Cayro Pusula
Yüklə 224,4 Kb.
|
|
Konu : Cayro Pusula 01-Adımlı tip (step by step) gönderici ve tekrarcı (ripiter) sisteminde gemi 1° döndüğünde tekrarcı içindeki rotor ve gönderici kaçar derece döner? Cevap : Gemi 1° döndüğünde adımlı gönderici 90° döner ve adımlı tekrarcı (ripiter) 180° döner. 02-Aşağıdakilerden hangisi serbest cayronun iki temel özelliğinden biridir? Cevap : Sağlamlık (rigidity). 03-Bir cayro pusulada yatay görünsel hareket (horizontal apparent motion) ………………………………………………………. Cevap : Kuzey enlemlerde sağa doğrudur. 04-Bir serbest cayronun önemli iki özelliğinin adlarını yazınız. Cevap : 1.Uzayda sağlamlık (rigidity in space), 2.Devinme (precession). 05-Bu iki özelliğin herbirini ayrı ayrı açıklayınız. Cevap : Serbest cayro yeterli bir hız ile dönmeye başladığında dönüş ekseni uzayda hangi noktayı gösteriyor ise dönme devam ettiği sürece, dışarıdan herhangi etki olmamak koşulu ile, aynı noktayı göstermeye devam eder. Uzayda sağlamlık budur.Devinme, hızla dönmekte olan cayronun dönüş eksenine bir kuvvet uygulandığında eksenin, dönüş yönünde 90° ilerden bir kuvvet uygulanıyormuş gibi hareket etmesidir. 06-Bir cayro pusulada duyarlı eleman nedir? Bu elemanda neler bulunur? Cevap : Ana parçası cayro olan ve dönüş ekseni devamlı kutup yönünü gösteren bir birimdir.Duyarlı elemanda cayro tekerleği ve arama ve söndürme devinme ağırlıkları bulunur. 07-Cayro pusulada cayronun dönüş ekseninin N ucunun yatay görünsel hareketi hangi yönlere doğrudur? Cevap : S tarafından bakıldığına göre kuzey yarım kürede doğuya, güney yarım kürede batıya doğrudur. 08-Cayro pusulada cayronun dönüş ekseninin N ucunun düşey görünsel hareketi hangi yönlere doğrudur? Cevap : Düşey görünsel hareket, S tarafından bakıldığına göre, cayronun N ucu geminin bulunduğu meridyenin sağına bakıyor ise yukarı doğru, soluna bakıyor ise aşağı doğrudur.
Cevap : Bir geminin cayro pusulasının gemi dururken gösterdiği denge noktası ile sabit bir hızda hareket halinde iken gösterdiği denge noktası arasındaki yatay açısal uzaklıktır. 10-Hız hatası nelere bağlı olarak değişir? Cevap : Geminin rotasına, hızına ve bulunduğu enleme bağlıdır. 11-Cayro pusulada enlem hatasını tanımlayınız. Cevap : Duran bir gemide cayro pusulanın denge noktası ile gerçek kuzey yön (veya bulunulan meridyen) arasındaki yatay açısal uzaklıktır. 12-Enlem hatası nelere bağlı olarak değişir? Cevap : Bulunulan enleme ve yarım küreye bağlıdır. 13-Cayro pusulada hız hatası ile ilgili olarak hangisi doğrudur? Cevap : Gemi tam doğu ve tam batı rotasında iken olmaz. 14-Cayro pusulada hız hatası geminin hangi rotalarında en büyük ve hangi rotalarında en küçüktür? Cevap : Geminin hızı sabit kalmak koşulu ile, hız hatası kuzey-güney doğrultusundaki rotalarda en büyük, doğu-batı doğrultusundaki rotalarda en küçüktür. 15-Cayro pusulada izleme düzeni (follow up system) ; Cevap : Gölge elemanının duyarlı elemanı izlemesini sağlar. 16-Cayro pusulada izleme (follow up) devresinin görevi nedir? Cevap : Geminin pruva yönü veya rotası değiştiği zaman gölge eleman da gemi ile beraber hareket eder.Bunun sonucu olarak gölge eleman ile duyarlı elemanın birbirine göre hizası bozulur.