Dərs vəsaiti Azərbaycan Respublikası təhsil nazirinin 25 fevral 2010-cu IL tarixli 235
Yüklə 1,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
204 FƏSİL 13. BANK ƏMƏLİYYATLARI ÜZRƏ RİSKLƏR 13.1. Sənədli əməliyyatlar üzrə risklər Xarici iqtisadi fəaliyyət sahəsində iştirak etmək müxtəlif növ risklərin - kommersiya, siyasi, valyuta və digər risklərin yaranması deməkdir. Siz beynəlxalq hesabatları sənədli əməliyyatların istifadəsi ilə həyata keçirərək minimuma endirə bilərsiniz. Bu sizə əməliyyatın keçirilməsinin bütün mərhələlərində yarana biləcək problemləri öncədən nəzərdə tutmaq və işgüzar əməkdaşlığın etibarlılığını qiymətləndirmək imkanı verəcəkdir. Sənədli akkreditiv – bir çox ölkələrdə xarici ticari əməliyyatlar üzrə ümumi ödəniş vasitəsidir. Akkreditiv bankın dəqiq şərti pul öhdəliyindən ibarətdir. Burada o, akkreditiv şərtlərinə müvafiq sənədlərin vaxtında təqdim edilməsi zamanı ixracçıya pul vəsaitlərinin göstərilən məbləğini ödəməyə hazır olduğunu təsdiq edir. Bu zaman bank alıcı ilə satıcı arasında vasitəçi rolunu oynayır, belə ki, onun vasitəsilə sənədlərin təqdim edilməsindən sonra ödəniş həyata keçirilir. Qeyd etmək lazımdır ki, öhdəliyi öz üzərinə məhz bank götürür. Alıcı ilə hər hansı hadisənin belə baş verdiyi təqdirdə müqavilə üzrə hesabat hər bir halda baş verəcəkdir. Sənədli akkreditivlərin vahid unfikasiya olunmuş qaydalara təhkim edilməsi sövdələşmə üzrə partnyorları yerli qanunvericiliyin və biznesin həyata keçirilməsi üzrə ölkə xüsusiyyətinin yerinə yetirilməməsi ilə əlaqədar olan mümkün risklərdən qoruyur. Akkreditiv – mövcud hesabat formalarından ən çevik, hər iki tərəfin – ixracçının və idxalçının maraqlarını və gəlirlərini nəzərə alan bir formadır. Akkreditiv şərtlərinin detallarını da şərtləşdirmək olar: malın keyfiyyətini, tədarük müddəti və nəqliyyatı, tədarükün bir partiya ilə və ya hissələrlə həyata keçirilməsini, sənədlərin kimin tərəfindən yoxlanmasını (alıcının bankı və ya satıcının bankı), bu və ya digər bankın 205 komissiyalarının kimin tərəfindən – satıcı və ya alıcı tərəfindən ödənilməsini və s. Akkreditiv – risklərdən ən etibarlı müdafiə usulu və fəaliyyətinizin ticarətlə əlaqədar olduğu təqdirdə hesabatların ən üstün formasıdır. Sənədli akkreditiv formasının istifadəsi ixracçılar və idxalçılar tərəfindən gəlirin alınmasının ən etibarlı və tez şəkildə həyata keçirilməsini təmin edir. Sənədli akkreditivlər sahəsində xidmətlər: akkreditivin açılması, təsdiq edilməsi və açılmış akkreditiv şərtlərinə dəyişikliklərin daxil edilməsi; akkreditivin və ona edilən dəyişikliklərin avizo edil- məsi; sənədlər komplektinin akkreditiv şərtlərinə müvafiq gəlməsinin yoxlanması; ticarət maliyyələşdirilməsi ilə əlaqədar olan əməliy- yatların həyata keçirilməsi; xarici banklar tərəfindən maliyyələşdirmənin istifadəsi ilə akkreditivin açılması; back-to-back, «qırmızı qeyd», möhlətli ödəniş şərtli, transferabel akkreditivləri, revolver akkreditivlər, seessiyalı akkreditivlər, Standby akkreditivləri kimi akkreditiv növləri ilə iş; aparıcı xarici banklar tərəfindən akkreditivlərin təsdiq edilməsi; akkreditivin ödəniş və ya xərclərin aksept edilməsi vasitəsilə yerinə yetirilməsi və ya akkreditiv üzrə ödənişin tələb edilməsi (ramburs), akkreditivin ləğv edilməsi. Sənədli inkasso – akkreditivin iqtisadi alternatividir. Bank-remitent rolunda çıxış edərək bank idxalçının bankına müqavilədə qeyd edilmiş inkasso sənədlərini (məsələn, hesab-fakturaları, nəqliyyat, sığorta, gömrük sənədlərini və s. ) göndərir, o isə, öz növbəsində təlimatlara uyğun olaraq ödəniş və ya aksept müqabilində sənədləri ödəyiciyə ötürür. İnkassonun 206 üstün cəhəti bank komissiyalarının ödənilməsi üçün müştərinin xərclərinin aşağı səviyyədə olmasından ibarətdir. İxracatçının alıcının ödəmə qabiliyyətinə şübhəsi olmadığı və idxalçının isə satıcının malı vaxtında çatdıracağına əmin olduğu halda sənədli inkassodan istifadə edin, belə ki, sənədli inkasso tapşırığının yerinə yetirilməsi zamanı bankın məsuliyyəti ödəniş və ya aksept müqabilində sənədləri ödəyiciyə göndərilməsi və təqdim edilməsi ilə məh-dudlaşır. Bank alıcının inkasso üzrə öz öhdəliklərini yerinə yetirməməsi təqdirində ödənişi həyata keçirmək öhdəliyini öz üzərinə götürür. Bank öz müştərilərinə inkasso üzrə tam xidmət kom- pleksini təklif edir, eləcə də: inkasso sənədlərinin qəbul edilməsi və göndərilməsi; inkasso tapşırığı üzrə təlimatların dəyişdirilməsi; ödənilməmiş sənədlərin etibar edənə geri qaytarılması; inkasso sənədlərinin daxil olması haqqında xəbərdarlıq; ödəniş (aksept) müqabilində sənədlərin verilməsi. Yüklə 1,92 Mb. Dostları ilə paylaş:
|