Çünki insanin öz şoxsiyyətini yaıatdığı surotlor vasitosilo it adi etmosi iiciin on optimal şorait mohz yaradicihq prosesindo emafl golir. Bunun ilk təzahürləri uşaqlann mocazlar sistemino (tə^ epitet, istiarə, kinayə, mübaliğə ve s.) yiyolonmosi proses2 müşahidə olunur.
İnsanın dünya vo özü haqqinda təsowürlərində moca^B mühüm yer tutur. Mocazda bir hadiso haqqinda aydin tosevvB yaratmaq üçün о, başqa oxşar hadisəyə moxsus olamətUH səciyyələndirilir. Bunun, birinci növbədə, qnostik əhomiyye vardir. Mocazlar cisim vo hadisolor arasındakı oxşarlığın dql olunmasının əsas vasitələrindən biridir. Bir hadisonin başqa oxşJ hadisəyə mexsus əlamətlərlə səciyyələndirilməsı yeni obpl yaratmağın on sado r'ormasıdır. Hansı formada olursa-ol|^B texeyyül suretlərinin yaradılmasının kökləri mocazlar sistemindafl başlanır.
Mənilik şüurunun formalaşması prosesindo insamn noinn başqa adami, hom do özünü xarakterizo edorkon istifado etdid toşbeh, epitet vo s. bilavasitə onun başqa adamlara da, özüne Л munasibotini ifado edir. Hörmət etdiyimiz adam bu vo ya digei şəraitde qorxaqhq etse belo, biz heç vaxt onun haqqinda danışanB «tülkü kimi qorxaqdır» ifadosi işlətmirik. Vo yaxud oksino. hönnefl etmodiyimiz her hansi bir adam her hansi bir şəraitdə cosarolle heroket edonde do, biz onu «poleng kimi cesurdun> ifadesi Я xarakterize etmirik. Bedii odebiyyatda miisbot vo məofl qəhrəmanlan səciyyələndirərkon yazıçılar bu cohoto homisd xiisusi diqqet yetirirlor.
Yeni surotlerin yaradilmasi prosesindo monlik şüurunun funksiyalari coxcohetlidir. Onlann hamisi sexsiyyetin yaradicihq prosesindo özünü ifade etmosi, özünü aktuallaşdırması, öt yaradicihq mcyllorini hoyata keçirmək iiçiin ideal vo modelluritt seçilməsi ilo bağlıdır. Bu о demokdir ki, şəxsiyyot amılıni nozori almadan toxoyyiil surotlorini psixoloji baximdan otrafli tohlil etmok olmaz.
380
Dostları ilə paylaş: |