Donderdag 23 Februari stierf Leonard Beels onverwachts. Hy was sinds lang lijdende en had soms vreeslijke pijnen in het middenrif, zodat hy dikwijl over de grond kroop. Zyn medicus Dr

Donderdag 18 Febr. hadden wy Gunning met ïyn vrouw en dochter Caroline ter ere van v.d.Brink,die by ons logeerde,ten eten en bespeurden wy dat JW. met geen onverschillige ogen Caroline aanzajg.

Maandag 22 Febr. telegrafeerde Max ons dat Emilie 's nachts te kwart over één van Louis Henri bevallen was. Het was een dikke gezonde jongen met donker haar en een forse stem.

De volgende dag had ik vergadering der Hulpvereniging voor Chr.Nat. Onderwijs. Onze president Dr Vos moest aftreden,en zie! daar kwamen niet minder dan 40 Kuyperianen de zaal binnen aangevoerd door Rutgers,onder wie van Loon,van Schelven,Renier,Karssen,de Hartog,Woltjer,Heemskerk en Wormser, zodat Vos slechts weinig stemmen kreeg en van Son tot president gekozen werd,zomede Wormser in plaats van Fabius,die enige tijd te voren had bedankt. Daarna werden 10 afgevaardigden voor de Alg. Verg. gekozen,allen Kuyperianen en geen enkel Lid van het Bestuur buiten onze secretaris,terwijl Wormser het volgende voorstel deed:" De Vergadering,overwegende dat tegen haar Voorzitter Ds. van Son een beschuldiging is ingebracht ter zake van verregaande onrechtzinnigheid,spreekt haar onverzwakt vertrouwen uit in diens persoon en beginselen."

On 24 Febr sprak ik in Emanuël over Psalm 110 en op 5 Maart over de tabernakel der getuigenis.

Op 8 Maart beloofden Constance van Loon,Agnes en Louise my ƒ 600- 's jaars voor de school in de Commeliusstraat. De Verg.voor Chr.Onderwijs had besloten deze school by het leven van Bosch te steunen met ƒ 600-, maar in plaats dat het Bestuur daarvoor collecteerde,liet het alles op my aankomen. Na de dood van Bosch stelde ik voor de school niet langer te houden,maar toen ik dit aan Constance van Loon zeide,vond zy het jammer/)m de enige school,waar buiten de Muiderpoort Chr. Onderwijs gegeven werd,op te heffen^ en zeide zy my die ƒ 600- toe. Toen Lou in '92 met van Bylandt getrouwd was,hield zy haar bmjdrage van ƒ 200- in,en riep ik de hulp van myn oude schoolkameraad by van Woelderen,Jacques de Jong Schouwenburg in en deze was terstond bereid zich tot een jaarlijkse bijdrage van ƒ 200- te verbinden. Na zyn dood zet zyn ongetrouwde zuster Mina,die in den Haag woont,dit voort.

Op 9 Maart besloten de socialisten in een samenkomst een adres aan de Burgemeester in te dienen,waarby droogmaking der Zuiderzee,lossing der in de Lommert verpande kleren,betere bestrating van de Jordaan en 15% van het inkomen der rijken gevraagd werd !

Woensdag 10 Maart vervolgde ik myn toespraak over de tabernakel,maar het was weer zeer leeg. Kennelijl^heb ik niet de gave om de hoorders te boeien. Caroline Gunning en Agnes Beels kwamen trouw,soms ook een of twee meisjes Gunning,en Roos zeide my dat zyn tante my steeds met belangstelling volgde.

