Dicle Köprüsü, Diyarbakır'ın güneyinde, Mardin Kapısı'nın yaklaşık 3 km dışında, Silvan'a giden eski karayolunun Dicle Irmağını aştığı köprü. Üstündeki yazıtta 1065-67 arasında yapıldığı yazılıysa da, aslında çok daha eski olduğu, bu tarihte büyük bir onarım gördüğü açıktır. İlk köprünün Eme- viier döneminde 8. yüzyılda, hatta İslam öncesi dönemde yapıldığını ileri süren kaynaklar da vardır. Gene yazıtına bakılarak Mervani hükümdarı Nizamü'd-Devle Ebu'l- Kasım Nasr tarafından mimar Ubeyd'e yaptırıldığı sanılmaktadır.
Dicle Köprüsü doğu-batı doğrultusunda, yaklaşık 164 m uzunluğunda ve on gözlüdür. Gözlerin hepsi sivri kemerlidir. Batı uçtaki beş ve doğu uçtaki iki kemer hemen hemen aynı genişliktedir (8-8,5 m). Bunların arasında kalan üç kemerin açıklığı ise daha fazladır (12-14 m). Batıdaki beş kemerin ayaklarının, köprünün ilk yapısından kaldığı sanılmaktadır. Bu kemerlerin üstünde yol genişliği 11 m'ye yaklaşırken, altıncı kemer ayağından sonra 3 m kadar daralır. Bu farklılaşmanın da köprünün onarımından kaldığı düşünülmektedir.
Köprü, kesme siyah bazalttan yapılmıştır. Kemerlerin üstünden sonraki bölümler moloz taşla örülüdür. Batı uçtaki ilk üç kemer
Dicle Köprüsü, Diyarbakır
Sıtkı Fırat
ayağının üstünde, mansap yönünde (güneyde) yer alan, beyaz kireç taşından yatay iki sıra halindeki yazı şeridi, kitabeyi oluşturur. Dicle Köprüsü Anadolu'da bilinen en erken tarihli İslam köprüsüdür.
Dostları ilə paylaş: |