Caner akkaya

2.1. İngiltere

Avrupa’nın en büyük dünyanın ikinci en büyük ipoteğe dayalı menkul kıymet piyasası İngiltere’de bulunmaktadır. 1995 yılı itibariyle piyasadaki toplam ipoteğe dayalı menkul kıymet hacmi 32 milyar dolar civarındadır.Aynı dönem itibariyle ABD’deki özel sektör kuruluşlarının ihraç ettiği ipoteğe dayalı menkul kıymet miktarı ise 130 milyar dolar civarında gerçekleşmiştir. İngiltere’de ihraç edilen ipoteğe dayalı menkul kıymetlerin büyük bir kısmı değişken oranlı olup, toplam konut kredilerinin ise % 3’lük bir kısmı menkul kıymetleştirilmiştir. Buna mukabil ABD’nde bu oran % 50-60 civarındadır.

İngiltere’de konut finansmanı temelde yapı birlikleri ve bankalar aracılığı ile sağlanmaktadır. Ancak bu kuruluşlar ipotek kredilerini, menkul kıymetleştirmekten çok bilançolarında tutmaktadır.

İpoteğe dayalı menkul kıymet piyasasının yavaş büyümesinin en önemli sebebi, piyasa katılımcılarından yeterli talep görmemesidir. Ayrıca konut piyasasının 1980’li yılların sonundan itibaren duraklamaya girmesi de başka bir önemli etkendir. İngiltere’de verilen ipotek kredilerinin değişken oranlı olması, yapı birlikleri ile bankaların uzun vadeli mevduat toplayabilmeleri, bu kurumların menkul kıymetleştirmeye çok fazla ihtiyaç duymamalarına sebep olmaktadır. Nitekim her iki grupta da önemli mali bünye problemleri görülmektedir. Öte yandan menkul kıymetlerin değişken vadeli olması özel emeklilik fonları ve sigorta şirketleri gibi sabit faizli araçlara yatırım yapmak isteyen kurumsal yatırımcıların tercihlerine uymamaktadır.

İngiltere’de mortgage kredilerine ilişkin olarak tek teşvik kredi faiz ödemelerinin gelir vergisinden düşülebilmesidir.