C 12. yy ilk yarısı/Toledo

İSLAM BİLİM TARİHİ VE FELSEFESİ/ SORULAR

1)Schipperges Arap tıbbının ikinci resepsiyon evresinin başlangıcını zaman ve mekan olarak nasıl belirtmektedir?

A) 11.yy/ Salerno

B)13.yy/ İber yarımadası

C) 12.yy ilk yarısı/Toledo

D)10.yy/Fransa

E)12.yy ilk çeyreği/Mısır

2)Schippergesin “yeni Aristoteles” olarak nitelendirdiği eser ve yazarı kimdir?

A)İbni Sina/Kitabüş Şifa

B)Huneyn b.İshak/Tıbba Giriş

C)El-Biruni/Mesafat elMesakin

D)Ebu el Fida/Takvim el Büldan

E)Ez-Zehravi/ Et-Taşnif

3)Resepsiyon döneminin önemli çevirmenlerinden olan Cremonalı Gerhard aşağıdaki eserlerden hangisinin çevirisini yapmamıştır?

A)Kitab el Mansuri fi et Tıbb

B)Kitab et Tekasim

C)Kitab el Cederi ve el Hasbe

D)Kitab el Kanun fi et Tıbb

E)El Havi

4)Aşağıdakilerden hangisi Touluse okulunun özelliklerinden değildir?

A)Fransız geleneğine dayanmaktadır.

B)Touluse okulları 13.yy sonunda ortaya çıkmıştır.

C)12.yy’daki en önemli çevirmenleri Hermannus Dalmata ve Robertus Ketenensistir.

D)Aristoteles geleneğinin devamını garanti eden bir konumdadır.

E)Felsefe ve doğa bilimleri özel bir konumdadır.

5)Arap tıbbının resepsiyonu ve özümsenmesi sürecine ilişkin yapılan ayrımda aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A)Saf resepsiyon evresi

B)Taklitçi resepsiyon evresi

C)Üretici evre

D)Çözümleyici evre

E)Kritik-Sentezci evre

1)I-Çeviri yapan şahsiyetler II-Çevrilen eser III-El yazmalarının bibliyografisi

Arap-İslam bilimlerinin Avrupa’daki resepsiyonu sorununa ilgi esas olarak yukarıdakilerden hangisi/hangileri dışında sınırlı kalmıştır?

A)I-II

B)Yalnız III

C)Yalnız II

D)II –III

E)I-II-III

2)Henry George Farmer’in “Arap etkisi’ problemini ele alan ve çok şiddetli eleştirilerle karşılaşan eserini yayınladı. Aşağıdakilerden hangisi bu eserdeki ana konu ve hipotezlerle ilgili sorulardan değildir?

A)Notalama

B)Çok sesliliğe

C)Güzelleştirme

D)Müzik aletlerine

E)Notalara

3)Müzik teorisi alanında filozof Ebu Nasr el-Farabinin hangi eseri Latinceye çevrilmemiştir?

A)İhsa el-Ulum

B)Kitabul Mizac

C)Kitabu fil Akl

D)Kitabu Ghsail Ulum

E)Kitabı Muvatta

4)Doğa-bilimsel ve felsefi Arapça eserlerin çevirisi zirve noktasına ………………….. ve ……………….. yüzyılda İspanya’da ulaştı. Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A)14-15

B)8-9

C)10-11

D)12-13

E)9-10

5) Constantinus,Hristiyan olan Huneyn b. İshak’ın hangi kitabını kendi eseriymiş gibi göstermiştir?

A)Mukaddime

B)Kitab Asr Makalat

C)Miftahul İber

D)Risale fi İhtilafil Menazır

E)İhya-i Ulumid Din

1)İlk kez Tivalili Platonun çevirisi daha sonra da Robertus Ketenensisin çevirisi ile Avrupa’ya ulaşan astronomi el kitabı kime aittir?

