Documento

2Giriş

2014-2020 dönemine ilişkin Düzenleyici çerçeve, Uyum Politikası gibi Avrupa politikalarını Avrupa 2020 Stratejisinin akıllı, sürdürülebilir ve kapsayıcı büyüme hedefine katkıda bulunmak üzere sonuç almaya yönlendirmektedir. Bu amaçla Ortak Tüzük Düzenlemesi (1303/2013), Avrupa ihtiyaçlarının ve ulusal ve bölgesel ihtiyaçların yanı sıra öngörülen sonuçları da dikkate alarak iyi tasarlanmış programların önemini artırmaktadır. Bu çerçevede, Operasyonel Programların mimarisinin tasarımında (daha açık olarak, müdahale mantığının düzenlenmesinde ve Avrupa 2020 stratejisine katkılarının tanımlanmasında) ve değerlendirme gerekliliklerinin karşılanması için uygun uygulama ve izleme araçlarının ana hatlarının belirlenmesinde programlama otoritelerini destekleyen önemli bir adım olarak ön değerlendirmenin rolü artmaktadır.

Uygun durumlarda ön değerlendirme, SÇD Direktifi olarak bilinen 2001/42/EC sayılı Avrupa Direktifi uyarınca belirli plan ve programların çevre üzerindeki etkilerini değerlendirmek üzere gerçekleştirilen Stratejik Çevre Değerlendirmesi (SÇD) ile birlikte yürütülecektir. Bu direktifin hedefi, çevre üzerinde önemli etkileri olması muhtemel belirli plan ve programlara ilişkin bir çevre değerlendirmesi yapılmasını güvence altına alarak, çevrenin üst düzeyde muhafaza edilmesini sağlamak ve sürdürülebilir gelişmenin desteklenmesi amacıyla çevre konularının plan ve programların hazırlanması ve kabul edilmesi sürecine dâhil edilmesine katkıda bulunmaktır.

Bu bağlamda, Bulgaristan-Türkiye IPA Sınırötesi İşbirliği Programı 2014-2020'nin çevre üzerinde pozitif ve/veya negatif etkileri tetikleyebileceği ihtimali gözardı edilemeyeceğinden bir Stratejik Çevre Değerlendirmesi (SÇD) yapılması gerekmektedir.

Buna göre, mevcut Çevre Raporu – SÇD asıl belgesi – Programın Öncelik Eksenleri ve Spesifik Hedefleri ile ilgili olası çevresel etkileri değerlendirmekte ve çevre bakımından programın kalitesinin nasıl artırılacağına ilişkin önerilerde bulunmaktadır.

Bulgaristan-Türkiye IPA Sınırötesi İşbirliği Programı 2014-2020'nin Çevre Değerlendirmesi, “ön değerlendirmeye yönelik Kılavuz belgede (2014-2020)” tanımlanan Uyum Politikası dahilindeki tipik programlama aşamalarına karşılık gelen SÇD süreci adımlarını takip etmektedir.

Bulgaristan-Türkiye IPA SÖİ Programı 2014-2020'nin, Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) aracılığıyla sunduğu mali ve teknik yardımla "genişleme ülkeleri"ndeki reformları desteklemeyi hedefleyen bir Avrupa sınırötesi işbirliği programı olduğu göz önünde bulundurulmalıdır. IPA Programı, akıllı, sürdürülebilir ve kapsayıcı bir büyüme amacıyla, siyasi reformları ve ekonomik, toplumsal ve bölgesel gelişmeyi desteklemekte ve bölgesel entegrasyonu ve işbirliğini teşvik etmektedir. Bu, Bulgaristan-Türkiye IPA SÖİ Programı 2014-2020'nin, temelde SÇD sürecinde çevre üzerindeki doğrudan etkileri sınırlı olduğu düşünülen “yumuşak etkenleri”³ (kapasite geliştirme ve artırma ve katılımcı ülkeler arasında bilgi ve iyi uygulama paylaşımları gibi) teşvik ettiği anlamına gelmektedir⁴. Bununla birlikte, "yumuşak etkenler"in teşvik edilmesi başka yatırım faaliyetleri için zemin teşkil etmektedir.

SÇD Prosedürü ve Bulgaristan ve Türkiye Çevre Değerlendirme mevzuatı uyarınca, bu SÇD Raporu (Çevre Raporu) Programın Yönetim Makamı tarafından hazırlanır ve kamuoyuyla istişare sürecinin yürütülmesi için Operasyonel Program ile birlikte katılımcı ülkelerdeki ilgili makamlara ve kamuoyuna sunulmalıdır (bkz. paragraf 2.5).