Çalişma güvenliĞİ a-iş Güvenliği
tarix 03.05.2018 ölçüsü 446 b. #50086
ÇALIŞMA GÜVENLİĞİ A-İş Güvenliği B-Çevrede Güvenliği Tehdit Edici Unsurlar C-Kaza ve Yaralanma D-Yangın İş Güvenliğinde Geçen Kavramlar Meslekî ve Teknik Eğitim İş Güvenliğinde Geçen Kavramlar Meslekî ve Teknik Eğitim İleri düzeyde fen ve matematik bilgisi ile uygulamalı teknik yetenekler gerektiren meslek kademeleri için gerekli olan, bilgi, beceri ve iş alışkanlıklarını kazandıran ileri düzeyde ki mesleki eğitime “teknik eğitim” İleri düzeyde fen ve matematik bilgisi ile uygulamalı teknik yetenekler gerektiren meslek kademeleri için gerekli olan, bilgi, beceri ve iş alışkanlıklarını kazandıran ileri düzeyde ki mesleki eğitime “teknik eğitim” Toplumun hedefleri ve iş çevrelerinin talepleri doğrultusunda, bireylere belirli bir mesleğin gerektirdiği bilgi, beceri ve uygulama yeterliliklerinin kazandırılmasıdır. Toplumun hedefleri ve iş çevrelerinin talepleri doğrultusunda, bireylere belirli bir mesleğin gerektirdiği bilgi, beceri ve uygulama yeterliliklerinin kazandırılmasıdır. Sağlık Nedir? Sağlık Nedir? Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımına göre; kişinin, bedensel, ruhsal ve sosyal bakımdan tam bir iyilik halinde olmasıdır. Bütün mesleklerde çalışanların sağlıklarını; sosyal, ruhsal ve bedensel olarak en üst düzeyde tutmak, çalışma şartlarını ve üretim araçlarını sağlığa uygun hale getirmek, çalışanları zararlı etkilerden koruyarak işin ve çalışanın birbirine uyumunu sağlamak üzere kurulmuş bir tıp dalıdır. Bütün mesleklerde çalışanların sağlıklarını; sosyal, ruhsal ve bedensel olarak en üst düzeyde tutmak, çalışma şartlarını ve üretim araçlarını sağlığa uygun hale getirmek, çalışanları zararlı etkilerden koruyarak işin ve çalışanın birbirine uyumunu sağlamak üzere kurulmuş bir tıp dalıdır. Atölye ve işyerlerinde, işin yapılması sırasında, çeşitli sebeplerden kaynaklanan, sağlığa zarar verebilecek şartlardan korunmak amacı ile yapılan sistemli, planlı ve bilimsel çalışmalara “iş güvenliği” denir. Atölye ve işyerlerinde, işin yapılması sırasında, çeşitli sebeplerden kaynaklanan, sağlığa zarar verebilecek şartlardan korunmak amacı ile yapılan sistemli, planlı ve bilimsel çalışmalara “iş güvenliği” denir. Diğer bir tanıma göre; İşçilerin iş kazalarına uğramalarını önlemek amacıyla güvenli çalışma ortamını oluşturmak için alınması gereken önlemlere “iş güvenliği” denir. Belli bir zarar ve arızalanmaya sebep olan, beklenmeyen, umulmayan ve önceden planlanmamış olaylara “kaza” denir. Belli bir zarar ve arızalanmaya sebep olan, beklenmeyen, umulmayan ve önceden planlanmamış olaylara “kaza” denir. 5510 Sayılı Kanun’un 13. maddesine göre; 5510 Sayılı Kanun’un 13. maddesine göre; Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle veya görevi nedeniyle, sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş veya çalışma konusu nedeniyle işyeri dışında, Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, Emziren kadın sigortalının, çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, Emziren kadın sigortalının, çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özre uğratan olaya “iş kazası” denir. İş kazaları sonucunda insan vücudunun parçalanması olayına “yaralanma” Yaralanma ikiye ayrılır: İş kazaları sonucunda insan vücudunun parçalanması olayına “yaralanma” Yaralanma ikiye ayrılır: Yaralanmanın tedavisi sonucu vücutta hiçbir iz kalmıyorsa “geçici yaralanma” Yaralanmanın tedavisi sonucu vücutta iz kalıyorsa “kalıcı yaralanma” Yaralanmanın en şiddetlisi, kaza sonunda çalışanın hayatını kaybetmesidir. 