Dərslik «Çİnar-çAP»

Yeniyctməlik yaşında sizo on küclü təsir göstəron müollim.

Baxışlan sizdo güclü etiraz doğurmuş müollim.

Sizi ən çox incitmiş müdir vo ya zabit.

Sizin şoxsən tanıdığınız adamlardan on çox boxti gətirən wfclP

Sizin şəxsən tanıdığınız adamlardan on xoşbəxti.

Sizin şəxson tanıdığınız adamlardan on yüksək əxlaqh adam.

445

inkişafı prosesində müəyyən çətinliklərin omolo gəlmesi ıl# nəticələnir.

Kiçik yaşh uşaqlarda qabiliyyətlərin parlaq təzahür halları və ya vunderkind uşaqlar haqqında. Yüksək əqli qabiliyyətleül

malik olan uşaqlar haqqında psixologiyada çoxlu faktlaı toplanmışdır. Onlar psixi (yaş) inkişafın variantlanndan biri kimı son zamanlar diqqoti daha çox cəlb edir.

Erkən əqli inkişaf halları bozən daha qabarıq formalarda özünü göstərir. Öz həmyaşıdlannı xeyli ötüb keçən vundcrkind uşaqlar belo hallara misal ola bilor.

Almanca vundcr - qəribo, kind - uşaq demokdir. Mədəniyyot tarixində sonralar görkəmli yazıçı, bəstəkar, alim və s. kimı tanınmış çoxlu vunderkind uşaqlar məlumdur. Hal-hazırda bekı uşaqlara az təsadüf olunmur.

Psixoloji ədobiyyatda belə uşaqlardan biri haqqında aşağıdakı molumata rast gəlirik: 7,5 yaşında I sinifdə oxumağa başlamış, 2-1 gündon sonra onu II sinfo, 10 gündən sonra IV sinfo, ikinci rübdon etibarən iso V sinfə kcçirmişlər. 14-15 yaşında M. Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin tələbəsi olan çoxlu bclə uşaq-lar molumdur.

Lakin bununla bclə, bu uşaqlann bir çoxu sonralar adi adamlar olurlar. Bu, görəson no ilo əlaqədardır? Sualın cavabı aydındır: vundcrkind uşaqları çox vaxt düzgün tərbiyə etmirlər. Valideynlor və torbiyəçilər vundcrkind sözünün bozon birinci tərəfıno (wunder - qəribə) xüsusi diqqət yetirdikləri halda, ikinci torəfinə (kind -uşaq) əhəmiyyət vermirlor. Halbuki bu son dərəcə maraqlı hadi-sədə ən başlıca cəhət məhz vunderkind sözünün ikinci tərəfi ılo bağlıdır. Vunderkindlər, birinci növbədə, uşaqdırlar vo bütün başqa uşaqlar kimi onlar da müəyyən yaş xüsusiyyətlərinə malikdirlər.

Müəlli m və torbiyəçilər çox vaxt bu cəhəti nəzoro almır, vun­dcrkind uşaqları az qala qeyri-adi adam kimi təqdim edir, onlarda özlori haqqında düzgün tosəvvür yaratmırlar. Belo tərbiy* üslubunun nəticələri isə çox hallarda forəhli olmur... Kiçik yaşlarından özlərinin yüksək qabiliyyətləri ilo forqlonon uşaqlarm. о cümlədən vunderkindlorin tərbiyəsi validcyn və tərbiyəçilərden xüsusi psixoloji səriştə təlob edir.