İzleme devresi gölge elemanı gemi-nin döndüğü yönün tersine derhal çevirerek duyarlı eleman ile hizaya getirir.Gölge elemanı bağlı olan pusula kartı böylece kuzey yönünü doğru olarak göstermeye devam eder.Ayrıca, gölge elemandan gönderici yolu ile hareket alan ripiterler de doğru kuzeyi gösterirler. 17-Cayro pusulada semt (azimuth) motorunun görevi nedir? Cevap : Semt motoru izleme devresi içindedir.Semt motorunun görevi, gemi pruva yönünün değişmesi halinde duyarlı eleman ile hizası bozulan gölge elemanı izleme devresinin ürettiği bilgiye göre geminin dönüşünün tersine çevirerek tekrar duyarlı eleman ile hizaya getirmektir.Böylece, gölge elemana bağlı olan pusula kartının kuzeyi göstermesi sağlandığı gibi, gölge elemandan gönderici yolu ile hareket alan ripiterler de kuzeyi göstermeye devam eder. 18-Cayro pusulada kuzey arama devinmesi (presesyonu) sağlamak için, S tarafından bakıldığına göre cayro ağırlık kontrolü türü aşağıdaki tanımlardan hangisine uyar ? Cevap : Saat yelkovanı tersi yönünde dönüyor ise, ağır tepe kontrolü yapılır. 19-Cayro pusulanıza göre pruvanız 070° gösterirken bir rehber çizgisini belirleyen iki maddeyi nisbi sancak 45° kerterizinde ve transitte görüyorsunuz.Haritada bu rehber çizgisinin yönü 121 olarak gösterildiğine göre cayro pusulanızın hatası aşağıdakilerden hangisidir? Cevap : -6.
Cevap : Uygulanan kuvvet yönünde değil dönüşe göre 90° ileri yönde hareketidir. 21-Duran bir gemide, S tarafından bakıldığına göre cayrosu saat yelkovanı tersi yönünde dönen bir pusulada denge noktası nerededir? Cevap : Kuzey yarım kürede, geminin bulunduğu meridyenin sağında ve ufuk düzleminin yukarısındadır.Güney yarım kürede, geminin bulunduğu meridyenin solunda ve ufuk düzleminin altındadır. 22-Duran bir gemide bulunan Anschütz tipi cayro pusulada denge noktası nerededir? Cevap : Duran bir gemide bulunan Anschütz tipi cayro pusulada denge noktası kuzey enlemlerde meridyenin üze-rinde ve ufuk düzleminin yukarısındadır, güney enlemlerde ise gene meridyenin üzerinde fakat ufuk düzleminin altındadır. 23-Düşey görünsel hareket (vertical apparent motion) …………………………..…………………………………………. Cevap : Cayro dönüş ekseni geminin bulunduğu meridyenin doğusuna bakarken yukarı doğrudur. 24-Gölge eleman ile duyarlı elemanın hareketlerinin birbiri ile ilişkisi nasıldır? Cevap : Duyarlı eleman devamlı kuzeyi gösterirken gölge eleman onunla belli bir hizada bulunur ve geminin pruvası değiştiğinde gölge eleman da beraber döneceği için bu hizalama bozulur.Hizalamanın bozulması özel bir düzenek aracılığı ile anlaşılır anlaşılmaz izleme devresi gölge elemanı geminin dönüşün tersine çevirir ve kuzey yönü gös-termekte olan duyarlı eleman ile tekrar hizaya getirir.Böylece, gölge eleman geminin hareketlerine rağmen de-vamlı şekilde duyarlı elemanı izlemeye devam eder. 25-Bu ilişkinin yararı nedir? Cevap : Gölge elemanın üzerindeki pusula kartının ve gölge elemandan hareket alan ripiterlerin (tekrarcıların), geminin dönüşlerine rağmen kuzeyi göstermesi sağlanır ve bu sırada duyarlı eleman üzerinde istenmeyen devinme yaptıracak bir etki oluşturulmaz. 