A)el-Mehri

B)el-Cezeri

C)Muhammed b.Cabir el Battani

D)Ebu el Hasan el Merrakuşi

E)Nasıreddin el Tusi

2)Ebu el Fida’nın karşılaştırmalı koordinat çizelgeleriyle Avrupa’ya ulaşan eserinin adı nedir?

A)el-Umde

B)Kitab el İfade

C)Tenkih el Menazir

D)Kitab el Mesalik vel Memalik

E)Takvim el Büldan

3)1693-1696 yılları arasında Akdeniz’in boylamını tahsis için yapılan bir bilimsel araştırma gezisinin neticesi Kahire,İskenderiye ve İstanbul’un enlem ve boylamlarıyla Larnaka, Dimyat ve Çanakkale Boğazının enlemlerini bulmakla sınırlı kalan Cassini’nin öğrencisi ve meslektaşı olan kişi kimdir?

A) Jean Mottahieu de Chazelles

B)Tycho Brahe

C)Nasıreddin el Tusi

D)Carlo Al Fanso Nallino

E)Roger Bacon

4)Portolon haritaları ile ilgili verilenlerden hangisi/hangileri doğrudur?

I.En eski haritalardır.

II.18.yy’da çizilmiştir.

III.El İdrisi’nin haritalarıyla yakınlığı olduğu bilinir.

A)Yalnız I B)Yalnız II C)I-II D)I-III E)I-II-III

5)30 yıl boyunca Suriye (Arabistan) ile Uzak Doğu arasında seyahat etmiş olan yazdığı haritayı Marco Poloya hediye eden kaptan hangisidir?

A)Walter Fuchs

B)Sirdumab

C)Fra Marura

D)Gastaldi

E)Nastulus

6)Batının “Bu eser bugün ilahi bir lütuf olarak gün ışığına çıkmıştır.”dediği eser ve yazarı kimdir?

A)Takvim el Büldan /Ebu el Fida

B)Mizan el Hikme /Abdurrahman el Hazini

C)El Cami beynel İlm /el Cezeri

D)El Muadelat/ Şerafeddin el Tusi

E)Kitab esrar el Belaga/Abdurrahman el Curcani

7)Emeviler döneminde büyük bilginler grubu (ölçüm ve coğrafi bulgular toplama sonuçları)ve dünya haritası yapılması hangi halife zamanındadır?

A)Muaviye B)Mervan C)Me’mun D)I.Yezid E)II.Muaviye

8)Arap astronomisinin bize ulaşan en eski el kitabı kime aittir?

A)Muhammed b. Cabir el Battani

B)Kesir el Fergani

C)Ebu el Fadl el Allami

D)Nasuruddin el Tusi

E)Ebu el Fida

9)Fergani’nin yedi iklim tasviri Dante’nin hangi eserinde en ince ayrıntısına kadar ortaya çıkmaktadır?

A)Beyt el Hikme

B)Kitab eş Şukuk

C)Kitab el Buldan

D)Kuşkular

E)İlahi Komedya

10)Moğol İmparatorluğunun büyük tarihçi ve coğrafyacısının adı ve eseri nedir?

A)Abdurrahman el Hazini /Mizan el Hikme

B)Abdurrahman el Cürcani/Kitab esrar el Zelaga

C)Ebu el Fida/ Takvim el Büldan

D)Ebu el Fadl el Allami/ A’ın-i Ekberi

E) Şerafeddin et Tusi/ el Muadelat

1)M.9/H.15 yüzyılın ilk yarısında Maveraünnehir’de astronomi ve matematik alanlarında öne çıkan, dedesi Timur’un hayalinde yaşattığı Semerkant’ı İslam uygarlığının merkezi haline getiren kişi kimdir?

A)İbni Haldun B)El Kaşi C)Yahya ez Zerkali D)Kadızade Rumi E)Uluğ Bey

2)M.9/H.15. yüzyılda dördüncü dereceden denklemlerle esaslı bir şekilde uğraşan El Kaşi’nin eseri aşağıdakilerden hangisidir?

