Демо Сонэ Плайбажк

Bir millətin şərafətinin birinci şərti onun istiqlalıdır.

(Ş. M. Xiyabani)
İran İslam Cümhuriyyətində siyasi şərait artıq yeni bir mərhələyə qədəm qoyub. Bu yeni mərhələdə sistemiçi reform axtarışlarına olan ümidlər artıq bitmiş, yeni siyasi axtarışlar meydana çıxmışdır ki, bu axtarışlardan biri də bu imperiyada köklü dəyişiklik, yəni İran imperiyasının parçalanıb keçmiş Sovet İttifaqı və Yuqoslaviya kimi ayrı-ayrı müstəqil dövlətlərə bölünməsidir. Bu bölümdə əsas yerlərdən biri və birincisi də Güney Azərbaycanın müstəqil dövlətə çevrilməsi məsələsidir ki, bu ağır və məsuliyyətli işi də həyata keçirəcək yeganə qüvvə Güney Azərbaycan Milli Hərəkatıdır.

Bəllidir ki, Müstəqilliyi hədəf götürən hər bir siyasi Hərəkat üçün ilk növbədə ideoloji-siyasi bir proqram olmalı, bu proqramı həyata keçirəcək siyasi bir təşkilat yaradılmalı, bu siyasi təşkilat siyasi bir səfərbərlik elan edərək siyasi hərəkata başlamalıdır. Bütün bunları istiqamətləndirəcək ideoloji-siyasi bir düşüncə Sisteminə ehtiyac duyulur. Bu gün Güney Azərbaycan Milli Hərəkatını istiqamətləndirəcək belə bir Proqram və düşüncə sistemi bizcə hələlik məhz Bütöv Azərbaycan Birliyinin Mərəmnaməsi və Azərbaycan Mərkəzli Türk Düşüncə Sistemidir. Bu Proqram və Düşüncə Sistemini həyata keçirən isə Azərbaycan Demokratik Milli Birlik Şurası və Güney Azərbaycan Milli Hərəkatıdır.

Güney Azərbaycan Milli Hərəkatını yönləndirmək məqsədi ilə Elçibəy və Arif Kəskin bəy tərəfindən işlənib hazırlanan və tərəfdarları tərəfindən dəstəklənən bir nəzəri proje olan Bütöv Azərbaycan Birliyinin və Azərbaycan Mərkəzli Türk Düşüncə Sistemi və Milli Birlik Şurasının Təşəbbüs Qrupu Güney Azərbaycanın qurtuluşu yolunda “biz kimik?, niyə bu günə qalmışıq?, nə etməliyik?, hardan başlamalıyıq?, nəyi əsas götürməliyik?, hara gedirik?, əsas problemlərimiz nədir?, qurtuluşumuz hardadır?” və s. bu kimi fundamental suallara cavab axtarmağı və bu suallara bu və ya digər dərəcədə cavab verməyi özünə hədəf seçmişdir. Bütöv Azərbaycan və Azərbaycan Mərkəzli Türk Düşüncə Sisteminin yaradıcıları və tərəfdarları Güney Azərbaycan Türklərini Azərbaycan coğrafi məkanı ətrafında birləşdirməyi, onlara milli istiqlalı əldə etmək üçün çətin olan doğru yolu göstərməyi, nəyi qorumaq lazım olduğunu, dostu və düşməni tanımağı, millətlər arasında öz yerini müəyyənləşdirməyi və ən başlıcası nə istəmələrini qarşısına məqsəd qoymuşdur. Bütöv Azərbaycan Birliyinin Mərəmnaməsi Elçibəyin öndərliyində hazırlanıb çap olunduğundan (Bax: Bütöv Azərbaycan Birliyinin Mərəmnaməsi, Bakı 2003) biz yalnız Azərbaycan Mərkəzli Türk Düşüncə Sisteminin mahiyyətindən bəhs edəcəyik.

Azərbaycan Mərkəzli Türk Düşüncə Sistemi Azərbaycan coğrafi məkanını İrandan ayrı təsəvvür edir. Güney Azərbaycanın və Güney Azərbaycan Türklərinin gələcəyini İrandan ayrılıb Müstəqil Azərbaycan Cümhuriyyəti yaratmaqda, Güney Azərbaycanlıları “İran xalqı” və “İranlı” deyil, “Azərbaycan Türkləri” və “Azərbaycanlı” kimi qəbul edir, Azərbaycan Türklərinin gələcəyini Azərbaycan Türk kimliyinə və Azərbaycana sahib çıxmaqda görür və Güney Azərbaycan Türklərinin problemlərinin İran daxilində heç bir vəchlə həll olunmayacağı qənaətindədir.