26-Güney Yarımkürede bir mevkide 270° rotasına seyreden bir gemide, S tarafından bakılınca saat yelkovanı tersi yönünde dönüşlü bir cayro pusulanın denge noktasının meridyene ve ufuk düzlemine göre nerede olacağını çizim ile gösteriniz. Cevap : 270° rotasında hız hatası olmayacağı için gemi duran bir gemi gibi düşünülür.Bu nedenle denge noktası bulunulan meridyenin solunda ve ufuk düzleminin altındadır. 27-Güney yarımkürede bir mevkide 070°rotasına seyreden bir gemide, S tarafından bakılınca saat yelkovanı tersi yönünde dönüşlü cayro pusulanın denge noktası ……………………………………………………………………………………………….. Cevap : Ufuk düzleminin altında, meridyenin solundadır. 28-Güney yarımkürede 330°rotasına seyreden bir gemide, S tarafından bakılınca saat yelkovanı tersi yönünde dönüşlü cayro pusulanın denge noktası ……………………………………………………………………………………………………………………………….. Cevap : Ufuk düzleminin altında ve meridyenin solundadır. 29-Hız değişim hatası ve balistik sapma ……………………………….. Cevap : Kuzey rotasında geminin hız değiştirmesi sırasında meydana çıkan hatadır. 30-Kuzey yarımkürede bir mevkide 120° rotasına seyreden bir gemide, S tarafından bakılınca saat yelkovanı tersi yönünde dönüşlü cayro pusulanın denge noktası ………………………………………………………………………………………………. Cevap : Ufuk düzleminin yukarısında, meridyenin sağındadır. 31-Kuzey yarımkürede bir mevkide 150° rotasına seyreden bir gemide, S tarafından bakılınca saat yelkovanı tersi yönünde dönüşlü cayro pusulanın denge noktası ………………………………………………………………………………………………………………….. Cevap : Ufuk düzleminin yukarısında ve meridyenin sağındadır. 32-Kuzey enlemlerde Anschütz cayro pusulada denge noktası ………………………………………………….…………………………… Cevap : Meridyenin üzerinde, ufuk düzleminin yukarısındadır. 33-S tarafından bakıldığına göre cayrosu saat yelkovanı yönünde dönen Anschütz tipi cayro pusulada söndürme devinmesi aşağıdaki gibi sağlanır; Cevap : Hareketli bir tepe ağırlığı ile. 34-S tarafından bakıldığına göre, cayrosu saat yelkovanı tersi yönünde dönen bir pusulada, yatay görünsel hareket sağa doğru, düşey görünsel hareket yukarı doğru, kuzey arama kontrol devinmesi (presesyonu) sağa doğru ve kuzeyi bulma döndürme devinmesi (presesyonu) yukarı doğru olduğuna göre pusulanın N ucu aşağıda-kilerden hangisini gösterir ? Cevap : Ufuk düzleminin altı ve meridyenin sağı. 35-S tarafından bakıldığına göre, cayrosu saat yelkovanı tersi yönünde dönen bir pusulada, söndürme devinmesi (presesyonu), aşağıdakilerden hangisi ile sağlanır ? Cevap : Düşey eksenin solundaki bir tepe ağırlığı ile sağlanır. 36-S tarafından bakıldığına göre cayrosu saat yelkovanı tersi yönünde dönüşlü bir pusulada kuzey arama kontrol devinmesi (presesyonu) hangi yöntem ile sağlanır? Cevap : Düşey eksen üzerine yerleştirilmiş bir ağır tepe kontrolü ile sağlanır. 37-Bu yöntem ile sağlanan devinme cayronun N ucunu ne tarafa hareket ettirir? Cevap : N ucu ufuk düzleminin yukarısına bakılırken sola doğru, ufuk düzleminin altına bakarken sağa doğrudur. 