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, Madde 14’e göre; 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, Madde 14’e göre; Sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük hallerine “meslek hastalığı” Hasta ya da yaralı kişiye, hastalanması veya yaralanmasından hemen sonra, doktor gelinceye veya sağlık kurumuna götürülünceye kadar, hayatını kurtarmak için veya durumunun kötüye gitmesini önlemek amacıyla yapılan ilk müdahaleye “ilkyardım” Hasta ya da yaralı kişiye, hastalanması veya yaralanmasından hemen sonra, doktor gelinceye veya sağlık kurumuna götürülünceye kadar, hayatını kurtarmak için veya durumunun kötüye gitmesini önlemek amacıyla yapılan ilk müdahaleye “ilkyardım” UNUTMA: İLKYARDIM MUTLAKA BİLEN BİRİ TARAFINDAN YAPILMALIDIR. Dünya’da İş Güvenliği Çalışmaları Dünya’da İş Güvenliği Çalışmaları Çalışanların sağlığı ile yapılan iş arasındaki ilişki çok eski çağlara dayanmaktadır. Yunanlı düşünür Herodot Eflatun Aristoteles Ancak bilimsel esaslara dayalı olarak bu konunun ele alınması 17. yüzyılda İtalya'da Bernandino Ramazzini Daha sonraları İngiltere'de Sanayi Devriminin başlamasıyla birlikte sağlık ve iş güvenliği sorunları ortaya çıkmıştır. Buna bağlı olarak devlet, gerekli yasal düzenlemeleri yapmıştır. Daha sonraları İngiltere'de Sanayi Devriminin başlamasıyla birlikte sağlık ve iş güvenliği sorunları ortaya çıkmıştır. Buna bağlı olarak devlet, gerekli yasal düzenlemeleri yapmıştır. 1890 yılında, Rusya dışında 17 Avrupa devletinin katılımı ile Berlin Konferansı yapılmıştır. Konferansta, aşağıdaki öncelikli dört konu belirlenerek bu konularda çalışmalar yapılması kabul edilmiştir. İş sağlığı güvenliği, İş sağlığı güvenliği, Çocukların çalıştırılmaması, Sosyal güvenliğin sağlanması, Çalışma sürelerinin kısaltılması. 1919 yılında, temel çalışma hakları, örgütlenme hakkı, toplu pazarlık, fırsat eşitliği ve çalışma hayatı ile ilgili diğer konularda asgari standartlar koymak amacıyla “Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)” 1919 yılında, temel çalışma hakları, örgütlenme hakkı, toplu pazarlık, fırsat eşitliği ve çalışma hayatı ile ilgili diğer konularda asgari standartlar koymak amacıyla “Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)” 7 Nisan 1948’de “Dünya Sağlık Örgütü (WHO)” Osmanlı İmparatorluğu'nda ilk sanayileşme çabaları 19. yüzyılda Avrupa'nın etkisiyle başlar. Osmanlı İmparatorluğu'nda ilk sanayileşme çabaları 19. yüzyılda Avrupa'nın etkisiyle başlar. Bu yüzyılın ikinci yarısında da işçi sayısının artmasına bağlı olarak, işçi sağlığı ve iş güvenliği sorunları ortaya çıkmıştır. İşçiler yoğun olarak madencilik sektöründe yer aldığı için, ilk yasalar da bu alanda çıkarılan, “Dilaver Paşa Nizamnamesi ve Maadin Nizamnamesi*” Cumhuriyet döneminde işçi sağlığı ve iş güvenliğiyle ilgili bir çok yasal düzenleme yapılmıştır. En önemlileri şunlardır: Cumhuriyet döneminde işçi sağlığı ve iş güvenliğiyle ilgili bir çok yasal düzenleme yapılmıştır. En önemlileri şunlardır: 1937 yılında yürürlüğe giren 3008 sayılı İş Kanunu. (Bu yasayla, ilk kez işçi sağlığı ve iş güvenliği konusu ayrıntılı ve sistemli olarak düzenlenmiştir.) 1946 yılında İşçi Sigortaları Kurumu kuruldu. 1946 yılında İşçi Sigortaları Kurumu kuruldu. 1946 yılında Çalışma Bakanlığı kuruldu. 1950 yılında Hastalık ve Analık Sigortası Yasası çıkarıldı. 1950 yılında Sanayi ve Ticarette İş Teftişi Hakkındaki uluslararası sözleşme onaylandı. 1957 yılında İhtiyarlık Sigortası Yasası çıkarıldı. 1964 yılında 506 sayılı Sosyal Sigortalar Yasası kabul edildi. (Bu yasa ile bu alandaki düzenlemeler tek çatı altında toplanmıştır.) 1964 yılında 506 sayılı Sosyal Sigortalar Yasası kabul edildi. (Bu yasa ile bu alandaki düzenlemeler tek çatı altında toplanmıştır.) 1971’de 1475 Sayılı İş Kanunu çıkarıldı. İş Güvenliğinin Amacı Nedir? İş Güvenliğinin Amacı Nedir? Çalışanlara sağlıklı ortam sunarak, iş kazalarına karşı korumak, İş ve işçi arasında en iyi uyumu sağlamak, Üretim güvenliğini sağlamak, İşletme güvenliğini sağlamak. İşyerlerindeki riskleri tamamen ortadan kaldırmak ya da en aza indirmek.
