Cumhuriyet dönemi TÜrk edebiyati – 1 1
CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI – 5
Yüklə 255,21 Kb.
|
CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI – 5 1. Toplum için sanat anlayışı doğrultusunda eserler veren natüralist, bağımsız bir yazardır. Genellikle kendi gözlemlerinden yararlanarak batıl inançları, aile ilişkilerini, yozlaştırılan Batılılaşmayı konu ettiği roman ve hikayelerinde mizahi anlatımıyla İstanbul’un yaşama biçimini canlı sahnelerle vermiştir. Ona semtin, sokağın, evlerin, kahvehanelerin ayaklı aynası demek isabet olur. Paragrafta tanıtılmaya çalışılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? A) Yahya Kemal Beyatlı B) Hüseyin Rahmi Gürpınar C) Ömer Seyfettin D) Halide Edip Adıvar E) Memduh Şevket Esendal 2. “‘Millet’ nasıl yeni bir anlayış ise ‘Milli Edebiyat’ da onun gibi biçim için yeni bir anlayıştır ve millet nasıl bir çağcıl bir toplum demekse, Milli Edebiyat da çağcıl edebiyat, yani milli kişiliği en yüksek derecede gösteren ‘yaratıcı edebiyat demektir.’” diyerek Türkiye’de edebiyatımızın tarihini ilk kez bilimsel yöntemlerle inceleyen sanatçımız aşağıdakilerden hangisidir? A) Ahmet Rasim B) Fuat Köprülü C) Şinasi D) Ziya Gökalp E) Tevfik Fikret 3. Şair, bir öğretmen olarak İstanbul’dan Kayseri’ye atanmış, Ulukışla yolundan “yaylı” adı verilen arabayla üç gün yolculuk etmiş, ilk kez gördüğü Anadolu’yu ve yol izlenimlerini şiirlerinde, duygu yüklü, içten ve realist bir anlatımla, akıcı ve güzel bir söyleyişle dile getirmiştir. Parçada sözü edilen sanatçı ve eseri aşağıdakilerden hangisidir? A) Ahmet Hamdi Tanpınar – Bursa’da Zaman B) Yahya Kemal – Açık Deniz C) Necip Fazıl Kısakürek – Ben ve Ötesi D) Orhan Veli Kanık – Destan Gibi E) Faruk Nafiz Çamlıbel – Han Duvarları 4. Şiirimiz onunla tanışıncaya dek sokağa, sokaktaki insanın diline kapalıydı. Diğer bir deyişle toplumun alt kesimlerinde kullanılan, “bayağı” sözcükleri, şiirlerde kullanmak tabuları yıkmaktı. O ve onun yolundan yürüyen şairler bu tabuyu yıktılar, kalıpları kırdılar. Kafiye ve ölçüyü gereksiz görüp günümüz şiirinin temellerini attılar. Paragrafta sözü edilen şair ve temsil ettiği akım aşağıdakilerden hangisidir? A) Orhan Veli – Garip B) Orhan Seyfi – Beş Hececiler C) Cevdet Kudret – Yedi Meşaleciler D) Attila İlhan – Maviciler E) Turgut Uyar – İkinci Yeniciler 5. Aşağıdakilerden hangisi Garip Akımı’nın niteliklerine ters düşmektedir? A) Şiir bir bütündür; parça ve dize güzelliği düşünülmemelidir. B) Her türden sözcük şiirde yer almalıdır. C) Şiirin konusunu her şey oluşturabilir. D) Şiirde bilinçaltına eğiliş kaçınılmazdır. E) Toplumla ilgili konular yergiye açık olmalıdır. 