Bu Düşüncə Sistemi Azərbaycan Türk kimliyini Azərbaycan coğrafiyası daxilində Azərbaycan Türk dilinin, tarixinin və mədəniyyətinin hakim mövqedə olmasında, Azərbaycan Türklərinin milli səadətini, siyasi, iqtisadi, sosial və mədəni inkişafını Azərbaycanlılıqda görür, Azərbaycan Türk kimliyini, onun duyğu və düşüncələrini Güney Azərbaycan Milli Hərəkatının mərkəzinə və hədəfinə çevirməyə çalışır.

Bu Düşüncə Sistemi Güney Azərbaycan Milli Hərəkatının ideoloji əsasını Azərbaycan Türk milliyyətçiliyində görür və bu milliyyətçiliyin mahiyyətini, meyarlarını, məqsəd və vəzifələrini açıqlamağa çalışır.

Bu Düşüncə Sistemi Azərbaycanı mərkəz qəbul edən bir dünyagörüş formalaşdırmağı, Azərbaycan Mərkəzli bir mədəniyyət yaratmağı strategiyasının əsası sayır.

Bu Düşüncə Sistemi “İstiqlalçılıq və Bütövlüyü” Azərbaycanlılıq milli şüurunun strategiyası, ən yüksək və ən doğru təzahürü sayır, Güney Azərbaycanın müstəqilliyi və Bütöv Azərbaycanın yaranmasını mərhələ, yəni Azərbaycanlılıq kimliyinin nəticəsi, Azərbaycan və Azərbaycanlılığı isə bu strategiyaya güc və yön verən əbədi bir ideologiya hesab edir.

Bu Düşüncə Sistemi bütün İranda “Demokratikləşmə” və “Reformaları” İran Mərkəzli Fars Düşüncə Sisteminin növbəti bir oyunu hesab edir və Güney Azərbaycan Türklərini bu oyunların qurbanı olmamağa çağırır, farsçılığa xidmət edən hər cür düşüncə və əməli Azərbaycana və Azərbaycan Türklərinə qarşı təhlükə hesab edir.

Bu Düşüncə Sistemi Güney Azərbaycan Milli Hərəkatını bir milliyyətçi Hərəkat hesab edir və milliyyətçiliyi bu hərəkatın mahiyyətindən qaynaqlanan bir zərurət qəbul edir, Azərbaycan Türk milliyyətçiliyində milliyyətçiliklə dövlətçilik anlayışlarını vəhdətdə götürür.

Azərbaycan Mərkəzli Türk Düşüncə Sisteminin və Bütöv Azərbaycan Birliyinin Mərəmnamələrində irəli sürülən bu ideoloji-siyasi platformalarını əsas götürərək Güney Azərbaycan və Bütöv Azərbaycan məsələlərinin real və məntiqli həlli üçün Güney Azərbaycan Milli Hərəkatı və Ümummilli Hərəkatın gələcək fəaliyyətlərini istiqamətləndirən müddəaları aşağıdakı kimi xülasə edə bilərik:

• 
  Güney Azərbaycan Milli Hərəkatı Azərbaycan Mərkəzli Türkçü Düşüncə Sisteminin ideyasını 50 milyonluq bir xalqın şüuruna hakim kəsdirmək üçün bütün mümkün vasitələrdən istifadə etməlidir. Çünki, millətin əksəriyyətinin şüurunda, təfəkküründə formalaşmayan istiqlal, müstəqillik və Bütövlük əslində istiqlal, müstəqillik və Bütövlük deyil, illuziyadır. Bunun üçün ilk növbədə 50 milyonluq bir millətin və böyük bir məmləkətin taleyini şəxsi münasibətlər müstəvisindən çıxarıb tale yüklü məsələlərin birgə həllinə çalışmalı, Hərəkat üzvləri bir-birlərinə qarşı şantajlara, aşağılamalara, liderlik iddiasına son qoymalı, bir-birlərinin fikir və mülahizələrinə hörmətlə yanaşmalı, əl-ələ verib bir yumruq kimi birləşməli, müzakirələr keçirib “qızıl ortanı” tapmalı, həmfikir və həmrəyliklə, sədaqətlə, vahid mövqedən çıxış etməklə öz müqəddəs mübarizələrini məqsədə çatana qədər davam etdirməli, vahid milli təşkilatlanma məsələsini həll etməli, tarixi xətalarımızı saf-çürük etməli, keçmiş demokratik və Milli Hərəkatlarımızın məğlub olma səbəblərini hər yönlü öyrənməli, fars şovinizminin XX əsrdə xalqımızın başına gətirdiyi dəhşətli müsibətləri unutmamalı, onlardan nəticə çıxarmalı, Güney, Quzey və bütün dünyadakı milli qüvvələrimizi Güneydə gedən proseslərə cəlb etməyə səy göstərməlidir. Əldən verilən fürsət və imkanların bundan sonra təkrarlanmasına yol verməməlidir. Güneyli qardaşımız Rəhman bəy Əsədullahinin söylədiyi kimi: “Biz öz dilimizdə xalqımıza kimliyimizi başa salmalıyıq. Güney Azərbaycanda azadlıq hərəkatı başlasa, xalq vuruşa-vuruşa öz rəhbərini seçəcək. Onsuz da Güneydə istiqlaliyyəti xalq alacaq. Azərbaycan Türk millətinə inanın. O, öz müstəqilliyini qazanacaq və Vahid dövlətini quracaq. Bu gün Güney Azərbaycan dövlətinin yaranması üçün çox münasib şərait var”.
  