Vrijdag 12 Maart spoorde ik met Lore en Frank naar Apeldoorn,waar de omgekeerde Victoria met het grote paard van Mevr.van Bronkhorst ons wachtte, dat ons in 1 uur en 10 min. naar Hoenderloo bracht,hoewel het om de gladheid vaak moest stoppen. De Heer van Bronkhorst had in het Zuiden van Frankrijk soortgelijke rytuigen hezien en er toen ook een laten maken,omdat men er noch van de wind,noch1 van de stof hinder heeft.De zon scheen prachtig maar het vroor hard. De kleine Louis vonden wy een prachtstuk,een modelkind,een mollige baby met zwart haar en een U8V dikke onderkin. Em zat nog boven en was bleek en mager, maar gezond.Mooi dat zy zulk een dikke jongen had ter wereld gebracht. Ziehier wat Lore er van aan Henriette Insinger te Menton schreef:

" Hous avons été a Hoenderloo,Maurice et moi,pour voir notre second " petit-fils. Nous en sommes revenus enchantés,car c'est un délicieux wn- " fant,gros et gras avec une petite tête remplie de cheveux trés foncés,

" les yeux bruns et un trés joli visage. Sa mère est heureusement trés " bien et reprend ses forces. Tu aurais ri si tu nous avais vus sur la " route d’Apeldoorn a Hoenderloo,car nous étions dans un équipage tout-k- " fait drole et particular,een omgekeerde Victoria. On y est k l'abri du " vent et Maurice en est si enchanté qu'il veut l'acheter de Madame de " Bronkhorst,qui se défait de ses voit

Wy keerden 's avonds te 7 uur met hetzelfde rytuig terug en nu draafde het paard voortdurend zodat wy in één uur overwaren. Ofschoon en misschien juist omdat het zo koud was,sliepen wy beiden in het open rytuig in. Het paard was enorm en reeds 11 jaar oud,at 12 pond hooi en 12 pond haver daags en tweemaal in de week zemelen met water. Het had op stal nooit een dek om en kreeg nooit een zweepslag.

LjloBr Ds. Hasebroek had my na de geboorte van Louis het volgende vers gezonden:

Dat steeds de stam van Lennep bloeit Strekt heel ons Vaderland tot vreugde,

Dat vaak zich in de vrucht verheugde,

Aan menig tak diens booms gegroeid.

Telt gy dus,Vriend,een kleinzoon meer,

Laat m'U niet slechts myn vreugd betuigen,

Maar ook vol hoop heilwenschend juichen

" Groei hy op uw bloed tot blijdschap en ook eens ons land tot eer."

Vrijdag 12 Maart deed JW. tentamen by Prof. Matthes. Wy verkochten onze hit aan Gielen te Hilversum voor ƒ 100-,en dit was dom,want ik had in de Gooi-en Eemlander de hit te koop aangeboden,te bevragen by Otten en deze had hem diezelfde dag aan Hooyer verkocht. Daar volgens Pijnappel de-^ze koop geldig was,moest ik Hooyer schadeloos stellen.

Agnes Beels tobde over het geld dat Swaenenburch kostte,/ 860— alleen aan mest. Ik ried haar nogmaals aan de plaats te verkopen.

Woensdag 17 Maart sprak ik over het reukaltaar (het gebed),de gouden a/o/ kandelaar (het licht dat wy moeten laten schijnen) en de toonbroden (de ° ' goede werken). De Heer Schoch sprak beeldig. Terwijl ik sprak kwam een

dronken man binnen,denkende dat het een café chantant was. Daar hy veel rumoer maakte,liet de Heer Schoch een lied zingen en toen verwijderde hy zich. ' s Avonds waren er weer oplopen in de stad. Lore had 's middags de repetitie van Cecilia bijgewoond.

Te Luik en te Seraing waren hevige oplopen en moesten de militairen op de oproerlingen schieten.

Op 23 Maart deelde Lore in Emmanuël aan 350 armen hemden,kousen, schorten,brood en bruine bonen uit. Zy had er ƒ 300- voor ingezameld.

Woensdag 24 Maart sprak ik over het Heilige der Heiligen. Caroline Gunning was er ook.

Op 25 Maart werd George Tindal geboren. Hoeveel zou de oude Heer Borski niet gegeven hebben als Jacqueline een zoon aan zyn zoon Willem geschonken had,want met hem waren de Borski's uitgestorven.

In België waren er werkstakingen en plunderingen. In Henegouwen waren ' de mijnwerkers en fabriekarbeiders in opstand gekomen,plunderden een glasfabriek en staken het kasteel van d'Oultremont en een klooster in brand.

