Dikmen b ezmez si bel yardimci yildirim şentüRK

24 | DİKMEN BEZMEZ — SİBEL YARDIMCI — YILDIRIM ŞENTÜRK

#

Giriş

DİKMEN B EZMEZ — Si BEL YARDIMCI — YILDIRIM ŞENTüRK

_B

u derlemenin amacı, Sakatlık Çalışmaları [Disability Studies] başlığı altında şekillenen, ve görece yeni olan bir araştırma alanıyla ilgili güncel tartışma­ları ve literatürü Türkiye’deki okuyucuya tanıtmak. Sakatlık çalışmaları, 1970’li yıllardan itibaren ama özellikle 1980’lerden sonra gelişen, farklı disiplinleri bir araya getiren bir alan. Bu alan büyük oranda 1960’ların sosyal hareketliliği çerçe­vesinde ve İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri topraklarında yeşerdi. Çeşitli sakatlıkları olan gazilerin Vietnam Savaşından ülkelerine dönmeleri, 1960’ların söz konusu hareketliliğiyle birleşince, sakat kimliğini, deneyimini ve haklarını vurgulayan bir sakat hareketi ortaya çıktı. Bir akademik çalışma alanı olarak sakatlık çalışmaları ise, bu hareketin verdiği ivmeyle ve hareketin içerisinde yer alan, kendileri de sakat olan akademisyenlerin mücadeleleriyle şekillendi. Zamanla bu alanda yapılan çalışmaların—(toplumsal) cinsiyet, ırk ve etnisite konularına eğilen çalışmalara benzer şekilde—sakatlığı (politik) bir kimlik olarak, toplumsal koşullara vurgu yaparak ve eleştirel bir yaklaşımla irdelemeye başladıklarını gözlemleyebiliyoruz. Bugün, insan ve toplum bilimlerinin farklı alanlarından beslenen ve aynı oranda bu alanları besleyen, yoğunlukla İngilizce yazıya dökülen bir sakatlık çalışmaları külliyatından söz etmek mümkün.

Yukarıda özetlendiği şekliyle sakatlığın toplumsal-politik bir durum/kimlik olarak insan ve toplum bilimlerinin “dikkatini” çekmesi, aslında

SAKATLIK_CALISMALARI_EN_SON.indd 4Mb 10/19/11 9:13 PM I