Dış lastik bak lastik

Ding Ling, Wade-Giles yazımında ting- ling, asıl adı jiang weiji (d. 1904, Chang- de, Hunan bölgesi - ö. 4 Mart 1986, Pekin, Çin), 20. yüzyıl Çin edebiyatının en ünlü kadın yazarlanndandır. Geleneklere aykırı ve başkaldmcı bir yaşam tarzı sürdüğü gençliğinde bireysel konuları işleyen öykü ve romanlar, Çin Komünist Partisi'ne (ÇKP) katıldığı 1931'den sonra ise işçi sınıfım savunan yapıtlar yazmıştır. 1951'de Stalin Edebiyat Ödülü'nü almasına karşın, 1957'de sağa kaydığı gerekçesiyle ÇKP'den çıkarılmıştır.

Soylu bir ailenin kızı olan Ding Ling, 1911'de babasını yitirince varlıklı annesinden destek gördü. Annesinin Changde'de

171 Dingane

kurduğu kız okulunda, ardından Daoyuan' daki bir başka kız okulunda öğrenim gördü. Ailesine başkaldırarak Changsha'da karma bir okula girdi. İki yıl sonra düşünsel yaşamı izlemek amacıyla Şanghay'a, buradan da Nanjing'e gitti. Bir süre anarşizme ilgi duydu. Şanghay Üniversitesi'nden aldığı bir uzaklaştırma cezasından sonra Pekin'e gitti. Pekin'de solcu şair adayı Hu Yepin ile tanıştı (1925) ve onunla birlikte Pekin dışındaki Batı Tepelerine taşındı.

Fransız ve Rus romancıların etkisi altında, bir ölçüde kendi yaşamöyküsüne dayanan öyküler yazmaya başladı. Cinselliği rahat bir anlatımla ele aldığı bu öykülerde özgür bir Çinli kadın kahraman modeli yarattı. Öyküleri kısa zamanda başarı kazandı. Ama Hu Yepin adını pek duyuramadığından, Hu'nun yapıtlarını yayımlayabilecekleri bir edebiyat dergisi çıkarmak üzere 1928'de Şanghay'a taşındılar. Bu girişimin başarısızlıkla sonuçlanması üzerine, Hu Yepin Solcu Yazarlar Birliği'ne katılarak siyasete yöneldi. Ding Ling ise kendini tümüyle yazmaya verdi. 1930'da öykülerini topladığı üç kitabı ve bir kısa romanı bitirdi. ÇKP'ye giren Hu Yepin'in Milliyetçi hükümetçe tutuklanarak 1931'de idam edilmesinin de etkisiyle, 1933'te ÇKP'ye katıldı ve Solcu Yazarlar Birliği'nin çıkardığı dergiyi yayıma hazırlama işini üstlendi.

Ding Ling'in Marksizmi benimsemesi yaşamını ve yapıtlarını derinden etkiledi, işçi sınıfı bakış açısıyla yazdığı Shui (1931; Tufan) toplumsal gerçekçi Çin romanına örnek oldu. 1933'te Kuomintang ajanlarınca kaçırılıp hapse atıldı. 1936'da asker kılığında hapishaneden kaçarak Yenan'da komünistlere katıldı. Burada Mao Zedong' un dostluğunu kazandı ve Peng Dehuai ile romantik bir ilişkiye girdi. Bu arada komünist hareketi eleştirmekten kaçınarak, hoşnutsuzluklarını öykülerinde ve denemelerinde dile getirdi. Bu nedenle sansüre uğradı. Taiyang zhao zai Şangganhe shang (1948; Sanggan Irmağı Üzerinde Güneş Doğuyor) ile Stalin Ödülü kazanan ilk Çinli romancı oldu. Özellikle kadın hakları konusunda partiyi açıkça eleştirdiği için, kazandığı başarılar siyasal sorunlardan kurtulmasına yetmedi. 1957'de Parti'den ihraç edildi ve Kültür Devrimi sırasında 5 yıl hapis cezasına çarptırıldı. 1975'te serbest bırakıldı. 1979'da Parti üyeliği geri verildi. Son yapıtları birkaç eleştirel deneme ile kısa ve uzun öyküleri kapsar.