qalnatmaq: qalınlatmaq. yoğunlatmaq. bərkitmək.
qalnı
səhifə 22/66 tarix 03.06.2018 ölçüsü 8,02 Mb. #52477
qalnatmaq : qalınlatmaq. yoğunlatmaq. bərkitmək.
qalnı : qalınka . dağal.
qalnımq : qalınlaşmq.
qalnqu ka : suyun üzündə durma. suyun üzünə çıqma·.
qalnqulamaq ka : suyun üzünə çıxmaq. sudan başını yüksək tutmaq·
qalta : qırtka . çökötlükka . çökötqül. cüküt. güdə. qıssa. qısalıq. cücəlik.
qaltan : qalqıtan . qalxan. sıçrayan. çaban.
qaltuq ka: buynuzdan düzələn sağır, bardaq.
qalturmaq ka : 1 . dallamaq. daldamaq. rədd edmək. yubatmaq. arxada buraxmaq. dalı atmaq. 2 . keçmək. arqada buraxmaq.
qalva ka : qavla . kavla . öğrənci oxu olub , ucuna yaraq, kəsər, təmrən yerinə, yuvarlaq, tumalaq bir taxda parçası taxılır.
qalzmaq : ( s < > z ) qalasmaq. ( z < > s ) qalatmaq ka . yığmaq.
qam : gam . çatqanka . çətgən. ovsar. dizgin.
qamağ ka : 1 . tinlan. tınlan. zindan. dusdax. 2 . damağ . qanraqka. ağzın çatısı. 3 . qamğaq ka . qamış kimi bir ot. çəpəlik ot. 4 . yığmaq. qalamaq. - bu ocağa çox odun qadıq . 5 . qılmaq.
qamand : kamand . kəmənd . sırtmaq6 . duzağ. tutsaq. qısmaqka .
qamander : (< qomıtmaq : kömıtmaq. komalamaq. yığmaq. toplamaq. - öz süsünü gomutqıl . ). yığan.
qamaraq ka : qamaşmaq. - günə baxsa göz qamar .
qamar ka : xirə. - qamar göz: xirə göz.
qamaş 6 : qısıqka . sıxıt6 . qısıt. həpis. - beş qamaş 6 çəkdi.
qamaşaq : qamarmaqka . - günə baxsa göz qamar .
qamaşmaq ka : 1 . (qöz). alarmaqka . qızarmaq. al olmaq. ala olmaq. alacalaşmaq. 2 . əkşi yemedən diş qamaşmaq.
qamat : qamqat . 1 . müzahim. narahat edən. 2 . kəkrə. gəs.
qamatqan ka : qamatan. çox qamaştıran.
qamatmaq ka : qəmətmək . qamaştımaq. - gün gözü qamattı . - acıq havya dişi qamatdı . - atası turş alma yeysə, oğlun dişi qamar .
qamay : mayaq ka. heyvan kübrəsi. - dəvə mayaq . - qoy mayaq .
qamcuq : qamcıq . qamçıqu ka . kiçik qabarcıq. sivilcə. qabarcıq. qabarqanka .
qamçı : 1 . bərqə. bəqrə. qamıç. - qamçı ilə vurmaq: qamçılamaq ka . - qamçı qamçı: qamatmaq ka . - qılınc qamçı . içində qılınc olan qamçı. 2 . at, dəvə, sığırın ərkəkllq ayqıtı, siki.
qamçıqu ka : qamcuq . qamcıq . kiçik qabarcıq. sivilcə. qabarcıq. qabarqanka .
qamçıl 6 : kəmçil . yaralı. sınıq. - qamçılı idiş: ağzı sınıq qab.
qamdu ka : qamut . damqalı parça ki para yerinə işlərdi. dört arşın boyunda, bir qarış ənində bir bez parçasıdır, üzərinə uyqur xanının damqası basılıb, alış veriştə para yerinə kullanılır.
qamı : ımqaka . imaq. xəznəçi. təhsildar.
qamıç : bax > qamçı .
qamıçaq ka : "qurbağa yavrusu" da deyilən su böcəği.
qamıç ka : qəpçə. qaşıq.
qamıçlamaq ka : kəpçələmək. qəpçəyi daldırmaq.
