Dış kapak örneği

KURUMSALLAŞMANIN GETİRİLERİ

Kurumsallaşma, özellikle aile işletmeleri için sürekliliği sağlamada zorunlu bir çalışma olarak görülmektedir. Kurumsallaşma çalışmalarına daha çok kurallı bir yapı elde edebilmek ve işletmenin sonraki nesle aktarılmadan kapanmasının önüne geçebilmek için başlandığı bilinmektedir.²⁴

Aile işletmelerinin bu sürece girişmelerindeki amaçlarına odaklanarak kurumsallaşmanın getirilerinin nesnel olarak incelenebileceği düşünülebilir. Bu şekilde kurumsallaşmanın getirileri; iş akışının kurallarla sürdürülmesi, süreklilik, verimlilik artışı, rekabet avantajı, yönetimin uzmanlaşması, planlama ve denetim kolaylığı ile şeffaflık olarak sıralanabilir.

1. İş Akışının Kurallarla Sürdürülmesi

Kurumsallaşma çalışmaları, örgütsel yapıda belli düzenlemelere gidilmesini gerektirmektedir. Bu düzenlemeler aile ilişkilerindeki karmaşıklığın işletmeye yansımasının önüne geçmektedir. İşletme faaliyetlerinin belli kurallar içerisinde yürütülmesi, belgelendirmeye dayalı süreçlerin geliştirilmesi, yetki ve sorumlulukların çerçevelendirilmesi ve tüm süreçlerin ölçülebilir olması kurumsallaşma sayesinde mümkün olabilmektedir.

Kurallar, işletmede personelin belli özelliklere sahip olmasını gerektirebilir. Bu gereklilik, kurumsallaşmış işletmelerde nepotizmin önüne geçmede yardımcı olmaktadır. Belli görevlere, aile içinden uygun olmayan bir bireyin yerine o görev için eğitim almış yetenekli ve deneyimli bir çalışanın getirilmesi, kurallar gereği uygulanabileceğinden, işletmenin işleyişinde kaliteyi ve verimliliği de artıracaktır. Çalışanların yetenek ve deneyimleri açısından uygun olarak seçilmesi, işletmede teknik alt yapının güçlenmesine de katkıda bulunacaktır.

Kurallar, aynı zamanda işletmede kayıtlı çalışmayı da gerektirmektedir. İşlemlerin kayıt altına alınması önceki deneyimlerden yararlanmak, hatalı işlemlerde sorumluları ortaya çıkarmak, iş akışını düzenli hale getirmek ve süreci güvence altına almak için gereklidir.

Kuralların yazılı hale getirilmesi de kurumsallaşmanın getirilerindendir. Bu durum, aile içi iletişimlerde son derece geçerli olan sözlü anlaşmaların getirdiği olumsuzlukların önüne geçmede önemlidir.

2. Süreklilik

İşletmelerde başarının göstergelerinden birisi de, büyümedeki sürekliliktir. Büyümenin ve gelişmenin süreklilik kazanması, kurumsallaşmanın getirilerindendir. Kurumsallaşmayı başarılı olarak tamamlamış olan işletmeler, anlık atılımlarla geçici kazanımlar elde etmek yerine uzun vadeli planlarla büyürler. Bu şekilde sağlanan gelişmeler süreklilik gösterecektir.

Süreklilik, işletmenin elde ettiği ivmenin her türlü çevresel koşul altında sürdürülebilmesi anlamına gelmektedir. Kurumsallaşma çalışmaları aynı zamanda çevre ile içinde bulunulan etkileşimi kontrol altında tutmayı, çevresel etmenlerdeki değişimlere karşı hazırlıklı olmayı gerektirmektedir. Kurumsallaşmanın önemi getirilerinden birisi de işte bu çevresel değişimlerden meydana gelebilecek olumsuz etkileri engellemek, her türlü sosyal ve ekonomik ortamda iş yapmayı sürdürebilmektir.

3. Verimlilik Artışı

İşletmenin yapısında gerçekleştirilen olumlu değişimler süreklilik ve ölçüle bilirlik kazandığında, verimliliğin artması da arkasından gelecektir.

Kurumsallaşma sürecinin tamamlanmasıyla birlikte işletme güvenilir bir kimlik kazanacaktır. Kalite kontrol mekanizmasının işlerliğiyle birlikte ürün ve hizmetlerde hata oranı düşecek, hedef kitle tarafında imaj düzelecektir. Güvenin artmasıyla işletmenin iş hacmi olumlu yönde artacak ve bu da müşteri memnuniyeti ile birlikte büyümede sürekliliği getirecektir.

Kurumsallaşma, aynı zamanda markalaşmayı da beraberinde getirmektedir. Ürün ya da hizmet bandında belli standartların kazanılması bu süreci kolaylaştıracak, bu şekilde verimliliğin artmasına katkı sağlayacaktır.

4. Rekabet Avantajı

Kurumsallaşma çalışmalarının önceki başlıklarda sayılan getirileri işletmenin rakipleri karşısında rekabet gücünü artırmaktadır. Bununla birlikte, rekabetin kurallara uygun olarak yapılabilmesini de sağlayacaktır.

5. Yönetimin Uzmanlaşması

İşletmelerde kurumsallaşma çalışmaları yönetim mekanizmasında birçok kolaylığı beraberinde getirmektedir. Bunlardan birisi de yönetimin iş yükünün hafiflemesidir. Kurumsallaşma sürecini tamamlamış bir işletmede yöneticinin iş başında bulunması zorunlu değildir. Yöneticinin iş başında olmadığı durumlarda idare sorumluluğunun kimde olacağı önceden belirlenmiştir.

Kurumsallaşmanın gereklerinden birisi de yöneticilerin uzmanlık sahibi olmalarıdır. Yönetimde görev alacak kişilerin iş alanı ve yönetimi konusunda uzman olması ön koşuldur. Aile bireylerinden bu konuda yetersiz birisinin yönetime getirilmesi istendiğinde, kurallar gereği eğitim alması ve gerekirse staj görmesi zorunludur. Bu durum, işletmenin profesyonelce yönetilmesini sağlamaktadır.

6. Planlama ve Denetim Kolaylığı

Kurumsallaşmış işletmelerde hedef birlikteliğinin sağlanmış olması gerekir. Aynı hedefte birleşmiş bireyler, uzun vadeli planlar yapmakta daha az zorlanırlar. Uzun vadeli planların yapılabilmesi, kurumsallaşmanın getirilerinden birisidir.

İş akışının planlandığı, işlemlerin kayıt altına alındığı bir işletmede denetim de daha kolaydır. İç denetim, geleneksel yönetimlerde birçok aşamada tıkanırken, kurumsallaşmasını tamamlamış işletmelerde iş akışının gereklerinden olarak zorunludur. İç denetim olanağının bulunması işleyişte keyfi uygulamaların önüne geçebilmek açısından önemlidir.

7. Şeffaflık

Kurumsallaşma çalışmalarında üzerinde durulan önemli bir konu da işletmenin şeffaflığı ve hesap verebilir olmasıdır. Kurumsal yönetim anlayışının en önemli ilkelerinden olan şeffaflık, işletmenin her kademesinde uygulanabilir olmalıdır. Bu da kurumsallaşma ile mümkün olabilecek bir durumdur.