• 
  Milli Hərəkat dünyada və regionda gedən prosesləri dərindən araşdırmalı, real zamanı düzgün dəyərləndirməli, böyük dövlətlərin, xüsusilə, ABŞ, Rusiya, Böyük Britaniya, Fransa, Çin, Almaniyanın İrana münasibətlərindəki fərqli və oxşar cəhətləri müəyyənləşdirməli, siyasətini buna uyğun qurmalıdır. Milli Hərəkat İranla qonşu olan dövlətlərin İrana münasibəti əsasında onlarla iş qurmalı və xüsusilə Türkiyənin rolunu düzgün dəyərləndirməli, nəyin bahasına olursa-olsun İranla Ermənistanın birbaşa qurudan və havadan olan əlaqəsini kəsməyə çalışmalıdır.
  
• 
  Milli Hərəkat İran İslam Respublikasındakı Türk etnosları olan Türkmən, Xalac və Qaşqaylarla Güney Azərbaycan Türklərinin tam iş birliyi qurmalarına çalışmalı, İran İslam Respublikasında olan digər xalqlar və etnik qruplarla əlaqələri onların Güney Azərbaycan Türklərinə olan münasibətləri əsasında qurmalıdır. Unudulmamalıdır ki, yalançı tarix millətin varlığına necə zərbə vurursa, yalançı, aldadıcı təbliğat da siyasətə elə zərbə vurur və sonda milləti ağır bəlalara düçar edir. Ona görə də Milli Hərəkat bu gün aşırı duyğulara qapılmadan daxildə gedən prosesləri dərindən araşdırmalı, Güney Azərbaycan məsələsinə kimin və kimlərin necə yanaşmasını dəqiqləşdirib ona uyğun münasibətlər qurmalı, düşmənin yetişdirib iqtidar sahibi etdiyi “sapı özümüzdən olan baltaların”, “içimizdəki şeytanların”, “qoyun dərisinə bürünmüş aldadıcı canavar xislətli” şovinist fars “demokratların” yalançı vədlərinə inanmamalı, “Azərbaycan Mərkəzli Türkçü Düşüncə Sistemi”nin ideyalarını əsas götürərək milləti Milli Hərəkat ətrafında sıx birləşdirib öz milli müqəddəratımızı həll etməlidir. Çünki özünü “demokrat”, “reformist” adlandıran bu “qoyun dərisinə bürünən canavar” fars şovinistləri heç vaxt Azərbaycan Türklərinin varlığını qəbul etmək istəməmişlər. Ona görə də onların “demokratiya” anlayışı əslində müasir demokratiyaya bir ləkədir. Əgər onlar həqiqi demokrat olsaydılar bu 85 illik fars hakimiyyəti dönəmində min illərlə birgə yaşamış, ölkə əhalisinin yarıdan çoxunu təşkil edən, min il onları heç bir ayrıseçkiliyə yol vermədən idarə edən Azərbaycan Türklərinin qanuni haqlarını tanıyar, onların həyata keçməsinə çalışardılar. Fars demokratiyası onların dünya mifologiyasını mənimsəyərək yazdıqları saxta və rəvayətlərə dayanan tarixləri kimi saxta və aldadıcı demokratiyadır. Ona görə də Milli Hərəkat düşmənin nələr edəcəyini bilməklə yanaşı, əsas gücünü özünün nə edəcəyini müzakirə edib düzgün nəticə əldə etdikdən sonra hərəkətə keçməli, düşmənin “Azərbaycan İranın Başıdır”, “İranda demokratiya olsun, sonra biz haqqımızı istəyərik” və s. bu kimi səfsəfələrinə inanmamalı, birləşib vahid güc mərkəzinə çevrilmək üçün əlindən gələni etməli, yorulmadan, səbr və təmkinlə məqsədinə ulaşmalıdır.
  
• 
  Milli Hərəkat Güney Azərbaycanda “Milli kimlik” məsələsinin tam həll edilməsinə, fars şovinizminin assimilyasiya siyasətinin əsası olan “farslaşdırmaq”, “İraniləşdirmək” və “İranlılaşdırmaq” və bununla da Güney Azərbaycan Türk kimliyinin yerinə “fars”, “İrani” və “İranlı” kimliyini həyata keçirmə siyasətinə qarşı Güney Azərbaycan Türk kimliyinin qorunmasına, “Azərbaycanlı” və “Azərbaycançılıq” məfkurəsinin təfəkkürlərdə hakim kəsilməsinə nail olmalıdır. Milli Hərəkat unutmamalıdır ki, fars şovinizmini öz ideologiyası qəbul edən istər mühafizəkarlar, istərsə də “islahatçılar” Güney Azərbaycana münasibətdə eyni mövqedədirlər. Bu qüvvələrin hər ikisi fars şovinizm medalının ayrı-ayrı üzləridir.
  
