Dövlət və bələdiyyə idarəetməsinin müasir problemləri
Yüklə 1,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Müasir dövrdə ictimai həyatın ayrılmaz hissəsinə çevrilən informasiya texnologiyaları cəmiyyətin inkişafına ciddi təsir göstərən əsas amillərdən biridir. Bu texnologiyalar vətəndaş cəmiyyəti institutlarını, iqtisadi və sosial sahələri, bütövlükdə insanların həyat tərzini əhatə edir. İnformasiya texnologiyaları eyni zamanda yerli özünüidarəetmə orqanlarının da ən vacib resurslarından hesab olunur. İnformasiya texnologiyalarını tətbiq etməklə yerli özünüidarəetmə orqanlarınım fəaliyyətinin təşkilində, bələdiyyələrin məlumat bazasının işlənib 162 hazırlanmasında və son nəticədə bələdiyyə idarəçiliyində səmərəliliyin yüksəldilməsinə nail olmaq mümkündür. Beynəlxalq təcrübə göstərir ki, informasiya texnologiyalarından geniş istifadə olunması ölkənin hərtərəfli inkişafına xidmət edir və məhz bu texnologiyalar əhalinin sosial – iqtisadi vəziyyətində mövcud problemlərin həll olunması və yoxsulluğun azaldılması üçün tutarlı vasitələrdir. Azərbaycan Respublikasında da informasiya texnologiyalarının tətbiqi sahəsində ciddi tədbirlər görülmüş, bu sahədə bir sıra qanunlar və dövlət proqramları qəbul edilmiş, bu sənədlərdə dövlət siyasətinin başlıca istiqamətləri öz əksini tapmışdır. Həmin istiqamətlər əsasən aşağıdakılardır: 1. Dövlətin informasiya ehtiyatları əsasında dövlət hakimiyyəti və yerli özünüidarə orqanları , təşkilati – hüquqi və mülkiyyət formasından asılı olmayaraq bütün müəssisə, idarə və təşkilatların, vətəndaşların müvafiq informasiya ilə təmin olunması üçün şəraitin yaradılması ; 2. İnformasiyalaşdırma mühitində dövlət hakimiyyəti və yerli özünüidarə orqanlarının , təşkilati – hüquqi və mülkiyyət formasından asılı olnmayaraq bütün müəssisə, idarə və təşkilatların , vətəndaşların hüquqlarının təmin olunması. Azərbaycan Respublikasının yerli özünüidarə orqanlarında müasir informasiya texnoiogiyalarının tətbiqi cox vacib bir məsələ olmaqla bərabər həm də mürəkkəb və problematik bir məsələdir. Tədqiqatların nəticəsi göstərir ki, ölkə bələdiyyələrində informasiya texnologiyalarından istifadənin səviyyəsi olduqca aşağıdır. Belə ki, bələdiyyələr bu sahədə planlı idarəetmə fəaliyyəti ilə məşğul olmamış, informasiya sisteminin işlənib hazırlanması və tətbiqi məsələlərinə kifayət qədər diqqət yetirilməmişdir. Bir şox bələdiyyələrdə fərdi kompüterlərdən və rabitə vasitələrindən istifadə olunsa da , həmin texnikaların tətbiqi sistemsiz həyata keçirilir və vahid informasiya bazasının yaradılması 163 məqsədilə müasir texnoloğiyalardan cox az sayda bələdiyyələrdə istifadə olunmuşdur. Tətbiqi xarakterli proqramlardan əsasən mühasibat və kargüzarlıq işinin təşkili ücün istifadə olunur. Müasir şəraitdə yerli idarəetmə orqanlarında ışlərin intensivliyini artıran , müxtəlif informasiya axınlarını tənzimləyən informasiya texnologiyalarının tətbiqinin vacibliyi və əhəmiyyəti bələdiyyələr, onun rəhbər işçiləri tərəfindən hec də hamılıqla başa düşülmür. Aydındır ki, bələdiyyə idarəçiliyinin səmərəliyi onların fəaliyyətinin informasiya şəffaflığının yüksəldilməsindən birbaşa asılıdır. Buna görə də bələdiyyələrin informasiya