Divan-ü luğat-it tüRK

qecitmək: gecitmək. yubatmaq. yubalamaq. tə'xir edmək. - bir dəyqə gecitdi.

qecitmək_ka: qəcitmək. qecikdirmək.

qecmək_ka: qəcmək. qecikmək.

qeçə_ka : 1. gecə. 2. keçə.

qeçəl : keçəl. çaqraq. çaqqar. qırbaş_ka. qırt (qırtər). töklük. alıq_ka. aluq. daz. - çağraq çağsaq yer: şor çoraq, qayalı yer.

qeçərli : keçərli. ərik.

qeçi_ka : əçqü.

qeçik_ka : kəçik_ka. qöprü. köprik₆. geçit. geçik. köprü. atız. köprük_ka. geçit. geçiş.

qeçilmək: qeciktirilmək.

qeçim : geçim. gecim( c. ç <> y ). geyim. - geyimlik yun: geçimlik yun.

qeçinəcaq: keçinəcaq. turqun_ka. durqun. yaşam.

qeçinən : keçinən. ötük. ötüv. ötüşən. həyalı.

qeçinmək: keçinmək. kəçmək. ölmək. birbin keçindirmək. ötgürüşmək_ka. ötrüşmək_ka.

qeçir : keçir. çara. yol.

qeçirmək: vazkeçmək. ərtürmək_ka. bağışlamaq. qəbullənmək. səvritmək_ka.

qeçiş_ka : keçiş. geçit. körpü. geçiş. köprü. atız. köprük_ka. geçit. geçik_ka. - küçiti su ilətdi: apardı, götürdü.

qeçişmək_ka: geçinmək. ötüşmək.

qeçit : geçit. köprü. atız. köprük_ka. geçiş. geçik_ka.

qeçitmək_ka: qəcitmək. keçirtmək.

qeçqi : geçgi. geçit. güzər.

qeçmək_ka: keçmək. 1. ozmaq. osmaq. ötmək. uzmaq. utmaq. - onun atı ozdi. 2. savılmaq_ka. savulmaq. yaşmaq. yatmaq. enmək. 3. geçinmək. köçmək. ölmək. - ər keçdi. 4. girmək. tarılmaq_ka.

qeçmiş : uzağı_ka. ötən. - keçmiş biliklər: uzağı ötən bilginlər.

qeçsətmək_ka: keçindirmək. keçmək umudunda bulundurmaq.

qeçünmək_ka: keçər görünmək.

qeçürən: keçürən. gəzürən. keçqürqən. köçqürən. güzəşdə gedən. bağışlayan.

qeçürgən_ka: keçürgən. 1. çara, yol yoruq bilən, düşünəın. evirgən tevirgən. 2. başaran. başarıqlı.

qedici : gedici. bardaçı_ka.

qediş : gediş yoruq_ka. yorıq. xuy.

qediş : gediş. 1. baruğ. hərəkət. 2. borıq. axma. yorığ_ka. yoruq. yürümə. yerimə. xuy. 3. uğraq. oğraq. osuq. - işlərin uğraqı: gedişi.

qediş : gediş. borıq. yorıq. yoruq. xuy.

qedmək_ka: gedmək. çəkilmək. - o evə geddi: öndü.

qen : gen. isik. ısıq_ka. saf. açıq. yatız. enli, açıq.

qenğitmək_ka: genişlətmək.

qenğrünmək_ka: genişləmək. bolluq içində yaşamaq.

qenğümək_ka: genişləmək.

qenğürmək_ka: genişlətmək.

qeniş : geniş. tərinğ_ka. dərin. ənqin. engin.

qeniş : geniş. yetiz_ka. ənli. eninə geniş olan.

qenişlik : genişlik. yatızlıq. yətüzlük. açıqlıq.

qenişlik : genişlik. yetizlik_ka. bir şeyin əni.

qenqütmək_ka: gəngütmək. gengərtmək. genişlətmək. - ər evin gəngütdü: genlətdi.

qenlik : genlik. qarşaq_ka.

qenrün : genrün. bolluq. açıqlıq.

qeri : qerü_ka. - qeri qoymaq: tıtmaq_ka. tıdmaq. tıymaq. tutmaq. qadalamaq. qadağalamaq. mən' edmək.

qerü_ka : qəri. arxa. - gerü qaymaq: təvəccüh məhəbbət. edmək. inayət edmək. - geriyə salmaq: nərsəni uzatmaq. aşınmaq. yubatmaq.

qeşürgən: keşürgən_ka keçən. bağışlayan.

qetərmək_ka: qeytrəmək_ka.

qetişmək: qedişmək_ka. 1. qopmaq. ayrılmaq. - olar birbirindən gedişmək: ayrıldılar. 2. ayrılmaq. ayrışmaq.

qetlən : getlən₆. çəkə. pərhiz.

qetmək_ka: gedmək. qitmək. yox edmək. yana, qırağa çəkilmək. aradan qalxmaq.

qetməksəmək: getməksəmək. barıqsamaq.

qey : gey_ka. bir şeyi anlatmaqda abartma, obartma, bəkitmə ilgəci. - gey at: nə gözəl atdı. - gey nənğ: nə gözəl şey.

qeyçiləmək : qayçılamaq. qıftulamaq_ka. sındılamaq_ka. qırqılamaq. qırpımaq. qırpıtlamaq. biçqüləmək.

qeydirmək: geydirmək. taxmaq. - əynivə gey: əynivə tax.

qeydirmək: geydirmək. tonatmaq_ka. tonutmaq. donatmaq. qapatmaq. örtmək.

qeygi : geygi. geyim.

qeyik_ka : geyik. qayıq. yaban. vəhşi. yaban heyvanlarına verilən gənəl ad. - qayıq heyvan: yaban heyvan. - keyik söğüd: yaban söğüt. - qeyik söğüt_ka: yaban soğüdü.

qeyim : geyin. geyim (y <> ç ) geçim. gecim. giyiz. giziz. giviz. güvüz. qidiz_ka. 1. geygi. - gözü oxşayan geyimdir. - geyimlik yun: geçimlik yun. - öndüni yalıq, geyin yalıq: ön qaş, arxa qaş. 2. geyin. kidin. keyin. qeyin. ( y <> c ) gecin. yuban. gec. dal. ard. sonra. son. - iş geyin: işin sonu. - işin geyin baxınqıl: işin sonun düşünginən. - kidin təlim ökündü: geyin (sonra) telim ökündü. - geyin qaldım: gecin qaldım. - geyin qaldın yolundan sən: gec qaldın. - geyin gəldin, gecin qaldın: bevax gəldin, arda qaldın.

qeyinti ton_ka: çox qeyilən paltar.

qeyit : geyit. bax > geyüt.

qeyiz : geyiz. geydirməyə, geyinməyə yarar nə, örtük, parça. - geyiklik geyiz: geyimlik parça.

qeyizgək_ka: 1. geyilmiş, təzəliği gedmiş geyim. 2. keçələşmiş parça.

qeyizlik_ka : keçə, geyim, paltarlıq.

qeylik_ka : geygil. ürkək yüryək, saçan atılan yaba, vəhşi nə. - geylik kişi: geygil, qaba, yaba adam. - qeylzlik yün_ka: toxunma, parçalıq yün.

qeyp : keyp. kip_ka. qalıb. - kərpiç kipi.

qeytərmək : qatarmaq_ka. qadarmaq. qaytarmaq_. geri döndürmək. başqatmaq. çevirmək.

qeyük_ka : geyük_ka. kəyüq_ka. bax > geyüt. geyim. gəbə. kəpənək qibi örrtüklər. - geyüklük qeyiz_ka: yağmurluq yapmaq üçün ayrılmış, hazırlanmış keçə.

qeyüklük: geyüklük_ka. paltarlıq parça.

qeyürmək_ka: geydirmək.

qeyürsəmək_ka: geydirmək istəmək.

qeyüt_ka : geyüt. kədüq_ka. qəyüt. qazut. qayut. qadut. geyit. ( 1 < girmək <> geymək. 2 < qatılan, artırılan nırsə). 1. kəpənək. kəpəng. yağmurluq. 2. geyim. paltar. geyəcək. 3. xələt. 4. tulqanın altına geyilən, tükdən yapımış taqqa. 5. camaşır. qiyəcək. gəlin, qüvəyin qohumlarına ərməğan olaraq veriləy xələt.

qəbəli_ka : kələbək. əvələk. pərvanə.

qəbətmək: qəbətmək. öldürmək. qaçıtmaq. qaçırtmaq. sıçratmaq. yox edmək. qavşatmaq: gəvşətmək. kovşatmaq. boşaltmaq. ayırmaq. açmaq.

qəbəzlik_ka: pambıqlı. pambıq yiyəsi.

qəbimək_ka: gəpimək. qurumaq.

qəbir : məzar. tünəriq_ka. qaranlıq. sin.

qəbitmək_ka: qurutmaq. qəpitmək.

qəc : gəc. aqartma. ağartma. arınqa.

qəddağ : (< qəddək: (< qəddəmək: bərkitmək. uşağa verilən kömək əmzik).

qəddək : (< qəddəmək: bərkitmək) uşağa verilən kömək əmzik.

qədəş_ka : qabdaş. (< qa: qabın qısalmış biçimi + daş: birlik simgəsi). 1. bir qabdan olanlar, bir qarından, yataqdan, bətndən olanlar. qardaş. 2. bir çölməkdən, ocaqdan, bir soydan gələnlər: qahum, qataş. qarındaş. qardaş. 3. bir ölkədən, sınırdan, məsləkdən olanlar

qədi : kədi. çətük. - güvük muş: ərkək kədi.

qədik : tarul. darıl.

qədilmək_ka: qiyilmək.

qəd_ka : gəy. gəz. bax > gey. obartma. bəkitmə bildirən bir ədat. qəd. qəy.

qədqü_ka: gəykü. geygü. geyim. geyiləcək nəsnə. bürgək ( bürgəş > puşak_fars).

qəfqək : kəfgək_ka. kəvgək_ka. pəltək. kəkəmə kimsə.

qəfrəmək_ka: gəvşəmək. gəvrəmək. kövrəmək_ka. küfrəmək. kəfrəmək. pasaymaq. sayıflamaq. - gücün kəfrəmsin.

qəftə : kəftə. kaftan. yalma_ka. yağmır (yağmurluq).

qəkə : kəkə. titiz_ka. kəkrə. gəs.

qəkləşmək : kəkləşmək. kəktəşmək_ka. hınçlaşmaq. kin bağlamaq. cicikləşmək.

qəkük_ka : səksək quşu. qəmiği büyü, tilsim üçün kullanılır.

qəküş_ka : kəküş. şiş üçün sürülən bir ilac. aqsırqan otu.

qəq : kək_ka. qaq. 1. kin. hınç. öc. 2. əmək. dəd. dərd. sıxıntı. zəhmət. əziyyət. 3. sınaq. təcrübə.

qəqələşmək: kəkələmək. dili tutulmaq. dili ağırlaşmaq, buruşmaq. aqnamaq_ka.

qəqəmə : kəkəmə. kəvgək_ka. kəfgək_ka. pəltək.

qəqəzlik: kəkəzlik. çanaqlıq_ka. qəvşəklik. pərişanlıq.

qəqirə : kəkirə. acı. - kəkirə kolu: acı, ətacı kişi. - kəkrə otu: bal qoxulu, acı dadlı bitgi.

qəqirmək_ka: qəkirmək_ka. qəğirmək.

qəqlik : kəklik_ka. qaqlıq₆.

qəqlik_ka : gəklik_ka. kinli. hıncli.

qəqmən : kəkmən. 1. qaqman. sınaqlı. təcrübəli. - kəkmən ər: isti soyuq çəkmiş kişi. 2. dərd. əzab. zəhmət.

qəqrə : kəkrə. 1. dəvə tikəni. 2. titiz_ka. kəkə. gəs.

qəqrə : kəkrə. türü_ka. gəs. buruşturan.

qəqrək : kəkrək (< qaqraq). 1. kəvir. qarqaq_ka. 2. gəks. kəkəs. dadlılıqdan uzaq, quru tamlı nərsə.

qəqtəşmək: kəktəşmək_ka. kəkləşmək. hınçlaşmaq. kin bağlamaq. cicikləşmək. - olar ikisi kəkrəşdilər.