• 
  Milli Hərəkat Azərbaycanın tarixi coğrafiyasının hüdudlarının müəyyənləşdirilməsi və Azərbaycanın ostanlara bölünməsinin, Azərbaycan ərazilərində digər etnik qrupların yerləşdirilməsinin qarşısını almağa, “İran Mərkəzli Düşüncə Sisteminin” “Fars Mərkəzli Düşüncə Sisteminin” eyni olduğundan və hər ikisinin də fars şovinizminə xidmət etdiyindən bunlara alternativ olaraq Güney Azərbaycan Türklərini Azərbaycan Mərkəzli Türkçü Düşüncə Sisteminin ətrafında birləşdirməyə nail olmağa çalışmalıdır.
  
• 
  Milli Hərəkat Azərbaycan Mərkəzli Türkçü Düşüncə Sisteminin tamamilə əksinə olan “İran Mərkəzli Fars Düşüncə Sistemi”ni müdafiə edən və etnik cəhətdən Türk və ya başqa etnik qruplara məxsus insanlara heç bir vəchlə inanmamalı, onları Güney Azərbaycan Türklərinin “Milli müqəddəratını təyin hüququ”na bir təhlükə qəbul etməlidir. Ona görə ki, “İran Mərkəzli Fars Düşüncə Sistemi” fars şovinizminə dayalı bir ideologiyadır. Bu ideologiyanın içərisində başqa millətləri assimilyasiyaya uğradan “İran milləti” deyilən və heç bir elmi və məntiqi əsasa dayanmayan bir düşüncə hakimdir. Halbuki “İran” adında nəinki bir millət, heç bir ölkə də yoxdur, sadəcə “İran dövləti” adlı bir millətlər həbsxanası vardır ki, fars şovinizminə dayanaraq 85 ildir ki, ayrı-ayrı millətləri farslaşdırmaqla məşğuldur. Unudulmamalıdır ki, şovinist fars molla rejimi Milli Hərəkatı yox etmək və ya ən azı onu zəif duruma düşürmək üçün müxtəlif planlar qurur, müxtəlif oyunlar oynayır. Lakin Milli Hərəkat konkret bir siyasi təşkilat olmadığından şovinist molla rejimi çaşbaş qalıb. Onlar unudurlar ki, 100 illik bir mücadilə tarixi yaşamış, bu yolda minlərlə şəhid vermiş bir milləti artıq bu iyrənc plan və oyunlarla tora salmaq mümkün deyil. Milli Hərəkatçı Böyük Rəsuloğlunun yazdığı kimi: “Bu gün fars şovinizmi bir dar boğazdan keçir və qurtulacağı yoxdur” (Böyük Rəsuloğlu, Azərbaycan uğrunda: Bizim yol (Məqalələr toplusu), Bakı 2009, səh. 33).
  
• 
  Milli Hərəkat bugünkü dünya şərtlərinə əməl edərək demokratik mübarizə üsullarından istifadə etməli, dünyanın hürr səsindən, Beynəlxalq hüquq normalarından istifadə edərək beynəlxalq himayəni qazanmalı, milləti inkişafa doğru aparmalı, “Güney Azərbaycan Milli Birlik Şurası”nın əsas qəbul etdiyi Birləşmiş Millətlər Təşkilatının “Millətlərin milli müqəddəratı təyin hüququ”nu əsas götürməli, fəaliyyətini bu yöndə gücləndirməlidir. Çünki BMT-nin 1541 sayılı bəyannaməsi olan “Milli müqəddəratı təyin etmə hüququ”ndan istifadə edə bilən xalqın ərazisi, dili, özünü idarə edə biləcək iqtisadi gücü olmalıdır ki, 40 milyonluq Güney Azərbaycan Türkləri bütün bunlara sahibdir. Ona görə də Milli Hərəkatın sistemli demokratik üsullarla fəaliyyət göstərməsi sonda fars şovinizmini və onun bugünkü icraçısı molla rejimini iflic vəziyyətə salacaq və nəticədə xalqımız istəyinə nail olacaq.
  
• 
  Milli Hərəkatın öndə gedənləri o dərəcədə xalq arasında nüfuz qazanmalıdırlar ki, xalq onların dünyagörüşlərinə, siyasi təfəkkürlərinə, milli davranışlarına və s. bu kimi dəyərlərinə inansın və heç nədən çəkinmədən sinfi deyil, milli mübarizə aparan bu öz Milli Hərəkatlarına qoşularaq onu qələbəyə ulaşdırsın.
  

