| 33.Kum Bölge Valiliği
استان قم
Merkezi: Kum/ Qum
Kum Bölge Valiliği, tarihi Azerbaycan Vilayeti/ ülkesinin bir parçasıdır. Hemedan, Merkezî, Tahran ve Elburz bölge valilikleri topraklarına Cibal Azerbaycan (Azerbaycan-ı Cibal veya Azerbaycan Irakı, yahut Acem Irakı) de denmektedir.
Tarihi bir şehir olan Kum kentinin kuruluşu, Pişdâdî Padişahı Tahmors’a nispet edilir. “Kum” adının, Sasani döneminden kalma Pehlevi hattı ile yazılmış kitAbelerde geçtiği ifade edilmektedir. Firdevsi, Şehname’sinde üç yerde zikretmiştir.
Kum, Hicri 23/ 644 yılında Tazi kumandanı Ebu Musa El-EŞaRi tarafından ele geçirilmiştir. Abbasi hilâfeti döneminde, Hz.Ali evlâtları (Âl-i Ali) takibat altında bulunduğundan Arabistan’ı terk edip, Kum’a gelip yerleşmişlerdir. Şia akâidi burada şekillendiğinden Safevi hanedanı Kum’a özel ilgi gösterip, imar etmiştir. (Sirus Nisari, Külliyât-ı Coğrafya-yı İran, s.506)
İmam Rıza’nın kız kardeşi Hz.Masume, Kum kentinde medfundur. Eski dönemde suların burada toplanması nedeniyle Tazîler buna “Gum/ Qum” veya “Qumqume” demişlerdir. Diğer bir rivayet kentin adının; Kum/ Qum→Kumsâr/ Kumluk’tan kaynaklandığıdır. Başkaca rivayetler de vardır. (Mehr’üz-Zaman Novbân, Veche Tesmiye Şehrhâ ve RusTahâ-yı İran, s.99-100)
Horasan İli
Türk olan bu il, Horasan’dan Kum’a göç etmiştir. Kum kenti etrafında perakende olarak oturmaktadırlar. Bölgede ayrıca -Kellekûyî, -Mişmis (Mîşmest), -Râve, -Zend ve -Kürt Kelhor aşiretleri de yaşamaktadır.
*
Dostları ilə paylaş: |
