Caner akkaya

1. GAYRİMENKUL VE KONUT

Mortgage sisteminin öncelikli amacı insanların barınma ihtiyacının karşılanabilmesidir. Bu nedenle sistemin öncelikli amacının ne olduğunun anlaşılması açısından çalışmamızın bu bölümünde gayrimenkul ve konut kavramları ile hukuki temellerinin açıklaması yapılacaktır.

1.1. Gayrimenkul

Konut finansmanı sisteminin merkezinde yer alan ve çoğunlukla bir gayrimenkul olan konut kavramının anlaşılabilmesi açısından, kavramın temelinin ve dayanağının açıklanması gerekmektedir.

Hukuki anlamda eşya, üzerinde bireysel hakimiyet sağlanabilecek, ekonomik bir değer taşıyan, kişi ve hayvanlar dışındaki cismani varlıklardır¹². Özüne (cevherine) zarar vermeksizin bir yerden bir yere taşınamayan eşyaya ise, taşınmaz eşya yani gayrimenkul denilmektedir.

4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu 704 vd. maddelerinde taşınmaz mülkiyetinin konusu, kazanılması, kaybı ve hükümleri düzenlenmiştir. TMK. m. 704 hükmünde, taşınmaz mülkiyetinin konusu olarak,

- Arazi,

- Tapu kütüğünde ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli haklar,

- Kat mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümler,

tahdidi olarak sayılmıştır. Bu anlamda TMK. m. 704’de sınırlı olarak sayılanlar arasında yer almayan bir şey, başka kanunlar açısından taşınmaz sayılsa bile, Medeni Kanun bakımından taşınmaz sayılmaz. Örneğin, gemi siciline kayıtlı bir gemi, İcra ve İflas Kanunu açısından taşınmaz sayılsa bile, Medeni Kanun ve Medeni Kanun’un 997. maddesi ile kurulan tapu sicili açısından taşınmaz sayılmayacaktır.