İnanılmış bir təşkilat yarada bilməyən bir millət azad yaşaya bilməz.

(S. C. Pişəvəri).
Bugünkü Milli Hərəkatın əksəriyyətini gənclər təşkil edir. Gəncliyin də önünə bir kimsə keçə bilməz. Gənclik elə güclü bir fırtınadır ki, onun qarşısında heç bir qüvvə dayana bilməz. Fəqət gənclik də həyatını Azərbaycanın istiqlalına sərf edən orta və yaşlı nəslin nümayəndələrinin tarixi təcrübələrindən yararlanmağa, onların dəyərli fikir və mülahizələrinə ciddi əhəmiyyət verməyə çalışmalıdırlar. Bunun üçün:

- Milli Hərəkatçılar ilk öncə liderlik iddialarından uzaq olmalı, vahid ideologiyaya yiyələnməli, sistemli fəaliyyət göstərməli, təmkinli davranmalı, planlı dirəniş göstərməli, müdafiə hazırlıqları görməli, düzgün siyasət yürüdərək Milli Hərəkatın federalistlərə, mədəni muxtariyyətçilərə, sağçılara, solçulara bölünməsinə əsla yol verməməlidirlər. Çünki, bu oyun xalqımızın düşmənlərinin görünməyən əlləri ilə oynanılır.

- Milli Hərəkatçılar şəxsi “mənləri”ni yox, milləti təmsil etdikləri üçün millətlə ayaqlaşmalı, onunla birgə yürüməli, zamanı düzgün dəyərləndirməli, Hərəkatı düzgün istiqamətləndirməli, “mümkün qədər özlərini qorumalı, heç bir cəza maddəsi olmayan milli haqları açıqca tələb etməli, hüquqa əsaslanan bu istək və tələbləri ölkəyə gələn Beynəlxalq təşkilatların araşdırma qruplarının raportlarına salmağa” çalışmalıdırlar.

- Milli Hərəkatçılar hər hansı bir gizli fəaliyyətdən, bu günkü vəziyyətdə silahlı mübarizədən çəkinərək rejimə hər hansı bir bəhanə verməməli, azad və açıq demokratik mübarizə üsullarından yararlanaraq öz müqəddəratını həll etməyə çalışmalıdırlar. Milli Hərəkatçı Əlirza Fərşi bəyin də söylədiyi kimi: “Biz (40 milyonluq Güney Azərbaycan Türkləri nəzərdə tutulur - A. M.) azlıqda qalan bir xalq deyilik ki, silahlı mübarizə aparaq”. Lakin onlar Azərbaycanın ən qədim dövlətlərinin məskəni olmuş və bu gün də Azərbaycan Türklərinin çoxluq təşkil etdiyi Urmiya bölgəsinə çox həssas yanaşmalı, “Batı Azərbaycan Müdafiə Komitəsi”nin fəaliyyətinə hər yönlü dəstək verməli, həmçinin digər bölgələrdən fərqli olaraq bu bölgədə keçirilən bütün seçkilərə ciddi yanaşmalı, seçkilərdə yerli Türklərin fəal iştirakını və az namizədlə təmsil olunmalarını təşkil etməlidirlər ki, səslər parçalanmasın. Unudulmamalıdır ki, bölgənin səsvermə hüququ olan 490116 seçicisinin 85 faizi Türkdür. Bunu nəzərə alaraq bölgə üçün İran parlamentinə nəzərdə tutulan 3 millət vəkili yerinin 3-nü də Türklərin qazana bilməsinə səy göstərməlidirlər ki, bu da ilk növbədə fars şovinizminin anti-Azərbaycan siyasətinə vurulan ən ciddi zərbə olar və həmçinin beynəlxalq dairələrdə Kürd təbliğatını puça çıxarar, daxildə isə Milli Hərəkata inamı artırar, Milli Hərəkatın gücünü yüksəldər, Urmiyanın Türk əhalisini mütəşəkkilləşdirər.

- Milli Hərəkatçılar ağırlıq mərkəzini Tehrana və digər fars bölgələrinə keçirməli, fars şovinistlərinin diqqətini o bölgələrə, xüsusilə mərkəzə yönəltməli, içlərinə yerləşdirilmiş yalançı millətçilərin fitvalarına uymamalı, heç bir vəchlə Güney Azərbaycan bölgələrində qarşıdurmalara yol verməməli, düşmən dəyirmanına su tökən heç bir dağıdıcı, bölücü, parçalayıcı şüarlara yer verməməlidirlər. Unudulmamalıdır ki, daxilimizə nifaq salmaqla bizi həmişə özümüzlə əzdirmiş və bu gün də bundan istifadə edirlər.

