110◊ 15(2), 15(4) ve 15(5) Maddelerinde: Ülkeniz önceden izin alınarak ve karşılıklı olarak mutabık kalınan koşullar temelinde diğer Tarafların çevresel olarak duyarlı kullanımlar için genetik kaynaklara erişimini kolaylaştırmaya çalıştı mı? (128)
a) Hayır
b) Evet (lütfen aşağıda ayrıntıları belirtin)
X
Önceden izin alınarak ve karşılıklı olarak mutabık kalınan koşullar temelinde diğer Tarafların çevresel olarak duyarlı kullanımlar için genetik kaynaklara erişimini kolaylaştırma konusundaki girişimler hakkında ilave bilgiler.
Genetik kaynaklara erişim konusunda araştırma amaçlı olması ve ilgili yönetmeliklere uygun olması kaydıyla, diğer taraf ülkelere kolaylıklar sağlanmaktadır.
111. ◊ Madde 15(6)’da: Ülkeniz diğer Tarafların temin ettiği genetik kaynaklara dayalı herhangi bir bilimsel araştırmanın söz konusu Tarafların tam katılımı ile geliştirilmesi ve yürütülmesini temin etmek için tedbirler aldı mı? (129)
a) Hayır
b) Hayır, ancak potansiyel tedbirler değerlendiriliyor
c) Evet, bazı tedbirler uygulanıyor (lütfen aşağıda ayrıntıları belirtin)
Diğer Tarafların temin ettiği genetik kaynaklara dayalı herhangi bir bilimsel araştırmanın söz konusu Tarafların tam katılımı ile geliştirilmesi ve yürütülmesini temin etmek için alınan tedbirlerin ilave açıklaması.
Diğer tarafların temin ettiği genetik kaynaklar genel olarak ikili projeler ile söz konusu tarafın katılımı ile gerçekleştirilmektedir. Ayrıca Materyal Transfer Anlaşması yapılmaktadır. Bitki genetik kaynakları konusunda network ECP/GR ( Bitki Genetik Kaynakları Avrupa İşbirliği Programı), WANANET (Kuzey Afrika Bitki Genetik Ağları) çerçevesinde işbirliği projeleri bulunmaktadır.
112. ◊ Madde 15(7)’de: Ülkeniz genetik kaynakların ticari ve diğer kullanımından kaynaklanan faydaları ve araştırma ve geliştirme sonuçlarının söz konusu kaynakları temin eden herhangi bir Sözleşme Tarafı ile adil ve eşit bir şekilde paylaşımını temin etmek için tedbirler aldı mı? (130)
a) Hayır
b) Hayır, ancak potansiyel tedbirler değerlendiriliyor
c) Evet, bazı tedbirler uygulanıyor
X
d) Evet, kapsamlı yasalar uygulanıyor
e) Evet, kapsamlı kanunlar veya yardımcı yasalar uygulanıyor
f) Evet, kapsamlı politika ve idari tedbirler uygulanıyor
Alınan tedbirlerin türü hakkında ilave bilgiler.
Tarımsal Bitki genetik kaynaklarının temin edilmesinde Materyal Transfer Anlaşması yapılarak orijin ülkeye geri döngü sağlanmaktadır.
“Gıda ve Tarım için Bitki Genetik Kaynakları konusunda Uluslararası Anlaşmada (International Treaty on Plant Genetic Resources for Food and Agriculture) imzalanmıştır.
Orman ağaçları için Türkiye Avrupa (EUFORGENE) ağının üyesi olarak bu maddelerin gerekliliğini yerine getirmektedir.
Hayvan genetik kaynaklarında Türkiye kullanıcı durumunda değildir. (133)
113. ◊ Erişim ve yarar paylaşımı konusundaki ulusal tedbirleri geliştirirken ülkeniz Gıda ve Tarım için Bitki Genetik Kaynakları konusunda Uluslararası Anlaşmada belirtilmiş olan çok taraflı erişim ve fayda paylaşımı sistemini hesaba katıyor mu? (134)
a) Hayır
b) Evet (lütfen aşağıda ayrıntıları belirtin)
X
Gıda ve Tarım için Bitki Genetik Kaynakları konusunda Uluslararası Anlaşmada belirtilmiş olan çok taraflı erişim ve fayda paylaşımı sistemini hesaba katan erişim ve yarar paylaşımı konusundaki ulusal tedbirler hakkında ilave bilgiler.
