Diogenes laertios, Latince laertius (ü. 3. yy), Eski Yunan felsefesinin tarihini anlatan yapıtıyla ünlü Yunanlı yazar. Peri bion dogmaton kai apophthegmaton ton en philosophia eudokimesanton (Ünlü Filozof- lann Yaşamlan, Öğretileri ve Deyişleri Üzerine) adlı yapıtı, bu alanla ilgili ikinci elden bilgi kaynaklarının en önemlisidir. Çok sayıda parçanın sonradan bir araya getirilmesiyle oluşan kitabın, çoğunlukla yanlış sıralandığı anlaşılan özgün parçalarını birbirinden ayırmak olanaklıdır. Bu parçalar arasında önemsiz dedikoduların yanı sıra, ilgili filozoflann yaşamlarına ve yapıtla- nna ilişkin değerli bilgiler, öğretilerinin çok başarılı özetleri, vasiyetnamelerden felsefe metinlerine kadar önemli belgelerin örnekleri bulunur. Diogenes, aktardığı yüzlerce kaynağın pek çoğunu ancak ikinci elden tanımaktadır; yararlandığı gerçek kaynakla- nn ise yalnızca birkaç tanesi belirlenebilmiştir. Yapıtın giriş kitabını izleyen 2-7. kitaplarında Yunan felsefesinin İonya kolu, 8. kitabında ise İtalya kolu işlenir ve her kitapta filozofların "ardıllığına" göre çeşitli okullar ele alınır. "Okul dışı" filozoflar ise 9-10. kitaplarda ayrıca anlatılır. Yapıtın günümüze ulaşmış en eski yazması 12. yüzyıldan kalmadır. Bütün yazmalarda 7. kitabın bir bölümü eksiktir.
Diognetos'a Mektup, İS 2. ya da 3.
yüzyılda yazılmış apolojetik metinlerden biri. Genellikle Apostolik Babalar'ın yapıt- lan arasında sayılmakla birlikte, daha büyük olasılıkla ilk apolojistlerce kaleme alınmıştır. Ama mektubu apolojist Aziz İusti- nos'un yazdığı yönündeki eski varsayım da doğru değildir. Mektubun kime seslendiği de bilinmemektedir. Mektubun 13-14. yüzyıllardan kalma bir el yazması 1870'te Strasbourg'da çıkan bir yangın sonucunda yok olmuştur.
Diognetos'a Mektup'un ilk 10 bölümünde putperestlik ve Yahudilik tartışılır, Hıristiyanların ve komşulannm yaşam biçimleri karşılaştırılır, Hıristiyanlığın Tann'nın tek vahyi olduğu savunulur. Vaaz biçimindeki son iki bölümün gene kimliği bilinmeyen bir yazarca kaleme alındığı bellidir.
Dostları ilə paylaş: |