qamıq : 1 . ( q <> p ). pamıq . yumaq. yuvarlaq, şişik olan. 2 . qamğı ka . əğri büğrü. çarpıq. - qamqı üzlük . çarpıq, əğri üzlü.
qamılmaq ka : kəmilmək. söykənmək. yana yatmaq.
qamış : doğurqa. toğurqaka . toqqura. toqra. toqar. düdük. yüyə. lülə. çömrək6 . arqacaqka . axıtmac. ney.
qamıt : təhrik. əngiziş.
qamıtmaq : qaynatmaq. dəlirtmək. - özük məni qamutdi: sevgi məni qaynatdı, dəlirdi.
qam ka : qam. şaman. kahin.
qamqaq ka : qamğaq ka . qamaq . qamış kimi bir ot. çəpəlik ot.
qamqat : qamat ka . müzahim. narahat edən
qamqı ka : qamıq . əğri büğrü. çarpıq. - qamqı üzlük . çarpıq, əğri üzlü.
qamqırmaq ka : qamıçlanmaq. çarpılayazmaq. əğriləyazmaq. - onun üzü qamqırdı .
qamlıq : kahinlik. (taşlarla yağmur. rüzqâr üçün yapılan qamlıq. yada taşı ilə yapılan bir türlü qamlıq).
qammaq ka : 1 . kəmmək. dövmək. 2 . kəmmək . alçatmaq. təhqirləmək. 3 . qamaşmaq. - atası acı alma yesə , oğlanın dişi qamar .
qamtırmaq ka : bayıltmaq. səsi qısılayazmaq·.
qamturmaq : taldırmaq. daldırmaq. yatırıb, huşdan aparmaq. susdurmaq. (# ayıtmaq ). - issi bizi daldırdı . - onu vurub daldırdı . - eli qamturmaq .
qamuq ka : bütün. həp. qamu. həpsi. - qamuğ kişi düz ərməs: adamların hamısı bir deyil, bir qıl deyir.
qamut : qamdu ka . damqalı parça ki para yerinə işlərdi.
qan : ğan . 1 . kimiliyi, oxşarlığı, bənzərliyi göstərir, amma olduğunu doğrutmur. - arpağan : arpa kimi, ama dənə bəsləməz. 2 . - yağmur quni qan saçar: yağış kimi qan tökər.
qanağan : qanayanka .
qanağu ka : qanav . qınav . deşən, cıran yırtan ayqıt. nəştər.
qanaq ka : qaymaq. qayaq. qıyaq. qonaq. ət suyu. yağlı, qoyuq olan nərsə. tərəyağı.
qanamaq ka : 1 . damlamaq. yamurmaq. tamurmaqka . 2 . qanımaq. qanamaq. qan gəlmək. qan almaq.
qanar : tuysuq. duysuq. duyar duyan kimsə. ağıllı. hissili.
qanat : qayqaq. qazqaq. qazaq. qayaq. arx.
qanatqan ka : qanayanka . qanağan.
qanatlanmaq ka : 1 . binək yiyəsi olmaq. uçmaq. 2 . qanadı çıxmaq. bitmək.
qanav : qınav . qanağu ka . deşən, cıran yırtan ayqıt. nəştər.
qanayan ka : qanağan:
qanca : hara. - qanca qaçdın, ol tutar. - qanca itir, qanda arır.
qancıq ka : 1 . qənciq. qiçiq oğlan. 2 . dişi qöpək. bir qadına söqülürkəndə böylə deyilir.
qança ka : nərəyə. - qança barır bəlqüsüz: bəlli olmayan yana gedir.
qançalıq 6 : ö cürki. - qançalıq biz gördük.
qançuq ka : nərə. nərəyə. hara. - qancuq gedsə, ol tutar.
qanda ka : handa. nərədə. ( n <> y )ka qayda. qayuda.
qandaş : dədədən bir olan. (iğdiş : nənədən bir olan). qanğdaşka . qanğsıq. nənədən ügey qardalar. - qandaş qadaş : ataları bir olan. - qandaş qadaş : bir dədədən olan qardaşlar.
qanday 6 : qalay6 . nətəkka . necə. nasıl. - qandaysın : nətəksənka : necəsən. nətəhərsən.
qandır ka : ətin üzərində olan incə dəri. zar. pöz. car. çar. yalqaq, yoxacıq, dəricik, qabıq.
qandırmaq ka : anlatmaq. tuyturmaq. duyurmaq.
qane : qanıqsar. üzü yola. razılaşan.
qanğdaş ka : qanğsıq . ataları bir olan.
qanğ ka : qazın çıxardığı səs. - qanğ etmək ka : qaz səsi vermək.
qanğlı ka : qanlı. qağnı arabası.
qanğraq ka : çan. zəng.
qanğsıq ka : ataları bir olan. üvey.
qanı ka : 1 . nərə?. 2 . hanı. - oğlum qanı : oğlum hanı, hardadır.
qanıq ka : 1 . sevinc. şadlıq. 2 . rahatlıq. dincəl. 3 . rizayət. - qanıqsız : rizayətsiz. 4 . qanıt. nəzər. - bir qanıt . nəzər nuqtəsi
qanıqmaq : razı olmaq.
qanıqsamaq : razılaşmaq. razılıq əldə edmək.
qanıqsar : üzü yola. qane.
qanımaq ka : qanamaq.
qanışmaq : 1 . anlamaq. düşünüb anlamaq. oğqarmaqka . 2 . razılaşmaq.
qanıt : 1 . həyəcan. coşqu. qələyan. sevinc. 2 . cəzbə. çarpıntı. vəcd. şovq. əsrim. əsrəm. 3 . fanatizm. 4 . qanıq. nəzər. - bir qanıt : nəzər nuqtəsi:
qanıtan : qanıtqanka . təşəviq edən. müşəvviq.
qanıtqan ka : 1 . qanıtan. təşəviq edən. müşəvviq. 2 . qanqıtğan . qanıyan. qanağan. əsrik. daşqın. coşan. coşqun. özündən çıxan.
qanıtmaq ka : şovqə gətirmək.
qanq : bax > qan .
qanqu ka : əğri olub qan alacaq ayqıt. həcəmət. neştər.
qanlanmaq : ətlənmək. gursmaq. gürsəmək. kürsəmək. gurlanmaq. şişmək. təxmir olmaq. mayalanmaq.
qanmaq : qaqınmaq . 1 . bükməkka . bökməkka . doymaq. qərq olmaq. - qanığa qanasın : qanığa doyasın. 2 . tuymaq. duymaq.
qanmaz : alıq. munduzka . qafası bağlı, qapalı. budala. axmaq. anlamaz. anlağdan qıt. anqut. ənkit. ənküt. enküt. axmaq. əndikka . endik. anlamaz. şaşqın. gic. - əndik ər: budala adam. - əndik uma, evlini ağırlar: səfeh qonaq, ev yiyəsinə buyur diyər, tarif elər. - necə munduz ərsə, əş yaxcı, necə əyri olsa, yol yaxcı.
qanmış : doymuş. qanıqka .
qanrağ ka : 1 . zəng. zınqıro. çan. 2 . damağ. ağzın çatısı.
qanşaq : qohum. tanış.
qanşmaq : örtülməkka. örtülmək. qapalı qalmaq.
qanu ka : hanki. hayu. qayu.
qap : qab ka . qa ka . 1 . yataq. tuxumluğda olan döl yatağı. - qablığ oğul : döl yatağıynan doğulan uşaq, ki qutlu sayılır. 2 . - qa qaça : qaqaça: qab qacaq. - qab qab edmək : bölüşmək. qapışmaq. qapuşmaq. - qab kənətləmək : aşlamaqka . - qaba qoymaq: qaçalamaq. 2 . kəsürgəka . kəsrük. dağarcıq. xalta. xaral.
qapac : çuvqa . qılavuz. başbuğ. qulabuğ.
qapaç : (< qap ). çöməç. çömçə. çümiç6 . kəpçə. çəmçə. kəpəç.
qapa ka : qaba ka . 1 . qırcı, qırıcı, sərt, tərs kişi. aluqka . 2 . uca, yüksək, uzun, boylu olan nərsə. - qapa yüklü ox: yekə yələkli ox.
qapaq : qabaq. 1 . qabax. yaş ikən yeyilir, qurusundan qab qacaq, kova, çanaq düzəlir. - qabaqlıq : qabaq tarlası. qabaq bitən yer. 2 . qabqaqka . qabıq. qapqaka . 3 . göz qapağı. 4 . qız qızlığı. bəkârət. pərdə. - qız qapağın sıymış . - qız qapaqlamaq : qızın qapağına uğraşıb götürmək. 5 . qapqa ka . böyük qapı. qala, şəhər qapısı. dərvaza.
