Dərslik Azərbaycan Dillər Universiteti Elmi Şurasının

Fəslə aid suallar
1. 
Ölkənin multikulturalizm siyasəti əhalinin hansı qrupuna şamil olunur?
2. 
Etnik-mədəni müxtəlifliyin qorunmasının və multikulturalizm siyasətinin 
səmərəliliyinin indikatorlarının yüksək olmasının əhəmiyyəti nədən 
ibarətdir?
3. 
Deyə bilərikmi ki, immiqrantların, yerli (avtoxton) və gəlmə (alloxton) 
xalqlardan ibarət olan milli azlıqların cəmiyyətdəki vəziyyətini göstərən 
indikatorlar eyni zamanda multikulturalizm siyasətinin səmərəliliyini 
göstərir? Cavabınızı əsaslandırın.
4. 
İmmiqrantların, yerli (avtoxton) və gəlmə (alloxton) xalqlardan ibarət 
olan milli azlıqların yaşadıqları cəmiyyətə inteqrasiya olma məsələləri və 
şərtləri arasındakı fərqlərin səbəbi nədir?
5. 
Pozitiv diskriminasiya nədir?
6. 
1980-ci, 2000-ci və 2010-cu illərdə Kanada, ABŞ, Yeni Zellandiya və 
Danimarkada yerli xalqlar üzrə multikulturalizm siyasətinin yüksək 
səviyyədə aparılması nə ilə bağlıdır?
7. 
Yaponiyada milli azlıqlar (alloxton azlıqlar) üzrə multikulturalizm 
siyasətinin sıfr səviyyədə olmasının səbəbi nədir?
8. 
Multikulturalizm siyasətinin səmərəliliyini ölçən indikatorları hər bir 
ölkəyə tətbiq etmək olar? Cavabınızı əsaslandırın.
9. 
MİPEX nədir?
10. 
MİPEX-də hansı siyasət istiqamətləri ölçülür?
11. 
MİPEX-in siyasət istiqamətləri üzrə ölçüləri hansılardır?
12. 
Miqrant siyasəti uğurlu olan ölkələrin ortaq cəhətləri hansılardır?
13. 
Sərt miqrasiya siyasəti həyata keçirən ölkələrin ortaq cəhətləri hansılardır? 
14. 
Avropa ölkələrində vətəndaşlığa qəbul üçün əsas şərtlər hansılardır?
15. 
MİPEX üzrə İsveç hansı siyasət istiqamətləri üzrə ilk sıradadır?

---

MULTİKULTURALİZMƏ GİRİŞ
336
Ədəbiyyat
1. 
Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası, Bakı, 1995, http://www.e-
qanun.az/?internal=view&docid=897&doctype=0
2. 
Heydər Əliyev, “Müstəqillik yolu”, Seçilmiş fikirlər. Bakı, 1997, file:///C:/
Users/User-PC/Downloads/Musteqillik_yolu_sechilmish_fikirler.pdf
3. 
İlham Əliyev. İlham Əliyev Respublika Günü münasibətilə rəsmi 
qəbulda iştirak edib. https://president.az/articles/33266
4. 
Azərbaycanın statistik göstəriciləri. Bakı, 2018.
5. 
Məmmədli N. “Multikulturalizm – Panaseya yoxsa alternativ”. Bakı 
2016.
6. 
Access Nationality/Dimensions. http://www.mipex.eu/access-nationality 
7. 
Access Nationality/Key Findings. http://www.mipex.eu/access-
nationality 
8. 
Access Nationality/Policy Indicators. http://www.mipex.eu/access-
nationality
9. 
Anti-discrimination/Key Findings. http://www.mipex.eu/anti-
discrimination 
10. Anti-discrimination/Policy Indicators. http://www.mipex.eu/anti-
discrimination
11. Banting, Keith and Will Kymlicka (2013). “Is There Really a Retreat 
From Multiculturalism Policies? New Evidence from the Multicultural
-
ism Policy Index”, 
Comparative European Politics
11(5): 577-598.
12. Education/ Key Findings. http://www.mipex.eu/education
13. Education/Policy Indicators. http://www.mipex.eu/education
14. Education/Potential Beneficiaries. http://www.mipex.eu/education
15. Family Reunion/Key findings. http://www.mipex.eu/family-reunion 
16. Health/Key Findings. http://www.mipex.eu/health 
17. Health/Policy Indicators. http://www.mipex.eu/health
18. İnternationa Findings/Policy indicators: Key Findings. http://www.
mipex.eu/key-findings
19. International findings/Beneficiaries: who could benefit from integration 
policies? http://www.mipex.eu/key-findings

