Merton orta-seviye kuram kavramını deneysel araştırma yoluyla doğrudan sınanabilecek kadar özel, fakat aynı zamanda bir dizi farklı olguyu kapsayacak kadar da geniş anlamında kullanmıştır.
Dini değerler ve kapitalist girişim arasındaki benzerlik
“iyi bir kuram” olmanın dört ölçütünü karşılamaktadır:
Beklenmeyen
Bulmaca çözme
Geliştirilmiş olduğu durumların ötesine giden durumları açıklama kabiliyeti
Sırf geçerli olanı değil, aksine muhtemel açılımlar için verimli olan
İnsan eylemi ve toplumsal yapı
Uzlaşma ve çatışma
Toplumsal cinsiyeti toplumsal çözümlemeye katma
Modern toplumsal gelişmenin özellikleri
Hangisi önceliktedir; toplum tarafından icra edilen toplumsal kısıtlar mı yoksa bireylerin istekleri mi?
Hangisi önceliktedir; toplum tarafından icra edilen toplumsal kısıtlar mı yoksa bireylerin istekleri mi?
Toplumsal yapı bizim dışımızdadır: sistemler ve işlevler bizim onlara verdiğimiz anlamların kullanımından bağımsız olarak varolurlar.
Eleştiri – toplum, bizim bireysel eylemlerimizin bileşkesi değilse, nedir?
Aradaki farklılığın abartılmaması önemlidir.
Yapılaşma – toplumsal yapının etkin bir şekilde yapılması ve tekrar yapılması süreci
Durkheim toplumu birbirine bağımlı parçalar olarak görür. Örn. Bütünleşmiş bir bünye
Durkheim toplumu birbirine bağımlı parçalar olarak görür. Örn. Bütünleşmiş bir bünye
Bedensel benzerlik – parçalar organlardır ve onlar ister istemez uyum içinde çalışırlar.
Marx ve takipçileri toplumsal sistemin “içine inşa edilmiş” çıkar bölünmelerini vurgularlar: bu durum zaman geçtikçe etkin(aktif) değişmeye patlak verir.
Çatışma ve uzlaşmanın karşılıklı ilişkisini ideolojilerin rolü aracılığıyla görmek mümkündür.
Durkheim – erkek toplumun ürünüdür, kadın doğanın ürünüdür.
Kadınlar özel bir alandadır, erkekler kamusal alandadır.
Marx – toplumsal cinsiyet farklılıkları esas olarak başka sınıf gibi bölünmeleri de yansıtır.
Feminist bakış açısında bilgi, cinsiyet ve toplumsal cinsiyetle ilgilidir.
Toplumsal cinsiyet sabit değil, akışkan bir kategoridir.
Toplumsal cinsiyetin sorunları ile aynı olmayacak şekilde kadını sosyoloji çalışmalarının içine taşımak gereklidir.
Postmodernizm, Marx ve Weber’in geliştirdiği türden kuramların içeriğini ve olabilirliğini reddeder – meta-anlatı yoktur.
Postmodernizm, Marx ve Weber’in geliştirdiği türden kuramların içeriğini ve olabilirliğini reddeder – meta-anlatı yoktur.
Tarih yoktur, süreç yoktur. “Yeni Zamanlar” vardır. vb.
Baudrillard – “yaşamın TV içine çözülmesi”
Foucault – aydınlanmanın özgürlük hakkındaki fikirlerinin disiplin ve gözetlemeyle ilgili başka yönleri
Güce ilişkin söylemin rolü merkezi önemdedir.
Jűrgen Habermas:
Jűrgen Habermas:
Kamusal alanda demokrasiyi yeniden canlandırmaya çalışır.
Medya tartışmaları artırıcı potansiyele sahiptir.
Ulrich Beck:
“ikinci modernlik”, küreselliğin yayılması
Risk toplumu, riskin doğası değişiyor.
Manuel Castells:
Bilgi toplumuna ağ ekonomileri damgasını vurmuştur.
