Dərs vəsaiti kimi tövsiyyə edilib. 3-cü nəşr Moskva: Akademik Layihə

YOLUXUCU VƏ PANDEMİK XƏSTƏLİKLƏR
Epidemiyalar və ya yoluxucu xəstəliklər vaxtaşırı yaranır, böyük və ya daha kiçik sahələrə yayılırlar, dərhal xeyli fərdləri əhatə edərək uzun müddət meydana çıxmırlar. Yer kürəsinin bütün məskun ərazilərində xəstəliyin yayılması vaxtı insanların böyük əksəriyyəti "pandemiya" haqqında danışırlar. Digər tərəfdən, cəmiyyət yalnız təcrid etmənin modellərini deyil, həm də icmanın saxlanılmasının mexanizmlərinin yaradılmasına yönəldilmiş "öldürücü epidemiya" yayılmasının qarşısının alınması üçün önləyici yardım modellərini formalaşdırırdı: onlara sosial polis sanksiyalarını, "leprozorilər" institutları, yoluxucu xəstələr üçün müasir bağlı müəssisələr daxildir.
LEPROZORİLƏR —cüzəmli, yoluxucu xəstələr üçün qapalı müəssisədir . Cüzam b.ə 4500 il əvvəl ən qədim dövrlərdə məlum idi. B.e-nın VI əsrində Fransada cüzam o səviyyədə yayılmışdı ki, Fransada leprozorilər, yəni onları başqa əhalidən təcrid etmək məqsədilə cüzam xəstələri üçün sığınacaqlar təşkil edilmişdi. Şərqdə səlibçilər o qədər xəstələnirdi ki, xəstəlikdən əziyyət çəkənlər üçün xüsusi lazarelli təşkil etmək və xüsusi zınqrov tədarük etmək lazım oldu. Bu da cüzam xəstələrin qoruyucu təcrid etməsinə gətirib çıxardı. Hər kəsə sinədə tikilmiş ağ nişanlı, geniş ağ lentli şlyapa, "toxmaq və ya Lazarın çərənçisi olan adi qara xüsusi şəhadətnaməni və xüsusi geyim verilirdi ki, bu da xəstənin yaxınlaşması haqqında xəbər verirdi. Cüzamlı insanın tanınmasından sonra onu kilsəyə aparırdılar, qara parçayla örtürdülər və ya mafəyə qoyurdular, cənazə duasını oxuyurdular, ayaqlara kürəklə Yer kürəsinin əlaməti kimi torpaq yığınını atırdılar ki, bu da o anlama gəlirdi ki, o cəmiyyət və kilsə üçün öldü. Avropada cüzamın ən yüksək inkişafı XIII əsrə gedib çıxır.
Miqrasiya sosial və mədəniyyət arası münasibətlərin fenomeni kimi bəşəri inkişafın erkən mərhələlərində yaranır. Miqrasiya etnik, sosial identiklik dəyişikliyinə təsir edən yeganə amil deyil. O gərginlik amili kimi ictimai inkişafın müxtəlif tarixi mərhələlərində çıxış edir, qeyri-sabit siyasi və sosial , millətlər arası münaqişələrə təhrik edə bilər. Miqrasiya praktik olaraq həmişə, xüsusilə insanlığın inkişafının erkən tarixi mərhələlərində acından ölümdən qaçmanın, yoxsulluqdan və dilənçilikdən qurtulmanın önləyici tədbirləri rolunda çıxış edirdi. Miqrasiyada etnik azlığın vəziyyətində aktuallaşan həmrəyliyin arxaik mexanizmləri gözdən keçirilir. Arxaik etnik həmrəylik yalnız subyektlərə başqa sosial mühit şəraitində sağ qalmağa, həm də başqa etnik mədəniyyətin kodlarına yiyələnməyə kömək etmir.