Sosial işin situasiya (vəziyyət) nəzəriyyəsi davranış konsepsiyasına əsaslanır. Situasiya mərkəzi anlayış kimi çıxış edir. Onun təzahürlərinin spektri fərdi böhrandan ailəyə və kollektivə qədər genişdir, bu da normativ və patogen vəziyyətləri təsnif etməyə imkan verir. Bu baxımdan prinsiplər "həyat və davranış" koordinatlarında davranış sistemli əlaqələri əks etdirir. K.Levin konsepsiyasına əsasən, davranışı situasiyanın (vəziyyətin) funksiyası kimi təsəvvür edə bilərsiniz: B = f (S). Buradan növbəti prinsip formalaşır: situasiya şəxsi inkişaf yolu ilə həyata keçirilir. Lakin, prinsip nəzəriyyənin konsepsiyalarına aid bir xarakterik deyil, eyni zamanda, bu nəzəriyyənin təsnifat sisteminin bir hissəsi olan ictimaiyyət, ailə və əlaqə qrupları kimi kifayət qədər geniş sosial iş hadisələrinə qədər genişləndikdə müəyyən bir fərziyyədir.
Belə yanaşmalar sosial işin digər nəzəriyyələrinə də tətbiq edilə bilər. Rol nəzəriyyəsi insanların öz statuslarına uyğun davranışların, insanlar arasında əlaqələrdəki mövqelərinə görə müəyyənləşdirilməsindən yaranır. Bu anlayışlar əsasında sosial işdə həyata keçirilən yanaşmalar tamamlayıcılıq prinsipi ilə bağlıdır. Bu prinsipə əsasən, subyektə yardım və dəstək modelləri sosial rol repertuarının dəyişiklikləri çərçivəsində mümkündür.
Dostları ilə paylaş: |