38-S tarafından bakılınca saat yelkovanı tersi yönünde dönüşlü bir cayro pusulada, pusulanın kararlılık kazanması nasıl bir düzen ile sağlanır? Cevap : Kuzeyi arama ve kuzeyi bulma (söndürme) devinmeleri için ağır tepe kontrolü kullanılır.Arama devinmesi için ağırlık düşey eksen üzerine, söndürme için ise S tarafından bakıldığına göre düşey eksenin sol tarafına konu-lur. 39-S tarafından bakıldığına göre cayrosu saat yelkovanı tersi yönünde dönen pusulada salınımların söndürülmesi (veya kuzeyi bulma devinmesi) hangi yöntem ile sağlanır? Cevap : Söndürme devinmesi S tarafından bakıldığına göre düşey eksenden uzağa ve sola konulan bir ağır tepe kontrolu ile sağlanır. 40-Bu yöntem ile sağlanan devinme cayronun N ucunu ne tarafa hareket ettirir? Cevap : Bu devinme cayronun N ucunu, N ucu ufuk düzleminin yukarısına bakarken aşağı doğru, N ucu ufuk düz-leminin aşağısına bakarken yukarı doğrudur. 41-S tarafından bakıldığına göre cayrosu saat yelkovanı yönünde dönüşlü Anschütz tipi bir cayro pusulada kuzey arama kontrol devinmesi (presesyonu) hangi yöntem ile sağlanır? Cevap : Bu cayro pusulada kuzeyi arama devinmesi ağır dip kontrolü ile sağlanır.Ağır dibi sağlamak için cayro kütlesinin ağırlık merkezi geometrik merkezinin altında yapılmıştır. 42-Bu yöntem ile sağlanan devinme cayronun N ucunu ne tarafa hareket ettirir? Cevap : Hareket yönü N ucu ufuk düzleminin yukarısına bakarken sola doğru, aşağısına bakarken sola doğrudur. 43-S tarafından bakıldığında cayrosu saat yelkovanı yönünde dönüşlü Anschütz tipi cayro pusulada kuzeyi bulma (söndürme) devinmesi hangi yöntem ile sağlanır? Cevap : Salınım açısı olarak yaklaşık 90° gecikme hareketli ağır tepe kontrolu ile sağlanır. 44-Bu yöntem ile sağlanan devinme cayronun N ucunu ne tarafa hareket ettirir? Cevap : Bu devinme cayronun N ucunu, N ucu ufuk düzleminin yukarısına bakarken sağa doğru, ufuk düzleminin altına bakarken sola doğru hareket ettirir.ancak, salınımlar arasında geciktirmeler nedeniyle, N ucu ufuk düzle-minin altından yukarısına çıktıktan sonra sola doğru ve ufuk düzleminin yukarısından altına indikten sonra sağa doğru hareketi bir süre devam eder. 45-Serbest cayronun dönüş ekseni devamlı olarak nereyi gösterir? Cevap : Serbest cayronun dönüş ekseni cayro yeterli hız ile dönmeye başladığında uzayda hangi yönü (veya noktayı) gösteriyor ise aynı yönü (veya noktayı) göstermeye devam eder. 46-Serbest cayro ………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………… Cevap : Dönüş ekseninde dönmekle beraber, düşey ve yatay eksenlerde hareket serbestliğine sahiptir. 47-Sperry tipi bir cayro pusulada sıvı balistik kontrol ……………………………………………………………………..……………………………… Cevap : Ağır tepe kontrolunu sağlar. 48-Sperry tipi bir cayro pusulada E biçimi transformatörün görevi nedir? Cevap : E biçimi transformatör gölge elemanın üzerindedir.Geminin pruvası veya rotası değiştiği zaman gemi ile beraber dönen gölge elemanın duyarlı eleman ile hizası bozulur.Bu hiza bozulması ve miktarı E biçimi transforma-tör tarafından algılanarak izleme devresine bildirilir.İzleme devresi de bu değerlere göre gölge elemenı geminin dönüşünün tersine çevirerek duyarlı eleman ile tekrar hizaya gelmesini sağlar.Böylece, gölge elemana bağlı olan pusula kartının ve gölge elemandan gönderici yolu ile hareket alan ripiterlerin kuzeyi göstermesi sağlanır.