6. “Bu Ülke, Jurnal, Kırk Ambar” adlı eserler aşağıdaki sanatçılardan hangisine aittir? A) Suut Kemal Yetkin B) İsmail Habip Sevük C) Mehmet Kaplan D) Cemil Meriç E) Vasfi Mahir Kocatürk 7. I. Dudaktan Kalbe II. Çalıkuşu III. Yeşil Gece IV. Akşam Güneşi V. Miskinler Tekkesi Yukarıda “R. Nuri Güntekin”e ait numaralanmış eserleri yazılışlarına göre sıralansa ilk sırada hangisi olur? A) I B) II C) III D) IV E) V 8. Dergah dergisinde çıkan şiirleriyle edebiyata atılan sanatçı, eleştiri, günlük ve özellikle deneme türünde yazdıklarıyla ünlüdür. Dilimizin yabancı sözcüklerden arınması yolunda büyük çaba harcamış ve yeni bir nesir biçiminin doğmasına önayak olmuştur. “Günlerin Getirdiği, Karalama Defteri, Sözden Söze...” başlıca yapıtlarıdır. Yukarıda tanıtılan ünlü denemecimiz aşağıdakilerden hangisidir? A) M. Fuat Köprülü B) Falih Rıfkı Atay C) Nurullah Ataç D) Ahmet Rasim E) Zeki Ömer Defne 9. Eser, İstanbullu genç bir kızın Anadolu’ya öğretmen olarak gitmesini ve aşkını ele almıştır. Aşk konusunda aşırı duygusallığa yer verişi yüzünden gerçekçi akıma karşı olmakla eleştirilmiş, diğer yandan da toplumsal gerçekleri yansıtması bakımından realizmin gelişmesine ortam hazırlamıştır. Parçada tanıtılan roman aşağıdakilerden hangisidir? A) Dudaktan Kalbe B) Yalnızız C) Kurtlar Sofrası D) Huzur E) Çalıkuşu 10. Sanatçı, din, tasavvuf, politika, ekonomi, öykü, roman, şiir, tiyatro gibi birçok alanda yapıtlar verdi. Ama asıl ününü “Kaldırımlar” adlı şiiriyle yakaladı. Hece ölçüsünü şiirlerine başarıyla uyguladı. Seçtiği sözcük ve söz gruplarıyla geniş hayal ve söyleyiş özelliklerini birleştirerek özgün olma özelliği kazandı. İnsan, ruh, fizikötesi ile ilgili şiir ve piyesleri edebiyatımızın başlıca yapıtları arasındadır. Paragrafta kendinden bahsedilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? A) A. Kutsi Tecer B) F. Nafiz Çamlıbel C) N. Fazıl Kısakürek D) H. Fahri Ozansoy E) A. Nihat Asya 11. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi “Yedi Meşaleciler” topluluğunun bir şairi değildir? A) Yaşar Nabi Nayır B) Ziya Osman Saba C) Ahmet Kutsi Tecer D) Vasfi Mahir Kocatürk E) Sabri Esat Siyavuşgil 12. “Romancı, olguları değiştirmeden ortaya koymalı, yargılamaktan ve sonuca varmaktan uzak duran bir yazman olarak kalmalıdır.” Aşağıdaki romanlardan hangisi, yukarıda sözü edilen özelliğin etkilerini taşımaktadır? A) Mai ve Siyah B) Yaprak Dökümü C) Sinekli Bakkal D) Çalıkuşu E) Kiralık Konak CEVAPLAR
CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI – 6 1. Anlatımı olaya yaslandırmayan, geleneksel anlamda serimi, düğümü, çözmüş olmayan bir öykü türü. Dünya edebiyatında öncüsü A. Çehov’dur. Bizdeyse bunu uygulayanların başına M. Şevket Esendal gelir. Yukarıdaki parçada anlatılan ve Esendal’ın başlattığı bu öykü türünün diğer temsilcisi olan yazarımız aşağıdakilerden hangisidir? A) Ömer Seyfettin B) A. Hamdi Tanpınar C) Sait Faik Abasıyanık D) Aziz Nesin E) Orhan Seyfi Orhon 2. Aşağıdakilerden hangisi Orhan Veli’nin şiir anlayışına ters düşer? A) Hece ölçüsünden ve uyaklardan uzaklaşmak B) Yoğun, karma tamlamaları kullanmamak C) Dili olabildiğince sadeleştirmek D) Alaycı, nükteli kırıcı ifadelerden kaçınmak E) Kaynağını güncelden alan temalar aramak 3. Aşağıdaki eserlerden hangisinin türü diğerlerinden farklıdır? A) Baba Evi B) Dişi Örümcek C) Sözde Kızlar D) Keşanlı Ali Destanı E) Esir Şehrin İnsanları 4. ..., deniz edebiyatımızın ünlü hikaye ve romancısıdır. Edebiyatımızda deniz çığırını açmış, sürgün olarak gittiği Bodrum’da deniz insanlarını, Bodrum’u, Ege denizinin efsanelerini, Akdeniz savaşlarını, coşkulu bir üslupla anlatmıştır. Parçanın başına getirilmesi gereken sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? A) Haldun Taner B) Cevat Şakir Kabaağaçlı C) Ahmet Rasim D) Orhan Asena E) Ahmet Muhip Dıranas 5. Aşağıdakilerden hangisinde verilen eser karşısındaki sanatçıya ait değildir? A) İnce Memed – Yaşar Kemal B) Baba ve Piç – Elif Şafak C) Tutunamayanlar – Orhan Asena D) Dostlar Beni Hatırlasın – Aşık Veysel E) Benim Adım Kırmızı – Orhan Pamuk 6. Aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışlığı vardır? A) Garip Akımı İkinci Yeni Akımı’na karşı bir tepki olarak doğmuştur. B) Türk hikaye ve romanı 1930’dan sonra toplumcu–gerçekçi bir çizgiye yönelir. C) Birinci Yeniciler, ölçü, kafiye ve mecazlı anlatımı tümüyle reddetmişlerdir. D) Maviciler, Attila İlhan’ın çıkardığı dergiden adını almıştır. E) Cumhuriyet Edebiyatı, Milli Edebiyat’ın konu ve söz bakımından devamı niteliğindedir. 7. Aşağıdakilerden hangisi edebiyat türü bakımından diğerlerinden farklıdır? A) Huzur B) Mahur Beste C) Tutunamayanlar D) İnce Memed E) Kendi Gök Kubbemiz 8. Roman, Türk edebiyatında Doğu–Batı meselesini ele alan en değerleri eserlerdin birisidir. İki Semt adı verilip, her birinin Doğu ve Batı’yı temsil ettiği romanda, iki medeniyet arasındaki ikilik etkileyici bir üslupla anlatılır. Batılılaşma tarihimiz açısından çok önemli bir eserdir. Paragrafta tanıtılan eser ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir? A) Beş Şehir, A. Hamdi Tanpınar B) İstanbul ve Piere Loti, A. Şinasi Hisar C) Moskova–Roma, F. Rıfkı Atay D) Fatih–Harbiye, Peyami Safa E) Samsun’dan Ankara’ya, F. Hüsnü Dağlarca 9. Romanın baş kahramanı Kamil Bey’dir. Eserde onun sorumsuz bir aydın olmaktan, sorumlu bir aydın olmaya doğru yönelişi ve duyarlı hale gelmesi anlatılır. Konu olarak Milli Mücadele seçilmiştir. Eserin yazarı Kemal Tahir’dir. Parçada tanıtılan Kemal Tahir romanı aşağıdakilerden hangisidir? A) Devlet Ana B) Esir Şehrin İnsanları C) Kuyucaklı Yusuf D) Tutunamayanlar E) İnce Memed 10. 1945 yılında yayınlanan roman Cevat Şakir’in eserlerinin genel özelliklerini yansıtır. Romanda, deniz sevgisi, denizin çekiciliği, denizcilerin yaşadığı zorluklar, güzellikler genel olarak denizdeki yaşam bir kahraman vasıtasıyla anlatılmaktadır. Eserde, deniz bir baş kahraman gibi işlenmiş, bu yüzden yayınlandığı zaman çok ilgi görmüştür. Anı biçiminde yazılmıştır. Paragrafta tanıtılan roman aşağıdakilerden hangisidir? A) Ege Kıyılarından B) Aganta Burina Burinata C) Gülen Ada D) Turgut Reis E) Deniz Gurbetçileri 11. Aşağıdaki “Yedi Meşaleciler”den hangisi, topluluğun tek öykücüsü olarak kalmış, başka türde ürün vermemiştir? A) Vasfi Mahir Kocatürk B) Cevdet Kudret Solak C) Ziya Osman Saba D) Sabri Esat Siyavuşgil E) Kenan Hulusi Koray CEVAPLAR
CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI – 7 1. Aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatının genel özellikleri arasında yer almaz? A) Tabiat tasvirleri gerçeklikten uzak ve özneldir. B) Şiirlerde hece vezni kullanılır. C) Anadolu insanının sorunları eserlerde işlenir. D) Atatürk devrimlerinin savunuculuğu yapılır ve bu devrimler yaygınlaştırılmaya çalışılır. E) 1930’a kadar Milli Edebiyat çizgisinde gelişir. Bu tarihten sonra toplumcu–gerçekçi bir çizgiye yönelir. 2. Aşağıdakilerden hangisi Garip Akımı’nın özelliklerinden biri değildir? A) Gülmece ve ince yergi şiirin temel öğesi olmuştur. B) Sürrealizm akımından etkilenmişlerdir. C) Konuşma dilinden ayrı bir dil kullanmışlardır. D) Esin kaynağı olarak Batı’yı almışlardır. E) Ölçü, kafiye, sanatlı söyleyiş gibi gelenekleri dışlamışlardır. 3. Aşağıdakilerden hangisinde Garip Akımı’nın temsilcileri bir arada verilmiştir? A) O. Veli Kanık – M. Cevdet Anday – O. Rıfat Horozcu B) Z. Osman Saba – Yahya Kemal – M. Cevdet Anday C) A. Kutsi Tecer – Edip Cansever – A. Muhip Dıranas D) Cemal Süreya – O. Veli Kanık – Edip Cansever E) Ece Ayhan – O. Rıfat Horozcu – F. Nafiz Çamlıbel 4. 1930’lu yıllarda bir grup genç bir araya geldiler. “Canlılık, samimiyet ve sürekli yenilik” ilkesini benimsediler. Hece’nin beş şairinin elinde tıkanan şiirimize yeni ufuklar açmayı amaçladılar. Sabri Esat Siyavuşgil, Yaşar Nabi Nayır, Cevdet Kudret Solak gibi ünlü sanatçılardan oluşmuş bu grup şiirimize istedikleri gibi yeni bir yenilik getiremediklerinden kısa sürede dağıldı. Bu parçada sözü edilen edebi topluluk aşağıdakilerden hangisidir? A) Birinci Yeniciler B) İkinci Yeniciler C) Yedi Meşaleciler D) Fecr-i Âti topluluğu E) Hisarcılar 5. Aşağıdakilerden hangisi Yaşar Kemal’e ait değildir? A) Sarı Sıcak B) İnce Memed C) Yer Demir Gök Bakır D) Mahur Beste E) Ağrı Dağı Efsanesi 6. “Ok” şiiri hariç bütün şiirlerini aruzla yazmıştır. Batı şiiriyle eski Türk şiirini bir noktada buluşturmayı