Overal verspreidden zy schrik en ontzetting,en te Luik en Charleroi verkeerde men in doodsangst. Generaal van der Smissen riep 9000 man onder de wapenen en honderden oproerlingen werden doodgeschoten. De Belgische regering vroeg een crediet aan van 43 millioen francs om werk te verschaffen.

Woensdag 31 Maart sprak ik over de Hogepriester en de priesters. Het was er leeg en Agnes sliep naar gewoonte.

Donderdag 1 April vooonden wy het aantekeningsdiner ter ere van Piet Blom en Ada van Lennep (dochter van Christiaan) ten huize van Couturier by. Onder de gasten bevond zich ook de atj^heïst Roland Holst,die voor het Hof geweigerd had de eed af te leggen en met een nichtje geëngageerd was.
Verder was er nog een zwager Heineken met dochters^, enz. Wy aten tot H L Q $ 8^-, toen volgden voorstellingen in verzen: Regen en Zonneschijn, Het Oordeel van Paris,5 polichinellen en de socialisten. Te dessert met toasten in vers van zekere Koning. A.B.C. en de Sabijnse Maagdenroof en een mooie toast van Hartsen. Lore en ik vertrokken te 11 uur,waarna tot 2 uur gedanst werd.

Vrijdag 2 April vertrok Lore naar Hoenderloo vanwaar zy my schreef:

" J'ai trouvé tous trés bien et le petit Louis tellement avancé que

" je n'en reviens pas. Quand je lui parle il commence h rire et il est

" gros et gras et si grand. On le croirait beaucoup plus agé. Emmy est

" tout a fait her own self again et s'est promenée avec Max et moi hier

" de trois h. quatre."

hl 9

Ik reed die Vrijdag naar Bantam,dat geheel had kunnen afbranden,daar twee moscovische matten in de bloembakken in de verandah door een onbekende oorzaak hadden vlam gevat. De wind was Zuid en dreef de rook langs het huis in de richting van de keuken,waar Krijnen gelukkig nog stond,ofschoon het al 7 uur was. Hy haalde toen de brandende matten uit de bakken die reeds geblakerd waren.

Woensdag 7 April sprak ik weer over de Hogepriester en het deed my goed dat de Heer Schoch er van genoot,terwijl Agnes sliep.

Op 8 April speelden JW. en Frank mee in La Grammaire by Saar ter ere van Ada en Blom,waarna wy bleven souperen.

Ik stelde aan het Hof voor om een adres aan Z.M. te zenden tot het verkrijgen van een tiende raadsheer.

Daar Klomp in een lokaal te Amsterdam voor de geschorsten had gepreekt en Zondag 11 Maart te Bmssum in het Lokaal van de Vrienden der Waarheid op hetzelfde uur als van Regteren Altena in de Herv.Kerk,schreef ik er hem over om hem het onvoegzame en ongeoorloofde daarvan onder het oog te brengen.

Woensdag 14 April was er buiten de slapende Agnes schier niemand in Emanuël. Ik sprak over de kleding des Hogepriesters.

De volgende dag trouwden Piet Blom en Ada te Hilversum. Loosjes sprak uitmuntend over:'' Dat gevoelen zy in U hetwelk ook in Christus Jezus was."

Aan de bruiloftsdis zaten met Frank en ons aan

f

Maandag 19 April haalde Frank het paard en de omgekeerde Victoria van Apeldoorn af. De vorige dag was hy naar Hoenderloo vertrokken. Hy reed om 10 uur 's ochtends van Apeldoorn,over Voorthuizen en Hoevelaken naar Amersfoort,waar hy at en van 3 tot 6 pleisterde.

Dinsdag 20 April at Frank by Constance van Loon en zat hy naast Con- stance Labouchere,en 's avonds deed hy confidenties aan Lore. Die avond sprak ik voor het laatst in Emanuël over het Keruis als het Centrum der ganse Schepping.

Woensdag 21 April declareerde Frank zich in de onderkamer der Labou- cheres op de Herengracht en werden zy het eens. Constance vertrok daarop naar Tunbridge Wells by Henriette Elout.

h cf/

De volgende dag schreef ik aan haar vader en vertrok Lore voor goed naar Bantam met Caroline Gunning,Frank en Dora. Wy volgden later.