Materyal Transfer Anlaşması sistemi Bitki Genetik Kaynakları konusunda Uluslararası Anlaşma onaylanmadan önce Türkiye’de uygulamada olan bir sistemdir. Anlaşmanın onaylanmasını takiben, mevcut sistemin gözden geçirilerek, mevzuattaki eksikliklerin giderilmesine yönelik çalışmalar başlatılmıştır.
114. Ülkeniz erişim ve fayda paylaşımı konusunda idari, yasal ve politika tedbirleri, erişim ve fayda paylaşımı için karşılıklı olarak mutabık kalınan koşullar altında sözleşmeler ve diğer düzenlemeleri geliştirirken ve hazırlarken Bonn Kılavuz İlkelerini kullanıyor mu? (Karar VII/19A) (136)
a) Hayır
b) Hayır, ancak bu konuda adımlar atılıyor
X
c) Evet (lütfen aşağıda ayrıntıları belirtin)
Erişim ve fayda paylaşımı konusunda idari, yasal ve politika tedbirleri, erişim ve fayda paylaşımı için karşılıklı olarak mutabık kalınan koşullar altında sözleşmeler ve diğer düzenlemeleri geliştirirken ve hazırlarken Bonn Kılavuz İlkelerinin kullanımı konusunda ilave ayrıntılar.
Bonn rehberinin uygulanması için mevcut mevzuatın gözden geçirilmesi ve eksikliklerin giderilmesi için çalışmalar başlatılmıştır.
115. Ülkeniz yasamalar da dahil olmak üzere erişim ve fayda paylaşımı düzenlemelerine ilişkin olarak fikri mülkiyet hakları konusuna hitap eden ulusal politikalar veya tedbirler benimsedi mi (fikri mülkiyet haklarına ilişkin başvuruların ana konusunun genetik kaynaklarla ilgili olması veya bunları kullanması durumunda, genetik kaynakların menşei ülkesinin açıklanması gibi) ? (138-139)
Hayır
Hayır, ancak potansiyel tedbirler veya politikalar tespit edildi
Hayır, ancak ilgili politikalar veya tedbirler geliştiriliyor
Evet, bazı politikalar veya tedbirler uygulanıyor
X
Evet, kapsamlı politikalar veya tedbirler benimsendi
Erişim ve fayda paylaşımı düzenlemelerine ilişkin olarak fikri mülkiyet hakları konusuna hitap eden ulusal politikalar veya tedbirler hakkında ilave bilgiler.
Türk Patent Enstitüsü tarafından biyoteknolojik buluşlarda fikri mülkiyet haklarının uygulamasına yönelik bir yönetmelik hazırlanmaktadır ve bu yönetmelikte biyoteknolojik buluşlarda kullanılan genetik kaynakların ve geleneksel bilgilerin menşeinin açıklanmasına ilişkin bir hükme yer verilmesi desteklenmektedir.
116. Ülkeniz erişim ve yarar paylaşımı ile ilgili kapasite geliştirme faaliyetlerine katıldı mı?
Evet, (lütfen aşağıda ayrıntıları belirtin)
Hayır
X
Lütfen kapasite geliştirme faaliyetleri hakkında ilave bilgi veriniz (verici veya alıcı olarak katılımınız, dahil edilen ana aktörler, hedef kitle, zaman periyodu, kapasite geliştirme faaliyetlerinin hedefleri ve amaçları, temel kapasite geliştirme alanları, faaliyetlerin türü). Ayrıca, bu faaliyetlerde, karar VII ve VII/9F ekinde onaylanan erişim ve yarar paylaşımı kapasite geliştirme Eylem Planının hesaba katılıp katılmadığını belirtiniz.
Ulusal Gen Bankasının kapasitesinin geliştirmesine dönük çalışmalar sürdürülmektedir. Bu konuda, bitki genetik kaynakları konusunda uluslar arası anlaşma (“International Treaty on Plant Genetic Resources for Food and Agriculture”) çerçevesinde bilgilendirme çalışmaları yapılmıştır. (131)
TAGEM tarafından başlatılan ulusal genetik kaynaklar konulu proje kapsamında değerlendirmeler başlatılmıştır. (137)