başarabilmiştir. Şiirlerinde Osmanlı medeniyet ve kültürüne bağlı kalmıştır. Türk musikisine, İstanbul’a hayrandır. “Kendi Gök Kubbemiz, Aziz İstanbul” en tanınmış eserleridir. Yukarıda sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? A) Tevfik Fikret B) M. Emin Yurdakul C) M. Akif Ersoy D) Y. Kemal Beyatlı E) F. Nafiz Çamlıbel 7. Aşağıdaki yazar–eser eşleştirmelerinden hangisi doğru değildir? A) Kemal Tahir – Devlet Ana B) A. Hamdi Tanpınar – Huzur C) Halikarnas Balıkçısı – Aganta Burina Burinata D) Attila İlhan – Ben Sana Mecburum E) O. Veli Kanık – Keşanlı Ali Destanı 8. Cumhuriyet Dönemi’nin en tanınmış simalarındandır. Fransız Sembolist Baudeleire’nin etkisi altında kalmıştır. Şiirlerinde Türkçenin sıcaklığını ve akıcılığını bulmak mümkündür. Hece ölçüsü ile şiirler yazarken uyağa sıkıca bağlıdır. Şiirlerinde etkili bir lirizm vardır. “Ömrümde Sükut, Düşten Güzel” en bilinen şiir kitaplarıdır. Paragrafta sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir? A) Cahit Sıtkı Tarancı B) Cemal Süreya C) Orhan Veli Kanık D) Melih Cevdet Anday E) Yaşar Nabi Nayır 9. Değişik gazetelerde başyazarlık yaptı. Daha çok anı ve gezi türlerinde eserleri vardır. Yazılarıyla Milli Mücadele’yi destekleyen yazar, Atatürk devrimlerinin de baş savunucularından olmuştur. “Ateş ve Güneş, Çankaya, Zeytindağı” eserlerinden bazılarıdır. Parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
Bu parçada sözü edilen edebi topluluk aşağıdakilerden hangisidir? A) Hisarcılar B) Garipçiler C) Maviciler D) Yedi Meşaleciler E) Dirilişçiler 12. Yazarımız eserlerinden karakter yaratmaya önem vermiştir. Romanlarındaki bir kısım erkek tipleri, kadının bir erkekte görmek istediği özellikleri taşırlar. Yakışıklı, adaletli, uzun boylu, kuvvetli, cesur, sarsılmaz, sağlam iradeli, sağlam karakterlidir. Yukarıda özellikleri belirtilen romancımız aşağıdakilerden hangisidir? A) Oğuz Atay B) R. Nuri Güntekin C) R. Halit Karay D) H. Edip Adıvar E) Orhan Kemal CEVAPLAR
CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI – 8 1. Cumhuriyet döneminin başlarında, tıpkı şiirde olduğu gibi roman ve hikayede de Milli Edebiyat sanatçılarının etkili olduğu görülür. (1) Bu döneme has roman ve hikaye ise 1940’lı yıllardan sonra başlar. (2) Bu dönemde ortaya çıkan toplumcu gerçekçi romanlar, işçilerin, köylülerin hayatını konu almış ve yönetenleri zalim, yönetilenleri mazlum gösteren bir yapıya bürünmüştür. (3) Üstelik böyle davranmayan romancılar aşağılanmış, sanatçı sayılmamıştır. (4) Fakat bunun yanı sıra Mehmet Rauf’un psikolojik romanları, nitelikli roman örnekleri olarak edebiyat tarihinde yerini almıştır. (5) Yukarıdaki paragrafın kaçıncı cümlesinde Cumhuriyet dönemi roman ve hikayesiyle ilgili yanlış bir bilgi verilmiştir?