- Milli Hərəkatçılar İran İslam Respublikasında gedən prosesləri və bu proseslərdə xarici və daxili amillərin rolunu düzgün dəyərləndirərək Güney Azərbaycan Türklərinin sağ və solunun bir araya gətirilməsinə səy göstərməli, Azərbaycan Mərkəzli Türkçü Düşüncə Sisteminin ideyalarını əsas götürərək xalqı Milli Hərəkat ətrafında sıx birləşdirməyə çalışmalı və bütün gücü Güney Azərbaycan Milli Hərəkatının güclənməsinə yönəltməlidir.

- Milli Hərəkatçılar bütün dünyadakı Azərbaycan milli təşkilatlarının vahid proqram əsasında fəaliyyət göstərməsinə çalışmaqla gələcək Ümummilli Hərəkatın bünövrəsini qoymalıdır. Bu işdə Güney Azərbaycan Milli Hərəkatçılarına Dünya Azərbaycanlıları Konqresi, Quzey Azərbaycan milli təşkilatları da həryönlü köməklik göstərməli, Quzey Azərbaycan Türklərinin istər xalqı, istərsə də dövləti və hökuməti beynəlxalq hüquq normaları çərçivəsində hər vəchlə Güney Azərbaycan Milli Hərəkatını müdafiə etməli, ona həryönlü köməklik göstərməlidir. Unudulmamalıdır ki, fars şovinizmi və onların idarə etdiyi bugünkü İran İslam Respublikası təkcə Güney Azərbaycan üçün deyil, Quzey Azərbaycan üçün də təhlükəlidir. Çünki, Quzey Azərbaycan SSRİ-nin müstəmləkəsi olduğu dövrdə ruslardan qorxan fars şovinistləri buna cəsarət etmədikləri halda Quzey Azərbaycan öz müstəqilliyini əldə etdikdən sonra onlar bunu həzm edə bilmir və hər vəchlə Quzey Azərbaycana təzyiq göstərməyə başlayıblar. Ona görə də millətimizin mübarizəsinin ana hədəfi fars şovinizmini diz şökdürmək olmalıdır ki, bu da yalnız və yalnız birliklə mümkündür. Bunun üçün ilk növbədə Quzey Azərbaycan radio və televiziya verlişlərini milli və demokratik dəyərlərlə zənginləşdirib güclü antenna və imkan daxilində peyk vasitəsilə Güney Azərbaycanda yayılmasına nail olunmalıdır.

- Bu gün Güney Azərbaycanda “Babək qalasına yürüş”, “Azərbaycan tələbə günü”, “Ana dili günü”, “Sulduz həftəsi” və s. kimi günlərin qeyd edilməsi Milli Hərəkatın uğurlarından sayıla bilər. Bütün bunları davam etdirməklə yanaşı yeni-yeni milli məslələrlə bağlı günlərin qeyd edilməsinə çalışılmalı, bu işləri böyüdərək Güney və Quzey Azərbaycan gəncləri, xüsusilə millətimizin gələcəyini müəyyənləşdirən bugünkü tələbə gəncləri arasında yaxın əlaqə yaratmaq, hər iki Azərbaycanın gələlcəyi üçün müəzzəm bir Tələbə Hərəkatı formalaşdırmaq Milli Hərəkatçıların ən ümdə vəzifələrindən biri olmalıdır. Çünki, gənclərin formalaşacaq bu Hərəkatı Milli Hərəkatın gücünü qat-qat artırar, fars şovinizminin onurğa sütununu qırar, onu birdəfəlik tarixə gömər. Tələbə Hərəkatı ilk öncə böyük siyasi məsələlərə qarışmadan yalnız dil, ədəbiyyat, tarix, mədəniyyət və bütövlükdə humanitar sahədə fəaliyyət göstərməlidir. Bu Hərəkatın özəl şüarları “Azərbaycanımıza sahib çıxaq”, “Gələcək bizimdir”, “Güc birlikdədir” olmalıdır.

- Milli Hərəkatçıların heç bir ədəbi ziyalısı farsca əsər yazmamalı, fars dilinin inkişafına yardımda bulunmamalıdır. Unudulmamalıdır ki, fars dilini zənginləşdirənlər fars əsilli deyil, Xaqani, Nizami, Saib Təbrizi, Şəhriyar və s. kimi Türk əsilli sənətkarlar və Türk siyasi iqtidarları olmuşlar. Böyük Məmmədəmin Rəsulzadənin göstərdiyi kimi: “Fars dili əlil və can verməkdə olan bir çocuğa bənzəyirdi. Türk siyasi iqtidarları (və dahi sənətkarları-A.M.) bu əlil çocuğu sağlamlaşdırıb Türk dilini həzm edən bir canavara dönüşdürdülər” (M.Ə. Rəsulzadə, Azərbaycan şairi Nizami).