A)Miftah el Hisab

B)Zic-i Sultani

C)Tarih el Medaris

D)Keşf el Beyan

E)Keşf el Mahcub

3)Arap İslam kültürü içerisinde Kartoğrafya alanında önemli çalışmaların olduğu yüzyıl aşağıdakilerden hangisidir?

A)10/16.Yüzyıl B)8/14.Yüzyıl C)9/15.Yüzyıl D)7/13.Yüzyıl E)6/12.Yüzyıl

4)M.9/H.15. Yüzyıldaki gelişmelerden olan taslak halinde günümüze ulaşan dünya haritasındaki Afrika tasviri kime aittir?

A)Ali el Avfi

B)İbni Haldun

C)El Kaşi

D)Nasireddin et Tusi

E)Cafer el Yakubi

5)Arabistan ve Çin arasındaki birkaç bin yıllık deniz yolları biliminin doğrudan doğruya bize kadar ulaşan en eski dokümanları hangi yüzyıla kadar uzanmaktadır?

A)8/14.Yüzyıl

B)10/16.Yüzyılın ikinci yarısı

C)9/15.Yüzyılın ikinci yarısı

D)9/15.Yüzyılın ilk yarısı

E) 10/16.Yüzyılın ilk yarısı

6)M.9/H.15 Yüzyılda İbn Macid denizcileri üç gruba ayırmıştır. Aşağıda verilen denizcilik grupları ile ilgili tanımlardan hangisi yanlıştır?

A)İlk grup basit kılavuzlardır.

B)İkinci grup, orta seviyeli üstad mensupları, bilgilerinin büyüklüğü ile tanınırlar.

C)Üçüncü grup, bu denizciler üstad nitelemesini hak etmezler.

D)İkinci grup denizciler öldükten sonra unutulmaya mahkûmdurlar.

E) Üçüncü grup, denizcilerin en yüksek mertebelerini oluştururlar.

7)”Bizden sonra, bizlerin kendi alanımızda hangi konumda bulunduğumuz hakkında hüküm verilebilecek bir zaman gelecektir”.diyen denizcilik bilim tarihinde önemli bir konuma sahip olduğunu ve gelecek nesillerde etkisiz kalmayacağını söyleyen kişi kimdir?

A)El Kaşi B)El Mehri C)İbni Haldun D)İbn Macid E)Ali el Avfi

8)Aşağıdakilerden hangisi M.9/H.15 Yüzyılda dönemin seviyesini karakterize eden, yazı sanatı ve kâtipler için gerekli bilgiler içeren ansiklopedinin yazarı kimdir?

A)İbn Macid B)El Kaşi C)Vasgo da Gama D)Ali el Kalkaşendi E)Ali el Avfi

9)Aşağıdakilerden hangisi M.9/H.15. Yüzyıldaki 10 ana bölümü 14 ciltte içeren meşhur ansiklopedi hangisidir?

A)El- İnşa B)Keşf el Beyan C)İlm el Gubar D)Miftah el Hisab E)Hesap Anahtarı

10)M.9/H.15.Yüzyıldaki önemli iki ansiklopediden biri olan “Keşf el Beyan” isimli eserin yazarı kimdir?

A)En- Nuaymi

B)Ali el-Kalkaşendi

C)Ali el- Avfi

D)İbn Macid

E)El Kaşi

1)”15.yy’da Arap rahip …………………………………………. Portekiz Kralı 5.Alfons’un talebi üzerine bir harita çizmiştir. Bu haritayı öncekilerden ayıran yeni unsuru Hazar Denizi’nin oldukça kesin formudur”. Boş bırakılan yere gelmesi gereken isim aşağıdakilerden hangisidir?

A)Marco Polo B)Ptoleme C)Fra Mauro D)Gastaldi E)el-Memun

2)Aşağıda verilenlerden hangisi Venedikli Gian Battista Ramusia tarafından kopyaları verilen harita paralarından değildir?