Het antwoord van Charles Labouchere aan my en van Constance aan Frank was zeer unsatisfactory,weshalve ik andermaal aan Charles schreef en een meer bevredigend antwoord kreeg,hierop neerkomende dat er vóór Franks promotie van geen engagement kon sprake zyn.

Woensdag 12 Mei werd ik tot Lid der Prov. Staten voor het district Weesp gekozen en te kwader ure nam ik dit aan. Van Lore kreeg ik uit Bantam een melankolieke brief:" Ik verlang al te veel naar je en vind dat je " al zo lang weg bent. Uit Engeland is er nog geen brief gekomen en Frank " zegt geen woord en kijkt aldoor op een streep wat zo melankoliek is.

" Gisteravond is hy aldoor op dezelfde bladzijde blijven turen zonder die " ooit om te slaan. 0 geve de Heer hierin verandering ! Ik zie tegen het " vertrek van JW. op,omdat hy de enige is die nog eens een woord zegt. Wat " zal de avond weer lang zyn !".

Donderdag 13 Mei kwamen de Heer en Mevrouw Schoch logeren met de beeldige Henriette,oud 20,een rozeknopje en de zesjarige Augusta.

Vrijdag 14 Mei aten wy by Christiaan,die 58 werd,met de Küpfers, Willem van Lennep,Jan Willem,Piet en Ada en Kee en Lizzie. Toen ik David niet zag,vroeg ik naar hem,waarop Christiaan my wenkte van die vraag niet te herhalen en eerst later deelde hy my mede dat David en Kee gescheiden waren en hy zich metterwoon te Weenen had gevestigd.
Zondag 16 Mei hield de Heer Schoch 's avonds Bijbellezing by de tuinbaas, nadat wy 's ochtends allen te Bussum gekerkt hadden by van Regteren Altena.

Van 24-27 Mei logeerde van Nes op Bantam en repeteerde hy met Jan Willem. De 28ste ontving ik de eerste proef van Jeremia.

Op 1 Juni gaf Lore aan Jan Willem voor zyn verjaardag een photo van Caroline Gunning. Zaterdag 5 Juni deed JW. doctoraal le deel en moest hy een opstel maken over de jaarweken van Daniël,om de 10de in te leveren.

Dinsdag 8 Juni viel Lore by het stappen in de boot achterover in het water,waarvan Melle Bader z<5 schrok,dat zy er ziek van werd ! Frank bracht de dag door te Hoenderloo met Constance.

Sillem deelde my mede dat de coupons der 3% Atlas My niet meer betaald werden. Dit was een schade van ƒ 600-,want op raad van de oude Heer Borski had/er achtereenvolgens voor ons en de kinderen honderden gekocht.

In Juni kreeg de kleine Louis te Hoenderloo de mazelen.

Zaterdag 12 Juni deed JW. doctoraal,tweede deel,evenals de overige examens cum laude. Hy had dan ook nacht en dag gewerkt.

Van 30 Juni tot 2 Juli kwamen Ds. v.d.Brink en Hugo van Rossem logeren. Van den Brink viste en Hugo was byzonder en train en amuseerde Céles- tine Schoch,die ook by ons logeerde,en druk croquet en lawn tennis speelde met Karei Beels,van wie zy een roos kreeg.

De zoon van Maan Crommelin en de Graaf Palluvicini en twee gidsen kwamen by een bergtour in Tyrol om,en een derde gids,die naar de lijken zocht,evenzeer.

Op 5 Juli moest Célestine Schoch naar Amsterdam om een Officier der Salvation Army te ontvangen en een meeting by te wonen,door Mr.Raiston gehouden met eem penitentbankje en de volgende dag moest ik voor het eerst de vergadering der Prov. Staten bywonen.

Zondag 4 Juli had Geel,neef van de Evangelist,in het Vondelpatk een schot met een revolver gelost op de Comm.van politie Stork na een opruiende rede van Domela.