- Milli Hərəkatçılar bu həqiqəti qəbul etməlidirlər ki, indiki anda Güney Azərbaycan Azərbaycan Türklərinin real vətəni deyil, düşüncə vətənidir. Güney Azərbaycan o zaman Azərbaycan Türklərinin real vətəni olacaq ki, Güney Azərbaycan öz müstəqilliyini əldə etsin və sonda Güneyli Quzeyli Azərbaycan birləşib tarixi ədalətsizliyə son qoysun, Vahid Azərbaycanı Azərbaycan Türkləri birlikdə müdafiə etsinlər.

- Güney Azərbaycanın müstəqilliyini istəyən Azərbaycan din xadimləri də fars millətçiliyi və şiə fanatizmindən arınmış İslamın özünə uyğun inanc sistemini gəlişdirərək Milli Hərəkatçıların dini dünyagörüşünə qatqıda bulunmaq missiyasını öz üzərlərinə götürməlidirlər.

- Milli Hərəkatçılar BMT-nin raportunda Güney Azərbaycan Türklərinin sayının 30 milyon (Buraya özünü fars dilli sayan Türkləri də əalavə etsək onda bu rəqəm daha da artmış olar - A.M.) olaraq göstərildiyini, BMT-nin İnsan Haqları Komissiyasının İran üzrə xüsusi təmsilçisi olmuş Maurice Coptronun şovinist fars molla rejimi tərəfindən Azərbaycan Türklərinin assimilyasiyaya məruz qaldıqlarını, öz dillərindən məhrum edildiyini, onların öz övladlarına Türkcə adlar verilməsinə imkan verilmədiyini, Türkcə yer adlarının farsca dəyişdirildiyini, tələbələrə təcavüz edildiyini, Azərbaycan Türkcəsində nəşr olunan qəzet və dərgilərin qapadılamsını və s. qeyd etdiyini nəzərə alaraq imzalar toplayıb aşağıdakı məzmunda müraciəti BMT-yə təqdim etməlidirlər:

İran İslam Respublikası:

- Qəbul etdiyi Konstitusiyasına və imza atdığı Beynəlxalq sənədlərə hörmətlə yanaşsın;

- Qırx milyonluq Azərbaycan Türkünün assimilyasiyaya uğradılmasına son qoysun;

- Qırx milyonluq Azərbaycan Türkünün ana dilinə qadağa qoymasın, onun ana dilində təhsil almasına, ana dilində azad mətbuatının, radio və televiziyasının fəaliyyət göstərməsinə şərait yaratsın;

- Əlli milyonluq Azərbaycan Türkünün tarixini danmasın, onun yaratdığı maddi-mədəniyyət nümunələrini farsların adına çıxmasın;

- Tarixə öz milli və mənəvi möhürünü vurmuş, dünya mədəniyyətinə öz unikal töhvələrini vermiş qırx milyonluq Azərbaycan Türkünü fars şovinizminin girovuna çevirməsin;

- Qırx milyonluq Azərbaycan Türkünün öz müqəddəratını təyin etməsinə əvvəllər olduğu kimi bu gün də dünyada analoqu olmayan vəhşilik göstərməsin;

- İran İslam Respublikasının iqtidarına anladılsın ki, qırx milyonluq bir xalq öz ana dilində oxumaq, yazmaq, məktəblər, univrsitetlər açmaq, öz milli tarixini, milli mədəniyyətini öz dilində öyrənmək, öyrətmək, öz milli musiqisini inkişaf etdirmək, öz siyasi təşkilatını yaratmaq, sərbəst toplaşmaq azadlığı, öz milli sərvətinə sahib çıxmaq və bu sərvətdən özü yararlanmaq, özü-özünü idarə etmək, öz istədiyini iqtidara gətirmək, öz müqəddəratını özü təyin etmək, bir sözlə, öz Müstəqil Dövlətini yaradıb müstəqil yaşamaq istəyir.

- Güney Azərbaycan Türklərinin müstəqillik tələbi müasir dünyanın demokratik tələblərinə tamamilə uyğundur.

- Milli Hərəkatçılar tarixi xətalarımızı təkrar etməkdən çəkinərək heç bir vəchlə ipin ucunu kimsənin əlinə verməməli, xalqımızın iradə və gücünə güvənməklə BMT-nin “Ümumi Bəyannaməsi”ndə öz əksini tapmış “Millətlərin öz müqəddəratını təyin etmə hüququ”nu və digər Beynəlxalq dəstəklə Güney Azərbaycanın Milli Müstəqilliyini əldə etməsinə çalışmalıdırlar. Bunun üçün onlar Dünya Azərbaycanlıları Konqresi, Azərbaycan Demokratik Milli Birlik Şurası, Bütöv Azərbaycan Birliyi və s. bu kimi sırf Güney Azərbaycanla məşğul olan təşkilatlar və Strateji Araşdırma Mərkəzləri ilə sıx əlaqə yaratmalı, Güney Azərbaycanla bağlı elmi araşdırmaları sistemləşdirməli və vahid proqram şəklində xalqa çatdırmalıdırlar.

