirmek için yerel politikaların varlığı	Stratejik bir politik kararın varlığı (Evet/Hayır) Bir eylem planının varlığı (Evet/Hayır) Bu eylem planınca kapsanan konuların sayısı: ulaşım, arazi kullanımı ve biyoçeşitlilik, enerji, su, atıklar, sosyal ve ekonomik konular
A-2	İlgili grupların katılımı	İlgili grupların, sürdürülebilirlik stratejisi sürecinde tasarıma, revizyonlara ve izlemeye sürekli bir katılımı sözkonusu mudur? (Evet/Hayır) Uygulama için iş verilecek olan fazladan bir ekip bulunmakta mıdır? (ekip/eleman sayısı)
A-3	Kültürel beldelere ait bir envanterin varlığı	Örnek olarak; anıtlar, yapılar, UNESCO’nun tanıdığı kalıntı beldeleri (Evet/Hayır)
A-4	Doğal beldelere ait bir envanterin varlığı	Örnek olarak; özel koruma alanları, özellikle duyarlı bölgeler, Natura 2000: (Evet/Hayır)
A-5	(EMAS veya ISO 14000 gibi) çevresel yönetim birimlerine başvuran eko-etiketli turistik tesislerin sayısı	Otelleri, lokantaları, kamp yerlerini ve diğer turistik hizmetleri kapsayan
A-6	Mavi Bayrak sistemi tarafından izlenen beldelerin sayısı ve (uygulanabilirse) kaplıca beldelerinin toplam sayısı

Çevresel performans göstergeleri
B1. Turizm ulaşımı (tatil yerine erişim ve dönüş yolculuğu, yerel araç kapasitesi)
Sürdürülebilirlik için kilit sorular:

“turizmin ortaya çıkardığı ulaşım baskıları” azalmakta mıdır?
Turistler, daha sürdürülebilir nitelikteki vasıtalarla ulaşımlarını sağlamakta mıdır? (Mevcut durum ve değiştirmeye doğru bir eğilim olup olmadığı izlenen zaman içindeki gelişim)
Kalış sayısı artmakta mıdır? (Daha fazla günübirlik kalan turistler veya daha uzun tatil yapan turistler)
Turistlerin tatil beldesinde kalışları sırasında kullanmakta oldukları esas ulaşım araçları nelerdir?