Dərsə Mysql öyrən "Mysql development Training"

Əgər biz öncəki cədvəl üçün insert və update əməliyyatları yerinə yetirəcəyiksə paralel olaraq həmin əməliyyatlar indeks yaradılmış cədvəldə də gedəcəkdir.Lakin indeksə görə bu əməliyyaların sürəti xeyli zəifləyəcək.Beləliklə indekslərin müsbət tərəfi cədvəldə select sorğusunun daha sürətli icra olunması, mənfi tərəfi isə insert və update əməliyyatlarının zəif icra olunmasıdır.

İndeksləri daha yaxşı anlamaq üçün bir nümunə üzərində izah edək.Employee adında işçilər cəvəli yaradıb orada hər bir işçi üçün olan kart nömrəsini unikal indekslə verək.

create table if not exists employee(

id int not null auto_increment primary key,

name varchar(20) not null,

surname varchar(30) not null,

cardNumber varchar(25) not null, unique index(cardNumber));

sorğusu ilə employee cədvəli yaratdıq.

Həmçinin show create table employee;yazmaqla cədvəlin sintaksisində cardNumber-in unikal indeks olduğunu görə bilərik.

Bu cədvələ müxtəlif işçilər üçün eyni kart nömrəsi daxil etmək istədikdə error-la qarşılaşacağıq.

sadə indeks yaratmaq üçün sadəcə unique sözünü ötürüb index yazmaq kifayətdir.Məsələn yuxarıdakı nümunədə

sadəcəindex(cardNumber)kimi də sadə indeks yaratmaq olardı.

İndekslər MySQL cədvəllərində performansı yüksəltmək üçün istifadə olunan bir konsepsiyadır lakin biz əgər cədvəlimizdə daimi olaraq daxiletmə və yeniləmə əməliyyatları aparmağa məcburuqsa onda indeks istifadə etmək o qədər də məsləhət olunan deyildir.

FOREİGN KEY.

Bir cədvəldəforeingn keyxarici açarı basqa cədvəlin primary keydaxili açarını göstərir.

Tutaq ki bizdə yuxarıdakı kimi student və exam cədvəlləri var.Exam cədvəlinin STD_ID sütunu student cədvəlinin ID sütunundan asılıdır və yalnız oradan olan id-ləri saxlaya bilər.Exam cədvəli student cədvəlinin bir hissəsi kimidir və bu cədvəl özündə xarici bir cədvəlin (student cədvəlinin)

sütununun dəyərlərini saxlayır.Ona görə STD_ID -yə xarici açar yəni foreign key deyilir.

Yuxarıdakı şəkilli izahı real bir nümunə ilə göstərək. Yuxarıdakı kimi student cədvəlindən özündə xarici açar saxlayan Exam cədvəli yaradaq.

create table if not exists exam(

exam_id int not null auto_increment primary key, exam_name varchar(20) default null,

STD_ID int not null,

FOREIGN KEY fk_student_id(STD_ID) references student(id));

foreign key başqa cədvəlin(ana cədvəlin) müvafiq sütunundan asılı olduğuna görə ana cədvəldə bu sütunun elementlərində dəyişilik oluna bilər(yəni vacib deyil ki ana cədvəlin sütunu primary key olsun). Bu halda gərək asılı

olan cədvəldəki foreing key də avtomatik olaraq dəyişilmiş olsun.Bunun üçün mysql-də əlavə olunmuş konstruksiya vardır.Bu on delete cascade və on updatecascade konstruksiyasıdır.Əgər biz exam cədvəlini silib bu dediyimiz normalizasiya qaydalarına uyğun olaraq bir daha yaratsaq gərək sorğunu aşağıdakı kimi yazaq:

create table if not exists exam(

exam_id int not null auto_increment primary key, exam_name varchar(20) default null,

STD_ID int not null,

FOREIGN KEY fk_student_id(STD_ID) references student(id)on delete cascadeon updatecascade);

***

3.