təminatını yaxşılaşdırmaq üçün müasir informasiya texnologiyalarından istifadə etməklə müxtəlif sistemlər işlənib hazırlanmalı və tətbiq olunmalıdır. İnformasiya texnologiyalarının tətbiqi bələdiyyələrdə təkcə texniki təchizat səviyyəsini qaldırmır, eyni zamanda onun idarəetmə sistemini təkmilləşdirir, daxil olan və xərclənən vəsaitlərə tam nəzarəti təmin edir, gələcək inkişaf strategiyasının qurulmasına yardımçı olur və ən əsası qurumun fəaliyyətində şəffaflığın əsasını qoyur. Tipik avtomatlaşdırılmış bələdiyyə informasiya - idarəetmə sisteminin yaradılması əhalinin , dövlətin və bələdiyyələrin özlərinin etibarlı informasiyaya , bu informasiyanın işlənməsi və təhlilinə olan tələbatının ödənilməsinə imkan verər, Azərbaycanda artıq yaradılmasına başlanılan “Elektron hökumət” sisteminin vacib tərkib hissələrindən biri olardı. Eyni zamanda “ Elektron bələdiyyə” ideyasının həyata keçirilməsinə geniş imkanlar yaranmış olardı. Belə bir sistemin işlənib hazırlanması aşağıdakı məsələlərin həllinə istiqamətlənmiş ola bilər: ➢ Seçilmiş struktura uyğun olaraq bələdiyyə ərazisində müxtəlf təyinatlı informasiyanın yığılması, təsnifatı, periodik olaraq təzələnməsi və təhlili, ümumi verilənlər bazalarının formalaşdırılması; ➢ Idarəetmə strukturlarının və əhalinin uyğun istiqamətlər və cavabdehlik zonaları üzrə ərazinin vəziyyəti haqqında operativ informasiya ilə təmin edilməsi; 164 ➢ Bələdiyyənin vəziyyətinə təsir göstərə biləcək vacib idarəetmə qərarlarının informasiya təminatının yaradılması; ➢ Bələdiyyələrdə baş verən təbii, texnogen, sosial – siyasi və iqtisadi proseslərin elmi təhlili və modelləşdirilməsinə imkanın yaradılması; ➢ Internet texnologiyalarının tətbiqi ilə digər informasiya sistemləri ilə qarşılıqlı fəaliyyət əlkaqələrinin yaradılması və s. Müasir informasiya – komunikasiya texnologiyalarından istifadə etməklə kompüterlərin tətbiqi bələdiyyələrin gündəlik fəaliyyətinin effektivliyini xeyli dərəcədə artırmaqla yanaşı, həm də idarəetmənin optimal seçim, ehtiyatların idarə olunması, kütləvi xidmət, həll strategiyasının seçilnməsi kimi yeni modellərinin qurulmasına imkan verərdi. Müxtəlif ölkələrin təcrübəsi göstərir ki, müasir informasiya texnologiyalarından istifadə olunması effektiv və çevik qərar qəbulu prosedurasının yaradılmasına və idarəetmə funksiyalarının genişləndirilməsinə geniş imkanlar yaradır. Beləliklə, yerli özünüidarənin təşkili və idarəetmə qərarlarının qəbulu proseslərində müasir və mütərəqqi texnologiyaların tətbiqi, ümumilikdə bələdiyyə idarəçiliyinin təkmilləşdirilməsinə və idarəetmə keyfiyyətinin yuksəldilməsinə xidmət edəcəkdir Azerbaycan Respublikasaında bələdiyyələrin ötən müddət ərzindəki fəaliyyətlərinin təhlili göstərir ki, ölkədə səmərəli yerli özünüidarəetməni həyata keçirmək üçün bələdiyyə idarəçiliyinin təkmilləşdirilməsinə ehtiyac vardır. Bu məqsədlə yerli özünüidarənin təşkilində müasir idarəşilik texnologiyaların tətbiqi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Dünya təcrübəsində geniş tətbiq olunan müasir idarəçilik texnologiyaları aşağıdakılardır: 3. Sosial texnologiyalar 4. İnformasiya texnologiyaları Yüklə 1,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|