Dış lastik bak lastik

dibatag (Ammodorcas clarkei), Artiodact- yla (çifttoynaklılar) takımının Bovidae familyasından, Afrika'nın kuzeyindeki çayır ve çalılıklarda yalnız ya da küçük topluluk-

Dibatag (Ammodorcas clarkei)

Donald C. Meighan

lar halinde yaşayan antilop türü. Dibatag, uzun bacaklı, uzun boyunlu, yuvarlak kulaklı ve küçük toynaklı zarif bir hayvandır. Kara renkli ince uzun kuyruğunu koşarken ve ürktüğü zaman ya dik tutar ya da hafifçe öne doğru eğer. Omuz yüksekliği 75-90 cm, postu genellikle morumsu kahverengi, karnı ve butlan aktır; yüzünde kızılımsı kahverengi ve ak lekeler bulunur. Erkeklerin, uçları öne doğru kıvrılan eğri boynuzları vardır. Akrabaları olan gerenuklar gibi dibataglar da daha çok taze yapraklarla beslenir ve bazen üst dallardaki yapraklara uzanabilmek için arka ayaklarının üstünde dikilir.

Dibbe bak. Deba

dibbuk (İbranicede "bağlanmak"), çoğul dİbbukİm. Yahudi folklorunda, yaşayan bir kişinin bedenine sığınana değin eski günahlarından dolayı huzursuzluk içinde dolaştığına inanılan cisimsiz insan ruhu. Bu inanış, özellikle 16. ve 17. yüzyıllarda Doğu Avrupa'da yaygındı. Sinir ve akıl hastalığına yakalananlar, mucizeler yarattığına inanılan hahama (baal şerri) götürülür ve onun cin çıkarma ayinleriyle zararlı dibbuk'u koyabileceğine inanılırdı.

Yitshak Luria (1534-72) ruhgöçü (gilgul) öğretisi ile Yahudi dibbuk inancının temelini oluşturdu. Ruhgöçünün ruhların yetkinleşme sürecine yardımcı olduğunu savunan Luria'nın öğrencileri, daha ileri giderek dibbuk tarafından ele geçirilme düşüncesini ortaya attılar. Yahudi bilgin ve halkbilimci S. Anski'nin (asıl adı Solomon Zan- vel Rappoport [1863-1920]) Yidiş dilinde yazdığı Der Dybbuk (1926; Dibbuk) adlı oyununun birçok dile çevrilmesi ile dibbuk inanışı yaygın ilgi görmeye başladı.