| Preventiv ölçülər: preventiv hüquqlardan məhrumetmə və azadlıqdan məhrum etmə residivin təhlükə həddinə uyğun tətbiq olunur. Bu yanaşmada aşağıdakı problemlər ortaya çıxır:
a) yenidən cinayətkar həyata dönmək istəməyənlərə qarşı azadlıqdan məhrumetmənin təsirliliyi;
b) cinayət baş verməmiş tətbiq olunan cəza;
c) Tutduğu mövqedən (vəzifədən) süi-istifadənin mümkünlüyü;
d) tədbirin baha başa gəlməsi;
e) az effektlilik,yəni böyük xərclər hesabına cinayətkarlığın azaldılmasının zəifliyi
Törədilən hərəkətə görə cəza. Burada zərərin ədalətli ödənişi üçün individ tərəfindən törədilmiş konkret cinayətin ağırlıq səviyyəsinə uyğun olaraq, qəbul edilmiş qərar dəqiq olmalıdır. Belə olan halda, məhkəmə hakimiyyətinin hüquqları nəzərə çarpacaq dərəcədə məhdudlaşır, həm məhkum, həm də ictimaiyyət törədilmiş cinayətin fəsadlarını daha dərindən dərk edir. Qeyd etmək lazımdır ki, bu prinsiplərdən heç biri adekvat deyil və cinayətkarlığın səviyyəsinin kəskin şəkildə düşməsinə aparmır, yəni penitensiar sistemdə işlərin gedişinə digər mühüm faktorlar təsir edir.
Onu da qeyd etməyi lazım bilirik ki, cəza sistemi ictimai təsirdir və bu təsirin izahını nə hüquqi, nə də etik cəhətdən tam şəkildə vermək mümkün deyil. Öz mahiyyətinə görə azadlıqdan məhrumetmə yerlərində (cəzaçəkmə müəssisələrində) saxlanılma texnikası ədliyyənin kompetensiyasına daxil olan islah metodları və nəzarət təcrübəsinin təbii davamı kimi özünü göstərir. Tam əminlikə demək olar ki, ictimai sistemlər arasında qarşılıqlı təsir mövcuddur. Məsələn, institutlaşdırma və bürokratikləşdirmə mümkündür (psixiatriya və sosial xidmət) və ya onu cəmiyyətin bütün tərəflərinə aid olan struktur xüsusiyyət kimi qeyd
Dostları ilə paylaş: |
