Dissertasiya iddiaçı: Lianna Hüsü qızı Əmrahova

Ticarət obyektlərinin adları (emporonimlər). R.İ.Kozlov kommersiya müəssisələrinin adlarını “erqourbonim ” termini adı altında birləşdirir. O, “erqourbonim”in üç hissədən ibarət olduğunu qeyd edir: identifikator, kvalifikator və diferensiator. İdentifikator müəssisənin növünü, profilini müəyyən edən termindir. İdentifikasiyaedici komponent şəhər obyektinin ümumi adıdır. Məsələn, salon, mağaza, bazar, kafe və s. Kvalifikator obyektin profilini, xidmət səviyyəsini, çeşid və yaxud əlamətini dəqiqləşdirən təyindir. Məsələn, gözəllik salonu, mebel salonu və s. Diferensiator isə əsas məna yükünü daşıyır. Həmin komponent obyektin fərdi adıdır. Məsələn, “Bənövşə gül mağazası”, ”Saloğlu mebel salonu” və s. İdentifikator, kvalifikator ümumi isimlə, diferensiator xüsusi isimlə ifadə olunur [120, s.46].

Ümumiyyətlə, ticarət obyektlərinə ad seçərkən müştəri diqqətini özünə cəlb etmək məqsədilə bəzi ticari siyasətlər işlədilir. Nominator ad seçərkən ən çox xarici dillərdəki sözlərə üstünlük verilir, bu da şəhərə müasir bir görkəm bəxş edir. Bəzi dil oyunları edilir, məsələn, “GardeRobe” (mağaza), ekspressivliyə müraciət olunur, məsələn, “Bəh-Bəh club” və s. [59, s. 50].

“Madeyra”, “Komfort”, ”Dəniz” mebel salonları və s. “Ağ çiçəyim”, “Bənövşə”, “Rozmari”, “Jasmin”, “Liliya”, “My flowers” gül salonları və s. Avtosalon “27”, Avtosalon “Jeep 4x4”, Avtosalon “Fayton”, Avtosalon “Baku cars” və s. Mebel salonlarının adlarında müxtəliflik müşahidə edilsə də, gül salonlarının adları demək olar ki, fitonimlərlə ifadə olunmuşlar. Avtosalonlar əsasən maşın brendinin adını özündə əks etdirir.

Mağaza, market adları öz rəngarəngliyi və maraqlılığı ilə seçilir. Mağazalar həcm və malların çeşidinin bəsit olmasına görə marketlərdən kiçik olurlar. Ancaq adlandırma prosesində eyni prinsipin şahidi oluruq. Belə ki, müştəri diqqətini cəlb etmək üçün nəzərə çarpan adlar seçilir. Fərdi və kiçik mağazalar çox vaxt adsız olur, bəzən də mağazada satılan məhsulun növü ilə mağaza adlanır və yaxud ailə üzvlərindən birinin adı mağazaya ad kimi seçilir. Məsələn, “Çörək ” mağazası,“Gül ” mağazası, “Parça” dükanı, “Çanta” dükanı, “Fərid” mağazası, “Nihat” mağazası, “Orxan - M” mağazası və s. Supermarketlər həcm və çeşit bolluğuna görə bir növ univermağı xatırladırlar. Müasir dövrdə supermarketlər univermağı əvəzləyirlər. Market adları da maraqlı cəhətləri ilə diqqəti cəlb edir. Məsələn, rəng adlarını bildirən market adları – “Sarı” market, “Yaşıl”market, əmr cümləsi şəklində olan market adları – “Stop” market, “Davam” market, hidronim və yaxud da antroponim bildirən market adı “Araz”, “Dəniz”market, “Rahat” market və s. Supermarketlər həcm və çeşit bolluğuna görə bir növ univermağı xatırladırlar. Müasir dövrdə supermarketlər univermağı əvəzləyirlər.

Ticarət obyektləri içərisində brend adlar üstünlük təşkil edir. Öz möhrünü vurmuş firma və şirkətlərin mağazalarını şəbəkə şəklində hər yerdə yayması buna səbəb olmuşdur. Bununla yanaşı milli ticarət obyektlərimizin də xarici dillərin apelyativləri ilə adlanmasının şahidi oluruq. Çünki dəb dalınca qaçan nominator bu yolla daha çox müştəri toplayacağını fikrləşir. “Favorit”, “Proqress”, “Enjoyment”, “Ekol”, “Bosso”, “Centlmen Fashion”, “Elida”, “Jaquar”, “Sabina”, “İdeal”, “Mustafa Tayet”, “Dreams”, “LG”, “Fujitsu”, “Clarks”, “Eurolux”, “Ramstor”, “Baby land”, “Atlant”, “Ema”, “Universam”, “Moskva” univermağı, “28 Mall”, “AFF Mall”, “Maqnit”, “Liliya” gül salonu və s.