Dərsin xarakteri : Öyrədici. Dərsin növü : İnduktiv və deduktiv. İşin forması : Qruplarla iş

DƏRSİN GEDİŞİ :

Sinifdəki şagirdlər 4 qrupa bölünür;

Qrupa liderlər seçirik.

I Qrup : - Period

II Qrup : - Tezlik

III Qrup : - Yerdəyişmə

IV Qrup : - Amplitud

Sinifdəki şagirdlərə suallar verirəm;

Sual 1 : - Periodiklik nədir ?

Sual 2 : - Periodik hərəkətlərə aid hansı hadisələri misal göstərə bilərik ?

Sual 3 : - Mexaniki rəqsi hərəkət nədir ?

Sual 4 : - Mexaniki rəqsləri neçə cür rəqqasla müşahidə etmək olar ?

Sual 5 : - Rəqsi hərəkətin əsas xarakteristikaları hansılardır ?

MOTİVASİYANIN QOYULMASI :

Maddə zərrəsinin qarşılıqlı təsiri nəticəsində enerji ya bir yerdən başqa yerə daşınır, yaxud da, bir növdən digərinə çevrilməklə müstəqil dəyişmələr yaradır. Mexaniki enerji iki müxtəlif üsulla daşınır ; maddə zərrəsinin hərəkəti ilə, dalğa formalı hərəkətlə.

Sual 1 : - Akvariumdakı suya kiçik bir daş ataq. Bu zaman hansı hadisə baş verər ?

( Təcrübələr şagirdlər tərəfindən aparılır ).

Sual 2 : - İndi həmin akvariuma tenis topu ataq ( bu isə plakatda göstərilir ).

Sual 3 : - Ləpənin yayılmasına və topun rəqsi hərəkətinə səbəb nədir ?

Şagirdlərdən biri təcrübəni göstərməklə bərabər izah edir ki, ləpənin yayılmasına

və topun rəqsi hərəkətinə səbəb, həm suya, həm də topa verilən kinetik enerjidir.

Sual 4 : - Bu misalda hansı 2 mühüm hadisə diqqəti cəlb edir ;

1) ləpə yayılarkən su kütləsinin daşınması .

2) suya verilən enerjinin ləpənin yayıldığı istiqamətdə ötürülməsi.

Nəticə : Deməli rəqsi hərəkət edən sudur, daşınması isə enerjidir. Deməli, dalğa mühitdə

rəqsi hərəkətin yayılmasıdır, bu yayılma zamanı enerji daşınır.

Sual : Dalğa nədir ?

• 
  Rəqsi hərəkətin bir yerdən başqa yerə yayılmasına dalğa deyilir. Bu dalğalara
  

mexaniki dalğalar da deyilir. Bunlar söylənildikdən sonra şagirdlərdən biri dalğa maşınında dalğanı göstərir.

Sual : Mexaniki dalğalar nədir və bu dalğalardan başqa daha hansı dalğalar da vardır ?

• 
  Mexaniki dalğa - mexaniki rəqslərin elastik mühitdə yayılmasıdır.
  

Mexaniki dalğalarla yanaşı elektromaqnit dalğaları və qravitasiya dalğaları da vardır.

Sual : Mexaniki dalğalarla yanaşı digər dalğaların fərqi nədən ibarətdir ?

Nəticə : Mexaniki dalğalarla digər dalğaların fərqi, mexaniki dalğa üçün elastik mühitin olmasıdır.