İş güvenliği çalışmaları: İş güvenliği çalışmaları: Öncelikle, çalışanların can güvenliğini, Daha sonra makine, araç ve gereçlerin güvenliğini, İşyerinin güvenliğini, Çevre güvenliğini, Son olarak ta, üretilen malın güvenliğini kapsar. Bu açıdan bakınca, iş güvenliği çalışmalarının önemi kendiliğinden ortaya çıkmaktadır. Bu açıdan bakınca, iş güvenliği çalışmalarının önemi kendiliğinden ortaya çıkmaktadır. Çünkü, bu çalışmalar çok sayıda insanı, makineyi ve çevreyi etkiler. Bu nedenle, bir iş yerinde, iş güvenliği varsa, orada sağlık ve mutluluk vardır. İş güvenliği yoksa, can kaybı, sakatlık, hastalık, para ve zaman kaybı vardır. İş kazalarının ve meslek hastalıklarının maliyetini, çalışan ve işveren açısından ayrı ayrı inceleyelim. İş kazalarının ve meslek hastalıklarının maliyetini, çalışan ve işveren açısından ayrı ayrı inceleyelim. İş kazaları ve meslek hastalıklarının işverene maliyetini, genel olarak iki başlık altında toplayabiliriz: Doğrudan Kayıplar, Dolaylı Kayıplar. İş kazası anında yapılan ilk yardım masrafları. İş kazası anında yapılan ilk yardım masrafları. Kazazedeye ödenen geçici ve sürekli iş göremezlik ödenekleri. Kazazedeye veya ailesine ödenen tazminatlar. Mahkeme giderleri. Ölümlü iş kazalarında uygulanacak cezai hükümlerin bedelleri. Dolaylı kayıpları genel olarak beş guruba ayırabiliriz: Dolaylı kayıpları genel olarak beş guruba ayırabiliriz: İş gücü kaybı, Üretim kaybı, Siparişlerin gecikmesinden doğan kayıplar, Üst makam ve hükümetçe yapılan soruşturma masrafları, Ülke ekonomisinin uğradığı kayıplar. Kazazedenin çalışamaması nedeniyle. Kazazedenin çalışamaması nedeniyle. Kazazedeye yapılan ilk yardım nedeniyle. Kazazedenin işyeri arkadaşlarının verdikleri aralar nedeniyle. Usta ve yöneticilerin kazayı incelemek için kaybettikleri zaman nedeniyle. Yasal işlemler için kaybedilen zaman nedeniyle oluşan kayıplar. Üretimin aksaması nedeniyle iş akışı ve programdaki gecikmeler. Üretimin aksaması nedeniyle iş akışı ve programdaki gecikmeler. Makinelerin durması ya da hasara uğraması nedeniyle oluşan kayıplar. Malzeme ve hammaddenin zarara uğraması nedeniyle oluşan kayıplar. Kazaya uğrayan işçinin işine dönmesi halinde verimdeki düşmeler nedeniyle oluşan kayıplar. Firmanın şöhret kaybı. Firmanın şöhret kaybı. Geç teslim nedeniyle ödenen para cezaları. Erken teslim halinde alınabilecek primlerin alınamamasından doğan kayıplar. Pazar payının düşmesi. Sosyal güvenlik sistemi ile hastane, rehabilitasyon merkezi gideri gibi toplumun tümüne yüklenen maliyetler oluşur. Sosyal güvenlik sistemi ile hastane, rehabilitasyon merkezi gideri gibi toplumun tümüne yüklenen maliyetler oluşur. Bütçeden sağlık için ayrılan pay artar. Ülke ekonomisinin üretken kapasitesi olumsuz yönde etkilenir. Milli kaynaklar yok olur. Milli kalkınma yavaşlar ve refah azalır. İş kazalarının ve meslek hastalıklarının çalışan açısından en önemli sonucu, çalışanın hayatını kaybetmesidir. İş kazalarının ve meslek hastalıklarının çalışan açısından en önemli sonucu, çalışanın hayatını kaybetmesidir. İnsan yaşamının değerini ölçmek ve maliyetini değerlendirmek mümkün değildir. Hayatını kaybeden işçinin ailesi maddi ve manevi yıkıma uğramaktadır. Çalışan, sosyal güvenlikten yoksun ise ailesi herhangi bir tazminat alamamaktadır. Çalışan, sosyal güvenlikten yoksun ise ailesi herhangi bir tazminat alamamaktadır. Çalışan, yaşamını yitirmese bile beden ve ruh sağlığında önemli kayıplar oluşabilir. Çalışma gücü azalan işçiyi, işsizlik sorunu beklemektedir. Çalışan, (eğer sosyal güvenlik kapsamında ise) sürekli iş göremez duruma düştüğünde, düşük gelir getiren bir işte çalışmak zorunda kalacaktır. Çalışan kişi, sosyal güvenlik kapsamında değilse, yukarıdaki ihtimal de ortadan kalkmaktadır. Çalışan kişi, sosyal güvenlik kapsamında değilse, yukarıdaki ihtimal de ortadan kalkmaktadır. Ülkemizde, çalışanların çoğunluğunun sosyal güvenlik kapsamında olmadığı düşünülürse konunun işçi açısından önemi ve iş kazalarının maliyeti daha iyi anlaşılacaktır. Biyolojik Tehditler Biyolojik Tehditler Biyolojik zararlılar, yapılan işin niteliğinden kaynaklandığı gibi, işyerinde bulunan hasta insanlardan da bulaşabilirler. Değişik iş alanlarında karşılaşılan biyolojik zararlılar, işyerlerindeki olumsuz şartlardan dolayı daha fazla etki gösterirler. Biyolojik