5- D EĞERLEM E Ö LÇ Ü LERİ
İktisadi işletmelere dahil kıymet ve servetlerin değerlemesinde kullanılacak ölçünün mutlaka vergi
kanunlarında tanımlanan değerleme ölçülerinden birisi olması gerekmektedir.
Değerlemeden amaç, işletmede mevcut maddi ve gayrimaddi mal ve hakların defterdeki kayıtlı
değerlerinin değerleme günündeki gerçek değerlerine getirilmesidir.22
Vergi mevzuatımızda değerleme temel olarak Vergi Usul Kanunu'nda düzenlenmiştir. Öte yandan
diğer vergi kanunlarında da her kanunun getirdiği vergiye ilişkin özel değerleme hükümlerine rastla
mak mümkündür. Vergi Usul Kanunu'nda değerleme 258 ile 330. maddeler arasında düzenlenmiştir.23
İktisadi varlıkların değerlenmesinde kullanılacak temel değerleme ölçüleri Vergi Usul Kanunu'nun
261. maddesinde sayılmıştır. Bu madde de yer alan yasal düzenlemeye göre, "Değerleme, iktisadi
kıymetin nevi ve mahiyetine göre, aşağıdaki ölçülerden biri ile yapılır." hükmü mevcuttur.24
Söz konusu maddede sayılan değerleme ölçüleri şunlardır:
1- Maliyet Bedeli,
2- Borsa Rayici,
3- Tasarruf Değeri,
20 Meriç, Baki "Ticari ve Mali Bilançolarda İşletmeye Dahil İktisadi Kıymetleri Değerleme" Hesap Uzmanları Derneği
Yayını, 1982, s.14.
21 Saygılıoğlu, Göker a.g.e., s.163.
22 Şimşek, Alper, Özkök, Servet "Vergi Muhasebesi" 1. Baskı, O luş Yayıncılık, Ankara, 2004, s.13.
23 Sargın Burhan, Özkan Erkan " Vergi Usul Kanunu'na Göre Değerleme Esasları", Vergi Raporu Dergisi, Aralık 2008,
Sayı:111, s.15.
24 Vergi Usul Kanunu, Madde 261
13
|