qapaqlamaq ka : qız pozmaq. - qız qapaqlamaq : qızın qapağ uğraşıb götürmək.
qapaqlı : qapaqlıq ka . qızlığı pozulmamış. bükük. bükür. bikrərəb. ( > bakere fars ) açılmamış.
qapalı : örtüş. gizli. qapulanka . sıxışan. tuyuqka . ( y <> t ) t utuq . bağlı. yapıqlı. yaprıq. yapıqlıqka. qapanmış. - qapalı işlər: örtüş işlər - qapalı sözlər: örtüş sözlər
qapama : diydəkka . tiklək. tıqlaq. tıylaq. (< tıq . tiq ). korluq. örtük.
qapamaq : örtmək. qöşitməkka . quşatmaq. qurşatmaq. - bulut göyü quşatdı.
qapanmaq : yapınmaqka. örtünmək. tonmaqka. donmaq. tünmək. tunmaqka . tutulmaq. tıxanmaq. tıxanmaq.
qapanmış : 1 . (yara) yetmişka . bütmiş. bitmiş. iyiləşmiş. 2 . yapıqlı. yaprıq. yapıqlıqka. qapalı.
qapar : qabar . 1 . bez, dolama, turuqka kimi olannərsə. 2 . qadırqaq. qayırqaq. çox çalışmaq üzündən əldə oluşan qabıqlı şiş, köpcük.
qaparan : qabaran . ürülgən. şişən. hər zaman şişən. qabaran:
qaparcıq : qabarcıq . qamçıqu. ağızda, barmaqlarda, kəsgin ağrı, ısıtmadan çıxan sivilcə.
qaparqan : qabarqan ka . qabartı. sivilcə. şəbbə. cuş.
qaparmaq : qabarmaq . 1 . böyümək. şişmək. - baş qabardı . 1 . buğuqlanmaqka . bars bolmaqka . şirlənmək. şişinmək.
qapartqan : qabartqan ka . 1 . qabartqan. şişirən. obartan (kimsə). 2 . qabartqın. şişman, çaq kişi.
qapartmaq : qabartmaq ka . 1 . şişirmək. obartmaq. - səndə sözü qabartma . 2 . qabarlatmaq. qabar edmək. - başmaq ayağımı qabartdı .
qapas : xapsika . qapsı. qasıb. kiçik qutu , qab. qabuc. hoqqa.
qapatınmaq : bəklənməkka .
qapatmaq : tıqamaq. tumaqka. tunturmaqka . dondrmaq. örtmək. tonatmaqka . tonutmaq. donatmaq. geydirmək. tuğlamaqka . düğünləmək. bağlamaq. basturmaqka. batsırmaq. bastırmaq. sındırmaq. üstələmək.
qapcaq ka : qabcaq ka . qovşaq. çatar. çatşaq. su qollarının birbirinə qavuştuğu yer.
qapı : yarı. yarıq. bəxd. şans. - yarın tikilsin : qapın bağlansın.
qapıq : qabığ . - ağac qabığ: qaz. qas. qasuqka . qadızka . qasıq. 3 . tutmaqka . dutmaq. yaxalamaq.
qapıqlanmaq : qabıqlanmaq . qadızlanmaqka .
qapıqlı ka : qapuqluq ka . qapılı. qapısı olan nərsə. - qapıqlı ev. - qapıqlı tükan. - qapıqlı duvar. - qapaqlıq qız. qız. oğlan qız.
qapılı : qapıqlı . qapuqluq ka . qapısı olan nərsə. - qapılı ev. - qapılı tükan. - qapılı duvar.
qapılmaq : ( l <> n ) qapınmaq ka . tutulmaq. yaxalanmaq. - xəstəliyə qapılmaq . - uşağ yelə qapıldı .
qapılmaq : 1 . qadıtmaqka . qatılmaq. tutulmaq. - o tomluqqa qadıtdı : qatıldı : soyuq dəğdi. dondan öldü. 2 . qapanmaq. hapsədilmək. tutuqlanmaq. qalınmaq. - on kişi bir evədə qapıldı .
