Mövzu 12. Massivivn emalına aid proqram nümunələri Misal. Həqiqi tipli elementlərdən ibarət massivi daxil edib, elementlərin ədədi ortasını tapmalı.
#include #include void main()
{const n=10 ;int i ; double A[n] ; S ;
clrscr () ;
for (i=0 ; icin>>A[i];}
S=0 ; for(i=0 ; iS=S/n ;
cout<<”\nS=”<}
Misal. Verilmiş massivi elemetlərinin artımı boyunca çeşidləmək tələb olunur.
#include #include void main()
{int x[]={6,4,9,3,2,1,5,7,8,10} ;
int i,j,n,A;
clrscr () ;
n=sizeof(x)/sizeof(x[0]) ;
for (i=0; 1for (j=0 ; jif(x[j]>x[j+1]) {A=x[j] ; x[j]=x[j+1] ;
x[j+1]=A ; }
for(i=0 ; iint M[3] [3]={11,12,13,
21,22,23
31,32,33} ;
Misal. Pifaqor matrisi formasında vurma cədvəlinin ekrana çıxarılması və hesablamasını təmin edən proqram quraq.
#include #include void main()
{int i,j,A[10][10] ;
Clrscr() ;
For(i=1 ;i<=9 ; i++)
{for(j=1 ; j<=9 ; j++)
{A[i] [j]=i+j ;
printf(“35d” , A[i][j])) ;}
printf(“\n”) ;}
Mövzu 13. C++ dilində giriş-cıxış proseduraları
Mövzu 14. Alt proqram -Funksiyalar
Alt proqramların digər növü – funksiyalardır. Proseduralar kimi funksiyalar proqramın təkrar olunan əməliyyatların yerinə yetirilməsi üçün nəzərdə tutulmuşdur. Fərq ondan ibarətdir ki, funksiya hər hansı nəticəni alaraq həmin nəticəni onu çağıran proqrama qaytarmalıdır.
Hər hansı nəticənin alınması ilə nəticələnən əlavə alt proqram funksiya adlanır.
Funksiyaların istifadəsini misalda göstərək.
Misal. Daxil edilmiş tam ədədin rəqəmlərinin cəmini hesablayan proqram tərtib etmək. Ədədin
rəqəmlərinin cəmini hesablamaq üçün funksiyadan istifadə etmək.
Bildiyiniz kimi, ədədin axırıncı rəqəmini təyin etmək üçün onu 10-a bölərək qalığı təyin etmək lazımdır. Sonra axırıncı rəqəmi nəzərə almayaraq alınmış ədədi yenə də 10-a bölmək lazımdır və s. Alınmış rəqəmləri toplayaraq axtarılan cəmi alırıq.
#include #include int SumDigits ( intN) // funksiyanınbaşlığı
{ // funksiyanın əvvəli int d, sum =0;
while ( N !=0)
{
d= N%10; // funksiyanın gövdəsi sum = sum +d;
N = N / 10;
}
returnsum; // funksiya sum qiymətiniqaytarır
} // funksiyanınsonu
main ()
{
int N, s;
printf ( “\nTam ededi daxil edin: “) scanf ( “%d”, &N );
s =SumDigits(N); // funksiyayamüraciət
printf ( “%d ededinin reqemlerinin cemi beraberdir %d\n”, N, s ); getch ();
}
Funksiya adından qabaq nəticənin tipi göstərilməlidir (int, float, char, və s.). Bu o deməkdir ki, o, göstərilmiş tip nəticəqaytaracaqdır.
Funksiyanın adından sonra mötərizələr içində vergüllə ayrılmış onun parametrləri yazılır. Funksiyanın işi bu parametrlərdən asılıdır;
Hər parametr üçün onun tipi (int, float, char və s.)göstərilməlidir;
Parametrlərin adları kimi C dilində mümkün olan ixtiyari adlar olabilər;
Funksiyanın başlığında yazılmış parametrlər formal parametrlər adlanır. Bu o deməkdir ki, onlara, yalnız, funksiya daxilində müraciət etməkolar;
Faktiki parametrlər ədədlər və ya istənilən cəbri ifadələr ola bilər. Əgər parametr ifadədirsə, onda əvvəlcə ifadənin qiyməti hesablanır, sonra isə alınmış qiymət parametr kimi funksiyayaötürülür;
Birinci faktiki parametr birinci formal parametri, ikinci faktiki parametr – ikinci formal parametri və s. əvəzedir;
Funksiyanın qiymətini təyin etmək üçün return operatorundan istifadə edilir. return operatorundan sonra qaytarılan qiymət (ədəd və ya cəbri ifadə) yazılmalıdır. Məsələn,