Op 25 en 26 Juli ontstond er oproer te Amsterdam omdat het palingtrekken aan een over het Singel gespannen touw verboden was. Er waren barricades opgericht met een rode vlag. Eerst de tweede dag kwamen 500 soldaten in het geweer met cavalerie en mariniers. De Insp.van Politie Boas werd ernstig mishandeld en een agent met een mes verwond. De soldaten gaven vuur en doodden 14 man,maar ook 40 agenten werden door stenen en testen met vuur,die uit de huizen in de straten by het Politiebureau geworpen werden,gewond.

Maandag 16 Aug. kwamen Max en Em logeren met 2 babies,Laure Perrenoud en Deeltje. Max en E. rieden my aan myn post neer te leggen,ons huis in Amsterdam te verkopen en buiten te blijven,en zy wilden onze jaarl.bydrage van ƒ 500_ niet meer aannemen.

Ik schreef daarop aan de makelaar Jan Beatg,die het huis kwam zien en het wel lief,maar ouderwets vond. Ik had wijzer gehandeld door die Beetg er buiten te laten,daar hy ons bedrogen heeft; een bordje aan de deur zou voldoende geweest zyn. Achtereenvolgens kwamen Dr.Waller,de Vries,Breiten- stein,Smidt van Gelder,Lieftinck en Hulstede ons huis zien. Een makelaar bood 25,daarna 28.000gl. een ander 54.000,maar ik weigerde daar het ƒ 53000- gekost had,en in plaats dat die Beetz het huis aanprees,vertelde hy aan de kijkers dat er een verzakking in was,gelijk Saartje my zeide. Ik gaf er hem myn ongenoegen over te kennen.

Op 1 Sept. deed horman admissieexamen voor het Gymnasium tweede klas;

Op 9 Oct. deed JW. pEoponents en 11 Oct. vroeg hy Caroline,waarop het engagement 14 Oct,op Cs 22ste ver jaardag, publiek werd. Lore moest het ola. aan Henriette Insinger schrijven,die volgens gewoonte buitenslands was, ditmaal te Vevey.

Op 21 Oct. werd ons huis verkocht aan Smidt van Gelder voor slechts ƒ 37000- te leveren 15 Nov. Het bleek toen dat de makelaar van de koper zekere Muller was,nota bene geassocieerd met Beetz en zy dus met elkander hadden afgesproken om de koopprijs niet hoger te stellen.

Reeds 26 Oct. begon Lore het huis te ledigen en liet hetgeen verkocht moest worden in de voorkamer brengen,terwijl een deel der meubelen voor Henk en Fanny,een deel voor Max en E, en een deel voor JW. en C. afgezonderd en het overige 29 Oct.naar buiten gezonden werd. Ik schifte de boeken, zond een deel naar het Hof,een deel naar de verkoping en een deel naar het huis van Anna en Constance,Herengracht 581,die my logies hadden aangeboden voor de dagen,die ik in Amsterdam moest doorbrengen.
Op Zaterdag 30 Oct. was het huis al zo goed als leeg. 1 Nov. sliep ik voor het eerst in het huis van Anna en Constance en Lore in dat van de Nepveus.

Vrijdag 12 Nov. joeg; JW. mee,maar ik weet niet of hy iets schoot. Henk schoot 10 faisanten en 3 hazen,ik één enkel haas !

Die dag stierf Maria Heemskerk - Hartsen,dochter van Saar.

Maandag 22 Nov. reed Frank Lore en my te Hilversum tegen een kar aan zodat hy van de bok sloeg zonder veel letsel te bekomen. Het wiel brak en wy moesten verder te voet naar het Staticbn.

Frank had op 26 Oct. zyn doctoraal le gedeelte gedaan met een scriptie over sluipaccoorden en op 2 Nov. het tweede gedeelte en op 16 Dec. bracht hy zyn proefschrift by de drukker.

Op 21 Dec. kreeg ik eindelijk het geweer dat Willem Borski my had gelegateerd. Jacqueline had het niet willen afstaan,omdat het eigenlijk aan haar vader toebehoorde en deze het aan Willem Borski ten gebruike had gegeven.