tehditler üç guruba ayrılır: Biyolojik tehditler üç guruba ayrılır: Mikroorganizmalar*, Vektörler*, Hasta insan ve hayvanlar. Tahriş edici kimyasal maddeler Tahriş edici kimyasal maddeler Tahriş edici maddeler arasında, en önemlileri, deriye daha derin nüfuz ederek tehlike oluşturan sıvılardır. Bunlar çoğunlukla, aşağıda örnek verilen kuvvetli asitler ve bazlardır. Sodyum Hidroksit [Sudkostik] (NaOH), Nitrik Asit (HNO3), Hidroklorik Asit (HCl), Sulfirik Asit (H2SO4), Hidroflorik Asit (HF) v.b Tahriş edici katı kimyasal maddeler* de uzun süre aynı yerde kaldıklarında hücrelerin salgıladıkları sıvılarla çözünerek tahriş etkisi gösterirler. Bu katı maddelere örnek olarak ta; Tahriş edici katı kimyasal maddeler* de uzun süre aynı yerde kaldıklarında hücrelerin salgıladıkları sıvılarla çözünerek tahriş etkisi gösterirler. Bu katı maddelere örnek olarak ta; Hidroksitli Kireç (KOH), Katı Sodyum Hidroksit [Südkostik] (NaOH), Söndürülmemiş Kireç (CaO), Toz halinde Kalsiyum Karpit (CaC2), vb. gösterilebilir. Boğucu gazlar solunum yoluyla vücuda girerler. Nefes yolları ve akciğerleri tahrip etmek suretiyle solunum sistemini etkilerler. Boğucu gazlar solunum yoluyla vücuda girerler. Nefes yolları ve akciğerleri tahrip etmek suretiyle solunum sistemini etkilerler. Kanın ödemine neden olup, akciğerlerin sıvı ile dolması ve oksijen yetersizliği nedeniyle ölüme sebep olabilirler. Bu gruptaki maddeler; klor , fosgen, difosgen ve klorpikrin gazlarıdır. Çok uçucu olan bu gruptaki gazların, genellikle renksiz ve yeni biçilmiş çayır, çürümüş saman ve mısır püskülü kokusu gibi kokuları vardır. Çok uçucu olan bu gruptaki gazların, genellikle renksiz ve yeni biçilmiş çayır, çürümüş saman ve mısır püskülü kokusu gibi kokuları vardır. Fizyolojik Etkileri, göğüste darlık ve solunum güçlüğü, öksürük ve gözlerde yaşarma, yorgunluk, dudaklarda morarma, burun ve boğazlarda tahriş ve akıntı, bulantı ve kusma şeklindedir. Genel olarak, uyuşukluk, ağrı dindirici, uyku ve rehavet vericidirler. Bazıları şunlardır: Genel olarak, uyuşukluk, ağrı dindirici, uyku ve rehavet vericidirler. Bazıları şunlardır: Morfin türü ağrı kesiciler, acıyı dindirir, uyuşukluk ve uyku verirler. Düzenli kullanımı daima korkunç sonucu olan fiziksel bağımlılığa götürür. Alkol , depresan etki yapar. Adli açıdan sorun oluşturmaz, ancak kişinin ne miktar alkol aldığı bazı durumlarda önem kazanır.Eroin , morfinin bazı kimyasal maddelerle tepkimeye sokulmasıyla sentetik olarak elde edilir. Suda kolay çözündüğünden damara kolayca enjekte edilebilir. Ayrıca deri altına verilebilir ve buruna çekilebilir. Yüksek derecede psikolojik ve fizyolojik bağımlılık yapar.Eroin , morfinin bazı kimyasal maddelerle tepkimeye sokulmasıyla sentetik olarak elde edilir. Suda kolay çözündüğünden damara kolayca enjekte edilebilir. Ayrıca deri altına verilebilir ve buruna çekilebilir. Yüksek derecede psikolojik ve fizyolojik bağımlılık yapar.Benzodiazepinler ve Barbitüratlar ise tedavi amaçlı kullanılan anestezik ve narkotik kimyasal maddelerdir.Canlı organizmaların ya da dokuların işlevini bozmak suretiyle etkisini gösteren kimyasal gazlara “sistemik zehirler” denir. Canlı organizmaların ya da dokuların işlevini bozmak suretiyle etkisini gösteren kimyasal gazlara “sistemik zehirler” denir. Sistemik zehirlerin en yaygın olanları; Hidrojen Siyanür ve Hidrojen Sülfür’dür. Hidrojen Siyanür: Renksiz, hafif acı badem kokulu ve alev alabilen bir gazdır. Kaynama noktası: 26 0C olup, sudaki çözünürlüğü fazladır.Hidrojen Sülfür: Renksiz, havadan ağır, kendine özgü çürük yumurta kokusu olan bir gazdır. Petrol alanları, kanalizasyon ve kimyasal endüstri alanlarında sıkça rastlanan, parlayıcı ve yanıcı bir gazdır. Hidrojen Sülfür: Renksiz, havadan ağır, kendine özgü çürük yumurta kokusu olan bir gazdır. Petrol alanları, kanalizasyon ve kimyasal endüstri alanlarında sıkça rastlanan, parlayıcı ve yanıcı bir gazdır. Endüstride karşılaşılan birçok maddenin buharı ve bazı gazlar da sistemik zehir etkisi gösterirler. Örnek olarak; benzen, cıva buharı, fosfor ve bileşikleri, kurşun oksit buharı gösterilebilir. Benzenle* uzun süreli karşılaşma, çalışanı kan kanserine kadar götürebilir. Benzenle* uzun süreli karşılaşma, çalışanı kan kanserine kadar götürebilir. Cıva da endüstride çok kullanılan bir