qəl : kəl. aybanğ_ka. başı lüt, açıq.

qəldəçi_ka: qəlici. gələn.

qəldürmək_ka: gəldürmək_ka. gətirmək.

qələbək₁: kələbək₁. kəpəli_ka. kəpələk₆.

qələb_ka : kələb. güclü kökldən səmirtən ot.

qələçü_ka : kələçü_ka. hədis. söz, gəp danışıq.

qələf : kələf. qaptaq₆. yumaq.

qələk : - kələk gəlmək: tavluklamək_ka:

qələk : - kələk qılmaq yap yup qılmaq_ka. al edmək. yubılamaq. yuplamaq.

qələk : kələk. tar. tav. sal. təv. təf_ka. hilə. ucluq. üçlük. tələ. çantur. - kələk gəlmək. tovlanmaq. tavlanmaq. girlənmək.

qələkbaz: kələkbaz. ütrük_ka. hiləci. yalançı. ütücü adam.

qələqən : gələgən_ka. gələn.

qələqü : kələkü_ka. tarla sıçanı

qələm : kələm - yımırtqa yaş_ka: təzə kələm.

qələn : gələn. baran. gələgən_ka. - baranlar: gələnlər. - baran varmı: gələn varmı.

qələnək : gələnək. gəlik. (< gəlmiş). keçənərdən gəlib çatan öğrəklər, biliklər. kültür.

qələr_ka : qələr. kərtənkələnin gənəl adı.

qələsi_ka : qəlmə zamanı.

qəlgirmək : gəlgirmək. gəlmək istəmək. - o sizə gəlgirmir.

qəlğiz : gəlğiz. qəlinğiz_ka. sel.

qəlik : gəlik_ka. 1. dəvamlı gedilə, dəyilən yer. 2. gəlinən, qaçılan sığınan yer. - dazın gəliyi börkçü: keçəlin qaçaq yeri, börkçü tükanıdı. 3. gələnək. keçənərdən gəlib çatan öğrəklər, biliklər. kültür. 4. qələcək. qələcəki. .

qəlikli_ka : gəlmək üzərə olan.

qəliksək_ka: qəlməyə istəkli olan.

qəliksəmək_ka: gəlmək istəmək. qəlsəmək.

qəlimsenmək_ka: qəlir görünmək.

qəlin : gəlin - ətsiz boş, gəlinsiz toy.

qəlin : gəlinin gərdəh gecəsi taxdığı başlıq: didim_ka.

qəlinğiz_ka: gəlinğiz_ka. gəlğiz. sel. - gəlinğizləyü_ka: sel qibi.

qəliş barış_ka : gəl ged. gəliş gediş. - qəlişliq barışlıq ev_ka: qonuq odası.

qəlişmə : gəlişmə. yapraq. dirçəliş. cücərmə. inkişaf.

qəlişmək barışmaq: birbirinə gəlip gedmək.

qəlişmək_ka : qəlmək.

qəlizlətmək : yoğurmaq. yoğrutmaq. qavama gətirmək.

qəlqəlimət: gəlgəlimət_ka. gəlmək için.

qəlqin_ka : gəlgin_ka. ırmaqın, dənizin daşar qabarması. mədd.

qəlqirmək_ka: qələ yazmaq. gəlmək istəmək.

qəlqü : gəlgü_ka. qəlmə zamanı. qəliş. qələcək.

qəlqüçi_ka: gəlgüci_ka. qəlici. gələn.

qəlqülük_ka: gəlgülük_ka. gəlməyə haq qazanmış (kimsə).

qəlləşmək : kəlləşmək. tazarmaq_ka. tazqarmaq. tazqırmaq.

qəlmək : gəlmək. giriş. virud.

qəlsəmək_ka: gəlmək istəmək. qəliksəmək.

qəltək : yumqal. fırlan.

qəltəkləmək: yumqalamaq.

qəltürmək_ka: gətirtmək. qəldürmək.

qəm : kəm_ka. 1. qussə kədər. sağuş. sağınc. - gəm alınaz. başı sərt. çamış at: salqa at_ka. 2. xəstəlik. kefsizlik.

qəmdən₆ : kəmdən₆. azdan. azraq olmaqdan, az olmaqdan. - kəmdən olması, serdən yeğdir. (# serdən₆: çoxdan. çoxraq, çox, artıq).

qəmdük : kəmdük. gəmdük_ka. gəmrilmiş. - kəmdük sünqük ( sümük) kəmlük sümük: gəmik sümük: əti sıyrılmış, ayrılmış sümük.

qəmə : sıqırqan_ka. saqırqan. böyük sıçan.

qəmənd : kəmənd. kamand. sırtmaq₆. duzağ. tutsaq. qısmaq_ka.

qəmər : kəmər. qurın. quşaq. qurşaq. belbağ. bağ. urama. qurın. mahasirə.

qəmətmək: qamatmaq_ka.

qəmgərmək : kəmgərmək. səyrəmək. kəmlənmək. azalmaq.

qəmi : gəmi. uçan. iki yelkənli gəmi.

qəmik : gəmik. əti ayrılmış sümük. - gəmik sümük: kəmdük sünqük: kəmlük sümük: əti sıyrılmış, ayrılmış sümük. - qabırqa gəmikləri. göğüsün yanları: küsri_ka

qəmí_ka : gəmi. kimi.

qəmilmək: kəmilmək. qamılmaq_ka. söykənmək. yana yatmaq.

qəminmək: kəminmək. anqdımaq_ka. anğdımaq_ka. pusmaq. tuzaq qurmaq. çevrəsini sarmaq. yaxalamaq üçün kələk yapmaq.

qəmircik: gəmircik. qıqırdaq. quzruf. gəvək_ka.

qəmirmək: kəmirmək gəmürmək_ka. 1. çeynəyib yemək. 2. qırağa qoymaq, atmaq. -

qəmiş : kəmiş. qıraq. atılmış.

qəmişmək: kəmişmək. 1. çeynəyib yemək. 2. azaltmaq. çıxartmaq. qırağa qoymaq, atmaq. - bunu kəmiş. - onu, bu sayışdan kəmişdik: onu, bu hesabdan çıxdıq. 3. gizlətmək. qoymaq. quylamaq. - iyiliyi su ayağında kəmiş, başında dilə. 4. əkişmək. əkmək. - güzdə kəmişən, yazda dərişər.

qəmləmək: gəmləmək. kəmləmək_ka. 1. kötüləmək. xəstələmək. 2. noxdalamaq. - qığırıb, atı gəmşədim, qalxan süngü cumşadım. 3. narahat edmək.

qəmlənmək: kəmlənmək_ka. 1. xəstələnmək. pisəlmək. - at kəmləndi. 2. səyrəmək. kəmgərmək. azalmaq.

qəmlətmək: kəmlətmək_ka. 1. sıxıntı, zərər vermək. 2. kötülətmək. 3. xəstəlıtmək.

qəmmək: kəmmək. qammaq_ka. alçatmaq. təhqirləmək.

qəmrilmiş: gəmrilmiş. kəmdük_ka. - kəmdük sümük: əti sıyrılmış sümük.

qəmrit : kəmrit. kədrim_ka. gəmrilmiş. arınmış. - kədrim ət_ka: dəridən üzülmüş ət.

qəmrüşmək_ka: gəmirişmək. gəmirmək.

qəmürmək_ka: 1. gəmirmək. nərsəni nədən ayırmaq. 2. çeynəmək. öğmaq. əzmək.

qəncəklənmək_ka : gəncək qılığına girmək. gəncəkləşmək.

qənciq : qənciq. qancıq. qiçiq oğlan.

qənc_ka : gənc. cocuq. hər heyvanın kiçiğü.

qəncliq : gənclik. yiqitlik_ka.

qəndəkarlıq : kəndəkarlıq. onquş_ka. yonquş. nəqş. yazı. oyma.

qəndik : kəndik. ambar. yığılma yeri.

qəndi_ka : kəndi. 1. zat. nəfs. 2. kənd. kəndü. kənüt. qala. şəhir.

qəndlik : kəndlik. kətlik. dostluq. arxadaşlıq. düzlük. sədaqət.