A)Asia

B)Arabica-Persia-Indıa

C)Africa

D)Bir Afrika parça haritası

E)Isole Moluche (Güneydoğu Asya)

3)Yaygın haritalardaki Akdeniz çizimiyle kendi eli altında bulunan çizelgelerdeki yerlerin koordinatları belirli bir uyum sağlamaya çalışan ilk kişi hangi şıkta doğru verilmiştir?

A)Gastaldi B)Ramusio C)Fra Mauro D)J.Kepler E)Ebu el-Fida

4)18..Yüzyılın coğrafyacılarından olan,Arap-İslam öncülerinin başarılarına karşı büyük saygı duyan ve onları layıkıyla öven dönemin önemli iki şahsı hangi şıkta birlikte verilmiştir?

A)İngiliz James Rennel/Jean Chardin

B)D’Anville/İngiliz James Rennel

C)François Bernier/François Petis de la Croix

D)Jean Chardin/William Kirkpatrick

E)D’Anville/François Petis dela Croix

5)19.Yüzyılda Sicilyalı Arabist M.Amari’nin, Sicilya haritası çizme çabasındayken dayandığı, adanın şimdiye kadarki tek küçük boylu kopya olarak günümüze ulaşan parça haritanın bulunduğu kitap kime aittir?

A)El-İdrisi

B)Guillaume Delisle

C)Ebu el-Fida

D)Gastaldi

E)El Memun

6)Paris’te Jupiter uydularının teleskopla gözlemlenmesiyle kazanılmış olan boylam derecelerinin yardımıyla dünya haritasını tashih etme çabaları hangi yüzyılda başlamıştır?

A)15.yy B)16.yy C)17.yy D)18.yy E)19.yy

7)Coğrafya tarihinde “Kartografya reformu” olarak nitelenen faaliyeti devam ettirme ödevini üstlenen aynı zamanda Paris Akademisinin genç üyesi olan kişi kimdir?

A)Adrian Reland

B)El Battani

C)M.Amari

D)Guillaume Delisle

E)Jean Chardin

8) I.Toponomik II.Topografik ııı.Konfigüratif

Yukarıdakilerden hangileri olağanüstü üretici bir haritacı olan Homann’ın haritasının kendine özgü nitelikleridir?

A)I ve II B)Yalnız II C)I ve III D)Yalnız I E)I,II ve III

9)1697 yılında Remezof’un ilk defa Hazar Denizi’nden tamamen bağımsız bir çok küçük nehrin döküldüğü bir iç deniz olarak resmettiği yer hangisidir?

A)Akdeniz

B)Azak Denizi

C)Kızıldeniz

D)Aral Gölü

E)Baltık Denizi

10)Hazar Denizi’ni dikkat çekici daha iyi bir formda bize iletmekte olan,hatta kısa sürede Türkçe’ye çevrilip 1729 yılında İstanbul’da basılacak kadar büyük şöhrete ulaşan İran haritasını çizen haritacı kimdir?

A)Fra Mauro B)Homann C)Guillaume Delisle D)Remezof E)İbni Haldun

1)Osmanlı denizcisi Piri Reis’in eseri Kitab-ı Bahriyye hakkında aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)Kitabın içerisinde Akdenizdeki 200’den fazla ada,liman ve bazı kıyıların haritaları vardır.

B)Kitabın amacı fizyo-jeolojık, meteorolojık verileri temel alarak Akdenizde en başarılı yolculuğu gerçekleştirmek

C)Bahriyye kavramı, denizler bilimi ve deniz yolcuların tekniği olarak eserde yerini alır.

D)Akdeniz, Karadeniz ve Anadolu çevre sahil çizgilerin koordinatlarından bahseder.

E)Kitabın içerisindeki haritalar o döneme göre oldukça kalitelidir.

2)Osmanlı amirali Sidi Ali’nin Kitab el Muhit adlı kitabında hangi üç haritadan söz etmektedir?