maddedir. Cıvayla fazla temas edilmesi halinde, baş ağrısı, yorgunluk, psikolojik bozukluklar vb. hastalıklara yakalanma ihtimali artar. Fosfor ise, karaciğerde tahriş, kansızlık, kemik iltihabı vb. hastalıklara yol açabilir. Havada asılı olarak kalabilen, ağırlığı nedeni ile çökme eğilimi gösteren, katı parçacıklara “toz” Havada asılı olarak kalabilen, ağırlığı nedeni ile çökme eğilimi gösteren, katı parçacıklara “toz” Maden tozu, kömür tozu, ağaç tozu, kıl, yün, vb. tozların küçüldükçe yutulma ihtimali artacağından tehlikesi de artar. Tozların başlıca sakıncaları şunlardır: Deride ve mukozda* tahriş yapar. Akciğerde iltihap yapar. Alerjik etki yapar. Akciğer kanserine neden olabilir. Işık ve Aydınlatma Bozuklukları Işık ve Aydınlatma Bozuklukları Çalışma ortamında kullanılan araç-gereçlerin yeterince görülmesi çok önemlidir. Yetersiz ve uygun olmayan aydınlatma, iş verimini ve işçi sağlığını olumsuz yönde etkileyerek iş kazası riskini artırır. İki çeşit aydınlatma vardır: Tabii (Doğal) aydınlatma, Suni aydınlatma. Renk nedir? Renk nedir? Renk; ışığın değişik dalga boylarının gözün retinasına ulaşması ile ortaya çıkan bir algılamadır. Bu algılama, ışığın maddeler üzerine çarpması ve kısmen soğurulup kısmen yansıması nedeniyle çeşitlilik gösterir. Bunlara “renk tonu” “renk” Tüm dalga boyları birden, aynı anda gözümüze ulaşırsa, bunu beyaz, hiç ışık ulaşmazsa siyah olarak algılarız. Tüm dalga boyları birden, aynı anda gözümüze ulaşırsa, bunu beyaz, hiç ışık ulaşmazsa siyah olarak algılarız. İnsan gözü, 380 nm ile 780 nm arasındaki dalga boylarını algılayabildiği için, elektromanyetik dalgaların bu bölümüne “görünen ışık” denir. Günlük hayatımızda kullandığımız bir söz vardır: “Zevkler ve renkler tartışılmaz.” Günlük hayatımızda kullandığımız bir söz vardır: “Zevkler ve renkler tartışılmaz.” Ancak, son yıllarda yapılan bazı çalışmalar, renklerin insanlar üzerinde bazı etkilerinin olduğunu ortaya çıkarmıştır. Uzmanların yaptığı araştırmaların sonucunda, renklerin, yaydıkları titreşimler yoluyla değişik hormonlar üzerinde farklı uyarıcı etkilerinin olduğu anlaşılmıştır. Buna bağlı olarak ta, insanların ruh halinin ve bedensel fonksiyonlarının etkilendiği görülmüştür. Beyaz; istikrarı, devamlılığı ve temizliği simgeler. Beyaz giysiler kişinin temiz olduğu imajını verir. Beyaz; istikrarı, devamlılığı ve temizliği simgeler. Beyaz giysiler kişinin temiz olduğu imajını verir. Siyah; ağırbaşlılık ve ciddiyetle özdeşleşmiştir. Gücü ve tutkuyu temsil etmekle birlikte, hırsın da bir ifadesidir.Kırmızı; canlılık ve dinamizmi simgeler, mutluluğu temsil eder. Gri; gözün en rahat algıladığı renklerden biridir. Hareketsizliği, yavaşlığı ve ciddiyeti temsil eder.Kahverengi; gerçekçiliğin, plan ve sistemin rengidir. Kahverengi insanı hızlandırır.Kahverengi; gerçekçiliğin, plan ve sistemin rengidir. Kahverengi insanı hızlandırır.Pembe; rahat hissettiren ve dinlendiren bir renktir.Turuncu; enerji ve heyecan veren bir renktir. Diyalog ve mizah yeteneğini arttırır.Yeşil; huzuru ve üretkenliği temsil eder. Ayrıca, güven ve rahatlık veren bir renktir.Sarı; geçiciliğin ve dikkati çekiciliğin ifadesidir. Uyarıcı özelliği vardır ve insanları daha dinamik ve neşeli olmaya teşvik eder.Mor; nevrotik* duyguları açığa çıkardığı, insanları bilinç altında korkuttuğu tespit edilen bir renktir. Konsantrasyon sağlamak için mordan daha iyi bir renk düşünülemez.Mor; nevrotik* duyguları açığa çıkardığı, insanları bilinç altında korkuttuğu tespit edilen bir renktir. Konsantrasyon sağlamak için mordan daha iyi bir renk düşünülemez.Mavi; huzuru ve sakinliği temsil eder. İnsanlar üzerinde yumuşaklık, sevecenlik, tazelik gibi hisler uyandırır.Lacivert; sonsuzluğu ve otoriteyi temsil eder. İnsanların üzerinde başarılı ve güçlü imajı bırakır. Ses nedir? Ses nedir? En basit olarak ses; “kulağımızı uyaran ve bu yolla beynimizde duyumlara yol açan etkiler” şeklinde tanımlanır. İnsan kulağının algılayabildiği ses, herhangi bir kaynağın oluşturduğu titreşimden doğar, bir taşıyıcı aracılığıyla iletilir ve kulak ile beyin tarafından algılanır. İnsanlar üzerinde olumsuz etki yapan ve hoşa gitmeyen seslere “gürültü” denir. İnsanlar üzerinde olumsuz etki yapan ve hoşa gitmeyen seslere “gürültü” denir. Gürültü şiddeti birimi desibel Desibel dB Sıfır (0) desibel