Cevap : Bu istasyonlarda gemilerde kullanılan GPS alıcıları bulunur.Bu alıcılar ile istasyonun mevkii saptanır, istas-yonun gerçek mevkii zaten belli olduğuna göre bu mevki ile alıcı tarafından bulunan mevki karşılaştırılır.Bu şekilde bulunan mevki hatası düzeltme olarak çevredeki gemilerin yararlanması için yayımlanır.Böylece çevredeki gemile-rin GPS kullanmalarında meydana gelen hata çok küçük miktara indirilebilir. 02-Einstein'in Görelilik Kuramlarının GPS uydusu içinde bulunan atom saati üzerindeki etkilerine karşı nasıl bir önlem alınmaktadır? Cevap : Yörünge yükseklikleri büyüdükçe yörüngedeki uyduların hızları daha az olmak zorundadır.Bu nedenle, yüksek yörüngelerde uydudaki saatlerin Özel Görelilik kuramı gereği geri kalması daha az olur.Diğer taraftan yerden uzaklaştıkça yerçekimi azalacağı için Genel Görelilik kuramı gereği saatte ileri gitme olur.Yerküresinden yerküresi yarıçapının yaklaşık 1,5 katı yükseklikte bu iki etki birbirine eşittir ve birbirlerini götürürler.Ancak, GPS uyduları daha da yüksekte oldukları için bu uydulardaki atom saatleri yerküresindeki saatlere göre, bir ayarlama yapılmadığı taktirde, 0,00455 Hz daha hızlı çalışacaktır.Bu nedenle uydular yörüngesine yerleştirilme-den önce ve henüz yeryüzünde iken 0,00455 Hz yavaş çalışacak şekilde ayarlanır. 03-GPS sisteminde uyduların sayısı nedir? Yörüngeleri ve konumları nasıldır? Cevap : GPS sisteminde toplam 24 uydu vardır.Bunların altısı her yörüngeye birer tane olmak üzere yedek olarak yerleştirilmiştir.Altı yörüngenin herbirinde asal olarak 3 uydu bulunur.Yörüngeler boylamlara paralel değildir ve ekvator ile 55º açı yaparlar.Dairesel olan yörüngelerde bir yörüngeye ait uyduların birbirinden açısal uzaklıkları 120º dir.Yörüngelerin birbiri ile aralıkları ekvator üzerinde ölçüldüğüne göre 60º dir.Bir yörüngedeki her uydu doğusundaki yörüngede bulunan her uydudan 40º kuzeydedir.Uyduların yerküresindeki yükseklikleri 20200 km, dolanma süreleri ise 12 saattir. 04-GPS sisteminde gemideki aygıt prensip olarak geminin mevkiini nasıl bulur? Cevap : Gemideki aygıt uydudan gönderilen sinyallerin içindeki kodu veya kodları çözerek ve bu sinyallerdeki bilgilere dayanarak üç veya daha fazla uydunun belli bir anda gemiden uzaklığını ölçer.Uydular merkez olmak üzere çizilecek dairelerin kesiştiği nokta aygıtın bilgisayarı tarafından geminin mevki olarak hesaplanır. 05-GPS sisteminde gemide kullanılan alıcı türlerinin isimleri nelerdir? Cevap : GPS sisteminde gemide kullanılan alıcı türleri sıralı (sequential) alıcı, çok kanallı (multi-channel) alıcı ve çok katlı (multiplexed) alıcıdır. 06-Bunların herbirini çalışma esası bakımından açıklayınız. Cevap : Sıralı alıcı tek kanallıdır.Dört uyduyu herbiri 1.8 saniye süreli olmak üzeye arka arkaya devamlı olarak izler.Aygıt en sonuncu uydunun uzaklığını saptayana kadar önceki uydular yer değiştirdiği için önceki uyduların son andaki uzaklıklarını hesaplamada bir miktar tahmin yapar.Alıcıların en ucuzu budur. Çok kanallı alıcı, bir anda 4 veya 5 uyduyu devamlı olarak izler ve uzaklıklarını bir saniyeden daha kısa bir zaman- da bulur.En pahalı olan fakat en doğru ölçüm yapan alıcıdır. Çok katlı alıcı, bir saniye içinde beş ayrı uyduya kilitlenerek uzaklıklarını ölçer ve sonuç verir.Sıralı alıcıdan pahalı fakat ondan daha doğru mevki bulur.Ancak çok kanallı alıcı kadar doğru mevki vermez. 07-GPS sisteminde yeryüzünde genel olarak kaç tip istasyon vardır? Bunların adları nelerdir? Cevap : Üç tip istasyon vardır.İzleme, ana kontrol ve yükleme istasyonları. 08-GPS sisteminde uydular kaç tür kod yayımlar? Bunların adları nedir? Cevap : İki tür kod yayımlarlar.Bunlardan birincisi kaba ölçüm veya kaba izlemeye alma kodu, diğeri ince ölçüm kodudur.
