Dr. Recep Albayrak Türklerin İranı



Yüklə 8,05 Mb.
səhifə165/411
tarix01.01.2022
ölçüsü8,05 Mb.
#105928
1   ...   161   162   163   164   165   166   167   168   ...   411
Not: Bazı metinlerde; Ayderviş→ Acderviş, Sıngırık→Zıngırık şeklinde kayıtlıdır.



Nuhbe-i Seyfiyye’ye göre Ş. 1325/ 1946 Yılında Göklenler:

(Göklenler ‘Gökleñ/ Gökleng’, iki grup ve 12 tayfadır)
A.Halkadağlı B.Dodurga


A.Halkadağlı

-Bayındır

-Gırıg, -Kalaycı, -Yapağı, -Yäçı/(Yâçı), -Kısır, -Yazagalık, -Turung

-Gayı/ Kayı

-Temek Gayı, -Karnas Gayı, -Darı-Boğaça/ Boggaca Gayı, -Cangurbanlı, -Erkekli, -Gızıl-Agıncık/ Akincik, -Tagancıbun Hoca Godana, -Lamag, -Ganyas

-Garabalkan

-Gır, -Körük, -Arap, -Sığırsikli, -Çetir/ Çotur, -Gapan, -Paşıc, -Acıbey

-Erkekli/ Erleklü

Bir Han çevresinde iki aşiret halinde yapılanmıştır; -Ak İncik ve -Godana

-Çıklık

-Karnıva, -Çıklık

-Bayındır

İki Han çevresinde dokuz aşiret olarak yapılanmıştır: -Kulu, -Ak Yäçı, -Kara Yäçı, -Çuruk, -Taranık, -Kalaycı, -Keser, -Koruk, -Yasaklık

-Kırk

Göklen ilinin en büyük aşiretidir. Kendi içerisinde on tayfa halinde yapılanmıştır: -Geyinlik, -Kabasakal, -Dehne, -Çeke, -Gökçe, -Garaca, -Garakuzu, -Sofyan, -Kongur, -Angut

-Karanva




B.Dodurga

-Yangak

-Korsüt, -Macıman, -Kötü, -Dizeğri/ Dizgeri, -Sarıdiş, -Ağız

-Sıngırık

-Abfarık, -Garasu, -Çeşme-Arapkörlü, -Garaşor, -Agşor, -Guşçu/ Goçu, -Har, -Şıhbegi

-Çakır

Göklenler içerisinde etkin konumdadırlar. Genellikle dağlık mıntıkalarda otururlar; -Çakır, -Garavul, -Köse, -Horta, -Banyal, -Toraman, -Govza, -Gol-gara -Terekeme, -Kuş, -Döş, -Alamet/ Alamat

-Begdili

Çakırların bir parçasıdır; -Begdili, -Boran, -Karışmar, -Pañg Amanhoca

-Ayderviş/ Acderviş

-Avcı, -Gocamaz, -Dallı, -Çıbarı/ Çıksarı, -Arap-Tegrig, -Adaşım, -Gancık

-Acıngancık

-Gancık, -Yokarı Acın, -Aşäkı Acın, -Ortalı Acın



“TafSil-i Ahvâl-i TErakime”ye göre Ş. 1299/ 1882 Yılında Göklenler

(Göklen ‘Gökleñ/Gökleng’ ili, altı tayfa/ aşiretten oluşmaktadır)


A.Gayı/ Kayı

Gayılar, GarrıKale/ Garrıgala ve Darû’da oturmaktadır. Tire/Cemaatları; -Bakavşa, -Molla, -Täcik, -Japajı/ Yapacı, -Suvar, -Arap, -Taşak, -Karnas, -Apşak, -Çavdır, -Mämed, -Erkekli, -Şayşa, -Keyik, -Soranlı, -Keyinlig, -Tükançı, -Cangurbanlı, -Deli, -Gara-Balkan, -Gır, -Kızılca, -Hacıbay, -Yadşı, -Çitir, -Sığırsiki, -Mîrzabay

B.Bayındır

Pişkmer geçidi yakınında otururlar; -Şeytan, -Körük, -Kalayçı, -Yasaklık

C.Gır

Toka civarında otururlar; -Gökçe, -Garaguzu, -Sofyan, -Temir-Garaca, -Garasakal, -Dehne, -Gerkezli

D.Ayderviş

Garaşıh’da otururlar; -Kuşcu, -Adşan, -Gancık, -Kocaman, -Suratcık, -Sarıca

E.Çağrı-Begdili

Nalkuş-Daşana dağı yakınında otururlar; -Çağrı, -Garavul, -Gul-Gara Pañ/ Gulgara-Pañg, -Aman-Goca/ Amangoca, -Arap, -Baynal, -Buran, -Garışmar

F.Yangak-Sağrı

Kale-Sencer’de, Kümbed-i Kâvus harabeleri yakınında otururlar; -Akşor, -Garaşor, -Dizeğri, -Angut, -Guşçu, -Har, -Amangoca

Göklenler, Kelale’nin batısındaki Gerkez ve Hocalar’dan başlayarak, Mazenderan’dan Gelidağ’a kadar, ayrıca Horasan Cergelanı’nda yaşamaktadır. Nüfusları 40 bindir. (Emin Güli, Tarih-i SiyâSi ve İctİmaî Türkmenhâ, s.239)



Rivayete göre, Göklenler; Halka-Dağlı ve Dodurga isimli iki kardeşten türemiştir. Bayındır, Kırk, Yangak-Sağrı Türkmenleri Dodurga’dan; Gayı, Ayderviş, Çağrı-Begdili Türkmenleri ise Halka-Dağlı’dan türemiştir.



Esterabad’daki Rus Konsolosu Bakünin, Göklen/ Gökleñlerin Tamamının Dört Bin Aile Olduğunu Belirtir. Buna İlâve Olarak İki Bin Ailelik Bir Göklen (Gökleñ/ Gökleng) Grubu Hive Sınır Bölgesinde Perakende Olarak Yaşam Sürmektedir


- Boggaca grubu

-Onbegi, -Hasan Molla, -Gorluk, -Kartal, -Muradbaygılar

-Aşäkı-Darı grubu

-Mazı Gıranlar/ Mazıgıranlar, -Kacer/ Gacer/ Kacar, -Kömekgeldi

-Yokarı-Darı grubu

-Çiñggış, -Meñgger, -Kama, -Çaldırı

-Yalyañgı grubu;

-Gara Köpek, -Deli Çarta, -Baba-Hareng, -Abdal

-Kara Öyli/ Kara-Evli


Yüklə 8,05 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   161   162   163   164   165   166   167   168   ...   411




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin