Danimarka
Yüklə 284,16 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ETİYOPYA FEDERAL DEMOKRATİK CUMHURİYETİ Etüd-Araştırma Servisi
- BÖLÜM II GENEL EKONOMİK DURUM
- BÖLÜM III TÜRKİYE İLE TİCARİ VE EKONOMİK İLİŞKİLERİN GELİŞİMİ
- 3.7. Konya’nın Etiyopya ile Ticari İşbirliği ve Yatırım Alanları 28 KAYNAKÇA 31 BİRİNCİ BÖLÜM ETİYOPYA HAKKINDA GENEL BİLGİLER
- Başbakan
- Bağımsızlık günü
- SOSYO-EKONOMİK YAPI Nüfus
- İKİNCİ BÖLÜM GENEL EKONOMİK DURUM 2.1. EKONOMİK DURUM
- TABLO 1. Temel Ekonomik Göstergeler
- GSYİH Büyüme Oranı ( % )
- Enflasyon Oranı (TÜFE %)
- Dış Borç Stoku (milyar $)
- 2.2. EKONOMİDEKİ BELLİ BAŞLI SEKTÖRLER 2.2.1. Tarım Sektörü
- 2.2.2.1. Gıda İşleme Sanayi
KONYA TİCARET ODASI 
 
ETİYOPYA FEDERAL DEMOKRATİK CUMHURİYETİ 
Etüd-Araştırma Servisi Kasım 2008 İÇİNDEKİLER BÖLÜM I ETİYOPYA HAKKINDA GENEL BİLGİLER 1.1. Ülke Kimliği 1 1.2. Kısa Tarihçe 2 1.3. Siyasi Yapı 2 1.4. Sosyo-Ekonomik Yapı 3 BÖLÜM II GENEL EKONOMİK DURUM 2.1. Ekonomik Durum 5 2.2. Ekonomideki Belli Başlı Sektörler 6 2.2.1. Tarım Sektörü .6 2.2.2. Sanayi Sektörü .8 2.2.2.1. Gıda İşleme Sanayi .8 2.2.2.2. Deri ve Deri Ürünleri Sanayi .9 2.2.2.3. Tekstil Sektörü 10 2.2.3. Madencilik Sektörü 11 2.2.4. İnşaat Sektörü 11 2.2.5. Bankacılık ve Sigortacılık Sektörü 12 2.2.6. Turizm Sektörü 13 2.2.7. Enerji Sektörü 13 2.3. Dış Ticaret …14 2.3.1. Genel Durum 14 2.3.2. Dış Ticaret İstatistikleri 14 2.3.3. Dış Ticaret Mevzuatı 15 2.3.3.1. İthalatta Alınan Vergiler 16 2.3.3.2. Tarife Dışı Engeller 16 2.3.3.3. Çok Taraflı Ticaret Anlaşmaları ve Preferanslar 16 2.4. Yatırım Alanları ve Yatırım Teşvikleri 17 BÖLÜM III TÜRKİYE İLE TİCARİ VE EKONOMİK İLİŞKİLERİN GELİŞİMİ 3.1. Siyasi İlişkiler 19 3.2. Ekonomik İlişkiler 19 3.3. Ticari İlişkiler 21 3.4. Ticari İlişkilerde Bilinmesi Gereken Konular 22 3.4.1. Ticari Engeller 22 3.4.2. İthalat Mevzuatı 22 3.4.3. Genel Olarak Ticari Tanımlama Uygulamaları 23 3.4.3.1. Etiketleme ve Markalama 23 3.4.3.2. Pazarlama ve Dağıtım Hizmetleri 23 3.5. Etiyopya’ya İhracat ve Yatırım İçin Uygun Olan Sektörler 23 3.6. Sorunlar, Görüşler ve Öneriler 26
Resmi Adı: Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti Yönetim Şekli: Federal Cumhuriyet Cumhurbaşkanı: GIRMA Woldegiorgis (8 Ekim 2001’den beri) Başbakan: MELES Zenawi (Ağustos 1995’ten beri) Başkent : Addis Ababa İdari Yapı : 9 bölge ve 2 belediye: Adis Abeba (Addis Ababa); Afar; Amara, Binshangul Gumuz; Dire Dawa; Gambela Hizboch; Hareri Hizb; Oromiya; Sumale; Tigray; YeDebub Biheroch Bihereseboch na Hizboch Bağımsızlık günü: Afrika'daki en eski bağımsız ülkelerden biri, dünyadaki en eski ülkelerdendir, yaklaşık 2.000 yıllık bir ülkedir. Milli bayram: Milli gün, 28 Mayıs (1991) Yüzölçümü : 1,127,127 km² Nüfus : 82,544,840 (Temmuz 2008 tahmini) Nüfus Artış Oranı: %3.212 (Temmuz 2008 verileri) Etnik Gruplar: Oromo (%40), Amhara ve Tigre (%32), Sidamo (%9), Shankella (%6), Somali (%6), Afar (%4), Gurage (%2), diğer (%1) Dil : Amharic, Tigrinya, Oromigna, Guaragigna, Somali, Arapça, diğer yerel lehçeler, İngilizce Din : Müslüman (%45-%50), Etiyopya Ortodoks'u (%35-%40), animist (%12), diğer %3-%8 Para Birimi : Birr (ETB) Dolar Paritesi: 1USD = 8.96 ETB (2007)