Milli Hərəkat qarşısında qoyulan bu tələblər birdən-birə yox, mərhələ-mərhələ, həm obyektiv və həm də subyektiv şərtləri nəzərə alaraq həyata keçirilməlidir. Bu işdə adı çəkilən digər təşkilatların da üzərinə müəyyən vəzifələr düşür. Belə ki, Dünya Azərbaycanlıları Konqresi Beynəlxalq təşkilatlarda vaxtaşırı Güney Azərbaycan məsələsinin gündəmdə saxlanılmasına, Güney Azərbaycan probleminin tarixi kökləri, mövcud durumu haqqında dünyanın demokratik dövlətlərini tam məlumatlandırmasına, Azərbaycan və Azərbaycan Türklərinin ikiyə bölünmüş ölkə və xalq olduğunu dünya ictimaiyyətinə çatdırmaqla ikiyə bölünmüş xalq statusunun əldə edilməsinə, Azərbaycanın bütövləşməsi üçün dünyanın mütərəqqi dövlətlərindən, nüfuzlu beynəlxalq təşkilatlardan, strateji tərəfdarlardan və dünyanın nüfuzlu şəxslərindən yararlanmağa çalışmalıdır.

Bütün bu təşkilatlar milli təşkilatlanmanı gücləndirmək üçün birgə vahid milli proqram hazırlamalı, Güney, Quzey və xaricdəki milli təşkilatları əlaqələndirərək Elçibəyin irəli sürdüyü “Üçbucaqlı vahid milli təşkilat” sistemini yaratmalıdırlar.

Biz birgə Güney və Quzey Azərbaycanda xalqın milli kimlik şüuruna həryönlü yiyələnməsinə nail olmalı, xalqı milli-siyasi ideallar ətrafında birləşdirməyə, Azərbaycanın əsas problemlərini 50 milyonluq xalqın ümummilli işinə çevirməyə və milli gücü vahid bir ideya ətrafında cəmləşdirməyə, bütün vətəndaşlarımızın demokratik dəyərlərə yiyələnməsinə, insan haqları, vətəndaş hüquqları və azadlıqlarının qorunmasına çalışmalıyıq.

Bəllidir ki, azadlıq idealist bir məfkurənin məhsuludur. Azadlıq insan ruhunun qurtuluşudur. Azadlıq mənəvi tələbatdır. Azadlıq başqasının köləsi olmamaq, öz düşüncə və əməllərini istədiyin kimi sərbəst gerçəkləşdirməkdir. Doğrudur, biz indiki halda rəsmi və ruhi olaraq 50 milyonluq bir xalqıq, lakin siyasi-ideoloji baxışlarımız hələ yaxınlaşıb tam bir vəhdət təşkil etməyib. Çünki, ideoloji-siyasi baxışların yaxınlaşıb tam vəhdət təşkil etməsi ictimai bir hadisədir. İctimai hadisələr isə zamanla formalaşır. Çağdaş dünyada silahlı mübarizə yolu çox da təqdir olunmur. Adətən təkamül və islahatlar yolu ilə istəyə çatmağa çalışılır. Çünki, bu yollarla mübarizə aparmaq qan tökməkdən, kütləvi insan qırğınlarından daha məqbuldur.

Bu gün millətlərin milli kimlik şüurunun formalaşması, özünüdərki tarixin tələbidir. Özünü dərk edən millətimiz də çalışacaq ki, bütün milli istəklərini həyata keçirmək üçün Müstəqil, Milli, Demokratik, Bütöv Azərbaycan Dövlətini yaratsın. Bütöv Azərbaycan Dövlətinin yaranması birbaşa Güney Azərbaycanın müstəqil olmasından asılıdır. Bütöv Azərbaycan Dövlətinin yaranmasını Ümummilli Hərəkat, Güney Azərbaycanın müstəqilliyini isə Güney Azərbaycan Milli Hərəkatı yerinə yetirəcək. XX əsrin əvvəllərində yaranmış “Turançılıq” ideyası Türkçülüyü qələbəyə ulaşdırdığı və əsrin əvvəllərində “Quzey Azərbaycan” və “Türkiyə” Cümhuriyyətlərini, əsrin sonunda isə yeddi Türk Cümhuriyyətini bəxş etdiyi kimi “Bütöv Azərbaycan” ideyası da ilk öncə Güney Azərbaycanın müstəqilliyi, sonda isə hər iki Azərbaycanın birləşməsi ilə nəticələnəcək.

Bütün Türk dünyası anlamalıdır ki, onun dünyada söz sahibi olması Güney Azərbaycanın müstəqilliyindən asılıdır. Ona görə də bu gün bütün Türk dünyası Güney Azərbaycan Milli Hərəkatına həryönlü köməklik göstərməlidir.

Yaşasın Güney Azərbaycan Milli Hərəkatı!

Tanrı Güney Azərbaycan Milli Hərəkatçılarına qüvvət versin! Amin!