duyma eşiğidir (sınırıdır). Yani sıfır desibelin altındaki sesleri duyamayız. Gürültünün insan sağlığı için zararlı olduğu eşik değer 85 dB olarak kabul edilmiştir. Hava alanlarının, endüstri ve sanayi bölgelerinin yerleşim bölgelerinden uzak yerlerde kurulması, Hava alanlarının, endüstri ve sanayi bölgelerinin yerleşim bölgelerinden uzak yerlerde kurulması, Motorlu taşıtların gereksiz korna çalmalarının önlenmesi, Kamuya açık olan yerler ile yerleşim alanlarında, müzik aletlerinin çevreyi rahatsız edecek seviyede yüksek sesle kullanılmasının önlenmesi, İşyerlerinde çalışanların maruz kalacağı gürültü seviyesinin en aza (Gürültü Kontrol Yönetmeliğinde belirtilen sınırlara) indirilmesi, İşyerlerinde çalışanların maruz kalacağı gürültü seviyesinin en aza (Gürültü Kontrol Yönetmeliğinde belirtilen sınırlara) indirilmesi, Yeni inşa edilen yapılarda ses yalıtımının sağlanması, Radyo, televizyon ve müzik aletlerinin seslerinin rahatsızlık verecek seviyede yükseltilmesinin önlenmesi. İş Kazalarının Oluş Nedenleri Nelerdir? İş Kazalarının Oluş Nedenleri Nelerdir? Yapılan bilimsel değerlendirmeler sonucunda; iş kazalarının nedenleri genel olarak dört gurupta toplanmıştır: Malzeme (kullanılan madde), Makine ve teçhizat, Çevre, İnsan. Malzemenin kimyasal, fiziksel, atomistik özellikleri, Malzemenin kimyasal, fiziksel, atomistik özellikleri, Kullanılan maddenin yapısına uygun üretim sisteminin seçilmemiş olması. Malzeme yorgunluğu, Malzeme yorgunluğu, Yeterli koruyucu tedbirlerin alınmaması, İşe uygun olmayan araç-gereç seçimi ve yanlış kullanım. Sıcaklık, nem, aydınlanma, gürültü gibi fiziksel etkiler, Sıcaklık, nem, aydınlanma, gürültü gibi fiziksel etkiler, Çalışma şartlarının sağlıksız olması, Mekanik etkiler. Eğitim ve bilgi eksikliği, Eğitim ve bilgi eksikliği, Dalgınlık, dikkatsizlik, İlgisizlik, düzensizlik, Bedenin işe uyumsuzluğu, İş yoğunluğu, Aile düzeni, Kişinin fiziksel ve ruhsal yapısına uymayan iş. Beslenme yetersizliği, vb. Yukarıda sayılan faktörler incelendiğinde iş kazalarının sebebinin, genellikle kazadan hemen önceki hal ve hareketlere bağlı olduğu görülür. Yukarıda sayılan faktörler incelendiğinde iş kazalarının sebebinin, genellikle kazadan hemen önceki hal ve hareketlere bağlı olduğu görülür. Bu sebeple, genel anlamda iş kazalarının nedeni; emniyetsiz durumlar veya emniyetsiz hareketlerdir diyebiliriz. UYGUISUZ GİYİM VE SAÇ ŞEKLİNİN TEHLİKELERİ Atölye ve laboratuarlarda yapılan işe uygun şekilde giyinmek gerekir. Geniş kollar, gevşek kemerler ve boyun atkıları çalışmamıza engel olur dönen makinelere kolaylıkla kapılabilir. Makinelerde yapılan çalışmalarda saçlar uzun ve dağınık şekilde olmamalı, kadınlar başörtü veya bere takmamalıdır. Çalışma sırasında yüzük, bilezik ve kol saati takılmamalıdır. İşe gelirken sağlam ve düzgün ayakkabı giyilmelidir. Kadınlar yüksek topuklu ayakkabı giymemelidir. En uygunu bu amaçla yapılmış emniyet ayakkabılarının giyilmesidir. EMNİYET KEMERİ
GÖVDE KEMERİ
KORUYUCU GÖZLÜKLER
KARBON FİLTRELER
MASKELER
HAVA KOMPRESÖRLERİNDE OLUŞABİLECEK TEHLİKELER Hava kompresörlerinde tehlike kaynağı yağlama yağıdır. Sıkıştırılan sıcak nemli hava ile tanka basılan yağ-su karışımı dışarı atılmadığı takdirde bu ayrılmış yağ patlama ve yangın kaynağı olur. Bunu önlemek için hava deposunun alt ucundaki bir blöf musluğu ile biriken su veya boşaltılmalıdır. GAZ TÜPLERİNİN TEHLİKELERİ Gaz ya da sıvı haldeki oksijen; yağ, gres yağı ve diğer bazı organik maddelerle birleşirse sonuç bir patlama olur. Asetilen gazı tek başına sıkıştırılırsa ayrışarak patlar. Eğer sıvı aseton içinde çözülürse kararlı hale gelir. Tüpler çarpmaya, vurmaya ve düşmeye karşı korunmalıdır. Tüpler doğrudan ısı ve güneş ışınlarına maruz bırakılmamalıdır. Tüpler yanıcı maddelerle bir arada depolanmamalıdır. Klor gazının son derece korozif olduğu unutulmamalı, uygun yerlere depolanmalıdır. PATLAYICI GAZLARIN TEHLİKELERİ Parlayıcı sıvıların “alevlenme noktası” bir test cihazı alevi ile dokunulduğunda alev aldığı sıcaklıktır. Benzin, benzol, eter, alkol, petrol eteri vb. uçucu sıvılar normal sıcaklıklarda bile yanmaya yetecek kadar buharlaşırlar. Dolayısıyla alevlenme noktaları çok düşüktür. Her parlayıcı sıvı buharı ve gaz, hava ile belli oranlarda karıştığında patlayabilir. Örnek: %1-6 benzin buharı, %94-99 hava ile karıştığında patlama olabilir. “Yanma noktası” ise parlayıcı-yanıcı sıvı buharları ve gazların hava ile meydana getirdikleri alevle dokunulmadan kendi kendine yanmaya başladıkları sıcaklıktır. BUHAR-GAZ YANGINLARINDAN KORUNMA YÖNTEMLERİ 1. Parlayıcı sıvıların ısı artışı önlenmeli, 2. Bu sıvılar yer altı tanklarında, emniyetli bidonlarda ve kapalı sistemlerde muhafaza edilmeli, 3. Doldurma ve boşaltmalarda tutuşturma kaynakları giderilmeli, ark oluşturmayan tesisat kullanılmalı, statik elektrik giderilmelidir. 