Cevap : Bu kodların maksadı gemideki alıcının ölçüm yapıldığı anda uydunun gemiden uzaklığını saptamasını sağlamaktır.Ticaret gemileri için kaba ölçüm kodu kullanıma açıktır. 10-GPS uydusu içindeki atom saati üzerinde Einstein'in Özel Görelilik kuramının etkisi nasıldır? Cevap : Einstein'in Özel Görelilik kuramı uydudaki saatin yerdeki saate göre yavaş çalışmasına neden olur.Uydu hızlandıkça içindeki saatin geri kalma miktarı çoğalır. 11-GPS uydusu içindeki atom saati üzerinde Einstein'in Genel Görelilik kuramının etkisi nasıldır? Cevap : Einstein'in Genel Görelilik kuramına göre, uydu yerküresinden uzaklaştıkça yerçekimi azaldığı için uydu-daki saat yerküresindeki saate göre daha hızlı çalışır. 12-GPS uydusundaki atom saati ile Yer Kontrol İstasyonu'ndaki atom saatinin aynı zamanı gösterecek şekilde çalışmasını sağlamak için uydu yörüngesine yerleştirilmeden önce aşağıdakilerden hangisi yapılır ? Cevap : Einstein'in hem Özel hem Genel Görelilik kuramı dikkate alınarak uydu saati ayar edilir. Konu : Radar 01-Açık denizde görüş koşullarının çok iyi olduğu bir sırada seyrederken kemereniz yönünde bulunan bir gemiyi radarınızda 1.3 mil uzaklıkta ölçüyorsunuz. Radarınızda bu gemi ile aynı kerterizde bir başka ekonun uzaklığını 2.5 mil ölçüyorsunuz. Çıplak göz ile ve dürbün ile baktığınızda çevrede bir tek gemiden başka bir gemi görülmüyor. a) Radarda 2.5 mil uzaklıkta ölçtüğünüz ekonun nedeni nedir? Cevap : Çift eko olayıdır. b) Radarınızın uzaklık ölçüm hatası var ise, ne kadardır? Geminin doğru uzaklığı nedir? Cevap : Doğru uzaklık 2,5 - 1,3 = 1,2 mildir.Radar 1,3 mil ölçtüğü için ölçüm hatası + 0,1 mildir. 02-Bir radarın hedef algılama (bulma) uzaklığı üzerindeki etkenler nelerdir? Yalnız isim olarak yazınız. Cevap : Radar anteninin su yüzünden yüksekliği, Hedefin su yüzeyinden yüksekliği, Radar anten gücü, Hedefin yapıldığı malzeme (materyal), Hedefin yansıtma alanı, Radarın performansı, Deniz ve hava durumu, Atmosferik koşullar. 03-Bir radarın atım (pals) tekrarlama frekansı 500 ise gönderdiği palslardan birbirini izleyen ikisi arasındaki zaman süresi ile beraber mikrosaniye olarak ne kadardır? Cevap : Bir saniye 1.000.000 mikrosaniye olduğu için, radarın iki atımı arasındaki zaman süresi; 1.000.000 / 500 = 2.000 mikrosaniye 04-Bir radarda atım (pals) tekrarlama frekansı (prf) 1000 ise gönderdiği palsların birbirini izleyen ikisi arasın-daki zaman süresi mikrosaniye olarak ne kadardır? Cevap : Bir saniye 1000000 mikrosaniyedir.Saniyede 1000 pals olduğuna göre, iki pals arasındaki zaman süreci; 1000000 / 1000 = 1000 mikrosaniyedir.