---

ETNİK-MƏDƏNİ MÜXTƏLİFLİYİN QORUNMASI VƏ 
MULTİKULTURALİZM SİYASƏTİNİN ÖLÇÜLMƏSİ
337
20. İnternational Findings/Policy indicators: Changes. http://www.mipex.eu/
key-findings
21. International Findings/Policy indicators: Key Findings. http://www.
mipex.eu/key-findings
22. Keith Banting (2014). “Transatlantic Convergence? The Archaeology 
of Immigrant Integration in Canada and Europe”, 
International Jour-
nal,
vol. 69(1): 66-84. 
23. Keith Banting and Edward Donin. 2017. “Just visiting? The Weaken
-
ing of Social Protection in a Mobile World” in Anna Triandafyllidou 
ed. 
Multicultural Governance in a Mobile World
. (Edinburgh University 
Press), pp. 108-135.) 
24. Keith Banting and Will Kymlicka. 2017. Eds. 
The Strains of Commit-
ment: The Political Sources of Solidarity in Diverse Societies
. (Oxford 
University Press, 2017), xiv, 452pp. Including: “Introduction: The Politi
-
cal Sources of Solidarity in Diverse Societies”. pp. 1-58.
25. Key Findings/Sweden, 2014/Changes In Context. http://www.mipex.eu/
sweden
26. Key Findings/Sweden, 2014/Potential Beneficiaries. http://www.mipex.
eu/sweden 
27. Labour Market Mobility/Contextual Factors. http://www.mipex.eu/
labour-market-mobility
28. Labour Market Mobility/Key Findings. http://www.mipex.eu/labour-
market-mobility 
29. Labour Market Mobility/Policy Indicators. http://www.mipex.eu/labour-
market-mobility 
30. Labour Market Mobility/Potential Beneficiaries. http://www.mipex.eu/
labour-market-mobility
31. Migrant İntegration Policy İndex 2015. http://www.mipex.eu/sites/
default/files/downloads/pdf/files/custom/a4/2019.04.12-15.05.01-mipex-
2015-custom-book-a4.pdf 
32. Migrant Integration Policy Index. http://www.mipex.eu/what-is-mipex
33. Migration and migrant population statistics. https://ec.europa.eu/eurostat/
statisticsexplained/index.php/Migration_and_migrant_population_
statistic

---

MULTİKULTURALİZMƏ GİRİŞ
338
34. Nicat Məmmədli. “Multikulturalizm – Panaseya yoxsa alternativ”. Bakı 
2016.
35. Permanent Residence/Key Findings. http://www.mipex.eu/permanent-
residence
36. Permanent Residence/Real Beneficiaries. http://www.mipex.eu/
permanent-residence
37. Political Participation/Key Findings. http://www.mipex.eu/political-
participation
38. Political Participation/Potential Beneficiaries. http://www.mipex.eu/
political-participation
39. Stuart Soroka, Matt Wright, Richard Johnston, Jack Citrin, Keith Ban
-
ting and Will Kymlicka. 2017. “Ethnoreligious Identity, Immigration and 
Redistribution”, 
Journal of Experimental Political Science
. Vol 4 (3): 
173-182. 
40. Stuart Soroka, Richard Johnston, Anthony Kevins, Keith Banting and 
Will Kymlicka (2015). “Migration and welfare state spending” 
European 
Political Science Review
, vol. 8(2): 173-194. 

---

MÜASİR DÖVRDƏ QƏRB ÖLKƏLƏRİNDƏ 
ETNİK-MƏDƏNİ MÜXTƏLİFLİK VƏ ONUN TƏNZİMLƏNMƏSİ
339