4. Kullanma metotları geliştirilerek akıntılar önlenmeli, 5. Çalışmalar iyi ve itinalı bir düzende olmalı, 6. Bu tip gazların kullanılması sırasında azot ve karbondioksit gibi atıl (inert) gazlardan yanmayı önleyici bir ortam oluşturulmalıdır. GÜVENLİK RENKLERİ KIRMIZI: 1. Yangın söndürme teçhizatının bulunduğu yerler, 2. Taşınabilen sıvı yanıcı tankları, 3. Makine sistemlerinde acil durdurma düğmeleri ve kolları için kullanılır. SARI: 1. İhtar ve fiziksel tehlikeleri göstermek için, 2. Patlayıcı yanıcı maddeler için kullanılan çöp bidonları, 3. Tamir edilmekte olan teçhizatın kullanılmasını, çalıştırılmasını önlemek için ihtar, 4. Makinelerin çalıştırma yerleri ve güç kaynakların tanıtımı için kullanılır. TURUNCU TURUNCU 1. Makinelerin tehlikeli parçaları, 2. Elektrik çarpmalarına sebep olabilecek güvenlik şalterleri ve parçaları, 3. Makaraların, dişlilerin, kesici uçların ve güç kaynağı çenelerinin açıkta kalan kısımlarının belirlenmesinde kullanılır. MOR: Radyasyon tehlikesi YEŞİL: 1. Güvenlik teçhizatının yerleri, 2. İlk yardım malzemelerinin yerlerinde kullanılır. MAVİ: 1.Çalıştırma elemanlarına karşı, sistem çalışmakta iken dikkat edilmesi gerektiğini gösterir. 2. Cihaz üzerindeki mavi etiket, cihazın “devre dışı” olduğunu gösterir. KİŞİSEL EMNİYET KURALLARI Yapılan işe uygun iş elbisesi seçmek, Dönen aletleri çalıştırmadan önce uzun saçları saklamak, Devamlı güvenlik gözlükleri kullanmak, kaynak için uygun başlık ve gözlük kullanmak, Makineler veya dönen aletler civarında çalışırken kravat, vb. şeyleri çıkartmak, Atölyede çalışırken değerli süs eşyalarını çıkarmak, Atölyede güvenliği sağlamak için devamlı tetikte olmak, Deriyi mikroplardan korumak için sabun ve su kullanmak. ACİL DURUM DÜĞMELERİ VÜCUDUN İLETKEN HALE GELME TEHLİKESİ Elektrik akımının insan vücuduna etkisi
ELEKTRİK KAZALARININ NEDENLERİ
AKIMDAN KORUNMA YÖNTEMLERİ
Elektrikli Çalışmalarda İnsan Faktörleri ve Ergonomik Önlemler: AKIMA MARUZ KALAN KİŞİ NASIL KURTARILMALI ? ELEKTRİKLİ ALETLER KULLANIRKEN GEREKEN GÜVENLİK ÖNLEMLERİ Mesleğe Göre Analiz Çalışılan işin konusuna göre yapılan iş kazası analizidir. Bunlardan bazıları: Mesleğe Göre Analiz Çalışılan işin konusuna göre yapılan iş kazası analizidir. Bunlardan bazıları: Elektrik, elektronik işkolu kazaları, Maden işkolu kazaları, Ağaç işleri kazaları, Metal işleri kazaları, İnşaat işkolu kazaları vb. İş kazalarının; tezgah, makine ve takımların kullanılması bakımından analizidir. İş kazalarının; tezgah, makine ve takımların kullanılması bakımından analizidir. Matkabın elbiseyi, kravatı sarması, Testerenin eli kesmesi, Torna, frezede parçanın fırlaması, Boru bükme makinesinde elin silindire kaptırılması, Giyotin makasa el veya kolun kaptırılması vb. İmalat, tamirat ve hizmet sırasında yapılan iş ve işlerin özelliği ve çeşidine göre yapılan analizdir. Bunlardan bazıları; İmalat, tamirat ve hizmet sırasında yapılan iş ve işlerin özelliği ve çeşidine göre yapılan analizdir. Bunlardan bazıları; Motor sökümü ve bakımı, Tavan kalıbı yapımı, Toprak kazma, Döküm, Demir toplama, vb. Kaza Tekrarlama Oranı: Kaza Tekrarlama Oranı: Bir işyerinde, iş kazalarının 1 milyon iş saatine göre, ne kadar sıklıkta olduğunu gösteren orandır. Şu şekilde hesaplanır: Toplam Çalışma Saati (ti); Yıllık Ortalama İş Saati olan 2.400’ün (300 gün x 8 saat = 2.400 gün. saat ’in ) Eleman Sayısı ile çarpımıyla bulunur. (ti=2.400 x Eleman Sayısı ) Bir iş yerinde, iş kazalarının 1 milyon iş saati içerisinde ne ölçüde ağır ve ciddi olarak gerçekleştiğini gösteren orandır. Şu şekilde hesaplanır: Bir iş yerinde, iş kazalarının 1 milyon iş saati içerisinde ne ölçüde ağır ve ciddi olarak gerçekleştiğini gösteren orandır. Şu şekilde hesaplanır: İş kazaları sonucunda zarar gören organlar, işkollarına göre büyük