Doğu Anadolu Bölgesinde Buğdayda Hastalık Yapan Fungal Etmenlerin ve Yayılış Alanlarının Tespiti Üzerine Araştırmalar (1979-1982)

MEYVE GENETİK KAYNAKLARININ TOPLANMASI, MUHAFAZASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ

Hüseyin VURGUN(¹) H.Murat ÜNLÜ(¹)

Prof.Dr. Rafet ASLANTAŞ(²) İsmail ESMEK(¹) Salih KESKİN(¹) Zakine KADIOĞLU(¹) M.Hüsrev ÖZ(³) Birol KARADOĞAN(¹) Ömer TOHMA(¹) Mürüvvet PAMİR(¹) Esra DORUKOĞLU(¹), Özkan BOZBEK(¹) Selahattin ALBAYRAK(¹)

Ülkemiz iki bitki gen merkezi ve üç ana flora merkezi üzerinde bulunduğundan, gerek biyolojik ve gerekse genetik çeşitlilik yönünden önemli bir konumdadır. Bu benzersiz durumundan Türkiye’nin yararlanması ve fayda temin etmesi gerekmektedir. Ancak bu zenginlik değişik faktörler(yapılaşma, endüstrileşme, yangın v.s.) nedeniyle tehdit altındadır. Bitkisel araştırmalar ve bitki ıslah programları için kaynak niteliğinde olan bu çeşitliliğin korunması ve muhafazası zorunludur.

İşte bu nedenlerden dolayı Doğu Anadolu Bölgesinde yayılış gösteren yabani meyve türleri, geçit formları, yöresel veya gelişmiş çeşitlerin sürveyi, toplanması, muhafazası, değerlendirilmesi, üretimi, bilgilerin işlenmesi ve gerektiğinde araştırıcılara sağlanması amacıyla; Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü’nde proje çalışmalarına 1994 yılında başlanılmış olup 1998, 2007 ve 2011 yıllarında ara sonuç raporları yayınlanmıştır. 2011–2015 yılları arasında Erzurum, Iğdır, Artvin, Gümüşhane, Bitlis, Ardahan ve Van illerinde yapılan sürvey çalışmaları ile 38 dut, 34 elma, 10 armut, 7 ayva, 6 erik, 4 şeftali, 2 kayısı, 7 kiraz ve 1 badem örneği tespit edilmiş ve gerekli materyaller getirilerek aşılama çalışmaları yapılmış ve bir sonraki yıl koleksiyon bahçelerine aktarılmıştır. Dut koleksiyon bahçesi 6x6 m, ve diğer koleksiyon bahçeleri 3 ağaç ile 5x4 m olacak şekilde kurulmuştur. Koleksiyon bahçeleri ile ilgili çalışmalar devam etmektedir.