A)Hint okyanusu/Karadeniz/Dünya

B)Pasifik/Akdeniz/Karadeniz

C)Hint okyanusu/Akdeniz/Dünya

D)Büyük okyanus/Karadeniz/Akdeniz

E)Hint okyanusu/Karadeniz/Akdeniz

3)Aşağıdakilerden hangisi deniz seferlerinde kullanılan aletlerden değildir?

A)Usturlab B)Pergel C)Rubu tahtası D)Pusula E)Otoskob

4)İbrahim Şirazi Molla(Molla Sadra’nın)felsefi dünya görüşü hakkında aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)İslam Felsefesiyle Yunan felsefesini birleştirmiştir.

B)”Varlığın gelişim aşamaları”öğretisini ortaya koymuştur.

C)Aristoteles ve İbni Sina onun için en büyük filozoflardır.

D)İbni Sina öğretisini geliştirmeyi amaçlanmaktadır.

E) Es-Sühreverdi’nin ışık öğretisini temel almıştır.

5)III.Murat’ı ikna ederek İstanbul’da bir rasathane açtıran bilim adamı kimdir?

A)Süleyman et Türkati

B)İbn Macid

C)Takiyeddin Muhammed

D)Süleyman el Mehri

E)Muzaffer el Tusi

6) Tanınmayan Büyük Çağ adlı eser çerçevesinde 16.yy’da aşağıdaki gelişmelerden hangisi olmamıştır?

A)Saat,ilk kez astronomik gözlem araçları arasına sokulmuştur.

B)Menahic el Fikr adlı ilk ansiklopedi yazılmıştır.

C)6 pistonlu su çıkarma makinası icat edilmiştir.

D)Kartografik tasvirin yüksek kalitesini ortaya koyan haritalar çizilmiştir.

E)Su buharı ve sıcak hava ile döndürülen mekanik kızartma şişleri yapılmıştır.

7) I.Astronomik saati icat etmiştir.

II.151 farklı koordinat bilgisi vermiştir.

III.1200 kare metodu kullanıp harita çizimi yapmıştır.

IV.6 pistonlu su çıkarma makinasını icat etmiştir.

Takiyyeddin Muhammed ile ilgili verilenlerden hangileri doğrudur?

A)Yalnız I

B)I – IV

C)III- IV

D)Yalnız II

E)I-II-III

8)”Korsanlar tarafından esir düşüp, Roma’ya satıldıktan sonra Papa tarafından Giovanni Leo olarak vaftiz edilmiştir.Avrupa’da Afrikalı Leo olarak tanınır.Afrika coğrafyası dışında,30 bilginin biyografilerini içeren eserler derlemiştir. Özellikle deskriptif coğrafya ekolünün izinde gitmiştir. Tunus’a dönüp orada Müslüman olarak ölmüştür.”

Yukarıda verilen bilgiler hangi Müslüman bilim adamından söz etmektedir?

A)Yusuf el Urmevi

B)İbn el Heysem

C)İbn es Serrac

D)Muhammed el Vezzan

D)Süleyman et Turkati

9) I.Kutup yıldızının yüksekliğinin denizden ölçülmesi ile enlem derecelerinin bulunup ölçülmesi

II.Açık denizde uzaklıkların astronomik-matematiksel ölçümü

III.Meridyene paralel giden mesafelerin ölçülmesi

Süleyman El Mehri’nin bahsettiği denizcilik bilimi ile ilgili yön bulma metodlarından hangileri doğrudur?

A)Yalnız I

B)II-III

C)I-III

D)Yalnız III

E)I-II-III

10)Önemli bir fizikçi ve mekanikçi olan ……………………………….. , su ve hava basıncı ile çalışan aletlere dair kaleme aldığı ………………………. Kitabında biz dizi makine ve aracın tanıtımını yapmaktadır. Boşluğa uygun gelenler hangi şıkta doğru verilmiştir?

A)Takiyeddin/El Alat Er Ruhanıyye

B)Biruni/Nihayet El Emakin

C)İbn El Heysem /Kitab El Menazır

D)El Hamevi/Mucem El Büldan

E)El Kaşi/Miftah El Hisab