farklılıklar göstermekle birlikte, İLO verileri şu oranları ortaya çıkarmaktadır. İş kazaları sonucunda zarar gören organlar, işkollarına göre büyük farklılıklar göstermekle birlikte, İLO verileri şu oranları ortaya çıkarmaktadır. Öncelikle, işveren iş güvenliği ile ilgili koruyu malzemeleri temin etmelidir. Öncelikle, işveren iş güvenliği ile ilgili koruyu malzemeleri temin etmelidir. İş ve işyeri güvenliği konusunda belirli aralıklarla eğitim çalışmaları yapılmalıdır. Çalışanlar, yaptıkları iş ve tehlikeleri konusunda bilgilendirilmelidir. İşe alınan yeni işçiye, işiyle ilgili bilgiler verilmeli, işçi bir süre usta nezaretinde çalıştırılarak işe alıştırılmalıdır. İşçiye, çalıştığı makine ve kullandığı malzemelerin özellikleri, ortaya çıkabilecek tehlikeler öğretilmeli ve bu tehlikelerden korunma yöntemleri anlatılmalıdır. İşçiye, çalıştığı makine ve kullandığı malzemelerin özellikleri, ortaya çıkabilecek tehlikeler öğretilmeli ve bu tehlikelerden korunma yöntemleri anlatılmalıdır. Unutulmamalıdır ki iş kazalarının sebeplerinden biri de bilgi eksikliğidir. İşveren, işçilerin iş güvenliği kurallarına uyup uymadıklarını kontrol etmeli ve uymaları için gerekli tedbirleri almalıdır. Yangın Nedir? Yangın Nedir? Herhangi bir yanıcı maddenin, çeşitli nedenlerle oksijenle kimyasal reaksiyona girmesi sonucu ısının açığa çıkmasına “yanma” İstenmeyen ve zarar veren, kontrolden çıkmış yanma olayına “yangın” YANGINLARIN SINIFLANDIRILMASI YANGIN ÜÇGENİ Korunma önlemlerinin alınmaması, Korunma önlemlerinin alınmaması, Bilgisizlik, İhmal, Kazalar, Sabotaj, Sıçrama, Doğa olayları. Yapısal Olarak Alınabilecek Önlemler: Yapısal Olarak Alınabilecek Önlemler: Yapılarda yanmaz veya yanması güç yapı malzemeleri kullanılmalı, Yangının yayılmasını önlemek amacıyla, yangın bölümleri oluşturulmalı, Dumanların yayılmasını önlemek için duvardan sızmalar önlenmeli, Yangına yüksek derecede dayanıklı yapı oluşturulmalı, Yangının etkilerinden korunmuş, kaçış yolları sağlanmalı, Yangının etkilerinden korunmuş, kaçış yolları sağlanmalı, Ateşleyici ve yanıcı malzeme kaynakları binalardan ayrılmalı, Her an çalışabilecek durumda yangın söndürme cihazları bulundurulmalıdır. YANGIN SÖNDÜRÜCÜLER YANGIN TİPLERİ VE SÖNDÜRÜCÜLER YANGIN SÖNDÜRME TEÇHİZATI İyi bir bina idaresi, İyi bir bina idaresi, Gerekli yasakların konularak takibinin yapılması, Tesisatın sık sık kontrolden geçirilmesi, Yangın tatbikatının yapılması, Acil ışıklandırma sisteminin kurulması, Korunma sistemi ve planının düzenli kontrolünün yapılması, vb. Bacalar düzenli olarak temizlenmelidir. Bacalar düzenli olarak temizlenmelidir. Yangın ihtimali yüksek olan soba, kalorifer ve mutfak ocaklarını kullanırken azami dikkat gösterilmelidir. Çocukların ateşle oynamalarına engel olunmalıdır. Ev içerisinde sigara içilmemelidir. Elektrikli ısıtıcılar perde, koltuk gibi yanıcı eşyalardan uzak tutulmalıdır. Elektrik donanımı, ehliyet sahibi kişilere kontrol ettirilmelidir. Elektrik donanımı, ehliyet sahibi kişilere kontrol ettirilmelidir. LPG tüpü ve doğalgaz kombilerinin bulunduğu mutfak ve banyo havalandırmaları sık sık kontrol edilmelidir. Evlerde, yangına karşı korunma cihaz ve donanımları bulundurulmalıdır. Yangın talimatnamesi hazırlanarak uygun bir yere asılmalıdır. Yangın talimatnamesi hazırlanarak uygun bir yere asılmalıdır. Yangın söndürme cihazlarının mutlaka bulundurulmalı, bakımları zamanında yapılmalıdır. Çalışanlar arasında, söndürme, kurtarma, koruma ve ilk yardım ekipleri kurulmalıdır. Yanıcı maddeler iş yerinin uygun bir yerinde bulundurulmalıdır. İşyerlerinde uygulanan sigara içilmemesi kuralına uyulmalıdır. İşyerlerinde uygulanan sigara içilmemesi kuralına uyulmalıdır. Kaynak ve kesme işlemlerinde gereken özen ve dikkat gösterilmelidir. Elektrik tesisatları periyodik olarak kontrol edilmelidir. İşyerinde yangın alarm sistemi kurulmalıdır. Çalışanlara yangın ve yangından korunma hakkında bilgi verilmelidir. İş yerlerinde yangınlar genellikle; İş yerlerinde yangınlar genellikle; Arızalı veya eskimiş elektrik donanımında oluşan kısa devrelerden, Hammadde veya mamul maddelerin tutuşmasından, İş güvenliği kurallarına uyulmamasından meydana gelir. İş yerlerinde yangına karşı gerekli tedbirler alınmalı ve çalışanlar eğitilmelidir. YANGIN YERİNİN BOŞALTILMASI Dostları ilə paylaş:
