Açıq bazar əməliyyatları Mərkəzi Bank açıq bazarda aşağıdakı əməliyyatları apara bilər:
- dövlətin buraxdığı qiymətli kağızlarla alqı-satqı və digər əməliyyatlar;
- özünün buraxdığı qiymətli kağızlarla alqı-satqı və digər əməliyyatlar;
- xarici valyuta ilə alqı-satqı və digər əməliyyatlar;
- Pul siyasətinin həyata keçirilməsi məqsədi ilə buraxılan Mərkəzi Bankın borc qiymətli kağızlarının buraxılışı və dövriyyəsi qaydaları qanunvericiliklə müəyyən edilir;
- Faiz dərəcələrinin müəyyənləşdirilməsi.
Bu metoda diskont və ya yenidən maliyyələşdirmə siyasəti də deyilir. Milli kommersiya banklarının yenidən maliyyələşdirmə şərtlərinin dəyişdirilməsi, val-yuta məzənnəsinin və tədiyə balansının tənzimlənməsi məqsədilə bu metoddan istifadə edilir. Mərkəzi Bank kommersiya və dövlət banklarına kredit verir və bu kreditə görə sabit faiz tələb edir. Uçot dərəcəsi birbaşa olaraq həm milli valyu-tanın məzənnəsinə, həm də kommersiya və dövlət bankları tərəfindən kredit baza-rında təyin edilən kreditə görə faizə təsir edir. Bu yolla dövlət kreditorların sayına, alınan kreditlərin məbləğinə və s. dolayı təsir edir. Uçot dərəcələrinin artırılması iqtisadi fəallığın azalmasına səbəb olur və adətən inflyasiyaya nəzarət edilməsi üçün həyata keçirilir. Bu zaman pul bazarında kredit və depozitlər üzrə dərəcələrin yüksəlməsi qiymətli kağızlar təklifinin yüksəlməsinə, tələbin aşağı düşməsinə səbəb olur. Uçot dərəcələrinin azaldılması isə iqtisadi fəallığı stimullaşdırmaqla, iqtisadi inkişafa səbəb olur.
2. Faiz dərəcələrinin müəyyənləşdirilməsi Mərkəzi Bank uçot dərəcəsini və öz əməliyyatları üzrə faiz dərəcələrini müəyyən-ləşdirir.
Mərkəzi Bank uçot dərəcəsini müəyyənləşdirərkən ölkədəki mövcud makroiqti-sadi durumu və maliyyə bazarının vəziyyətini nəzərə alır.
Mərkəzi Bank öz əməliyyatları üzrə faiz dərəcələrini pul bazarının likvidlik vəziy-yətini nəzərə alaraq özünün Kəsir bazar, yenidənmaliyyələşdirilmə və depozit əməliyyatları üzrə faiz dərəcələrini təsbit etməklə və ya hərraclarda tələb və təklif əsasında müəyyənləşdirir.
Mərkəzi Bank müəyyən etdiyi uçot dərəcəsini və öz əməliyyatları üzrə faiz dərə-cələrini dərc etdirir. 121
