Dış Denetim/Yüksel Denetim Nedir

Denetim raporları, ilgili kamu idaresi itibariyle TBMM’ye sunulmak üzere hazırlanır ve denetlenen kamu idaresinin bir yıllık mali işlemleri hakkında Sayıştay’ın denetim görüşünü içerir.

Yargılamaya esas raporlar ise tespit edilen kamu zararlarına ilişkin olarak mali yıl sonu itibariyle hazırlanır ve yargılanmak üzere Başkanlığa sunulur.

Denetçi tüm denetim kanıtlarını bir araya getirip denetim sonuçlarını değerlendirdikten sonra mali rapor ve tabloların/hesabın önemli hatalar içerip içermediğine ve hesapların ilgili mevzuat hükümlerine uygun olup olmadığına ilişkin değerlendirmeler yaparak elde ettiği denetim sonuçlarından denetim görüşüne ulaşır.

• Denetçi tüm denetim kanıtlarını bir araya getirip denetim sonuçlarını değerlendirdikten sonra mali rapor ve tabloların/hesabın önemli hatalar içerip içermediğine ve hesapların ilgili mevzuat hükümlerine uygun olup olmadığına ilişkin değerlendirmeler yaparak elde ettiği denetim sonuçlarından denetim görüşüne ulaşır.

• Düzenlilik denetimleri sonucunda aşağıdaki denetim görüşlerinden birine ulaşılır;

• • Olumlu Görüş
• • Şartlı Görüş
• • Olumsuz Görüş
• • Görüş Bildirmekten Kaçınma

İzleme

• İzleme

• Denetim sonuçlarının izlenmesi, denetim raporlarında belirtilen bulgulara ilişkin tavsiyelerin denetlenen kurum tarafından ne ölçüde yerine getirildiğinin değerlendirilmesi amacıyla yapılır.

• İzleme görevinin, önceki denetim ekibince yerine getirilmesi esastır. Bununla beraber, gerektiğinde farklı denetçilerin de bu faaliyeti yürütmesi mümkündür.

İzleme

• İzleme

• İzleme faaliyetini planlanırken denetim ekibi aşağıdaki hususları dikkate almalıdır:

• İzlemenin yalnızca tavsiyelerin uygulanmasının değerlendirmesine yönelik olacağı,

• Raporda yer alan tavsiyelerin denetlenen kurumca yerine getirmesine imkan verecek yeterli zamanın geçip geçmediği,

İzleme

• İzleme

• İzleme faaliyetinin uygulanması, denetim ekibince denetim raporlarında yer alan her bir tavsiye için kurumca gerekli tedbirlerin alınıp alınmadığını tespit edilmesi ve buna ilişkin değerlendirmenin yapılmasıdır.

• İzleme faaliyetinin raporlanması ise, tavsiyelerin yerine getirilmesine ilişkin değerlendirmelerin ilgili mercilere sunulmasıdır. Raporlama, izleyen yılların denetim raporunun içinde yapılabileceği gibi müstakil bir raporlama şeklide de yapılabilir.

Kamu idarelerinin performans denetimi, idarenin plan ve program belgelerinin ışığında izleyeceği yolu ortaya koyan amaç ve hedefleri ile bütçe uygulaması sonucunda ortaya çıkan faaliyet sonuçlarının performans göstergeleri çerçevesinde ölçülmesi şeklinde yapılır. Bu çerçeve içinde performans denetimi raporu idarenin dönem sonundaki performansını başlangıçtaki hedefleriyle karşılaştırarak ortaya koyar.

• Kamu idarelerinin performans denetimi, idarenin plan ve program belgelerinin ışığında izleyeceği yolu ortaya koyan amaç ve hedefleri ile bütçe uygulaması sonucunda ortaya çıkan faaliyet sonuçlarının performans göstergeleri çerçevesinde ölçülmesi şeklinde yapılır. Bu çerçeve içinde performans denetimi raporu idarenin dönem sonundaki performansını başlangıçtaki hedefleriyle karşılaştırarak ortaya koyar.

• Performans denetimi raporu kurumsal performansın objektif bir çerçevede bağımsız bir bakış açısıyla değerlendirilmesi açısından önem taşımaktadır. Performans denetimi raporları hesap verme sorumluluğunun etkin işlemesini sağlamanın yanı sıra idarelerin performans yönetimi süreçlerinin iyileştirilmesine de önemli katkı sağlayabilir.

• 6085 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinde performans denetimi aşağıdaki gibi ifade edilmiştir:

• «Hesap verme sorumluluğu çerçevesinde idarelerce belirlenen hedef ve göstergelerle ilgili olarak faaliyet sonuçlarının ölçülmesi suretiyle gerçekleştirilir»

• Tanımdan da anlaşılacağı üzere performans denetiminin temelini idarelerin üreteceği performans bilgisi oluşturmaktadır. İdarelerin performans bilgisinin incelenmesi sonucu kurumsal performans hakkında ortaya çıkan bulgular performans denetimi aracılığıyla raporlanır.

Performans Denetiminin Hedefleri

• Performans Denetiminin Hedefleri

• Performans bilgisini denetlerken Sayıştayın üç temel hedefi vardır:

• Kamu mali yönetiminde hesap verebilirliğin ve saydamlığın sağlanmasını temin etmek üzere kamu idarelerinin, 5018 sayılı Kanuna uygun olarak performans bilgilerini Faaliyet Raporlarında göstermelerini sağlamak,

• Raporlanan bilgilerin yararlılığına ve kalitesine katkıda bulunmak,

• Kamu idarelerinin performans hedefleri ve göstergeleri açısından kaydettikleri ilerlemeyi izlemek ve raporlamak için sağlam veri kayıt sistemleri kullandığı konusunda TBMM’ye ve kamuoyuna güvence vermek.

Kamu idaresi temelinde yapılmakta olan performans bilgisi denetimi, esas olarak yıllık düzenlilik denetimi ile eş zamanlı yürütülür. Her kamu idaresi için aşağıda sıralanan hususlar incelemeye tabi tutulur:

•