Dünyanın en eski devletlerinden biri olan Etiyopya’nın tarihi çok eski çağlara dayanmaktadır. Etiyopya’dan eski tarihçilerce Kush, Kushy, Aitopia, Aithopis ve Abyssinia olarak söz edilir. Ethiopia adı yanık yüz anlamına gelen Yunanca bir kelimeden gelmektedir. Ethiopia’ya ilk olarak prehistorik çağda milattan önce 3,000 yıllarında Ham’ın oğullarının yerleştiğine inanılmaktadır. Bundan 2000 yıl sonra da Etiyopya’ya semitik ırkların göçü başlamıştır. Günümüze gelindiğinde ise, Afrika’nın en eski bağımsız devleti olan Etiyopya İmparator Menelik öncülüğünde İtalyan sömürgeciliğine karşı direniş göstermiş ve 1896 yılında uluslararası anlamda tanınmıştır. Etiyopya 20. yüzyılın çoğunda İmparator Haile Selasiye tarafından yönetilmiştir. 1936 yılında İtalya Etiyopya’yı işgal etmiş ve bu işgal 1941 yılına kadar sürmüştür. İmparator Haile Selasiye bu yıllarda İngiltere’de sürgün hayatı yaşamış fakat daha sonra İngiliz askeri yardımıyla tekrar yönetime geçmiştir. Haile Selasiye’nin uzun süren hükümdarlığı 1974 askeri darbesiyle son bulmuştur. DERG olarak bilinen askeri yönetimin liderliğine Albay Mengistu Haile Mariam getirilmiştir. Mengistu zalim bir Marksist dikta rejimiyle ülkeyi yönetmiş ve bu dönemde Etiyopya’nın Eritre, Tigrey ve Oromo bölgelerinde iç savaş hüküm sürmüştür. Bunun yanı sıra dikta rejimi döneminde Etiyopya halkı yoğun insan hakları ihlallerine, ekonomik sıkıntılara ve açlığa maruz kalmıştır. DERG rejimi 1991 yılının Mayıs ayında şimdiki Başbakan Meles Zenawi liderliğindeki Etiyopya Halkı Devrimci Demokratik Hareketinin (EPRDF) başkent Addis Ababa’yı kuşatması sonucu yıkılmıştır. 1992 seçimlerinden sonra Zenawi Etiyopya’nın şimdiki siyasi yapısının oluşturulmasında önemli bir rol oynamıştır. Etiyopya’nın geleneksel merkeziyetçi yönetim anlayışından vazgeçilerek, ülkenin yönetim yapısı etnik federalizm prensibine dayalı bir şekle dönüştürülmüştür.
Çift kanatlı bir parlamentoya olan sahip Etiyopya’da, üst kanat niteliğindeki Federasyon Meclisi Anayasa Mahkemesi niteliği ağır basan bir yapıya sahiptir. Yasaların ve icraî kararların Anayasaya uygunluğunu denetlemektedir. Etiyopya’da esas yasama yetkisi 550 parlamenterden oluşan Halk Temsilcileri Meclisindedir. Halk Temsilcileri Meclisi 5 yıl için seçilmektedir. Federasyon Meclisi ise, ülkedeki etnik grupları temsil eden ve Eyalet Konseyleri tarafından belirlenen üyelerden oluşmaktadır. Etiyopya’da başlıca yürütme organı Bakanlar Konseyidir. Bakanlar Konseyi Başbakan tarafından atanır ve Halkın Temsilcileri Meclisince onaylanır. Etiyopya’da Cumhurbaşkanlığı Makamı tamamen semboliktir. Etiyopya’da halihazırda geçici ve karma olan milli ve bölgesel mahkemeler bulunmaktadır.
