Dokuz eylüL ÜNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ

1.17. Kalite Kavramı  
 
     Kalite, bir ürünün kullanım uygunluğunu tayin eden özelliklerin tümüdür. Bir 
sürecin, ürün ya da hizmet kalitesi tüketicinin tatmin olma derecesidir. Bir ürünün 
kalitesi, ürünün dizaynına veya özelliklerine uyum derecesidir. 
23
 Bu konunun 
duayenleri sayılan çeşitli kuruluş ve uygulamacıların görüşlerini yansıtan 
tanımlamalar ise aşağıdaki gibidir, 
 
 
     - Bir mal veya hizmetin belirli bir gerekliliği karşılayabilme yeteneklerini ortaya    
        koyan karakteristiklerin tümüdür. (ASQC-Amerikan Kalite Kontrol Derneği) 
     - Bir ürünün gerekliliklere uygunluk derecesidir. (P.Crosby)
 
     - Kullanıma uygunluktur, temeldir. (J.M.Juran) 
     - Ürünün sevkiyattan sonra toplumda sebep olduğu en az zarardır. (G.Taguchi) 
 
     Bütün bu yaklaşımlardan hareketle kalite hakkındaki görüşler şöyle özetlenebilir, 
Kalite; istenilen koşullara, ilk defada, her defasında zamanında uymaktır. 
24
 Kalite, 
farklı kişilere farklı şeyler ifade eder. Bunu; ürün değerinin yüzdesine bağlı olarak, 
ürün dayanıklılığı ve performans beklentisine bağlı olarak yapar. 
25 
 
     Juran,  kullanıma uygunluğu beş boyutta incelemiştir. Bunlar; tasarım kalitesi, 
tasarım spesifikasyonlarına uygunluk kalitesi, güvenilirlik-bakım-onarım kolaylığı, 
ürünün güvenli olması (kullanıcıya zarar vermemesi) ve müşterinin eline geçtikten 
sonraki durumudur. 
26
 
Ürünün nesnel kalitesi ya da amaca uygunluğu iki temel öğeye 
bağlıdır. Ürünü belirtmede tasarımcının başarısı; belli fonksiyonu ve tamlığı, 
doğruluğu temsil eder, bu tasarım üretim yapan kuruluş tarafından kopyalanır. 
27
 
 
 
 
 
23 Gönül Budak, Kobilerde Toplam Kalite, İzmir  D.E.Ü. Yayın No, 1996, s.3. 
24 Şeminur R. Topal, Kalite Yönetimi ve Güvence Sistemleri, Y.T.Ü.Basım – Yayın Merkezi, İstanbul, 2000, 
s.3. 
25 Prodip V. Mehta, An Introduction to Quality Control for Apparel Industry, Quality and Reliability / 36-
1992, s.4.  
26 Erhan Ada, Üretim Yönetimi (Kalite Yönetimi ve Kalite Güvence Sistemi), Ege Üniversitesi İktisadi ve    
     İdari Bilimler Fakültesi & Küresel Ltd. İşletme Yönetimi Eğitimi Programı Notları, 2002, s.388. 
27 The Textile Institute, Quality Design and the Purchaser, Cambridge, England, 1983, s.3.  
 
20

---