Doğu Anadolu Bölgesinde Buğdayda Hastalık Yapan Fungal Etmenlerin ve Yayılış Alanlarının Tespiti Üzerine Araştırmalar (1979-1982)

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ.................................................................................................................. 4

İLETİŞİM............................................................................................................. 5

DOĞU ANADOLU BÖLGESİNDEKİ BAZI ÇOK YILLIK BİTKİ TÜRLERİNİN KÜLTÜRE ALINMASI........................................................... 6

ÜLKESEL PATATES TOHUMLUK ÜRETİM SİSTEMİNİN GELİŞTİRİLMESİ ............................................................................................. 9

BAZI BÖĞÜRTLEN ÇEŞİTLERİNİN ERZİNCAN YÖRESİNE ADAPTASYONU ................................................................................................ 15

ERZİNCAN İLİ DOMATES GENOTİPLERİNİN MORFOLOJİK KARAKTERİZASYONU .................................................................................. 17

DOĞU ANADOLU MEYVE GENETİK KAYNAKLARI ARAŞTIRMA PROJESİ .............................................................................................................. 19

DOĞU ANADOLU BAĞ GENETİK KAYNAKLARI ARAŞTIRMA PROJESİ .............................................................................................................. 21

FARKLI DİKİM SIKLIKLARININ ÇİRİŞ'TE VERİM VE BAZI

VERİM UNSURLARINA ETKİSİ .................................................................. 23

ERZİNCAN KOŞULLLARINDA M9 ELMA ANACI ÜZERİNE AŞILI BAZI ELMA ÇEŞİTLERİNİN VERİM, KALİTE VE OPTİMAL

DERİM ZAMANLARININ BELİRLENMESİ .............................................. 25

BAZI ŞEFTALİ ÇEŞİTLERİNİN ERZİNCAN OVASINA ADAPTASYONU VE PERFORMANSLARININ BELİRLENMESİ.........28

YÜKSEK pH İÇERİĞİNE SAHİP TOPRAKLARDA KÜKÜRT UYGULAMALARININ DOMATES BİTKİSİNİN VERİM VE BAZI KALİTE UNSURLARI ÜZERİNE ETKİSİ ................................................... 30

KAYISI ÇÖĞÜR ANAÇ SEÇİMİ (ERZİNCAN LOKASYONU) .............. 33

KARAERİK ÜZÜM ÇEŞİDİ İÇİN UYGUN TERBİYE ŞEKLİVE

GÖVDE YÜKSEKLİĞİNİN BELİRLENMESİ (I.AŞAMA)........................ 35

ERZİNCAN İLİNDE ELMA AĞAÇLARINDA GÖRÜLEN

COCCOIDEA (HEMIPTERA) TÜRLERİ İLE BUNLARIN

PARAZİTOİT VE PREDATÖRLERİ.............................................................. 37

ERZİNCAN İLİNDE ELMA AĞAÇLARINDA ZARAR YAPAN

(YAPRAK BÜKEN TÜRLERİ) 'NİN TESPİTİ İLE ÖNEMLİ TÜRÜN BİYOLOJİSİ VE PARAZİTOİTLERİNİN BELİRLENMESİ..................... 39

ERZİNCAN İLİNDE KİRAZLARDA ZARAR YAPAN APHIDIDAE (HEMIPTERA) TÜRLERİ İLE BUNLARIN PARAZİTOİT VE PREDATÖRLERİ .............................................................................................. 42

ARMUT AĞAÇLARINDA ATEŞ YANIKLIĞI ETMENİ KARŞI BAKTERİ UYGULAMALARI İLE BİYOLOJİK MÜCADELE İMKÂNLARININ ARAŞTIRILMASI ............................................................ 44

DOĞU ANADOLU BÖLGESİ ELMA GENOTİPLERİNİN

MORFOLOJİK KARAKTERİZASYONU..................................................... 47

DOĞU ANADOLU BÖLGESİ ARMUT GENOTİPLERİNİN MORFOLOJİK KARAKTERİZASYONU..................................................... 50

ERZİNCAN İLİ FASULYE EKİM ALANLARINDA EKİM

NÖBETİNİN VERİMLİLİK VE KALİTE ÜZERİNE ETKİLERİ ............ 53

ERZİNCAN YEREL KURU FASULYE ISLAH ÇALIŞMALARI.............. 56

DOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE TUTA ABSOLUTA VE DOĞAL DÜŞMANLARININ TESPİTİ İLE POPULASYON TAKİBİNİN YAPILMASI ........................................................................................................ 59

HASANBEY KAYISI ÇEŞİDİNDE KLON SELEKSİYONU ..................... 63

DOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE SEBZE OLARAK TÜKETİLEN YABANİ BİTKİ TÜRLERİNİN TESPİTİ........... ........................................... 65 KARAERİK ÜZÜM ÇEŞİDİNDE KLON SELEKSİYONU......................... 68

SAKI ELMASININ KLON SELEKSİYONU YOLUYLA ISLAHI II......... 70

TÜRKİYE KLONAL ELMA-ARMUT ANAÇLARININ GELİŞTİRİLMESİ ............................................................................................. 73