qapınmaq ka : 1 . yağmalamaq. - el davarın (malın) qapınanalar . - duvarı yarıb, hərnə tapdılar qapındılar . 2 . ( n <> l ) qapılmaq . tutulmaq. yaxalanmaq. - xəstəliyə qapınmaq . - uşağ yelə qapındı .
qapır : qabır ka . qurs. gürs. şişik. maya.
qapırcaq : qabırcaq . tabut.
qapırqa : qabırqa . - qabırqa gəmikləri. göğüsün yanları: küsri ka
qapış ka : qabış ka . 1 . qapıp alma. yağmac edmə. yağma etmə. çalma. çalmaş. 2 . tutub, gizlədib saxlama. ixtilas. 3 . oğuc. çəngək. - bir qapış çörək vermiş, canın almış. iki qapış buğda: iki oğuc buğda. 4 . pay. səhm. - on qapış düşdü bizə. - iki qapışdan bir qapış sənin, bir qapış mənim.
qapışmaq : ısrışmaqka. dişləşmək. bir bir dişləyib, qapmaq.
qapıt ka : kəpit . 1 . tükan. 2 . məyhanə.
qapqa ka : qapaq . böyük qapı. qala, şəhər qapısı. dərvaza.
qapqaq ka : qabqaq ka . qapaq.
qapqan : qapuran. qapran. sıxan. zalim. təzyiq edən.
qapquçı ka : qapıcı. qapan. çalan.
qaplaq : açılmış. bəkarəti götürülmüş qız.
qaplamaq : qablamaq . qaçalamaqka . qaba qoymaq.
qaplatmaq ka : qablatmaq ka . 1 . qalatmaqka . qılıflamaq. qılıf keçirtmək. bir şeyi buxcaya, sarqıya, sandığa salmaq. qoydurmaq. 2 . gizləmək.
qaplığ : qablığ . - qablığ oğul : döl yatağıynan doğulan uşaq, ki qutlu sayılır.
qaplumbağa : münqüz baqa ka . tosbağa.
qapmaq ka : 1 . almaq. tutmaq. satın almaq. - bazardan on qab qapdıq . - bir ev qapdım , bəsimdida. 2 . tutmaq. toxunmaq. dəğmək. - soyuq qapmaq: soyuq almaq. - uşağı yel qapdı : uşağı cin vurdu. - gün qapmış : issi vurmuş. - pərdəni sal gün qapır . - şeh paltarı yelə qapdır , qurusun. 3 . geymək. çulqamaq. - hava soyuqdu, qalın qapın . 4 . çalmaq. toxunmaq. çarpmaq. uçurmaq. hücum. dəf edmək. 5 . qarma. qarət.
qapran : qapuran. qapqan. sıxan. zalim. təzyiq edən.
qapsamaq ka : culqamaq. yumutmaqka . qablamaq. çevrəsini, üstünü qablamaq, sarmaq, çulqamaq. - donuq gəlib qapsadı . - sağınc məni yumuttu.
qapsı : xapsika . qapas. qasıb. kiçik qutu, qab. qabuc. hoqqa.
qaptaq 6 : yumaq. kələf.
qapturmaq ka : qaptırmaq. çaldırmaq. əldən vermək. oğrulmaq.
qapuq ka : qapı. - qapuq sədrətəmək : qapıya barmaqlıq qoymaq.
qapulqan ka : qapqulqan. 1 . qapqan. qapuran. qapran. sıxan. zalim. təzyiq edən. 2 . qapalı. sıxışan. sıxılan. məhzun
qapulmaq ka : sıxşmaq.
qapuran : qapran. qapqan. sıxan. zalim. təzyiq edən.
qapurqa : qaburqa . əyəkü. əyəği. hər heyvanın əyəğisi. əyə qəmiği. yan. çadırın yanı.
qapurmaq qaburmaq :. qoburmaq . qabdan qaba boşaltmaq. qab dəğişmək.
qapurmaq ka : sıxmaq. - biləzik əlimi qapurur .
qapuşmaq ka : qapışmaq. qapışmaq.
qar : kar . 1 . asıqka. asqı. ası. qazanc. yar. yarı. qazanc. buluşka . fayda. - qardu ka . qarud . donqalax. qara qışda su üzərində oluşan fındıq böyüklüyündə buz parçaları. 2 . tunğuka . tuğnu. tuğun. sağır.
qara : 1 . xun. assız. asısız boş, sonsuz, faydasız nə. - xun qara işləmə : boşuna işləmə. 2 . tərəf: qaruka . 3 . qara. qaranlıq.
