Çevre ceza hukuku ders notlari

4. İmar Kirliliğine Neden Olma Suçu

TCK’nin 184. maddesinde İmar kirliliğine neden olma başlığı atında şu hükme yer verilmiştir:

“(1) Yapı ruhsatiyesi alınmadan veya ruhsata aykırı olarak bina yapan veya yaptıran kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Yapı ruhsatiyesi olmadan başlatılan inşaatlar dolayısıyla kurulan şantiyelere elektrik, su veya telefon bağlantısı yapılmasına müsaade eden kişi, yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır. (3) Yapı kullanma izni alınmamış binalarda herhangi bir sınai faaliyetin icrasına müsaade eden kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.(4) Üçüncü fıkra hariç, bu madde hükümleri ancak belediye sınırları içinde veya özel imar rejimine tâbi yerlerde uygulanır. (5) Kişinin, ruhsatsız ya da ruhsata aykırı olarak yaptığı veya yaptırdığı binayı imar plânına ve ruhsatına uygun hale getirmesi halinde, bir ve ikinci fıkra hükümleri gereğince kamu davası açılmaz, açılmış olan kamu davası düşer, mahkum olunan ceza bütün sonuçlarıyla ortadan kalkar.”

184. maddenin metni göz önünde bulundurulduğunda, 1. fıkrada ruhsatsız veya ruhsata aykırı bina yapma suçuna, 2. fıkrada ruhsatsız inşaatlara elektrik, su ve telefon bağlantısı yapma suçuna, 3. fıkrada yapı kullanma izni alınmamış binalarda sınai faaliyete izin verme suçuna yer verilmiş iken, 4. fıkrada 1 ve 2. fıkra hükümlerinin yalnızca belediye sınırları içinde veya özel imar rejimine tâbi yerlerde uygulanacağı, 5. fıkrada ise bir etkin pişmanlık halinin düzenlendiği görülür. Madde gerekçesinde, imar mevzuatında belirlenen usul ve koşullara aykırı olarak inşa faaliyetinde bulunma eylemlerinin suç olarak düzenlendiğinden bahsedilmiştir.

184. maddenin 4. fıkrasında, 184. maddenin 3. fıkra dışındaki hükümlerinin belediye sınırları içinde ve özel imar rejimine tabi yerlerde uygulanacağı belirtilmiştir. Özel imar rejimine tabi yerlerden kasıt, belediyeler dışında imar planı yapma yetkisine sahip kamu kurumlarının planlama yetkileri dâhilinde bulunan yerlerdir. Organize sanayi bölgeleri, turizm alanları, özel çevre koruma bölgeleri ve GAP bölgesi özel imar rejimine tabi yerlere örnektir. Ancak endüstri tesisleri açısından bu sınırlama kabul edilmediğinden, köy sınırları dahilinde inşa edilen sınai ürünlerin üretiminin yapıldığı tesisler bakımından bu madde hükümleri uygulanamayacaktır.