qəndü : kəndü. kənit. 1. iç. öz. zat. nəfs. - kənit gördüm: kəndim, özüm gördüm. - o kəndi aytdı: o özü sylədi. - kəndi gərək: özü gərək. 2. kəndük. kəndik. ambar. qoyaq. tavarlıq_ka. davarlıq_ka. taparlıq. tavrıq. durdaq. xəznə. tarıqlıq_ka. darılıq. tavrıq. durdaq. xəznə. turdaq. yığılma yeri. yatuq_ka. yığın. - kəndükə un tıxıldı. 3. kənd. kənüt. qala. şəhir.

qəndüq : kəndüq. oyulub, düzəlmiş qab, küp.

qənə : kənə. saqırqu_ka. sağıqur.

qəngəş : gəngəş. - gəngəşli bilik, uzlaşır, gəngəşsizin öprəşür. - gəngəşli bilik utraşur, gəngəşsiz bilik opraşur.

qəngəşlik: - gəngəşli bilik artamaz: dalı qalmaz.

qən_ka : kən. kənd. şəhər.

qənqəmək_ka: gənqəmək_ka. danışmaq. görüşmək. tədbir edmək.

qənqəş_ka: gənqəş_ka. 1. sığ. az. qolay. xəfif. 2. işlərdə danışma. görüşmə. düşünmə. tədbir.

qənqəşli_ka: danışıqlı. tədbirli.

qənqəşmək_ka: gənqəşmək_ka. qarşılıqlı danışmaq. tədbirləşmək.

qənqəşsiz_ka: gənqəşsiz_ka. danışıqsız. tədbirsiz.

qənov : oluq. arx. kovuş. qoğuş_ka. - su oluğu. - su dəğirmən oluğu.

qənt_ka : kənd. kən. şəhir.

qənüt : kənüt. kənd. kəndü. qala. şəhir.

qənzək : gənzək. ağan. (aqan ər). gənizdən söz söyləyən. burnunda danışan.

qənzi_ka : qırmızı, sarı, yəşil kimi birtaxım rəngləri bulunan bir çin toxuması.

qəpçə : (< qap). kəpçə. çəmçə. çöməç. çömçə. çümiç₆. kəpəç. qapaç.

qəpçələmək: kəpçələmək. qamıçlamaq_ka. qəpçəyi daldırmaq.

qəpəç : (< qap). kəpəç. kəpçə. çəmçə. çöməç. çömçə. çümiç₆. qapaç.

qəpək : kəpək.

qəpək : kəpək. qəpik. 1. qalan. qalınqu_ka. 2. sökti_ka. söküt. hər bir oğuq, qopuq nəsə. 3. darı kəpəyi. qavuz. qavıq_ka. 4. qıltıq_ka. (başta bulunan) qonaq. unda, başta bulunan qəpək. - qəpək yincü_ka: kiçik inci.

qəpələk₆: kəpələk₆. kəpəli_ka. kələbək1.

qəpənək: kəpənək. 1. kədük_ka. yağmurluq. üst paltar, qiyəcək. 2. kəpəli_ka. kəpələk₆. kələbək1.

qəpəz_ka : kəpəz. pambıq. - kəpəz uruqlandı: pambıq qozalandı. - bəliklik kəpəz: fitillik pambıq.

qəpəzliq_ka : kəpliz. kəpzil. pambıqlıq. pambıq bitən yer.

qəpik : kəpək. hər bir oğuq, qopuq nəsə.

qəpimək_ka: kəpimək_ka. kəbimək. bəzi yerləri qurumaq.

qəpit : kəpit_ka. məyhana.

qəpitmək_ka: kəbltmək. qurutmaq.

qəpləşmək: gəpləşmək. sanruşmaq_ka. ağız ağıza verib danışmaq.

qərçəkləştirmək: çınlatmaq. təsdiq ettirmək.

qərçəklik: kirtü_ka. doğruluq. həkiqət.

qərçəkmək: gərçəkmək. çınıqmaq_ka. doğruımaq. doğurmaq. təhəqqüq tapmaq.

qərdəş : - süt qərdəş. əmikdəş. əmgəş. bir məmədən süt içən körpələr.