- qara qaraq ka : (qara : qöz + qaraq : qara. bəbək).
- qara qura ka : yanaş söz. yamaş söz. "qura" bərkitmə ilgəcidir.
- qara orun ka : sin. qəbir.
- qara gözlü : qara qaraq ka .
- qara ərmək ka : qara olmaq. qararmaq.
- qara bəlâ. başbəlası: qaramunğ ka . qaraqun ka .
- qara basma : köti burt ka .
- qara pazı: püstüli: büstəli ka .
- qara ot ka : ağılı bir bitgi. baldıran otu. aconitum.
- qara quş yuldu zka : müştəri gəzəg əni. jüpitər.
- qara quş : tavşancıl.
- qara üzüm: məşiç üzüm ka .
- qara taşlıq yer: say ka . - qara yaq ka : nəft.
- qarabasan : burtka . bürtka . qarabasma: qâpus(> kabus ).
- qarabaş ka : gərdək gecəsi gəlinlə birlikdə göndərilən qulluqçu qadın. sağdıc qadın. kölə. nökər.
- qara yağ : növüd. nəft.
qaraçı ka : 1 . dilənci. yolçu. 2 . yalaçıka. iftiraçı. şərur. itham edən. - yalaçı bəylər. - yalaçı qadın.
qaraçuxa : qutat. qutaq. qurtaq. xoşbəx.
qarağuni : uşaqların gecə çağı oynanan bir oyunu.
qaraq : 1 . qara. bəbək. - qara qaraq ka : (qara : qöz + qaraq : qara. bəbək). 2 . yol güdüb qaramanlıq, oğurluq edən.
qaraqan ka : dağ ağaclarından bir çeşit ağac.
qaraq ka : ot qaraq . qöz bəbəği. gözün giləsi. gözün səqqəsi6 . - qara qaraq : qara göz. - ürünq qaraq : gözün ağı.
qaraqlamaq ka : 1 . yol kəsip mal almaq. 2 . qərəkləməkka . yoxluğu dolayısıylə aramaq. araştırmaq.
qaraqlıq ka : qarqaqlı. gözlü. qözülü. göz üçün. - qaraqsız tək görürü: kor kimi baxır.
qaraqsız ka : qözsüz. kor.
qaraqu ka : qarağu ka . 1 . kor. 2 . zaç deyilən qara boya.
qaraqula : abaqı. qorquluqka .
qaraqunı ka: axşamləyın cocuqların oynadıqları bir oyun.
qaraquş ka : 1 . qara quş. tavşancıl. uqab. 2 . dəvə dabanının ucları. 3 . müşdəri ulduzu. (jüpitər). mizan yıldızı. (libra).
qaralamaq ka : 1 . qaralamaq. pisləmək. 2 . pisləmək. sıçmaq. - it qaraladı .
qaraltı : qıyaka. qərə. şəbəh.
qaraman : qaramunğka . - qaramunğ ka : qaraqun. qara bəlâ. - qaramuq : bir alağ otu: sarqaç ka .
qaranğqu ka : qaranı. qaranlıq.
qaranlamaq : tünərməkka . qararmaq. gecəlmək.
qaranlıq : yudqıka . tünəriqka . məzar. sin.
qarapazı : püstülika . büstəli. yeyilən bir ot.
qararmaq : tünərməkka . qaranlamaq. gecəlmək.
qaraşıq : baxışa. baxmağa. - qaraşıqa qoymaq. baxıtmaqka . baxtırmaq. baxıtmaq. qaratmaq.
qaratmaq : baxıtmaqka . baxtırmaq. baxıtmaq. qaraşıqa qoymaq.
qarçamaq ka : qarslamaq. qatılaşmaq. qursamaq. - yumşaq nə qarçadı .
qardaş : - qandaş qadaş : bir dədədən olan qardaşlar. - böyük qardəş: açıq ka .
qardaşlıq : qadaşlıqka . qohumluq.
qardon ka : qarud . su üzərində üzən fındıq böyüklüğündə buz parçaları.
Dostları ilə paylaş: