Dimitrov, Georgi Mihailoviç (d. 18 Haziran 1882, Kovaçevtçi, Bulgaristan - ö. 2 Temmuz 1949, Moskova yakınları), Bulgaristan'da sosyalist yönetimin kurucusu ve ilk başbakanı. 1933'teki Reichstag yangını davasında Nazi suçlamalarına karşı yaptığı savunmayla dünya çapında ün kazanmıştır.
Küçük yaşta öğrenimini yarıda bırakarak basımevi işçisi olarak çalışmaya başladı.
p^ip ıı
B*
Dimitrov
Anadolu Yayıncılık Arşivi
Sofya'ya yerleştikten sonra sendikal çalışmalara katıldı ve 1902'de Bulgaristan Sosyal Demokrat Partisi'ne girdi. Bu partinin 1904'te bölünmesi üzerine, Sosyal Demokrat İşçi Partisi içinde yer alarak çeşitli görevler üstlendi. 1909'da Merkez Komitesine seçildi. 1913'te milletvekili oldu ve 1915'te parlamentodaki savaş için iç borçlanma oylamasında sosyalist muhalefete önderlik etti. 1918'de savaş aleyhtarı propagandadan dolayı üç yıl hapse mahkûm edildi ve milletvekili dokunulmazlığına karşın tutuklandı. Ama dört ay sonra serbest bırakıldı. Partinin Bulgaristan Komünist Partisi (BKP) adıyla yeniden örgütlenmesinde (1919) büyük bir rol oynadı.
1921'de SSCB'ye gitti ve Komintern (III. Enternasyonal) yürütme kuruluna seçildi. 1923'te Bulgaristan'daki komünist ayaklanmayı yönetti. Ayaklanmanın sert biçimde bastırılmasından sonra idama mahkûm olunca yurt dışına çıkarak Viyana ve Berlin'e geçti. 1929'dan sonra Komintern Orta Avrupa bölümünün başkanlığını yaptı. 27 Şubat 1933'teki Reichstag yangınını çıkarmakla suçlanarak başka komünist önderlerle birlikte tutuklandı.
Duruşmalarda Nazi iddialarının asılsız olduğunu ortaya koydu ve aklandı. Ardından Moskova'ya yerleşti ve Komintern'in VII. Kongresi'nde (Ağustos 1935) faşizmin çözümlemesini yapan ve antifaşist halk cephesi stratejisinin temel ilkelerini ortaya koyan bir rapor sundu. Aynı kongrede yürütme kurulu genel sekreteri seçildi. Komintern'in kendini dağıttığı 1943'e değin Nazi tehdidine karşı halk cephesi hareketlerinin örgütlenmesinde önemli rol oynadı. 1944'te Bulgaristan'daki Mihver uydusu hükümete karşı direniş hareketini yönetti ve 1945'te ülkesine döndükten hemen sonra komünistlerin egemenliğindeki Vatan Cephesi hükümetinin başbakanlığına getirildi. Siyasal gelişmeleri yönlendirerek komünistlerin yönetimdeki ağırlıklarını pekiştirmelerini ve 1946'da Bulgaristan Halk Cumhuriyeti'nin kurulmasını sağladı.
Dostları ilə paylaş: |