Documento

7Özellikle çevresel öneme sahip alanlardaki Programla ilgili farklı düzeylerde belirlenen mevcut çevre sorunları

Çevreyle ilgili olarak, iklim değişikliğine uyum ve etkilerinin hafifletilmesi & risk önleme ve yönetim alanlarında, Program aşağıda belirtilen sorun ve ihtiyaçları tespit etmiştir:

Sorunlar

• 
  Bölge, doğal tehlikelere ve kıyı tehditlerine açık durumdadır ve bu durum sıklığı ve yoğunluğu artan doğal tehlikeler (sel, kuraklık, vb.) yoluyla kendini gösteren şiddetli iklim değişikliğinin etkileriyle olumsuz anlamda örtüşmektedir.
  
• 
  Bölgenin enerji verimliliğinin düşük olması ve fosil yakıtlara yüksek oranda bağımlı olması, enerji arzında güvenli enerji sorunu yaratmaktadır.
  
• 
  Şehirleşme, yoğun tarım ve ulaşım nedeniyle çevre üzerindeki artan baskı, farklı sektörlerdeki yerel çevre kirliliğinin mevcut olumsuz durumunu daha da kötüleştirmektedir.
  
• 
  Karadeniz'in korunması için mevcut girişimlere rağmen, bölge, biyolojik kaynakların azalması, alan çeşitliliğinin azalması ve estetik değerlerde gerileme dâhil olmak üzere birkaç önemli sorunla karşı karşıya bulunmaktadır.
  

İhtiyaçlar

• 
  Önemi ve sıklığı artacak olan doğal tehlikelerin ve iklim değişikliği risklerinin etkili yönetimi için, daha fazla bilgi paylaşımı dahil olmak üzere, daha fazla ve iyi önlemlerin yanı sıra, entegre ve koordine bölgesel yaklaşımlara ihtiyaç duyulmaktadır.
  
• 
  Doğal kaynaklar üzerindeki mevcut (ekonomik) baskının azaltılması gerekmektedir, örn; ekonomik büyümenin, doğal kaynakların kullanımından ayrılması gerekmektedir; bu nedenle, tekstil, deri ve kimya gibi kirliliğe neden olan emek-yoğun sektörlerde düzenlemeye ihtiyaç duyulmaktadır.
  
• 
  Bölgenin iyi çevresel koşullarının korunması ve geliştirilmesi, doğal parkların ve ekolojik alanların geliştirilmesi gerekmektedir.
  
• 
  Bölgedeki doğal kaynakların daha etkin kullanımını sağlamak amacıyla, SÖİ bölgesindeki doğal kaynakların sürdürülebilir yönetimi ve korunması gerekmektedir.
  
• 
  Koruma alanları mekansal gelişime daha iyi entegre edilmelidir.
  
• 
  Karadeniz Bölgesindeki (kıyı bölgeleri dahil) çevresel durum ve koşulların iyileştirilmesine ve bölgedeki mevcut girişimlerin teşvik edilmesine ve desteklenmesine yönelik eylemler ve ortak yaklaşımlara ihtiyaç duyulmaktadır.
  
• 
  Sürdürülebilirlik alanındaki tüm faaliyetlerde, doğal çevrenin iyiliği, toplum ve ekonomi - aynı zamanda karşılıklı yaklaşımlar- dikkate alınmalıdır.
  

Bu analizle bağlantılı olarak, Turizm, kültür mirası ve doğal miras alanında aşağıda belirtilen sorun ve ihtiyaçlar saptanmıştır:

Sorunlar

• 
  İklim değişikliği ve olumsuz bölgesel etkilerinin çeşitliliği, bölgede özellikle Karadeniz bölgesi (yazlıklar) için ana ekonomik faktör olan yaz turizmi açısından önemli tehditler arz etmektedir.
  
• 
  Kitlesel turizm dahil olmak üzere, bölgedeki turizm faaliyetleri, yüksek değere sahip peyzaj, doğal habitatlar ve ekolojik koridorlar açısından büyük bir tehlike arz etmektedir; koruma alanlarının düzenlenmesi ve istismarının önlenmesi için yenilikçi turizm uygulamaları hayata geçirilmelidir.
  

İhtiyaçlar

• 
  Kıyı bölgelerinin ve doğal alanların yanı sıra, koruma alanlarının çevresel ihtiyaçları dikkate alınarak, kültürel mirasın sürdürülebilir bir şekilde işbirliği içinde yönetilmesine ihtiyaç duyulmaktadır.
  
• 
  Yeni ve daha iyi çeşitlendirilmiş turizm ürün ve hizmetlerine gereksinim duyulmaktadır.
  

Programın Güçlü Yönler, Zayıf Yönler, Fırsatlar ve Tehditler (GZFT) analizinde saptanan çevre, iklim değişikliğine uyum ve etkilerinin hafifletilmesi, risk önleme ve yönetim konularına ilişkin Zayıf Yönler ve Tehditler aşağıda yer almaktadır:

Zayıf yönler
1	Yerel çevre kirliliği ve yeraltı sularının fosfatlar veya nitratlarla kirlenmesi
2	Küçük belediyelerin çoğunda kanalizasyon sisteminin olmaması
3	Biyolojik kaynakların azalması, alan çeşitliliğinin azalması ve estetik değerlerde gerileme dâhil olmak üzere Karadeniz'in olumsuz çevresel durumu
4	Özellikle Bulgaristan'ın hassas bölgelerinde kuraklık, aşırı sıcaklık değerleri, orman yangınları ve seller gibi tehlikelerin birlikte sebep olduğu doğal tehlikeler
5	Özellikle Kırklareli ili olmak üzere erozyondan etkilenen büyük alanlar
6	İklim değişikliğine karşı hassasiyet ve uyum kapasitesinin ortalamanın altında olması
7	Doğal kaynakların yönetiminde işbirliğinin yetersiz olması ve çevre koruma amacına yönelik koordinasyonun yetersiz olması; koruma alanlarının bölgenin mekansal gelişimine yeterince entegre edilmemesi
8	Düşük enerji verimliliği ve fosil yakıtlara yüksek oranda bağımlılık
9	Enerji sorunlarının eksik yönetimi
Tehditler
1	İklim değişikliğinin neticelerinden biri olarak doğal tehlikelerin sıklığının artması (sel, kuraklık, yangın, vb. dahil)
2	Yaz mevsimi yağış oranlarının düşmesi (kuraklık) ve sıcaklık değerlerinin yükselmesi
3	İklim koşullarının giderek değişmesi
4	Kısmen kirli nehirler, kirli ve sürekli azalan yeraltı suları
5	Şehirleşme, yoğun tarım, ulaşım, vb. nedenlerle çevre üzerindeki baskının artması
6	Karadeniz kıyı hattında aşırı yapılaşma
7	Su kaynakları yönetiminin ve selden korunmanın yetersiz olması
8	Su ve kıyı bölgelerinin (örn: Tuna, Marmara Denizi, Akdeniz) çeşitli kaynaklardan kirlenmesinin, bölge yetkililerinin denetiminin dışında olması
9	Kalkınma potansiyelini artırmak üzere elverişli doğal şartların ve kaynakların kullanımının ve yönetiminin yetersiz olması