Nüfus Yaklaşık 82,5 milyon olan Etiyopya nüfusunun çoğu yüksek bölgelerde yaşamaktadır. Nüfusun yaklaşık %88’i kırsal bölgelerde yaşarken kalan %12’si şehir ve kasabalarda yaşamaktadır. Ortalama okur yazarlık oranı %43 iken bu oran şehirlerde %70’ yükselmektedir. Yaş grupları açısından bakıldığında ortalama yaş 25’dir ve ortalama yaşam süresi 49 yıldır. Nüfus artış hızı %3,212 olan Etiyopya’da 15-49 yaş arası yetişkin nüfusun %6.4’ünün HIV virüsü taşıdığı göz önünde bulundurulduğunda nüfus artış hızının yavaşlayabileceği düşünülmektedir. Nüfus, hala büyük ölçüde kırsal kesimde yaşamaktadır. Nüfusu 1 milyonu aşan şehirler başkent Addis Ababa ve Dire Dawa’dır.
Etiyopya’da toplam işgücü sayısının 36 milyon kişi olduğu tahmin edilmektedir. Bu sayının %85’i tarım kesiminde istihdam edilmektedir. Devlet ve silahlı kuvvetlerde çalışanların sayısının ise 3 milyon kişi olduğu belirtilmektedir. Şehir nüfusunun yaklaşık %40’ı işsizdir. Kentsel bölgelerdeki yüksek işsizlik kısmen kayıt dışı ekonomideki istihdam ile dengelenmektedir. Etiyopya’da işgücü bol ve ucuzdur. Fakat kalifiye işgücü pek çok alanda az bulunmaktadır. Sadece 300.000 işçi sendikalıdır. Devlette çalışanların sendika kurması yasaktır. Etiyopya her ne kadar ILO’nun “Çocuk Çalıştırılmasının Engellenmesi Programı”nı (IPEC) imzalamaya yanaşmıyorsa da temel ILO standartları yasalaştırılmıştır. Çocuk çalıştırılması kayıtlı ekonomide görülmemekle birlikte, kırsal alanlarda ve kentlerdeki kayıt dışı ekonomide yaygın olarak görülmektedir. İşverenlerin 14 yaş altı çocukları istihdam etmeleri yasaklanmıştır. Hangi sektörlerin 14-18 yaş arasındaki çocukları istihdam edebileceği yasalarla belirlenmiş olmasına rağmen uygulamada bu tatbik edilmemektedir. Etiyopya şu anda özelleştirme uygulamaları ve yapısal düzenlemeler karşısında hoşnutsuz olan sendikalara rağmen işgücü barışının sağladığı avantajı kullanmaktadır. Sendika liderleri Etiyopya’nın global pazarlarda rekabet edebilmesi açısından özelleştirmenin gerekliliğini kabul etmekte, ancak geçiş döneminde olabilecek iş kayıpları konusunda endişe etmektedirler. 1997 yılında kurulan Etiyopya Ticaret Birlikleri Konfederasyonu (CETU) kuruluşundan bu yana iş güvenliği, ücret artışları, sağlık ve emeklilik hakları gibi temel işçi sorunları ile ilgilenmiştir. Etiyopya’da sendika kurmak ve toplu pazarlık anayasal bir haktır. Fakat kritik bazı hizmetlerde çalışanların grev hakkı bulunmamaktadır. 1998 yılında kurulan Etiyopya İşverenleri Birliği (EEA) ise ILO, CETU ve Çalışma ve Sosyal İşler Bakanlığı ile uyum içerisinde çalışma barışını sağlamayı hedeflemiştir. İşveren liderleri temel ILO standartlarının benimsenmesini desteklemekte, işçi kesimiyle iş birliğine gitmenin kendi yararlarına olduğunu kabul etmektedirler. Eğitim ve Kültür Eritre savaşı nedeniyle askeri harcamalar arttığı için eğitime ayrılan miktar mutlak olarak arttığı halde göreceli olarak azalmıştır. Örneğin 1996-2001 döneminde 1,026 milyon Birr’den 1,513 milyon Birr’e yükselmiş fakat toplam kamu harcamaları içindeki pay %10,2 den %9,5 e düşmüştür. Okul olanakları ve kayıt oranları az gelişmiş ülkelerin bile gerisindedir. Dünya Bankası verilerine göre ilkokula kayıt oranları 1980 yılında %37 iken 2000 yılında %64 olarak gerçekleşmiştir. Orta öğretim ancak şehirlerde mevcuttur. 1980 yılında %9 olan orta öğretime kayıt oranı 2000 yılında %18’e yükseldiği halde bu oran hala çok düşüktür. Sosyal Güvenlik Etiyopya’da sosyal güvenlik sistemi asker, polis ve kamu işletmelerinde çalışanları da içerecek şekilde sadece kamu görevlilerini kapsamaktadır. Emeklilik yaşı en az 10 yıl çalışmak ve katkı payı ödemek şartıyla 60 olarak belirlenmiştir. En az 25 yıl çalışıp 10 yıl katkı payı ödeyenler için ise emeklilik yaşı 55’dir. İKİNCİ BÖLÜM GENEL EKONOMİK DURUM 2.1. EKONOMİK DURUM Etiyopya ekonomisi, limanlara olan uzaklığı, altyapısının yetersizliği, kuraklık ve Eritre ile yaşadığı anlaşmazlıktan dolayı yeterli gelişme gösterememiştir. Etiyopya’nın iktisadi büyümesi son derece istikrarsız bir görünüm arz etmektedir. Ekonomideki bu istikrarsızlığın sebebi ülke ekonomisinin tarıma bağımlı olması nedeniyle iklim koşullarına çok duyarlı olmasıdır. Bir diğer neden de şu anda küllenmiş durumda olan Eritre sorunudur. 1991 yılına kadar Etiyopya’nın bir parçası olan Eritre ile Mayıs 1998 ile Aralık 2000 arasında çatışma halinde bulunmuştur. Aralık 2002’de Eritre ile Barış Anlaşması imzalanmış olmasına rağmen durum hassasiyetini korumaya devam etmektedir. Etiyopya’da ticaret açığı büyük oranlardadır. Bu açık kısmen hizmetler sektörüyle kısmen de dış yardımlarla dengelenmektedir. Dünya Ticaret Örgütüne 2003 yılında üyelik için başvuruda bulunan Etiyopya, 300 milyon nüfuslu Doğu ve Güney Afrika Ülkeleri Ortak Pazarı (COMESA) üyesidir. Etiyopya’nın aynı zamanda Kenya, Sudan, Somali ve Djibouti ile Serbest Ticaret Anlaşmaları bulunmaktadır. Etiyopya, IMF, Dünya Bankası ve Afrika Kalkınma Bankası gibi uluslararası kuruluşlardan büyük oranda yardım almaktadır. Etiyopya’da 2005 yılı Mayıs ayı içerisinde yapılan genel seçimlerinin resmi sonuçlarına göre iktidarda olan parti (EPRDF) oylarını azaltmakla birlikte yeniden iktidara gelmiştir. Bu sonuç, muhalefet partilerince kabul edilmemiş, ülke çapında gösteriler ve genel grevler meydana gelmiştir. Gösteriler sırasında çok sayıda insan ölmüş veya yaralanmıştır. 2005 seçimlerinin şaibeli olduğunu kabul eden ve Hükümetin muhalefete karşı tutumunun yanlış olduğunu ileri süren bazı Batı ülkeleri de Etiyopya Hükümetine verecekleri 375 milyon USD’lık yardımı askıya almalarıyla Etiyopya Hükümeti zor durumda kalmıştır. Zira söz konusu miktar Etiyopya bütçesinin %10’una tekabül etmektedir. TABLO 1. Temel Ekonomik Göstergeler
Kaynak : CIA World Factbook, 23 Ekim 2008 1990’lı yılların başından itibaren Etiyopya serbest pazar ekonomisine dayalı stratejiler izlemiş ve yapısal reformlar başlatmıştır. Bu çerçevede, iç fiyatların yeniden düzenlenmesi, dış ticaret liberalizasyonu, devlet işletmelerinin özelleştirilmesi, iç ve dış özel yatırımların desteklenmesi ve özel sektörün geliştirilmesi hükümetin öncelikleri arasında yer almıştır. Hükümet yollar, elektrik santralleri ve telekomünikasyon gibi ülkenin altyapısını idame ve geliştirme için yoğun bir yatırım sürecine girmiştir Bunun yanı sıra, hükümet kamu iktisadi kuruluşlarının özelleştirilmesi programını da devreye sokmuştur. Özelleştirme süreci her ne kadar yavaş olsa da hükümet son beş yıl içinde bir çok küçük ve orta ölçekli kamu iktisadi kuruluşunu özelleştirmeyi başarmıştır. Hükümet elektrik santralleri ve telekomünikasyon gibi sektörlerde yabancı yatırımların ülkeye gelmesine çalışmaktadır. Tarım kesimi, tekstil ve deri gibi tarıma dayalı sanayilerde ve turizm sektörünün gelişiminde yabancı sermayeye ihtiyaç duyulmaktadır. Yabancı ve yerli sermaye yatırımlarını teşvik etmek amacıyla, 1992 yılında Yatırım Kanunu (Investment Code) yayınlanmış ve o zamandan günümüze kadar iki kere gözden geçirilmiştir. Bu dönem süresince, Madencilik ve İşgücü Kanunları da devreye konulmuştur. Etiyopya ekonomisi GSYİH’nın %50’sini ve ihracatın %60’ını teşkil eden tarım sektörünün performansına çok bağlıdır. GSYİH’nın diğer %50’lik kısmında ise imalat sanayi, madencilik, ticaret, turizm, inşaat ve hizmet sektörleri yer almaktadır. Sanayi sektörünün, GSYİH’ya katkısı %13,2, ihracata olan katkısı ise %16 düzeyinde bulunmaktadır. İmalat sanayi ihracatında başlıca ürünler konfeksiyon, dondurulmuş ve konserve et, yarı işlenmiş post ve deri, şeker ve şeker pekmezi, ayakkabı, tütün, meşrubat, küspe, ve bal mumudur. Her ne kadar madencilik sektörü GSYİH’nin %3’ünü oluşturuyorsa da bulunmuş fakat henüz tüketilmemiş madenler mevcuttur. Bunlar altın, platin, tantalum, nikel, demir cevheri, kömür, mermer, potas, bakır, silis, kireçtaşı, diatomite ve doğal gazdır.
Etiyopya ekonomisi ağırlıklı olarak tarıma dayanmakta ve bu sektördeki üretim ülke ekonomisinin büyük bölümünü oluşturmaktadır. Etiyopya’nın ekonomisi GSYİH’nın % 50’sini, ihracatının %90’ını ve istihdamının %80’ini içeren tarıma dayanmaktadır. Ayrıca, tarım yerel endüstriye ham madde sağlayarak önemli bir rol oymamaktadır 1998-2000 yıllarında Eritre ile olan savaş ve üst üste kurak geçen mevsimler söz konusu sektörü olumsuz etkilemiştir. Ekilebilen alanların yalnızca 1/5’i ekilip, biçilmekte ve bu alanlar yalnızca yağmur ile sulanmaktadır. Potansiyel sulanabilir alanların 10 milyon hektar olduğu tahmin edilmektedir. Ancak, bölgeler, yağış miktarı açısından farklılık göstermektedir. Tarım kesimi sık sık ortaya çıkan kuraklık ve kötü tarımcılık uygulamalarından dolayı sıkıntı yaşamaktadır. Ayrıca, yiyecek yardımları söz konusudur. 2000’li yılların sonlarında tarımsal üretim önemli ölçüde artmıştır. Tarımsal üretimi artırmak ve yiyecek yeterliliğini çoğaltmak amacıyla çeşitli tedbir politikaları belirlenmiştir. Bu tedbirler arasında, kıtlığı erken uyarma sistemi, tarımsal hizmetleri artırmak ve gübrenin daha geniş alanlarda kullanımının sağlanması yer almaktadır. Kahve, Etiyopya ekonomisi için son derece önemlidir. Etiyopya, dünyanın 6. kahve üreticisidir. Yıllık kahve üretimi yaklaşık 300.000 ton civarındadır. Tarım ürünleri ihracatının %62’sini kahve ihracatı oluşturmaktadır. Dolayısıyla kahve en önemli döviz kazancıdır. Tahminlere göre kahvenin Etiyopya’nın GSYİH’na katkısı %10 oranındadır. 