Cevap : RAMARK devamlı yayım yapar, RACON ise kendisine radar atımları ulaştığı an her radar atımı için belli bir yayım yapar. 06-Sağladığı bilgi bakımından RACON ile RAMARK arasında ne fark vardır? Cevap : Bu yayımları alan geminin radarında RAMARK'ın yalnız kerterizi ölçülebilir.RACON'un ise hem kerterizi hem uzaklığı ölçülebilir. 07-Çift eko nedir? Açıklayınız. Cevap : Bu olay daha çok birbirlerinin kemeresi yönünde ve aralarında 1-2 mil uzaklık bulunan iki geminin birbirle-rine tam borda göstermeleri durumunda meydana gelir.Bir geminin radar anteninden çıkan dalga atımları ikinci gemiye çarparak eko halinde geri döner ve bunun bir bölümü antenden içeri girerek görüntüde ekoyu gösterir. Ancak eko atımının antenden içeri girenden arta kalan büyük bölümü birinci geminin bordasına çarparak tekrar ikinci gemiye yansır ve ikinci geminin bordasına çarparak tekrar birinci gemiye yansıyan ekolar birinci geminin anteninden içeri girer ve bu da görüntüde eko gösterir.Böylece, birinci gemide, ikinci geminin ekosunun arkasında aynı kerterizde ikinci bir eko görülür.İkinci eko yanlış ekodur ve bu olaya çift eko denilir.Yanlış eko ile asıl eko arasındaki uzaklık iki gemi arasındaki doğru uzaklıktır.Buna dayanarak radarın uzaklık ölçüm hatası saptanabilir. 08-Dairesel taramalı bir radarda indikatörde resimleri oluşturan parlak noktanın tarama hareketleri nasıldır? Cevap : Parlak nokta dairesel ekranın merkezinde iken antenden her atım çıkışı ile beraber harekete başlar ve ekranın dış kenarına doğru hareket eder.Ekranın dış kenarına geldiğinde hızla merkeze döner ve antenden yeni bir atımın çıkışına kadar bekler.Böylece antenden her atım çıkışında bu gidiş-geliş tekrar eder.Bu iş prf sayısı kadar olduğu için insan gözü bu hareketi görüntüde çizgi gibi görür ve bu çizgiye süpürme çizgisi denilir.Süpürme çizgisi antenin dönüşü ile beraber 360 döner.Böylece parlak nokta hem merkezden dışarı çizgi olarak hem de dairesel olarak hareket eder.Parlak nokta, nerede olursa olsun eko geldiği zaman parlaklığı çoğalır ve böylece ekoyu gösterir. 09-Deniz ekosunu giderme (Anti-Clutter Sea) düğmesinin kullanılması ile ilgili olarak nelere dikkat edilmelidir? Cevap : Denizli havalarda görüntüde gemimizin çevresinde 1-3 mil uzaklığa kadar meydana gelen deniz ekoları bu uzaklıkların içindeki hedef ekolarının görünmesini engelleyebilir.Bu hedefleri görebilmek için Deniz Ekosu Gider-me düğmesi (anti-clutter sea) yavaş yavaş sağa doğru çevrilmeli, böylece deniz ekoları silinerek hedef ekolarının görünmesi sağlanmalıdır.Çevrede hedef ekolarının varlığı veya yokluğu anlaşıldıktan sonra düğme tam sola çevril-melidir.Bu düğme deniz ekoları kaybolmuş şekilde sabit tutulmalı gerektikçe sağa çevrilmeli ama devamlı olarak tam solda tutulmalıdır.Düğmenin sağa çevrilmesi küçük ekoların da bir miktar zayıflamasına neden olduğu için düğmenin sağda bırakılması küçük hedeflerin ekolarının görülmesini engelleyebilir. 10-En az uzaklık üzerindeki etkenler nelerdir? Cevap : Radarın düşey ışın genişliği, radar anteninin su yüzeyinden yüksekliği, atım süresinin büyüklüğü ve hedefin su yüzeyinden yüksekliğine bağlıdır. 11-Geminizdeki radar anteninin deniz yüzeyinden yüksekliği 16 metredir. Açık denizden karaya doğru yaklaşmak-tasınız. Haritada pruva yönünde, henüz çıplak göz veya dürbün ile göremediğiniz kıyıda 400 ft yüksekliğinde bir tepe gösterilmektedir. Bu tepeyi radarınızda kaç mil uzaklıktan görmeye başlayabilirsiniz? Hesaplamanızı göste- riniz. Cevap : Yükseklikler kadem ile verildiğine göre radarda hedef görme uzaklığı için mil olarak formül; R = 2,19 ( ? H + ? h ) dir. O halde, önce 400 kademi metreye çevirelim.Bu da 126 metre eder. R = 2,19 ( ? 16 + ? 126 ) olur. Bu da R = 2,19 ( 4 + 11,2 ) = 2,19 x 15,2 =33,3 mil olur. 12-Göreli hareketi gerçek (hakiki) harekete çevirmek için radar için hangi aygıtlardan hangi bilgileri kullanır? Cevap : Gemi paraketesinden gelen hız bilgisi ile gemi cayro pusulasından gelen rota bilgisini kullanır. 13-Gerçek hareket ile göreli hareket arasında nasıl bir ilişki vardır? Cevap : Göreli hareket, kendi gemimizin ve hedefin gerçek hareketlerinin bileşkesidir. Yüklə 224,4 Kb. Dostları ilə paylaş:
|