ERZİNCAN ve GÜMÜŞHANE İLLERİNDE YETİŞTİRİLEN ILIMAN İKLİM MEYVE TÜRLERİNDE BULUNAN APHIDIDAE TÜRLERİ, YOĞUNLUKLARI, DOĞAL DÜŞMANLARI VE SEKONDER KONUKÇULARININ BELİRLENMESİ ...................................................... 76

ORGANİK BİTKİ YETİŞTİRİCİLİĞİ SİSTEMİNDE HEDEFLENMİŞ HASSAS BİYOKONTROL VE TOZLANMANIN ARTIRILMASI .......... 79

ERZİNCAN İLİNDE DOMATESTE ERKEN YAPRAK YANIKLIĞI HASTALIĞINA KARŞI TAHMİN UYARI MODELLERİNDEN YARARLANMA İMKANLARI ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR.................. 83

BAĞDA KÜLLEME HASTALIĞI' NA KARŞI FARKLI İLAÇLAMA PROGRAMLARININ ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ ........................ 86

ASMA GENETİK KAYNAKLARI ARAŞTIRMA PROJESİ ..................... 88

ERZİNCAN VE GÜMÜŞHANE İLİ DUTLARININ SELEKSİYON YOLUYLA ISLAHI I ......................................................................................... 91

TÜRKİYE FRİTİLLARİA L. TÜRLERİNDE ÇEŞİT GELİŞTİRME

VE YENİ ÇEŞİTLERİN SEKTÖRE KAZANDIRILMASI ......................... 95

MEYVE GENETİK KAYNAKLARININ TOPLANMASI,

MUHAFAZASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ .............................................. 97

ÖNSÖZ

Enstitümüz; Meyvecilik, bağcılık, sebzecilik, süs bitkileri, yemeklik tane baklagiller, tıbbi aromatik bitkiler, bitki sağlığı ve toprak su kaynakları konularında; yetiştirme teknikleri, ıslah ve genetik, ile hastalık ve zararlılara ilişkin olarak Erzincan, Erzurum, Malatya, Elazığ, Muş, Bingöl, Bitlis, Van, Gümüşhane, Bayburt, Ardahan, Kars, Ağrı, Iğdır, Sivas, Tunceli, illerinde araştırma çalışmaları yapmaktadır. Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğünce verilen görev gereği Ağrı ilinde süne mücadelesi, Doğu Anadolu Bölgesinde patates siğili hastalığı sürveyi ve patates ihracatına yönelik karantinaya tabi hastalıkların analizlerini yapma yetkisi Enstitümüze verilmiştir.

Enstitümüzde Önemli Çeşit, Ürün Ve  Proje Çıktıları;

Biber populasyonlarında  yürütülmüş olan ıslah çalışması sonucunda elde edilen 2 yeni biber tipine KEMALİYE 24 ve EĞİN 24 ismi verilerek kayıt altına (tescil) alınmıştır. Kayısı ıslah çalışmaları sonucunda eylül ayında olgunlaşarak dikkat çeken kayısı çeşit adayına MİHRALİBEY Kayısısı ismi verilerek tescil ettirilmiştir. Erzincan Yerel Kuru Fasulye Islahı ve Doğu Anadolu Bölgesi Kurufasulye Islahı Projeleri sonucunda elde edilen hatlardan Erzincan Dermasonu adlı hat ERGAN adı ile tescil ettirilmiştir. Kurumumuz tarafından yürütülen TÜBİTAK destekli “Türkiye Ters Lale (Fritillaria L.) Türlerinde Çeşit Geliştirme ve İlgili Sektöre Kazandırılması” 110G007 nolu proje kapsamında; Fritillaria michailovskyi  (ASLAY) ve Fritillaria aurea (DOĞU GÜNEŞİ), Fritillaria imperialis (VUSLAT) çeşitlerinin tescili gerçekleştirilmiştir. Ayrıca Süs Bitkileri Çeşit Kataloğunda Enstitümüze Ait 12 Adet Ters Lale Çeşitleri Yayınlanmıştır.TAGEM tarafından 2007 yılında düzenlenen, kalem ve anaç damızlık ana parsellerinin oluşturulması ile ilgili toplantılarda alınan karar gereği toplam 8 çeşit; 2 kiraz (Metron Late, Van), 3 erik (Stanley, Giant, R.C.Violette), 1 elma (Aksakı), 1 üzüm (Karaerik), 1 kayısı (Mihralibey) ve Zerdali ile Tokaloğlu (Erzincan) olmak üzere 2 tohum anacının sorumluluğu Müdürlüğümüze verilmiş olup, Kuruluşumuz adına tescili yapılmıştır.Enstitümüzde yapılan Doğu Anadolu Bölgesi Meyve ve Bağ Genetik Kaynakları Araştırmaları sonucunda 473 genotip Enstitümüz gen bahçesinde koruma altına alınmıştır. Kurumumuzda bu güne kadar başta TAGEM olmak üzere, TÜBİTAK, DPT, DAP (Doğu Anadolu Bölgesi Kalkınma İdaresi Başkanlığı Projesi), ajanslar (KUDAKA), sivil toplum kuruluşları ve özel sektör desteklitoplamda 137 adet proje sonuçlandırılmış olup, halen 38 adet devam eden araştırma projesi bulunmaktadır.

Birol KARADOĞAN

Enstitü Müdürü