Yukarıdaki sanatçılar hangi edebi toplulukta eser vermiştir? A) Beş Hececiler B) Yedi Meşaleciler C) Garipçiler D) İkinci Yeniciler E) Hisarcılar 3. Aşağıdakilerden hangisi Orhan Seyfi Orhon’a ait bir şiir kitabı değildir? A) Fırtına ve Kar B) Kervan C) Gönülden Sesler D) Dinle Neyden E) O Beyaz Bir Kuştu 4. “Ahmet Hamdi Tanpınar” ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Romanlarında Doğu ve Batı kültürlerinin kaynaştığı görülür. B) Romanlarında yapmacıksız, uydurmasız, konuşma diline has bir sözcük seçimiyle yazar. C) Romanlarının konusu arasında İstanbul sokakları, camileri, çarşıları, harabeleri vardır. D) Eserlerinde rüya çok önemlidir. Hem tüm eserlerinde rüyaya geniş yer verir. E) Romantizm akımının etkisi eserlerinde açıkça sezinlenir. 5. Çağdaşları arasında Fransız sembolistlerinin ilham ve sezişlerine en çok eğilen sanatçıdır. Az, fakat seçkin şiirleriyle dikkat çeker. Hece ölçüsündeki durakları kullanmayarak hece veznine yeni bir anlayış getiren sanatçı, on iki, on üçlü kalıplar oluşturmuştur. Söyleyişlerinde Baudelaire’nin etkisi açıkça görülür. Asıl sanatçı kişiliğini “Olvido, Ağrı, Dağlara” gibi destansı şiirlerinde gösterir. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? A) Ahmet Hamdi Tanpınar B) Ahmet Kutsi Tecer C) Cahit Sıtkı Tarancı D) Melih Cevdet Anday E) Ahmet Muhip Dıranas 6. Aşağıdaki şiirlerden hangisi Cahit Sıtkı Tarancı’ya ait değildir? A) Otuz Beş Yaş B) Düşten Güzel C) Ömrümde Sükût D) Şimdi Sevişme Vakti E) Sonrası 7. Bu yazarımız deniz edebiyatının ünlü roman ve öykücüsüdür. Anadolu’nun eski uygarlıklarını, bilinmezlikleri, Anadolu köylüsünü, ilmin Anadolu topraklarında yeşerdiğini ondan öğrendik. Anadolu’nun her bucağında yaşayan bir öykünün bir mitolojinin yaşadığına inanır. O bir hümanisttir; çünkü eserlerinde ağa, paşa, bilgin gibi kalburüstü değil, yaşayan her tür insan vardır. En tanınmış eseri günümüzde de MEB tavsiyeli olan “Aganta Burina Burinata”dır. Yukarıdaki parçada tanıtılan yazarımız aşağıdakilerden hangisidir? A) Halikarnas Balıkçısı B) Kemal Tahir C) Necati Cumalı D) Orhan Asena E) Tarık Buğra 8. Tanpınar’ın ... romanda Cumhuriyet döneminde değişen insanın iç buhranlarına, ezikliklerine şahit oluruz. Bu bunalımları anlatırken, yazarın o dönemde Avrupa’da hızla yayılan bir akım olan Egzistansiyalizm akımından etkilendiği görülür. Parçadaki boşluğa aşağıdaki Tanpınar eserlerinden hangisi getirilmelidir?
9. Limanda sıra bekleyen gemilerin arasında İnsanlar hayat mücadelesinde Adamlar, kadınlar, çocuklar Ellerinde yemek çıkınları Rejiye giden işçi kızlar Bu dizeler Orhan Veli’nin şiirine özgü aşağıdaki niteliklerden hangisine örnek gösterilemez? A) Ölçü ve kafiyeye önem vermemesine B) Toplumsal sorunlara değinmesine C) Çevre gözlemlerine yer vermesine D) Edebi sanatlara yer vermemesine E) Dili olabildiğinde yalınlaştırmasına 10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, yazarla bağlı olduğu ekol yanlış verilmiştir? A) Ziya Paşa – Tanzimat Edebiyatı B) H. Ziya Uşaklıgil – Servet-i Fünûn C) H. Rahmi Gürpınar – Servet-i Fünûn D) Ahmet Haşim – Fecr-i Âti E) Ömer Seyfettin – Milli Edebiyat 11. “Şiire halktan, günübirlik yaşayan insan tipini soktular.” Bu açıklama, hangi edebi topluluğun özelliğini yansıtmaktadır? A) Garipçiler B) Beş Hececiler C) Hisarcılar D) İkinci Yeniciler E) Fecr-i Âticiler CEVAPLAR
Yüklə 255,21 Kb. Dostları ilə paylaş:
|