15 milyon kişiden daha fazla bir nüfus (nüfusun %25’i) kahve sektöründen geçimini sağlamaktadır. Tarımda küçük bireysel arazilerde çalışan ve genellikle kendi tüketimleri için üretim yapan küçük çiftçiler ağırlıklıdır. Bu nedenle, sektör yerli ve yabancı yatırım açısından cazip imkanlar sunmaktadır. Etiyopya doğal kaynaklar açısından zengin bir ülke olmasına rağmen tarım arzileri verimsizdir. Su kıtlıkları ve sel baskınları oldukça yaygındır. Nüfusun yoğun olduğu yüksek bölgelerdeki tarım arazileri son yıllarda giderek bozulmaktadır. Ormanların hızla azalması ciddi toprak erozyonu tahribatına sebep olmuştur. Etiyopya kullandığı kimyasal gübrenin tümünü ithal ettiğinden tarım sektöründeki en iyi potansiyel tarımda kullanılan kimyasal maddeleri tedarik etmek ya da bunların üretimini yapmaktır. Ekonomide önceliğin tarıma, ürün çeşitliliğine ve geniş kapsamlı tarımsal işlemeye verilmesi birçok fırsatı sunmaktadır. Tarım sektörünün artan ticarileşmesine paralel olarak tarımda kullanılan traktörlere, biçerdöverlere, tahıl silolarına, soğuk hava depolarına ve diğer ekipmana artan talep vardır. Hükümet, milyonlarca aileyi etkileyen, tekrarlanan kuraklığa karşı çiftçilerin savunmasızlığını azaltma aracı olarak kırsal alanlarda sulu hasat yöntemlerinin kullanımını önermektedir. Birçok bölgede, elle kullanılan tarım aletleri, küçük ölçekli kırsal altyapı hizmetlerine yönelik ekipman, sulama pompaları ve kuyu veya sondaj gibi su temini ve kanalizasyon sistemi makinalarını da içeren birçok makina ve ekipman tedarikine yönelik büyük bir talep vardır. Ayrıca, tarım yerel endüstriye ham madde sağlayarak önemli bir rol oynamaktadır. Geniş ekolojik bölgelere ve çok çeşitli kaynaklara sahip bulunan Etiyopya’da başlıca ürünler tahıllar (teff, barely, mısır, buğday, darı ve süpürge darısı), baklagiller (bakla, burçak ve mercimek) ve yağlı tohumlardır. Tahıl tamamen iç tüketimde kullanılmaktadır. Bakliyat ve yağlı tohumlar, daha az miktarda olmak üzere kavun gibi meyveler de komşu ülkelere ihraç edilmektedir. Gelir sağlayan başlıca endüstriyel ürünler ise kahve, yağlı tohumlar, bakliyat, pamuk, sisal, tütün, meyveler ve şeker kamışıdır. Etiyopya hayvan varlığı bakımından Afrika’nın en üst sıralarında dünyada ise ilk 10 içerisinde yer almaktadır. Ülkenin hayvan varlığı 35 milyon sığır, 23 milyon koyun, 17 milyon keçi ve 38 milyon kümes hayvanından oluşmaktadır. Bunların deri ve postları ülkenin önemli ihracat gelirini oluşturmaktadır. Bununla birlikte hayvancılık, salgın hastalıklar ve kuraklıktan olumsuz etkilenmektedir. 2.2.2. Sanayi Sektörü Etiyopya imalat sanayii, dericilik, tekstil ve hazır giyim, inşaat malzemeleri, metal, kimyasal ürünler, gıda, içecek sektörlerinden oluşmaktadır. Şu an itibariyle imalat sanayi gelişmenin başlangıç aşamalarındadır ve GSMH’nin %13,2’si, istihdamın ise %5,3’ü imalat sanayi tarafından sağlanmaktadır. İmalat sanayiinde 145’idevlete ait, 643’ü de özel sektöre ait çeşitli büyüklüklerde işletmeler mevcuttur. Bu işletmelerde şu ürünler üretilmektedir: yiyecek ve içecek, tütün, tekstil, giyim, deri ve tabaklama, ayakkabı, bavul ve el çantası, ağaç ürünleri, kauçuk ve plastik, kimyasallar ve kimyevi ürünler, diğer metal dışı mineral ürünler, demir-çelik, metal mamuller, motorlu araç montajı, römork ve yarı römork. Son zamanlarda devletin imalat sektörünü canlandırma çabasının bir parçası olarak yeni bir sanayileşme gelişme stratejisi kabul edilmiş bulunmaktadır. Etiyopya’da 62 çeşit ilaç üretimi gerçekleştiren toplam on dört adet ilaç üretim tesisi bulunmaktadır. Kamuya ait ilaç ve tıbbi malzeme İthalat Kurumu (PHARMID) ilaç ve tıbbi malzeme ithalatını ihaleler kanalıyla gerçekleştirmektedir. İlaç ithalatında Hindistan, Hollanda, Belçika, ABD ve Danimarka ilk sıralarda yer almaktadır. Özel sektörde ilaç ithalatı gerçekleştiren yaklaşık 60 adet firma faaliyet göstermektedir. İlaç %15 oranındaki KDV’den muaftır. İlaç ithalatında gümrük vergisi oranı ilaç türüne göre %5 ila %10 arasında değişmektedir. Ülkede 110 hastane, 382 tıbbi merkez ve 3463 klinik hizmet vermektedir.
Yerli tarımsal üretim ve pazarlamaya odaklı olan gıda işleme sanayi, Etiyopya’nın en önemli ekonomik önceliklerden biridir. Ülkedeki sanayi üretiminin %40’tan fazlası bitkisel yağ, un, bira ve alkolsüz içecek başta olmak üzere gıda ve içecekten oluşmaktadır. Etiyopya’daki süt üretimi yılda 960 bin ton olup, bu miktar on yıldır sabittir. Yerel üretimin süt ihtiyacını karşılayamaması nedeniyle süt tozu ithalatı da yapılmaktadır. Ülkede beş adet bira fabrikası ve beş adet maden suyu üretim tesisi bulunmaktadır. Şeker üretiminde devlet tekel konumunda olup, bunlardan bir tanesinde tevsii çalışmaları sürdürülmektedir; diğer ikisinde ise ekipmanlar çok eski durumdadır. Devlet iki tane daha şeker fabrikası kurma çalışmalarına başlamıştır. Bu alanda ekipman ihtiyacı önemli bir potansiyel olarak gösterilebilir. Un üretiminde, 100 den fazla özel ve kamuya ait üretim tesisi bulunmakta, makarna üretiminde ise yalnızca altı üretim tesisi bulunmaktadır. Bitkisel yağ üretiminde 10’u büyük ve orta büyüklükte, diğerleri ise küçük üreticiler olmak üzere 300 üretici faaliyet göstermektedir. Yıllık yağ ihtiyacı 69 bin ton olan ülkede yerel üretim 50 bin tondur. İhtiyacın kalan bölümü İtalya, Birleşik Arap Emirlikleri, Malezya, Mısır ve Kenya’dan ithal edilmektedir. Soya yağı ithalatının %5’i Türkiye’den karşılanmaktadır. Gıda işleme sanayinin büyük kısmı özel sektörün elindedir ve bu firmalar yerli hammaddeleri (et, süt, meyve, sebze, tahıl vb.) işlemektedirler. Ancak firmaların çoğu eski ekipman ve teknoloji kullanmaktadırlar ve sınırlı çeşitlilikle ürün üretmektedirler. Gıda üretimi paketleme, etiketleme, hijyen, raf ömrü ve besin değeri açısından Batı standartlarının altındadır. Etiyopya gıda işleme sanayinde makina-ekipman ve üretim teknolojileri genel olarak yenilemeye ve yüksek teknolojiye ihtiyaç duymaktadır. Ayrıca Etiyopya’nın ürettiği tarımsal ürünü işlenmiş gıda olarak ihraç etme isteği, Etiyopya’nın yüksek teknoloji ürünü ve daha karmaşık gıda işleme ve paketleme makinalarına olan ihtiyacını artırmaktadır. Yüklə 284,16 Kb. Dostları ilə paylaş:
|