Dış lastik bak lastik

Diesbach, Niklaus von (d. 1430 - ö. Ağustos 1475, Porrentruy, İsviçre), Bernli aristokrat ve siyasal önder. Fransa kralı XI. Louis'nin sarayında İsviçre Konfederasyonu temsilcisi ve konfederasyonun Burgonya ile yaptığı savaşın (1474-76) başmimarıdır.

Bern'in başyöneticisi (1465-66; 1474-75) ve Bern aristokrasisi ile yeni gelişmekte olan burjuvazi arasındaki mücadelenin (Twing- herrenstreit) en önemli kişisiydi. 1470'te, Burgonya dükü Charles'ın (Çesur) yayılmacı isteklerine karşı koymak amacıyla XI. Louis'yle bir savunma antlaşması yaptı. Büyük ölçüde Diesbach'ın çabalarıyla sonuçlandırılan ikinci bir antlaşmayla, Char- les'a karşı askeri destek sağlanmasına karşılık konfederasyona yıllık 80 bin livre ödenmesi güvence altına alındı. Diesbach sonunda, muhalefet üyelerinin bulunmadığı bir Bern Meclisi toplantısında Burgonya'ya savaş açılması yönünde karar aldırdı (25 Ekim 1474).

Savaş sırasında Diesbach, Pontarlier'ye yapılan saldırıda Bern kuvvetlerine önderlik etti (Nisan 1475). Vebadan öldüğü sırada, İsviçre Konfederasyonu'nun belki de en güçlü kişisiydi.

Diesel, Rudolf (Christian Kari) (d 18

Mart 1858, Paris, Fransa - ö. 29 Eylül 1913, Manş Denizi), kendi adıyla anılan içten yanmalı motoru geliştiren Alman mühendis. Ayrıca.sanat yapıtlarında uzmanlaşmış, dilbilim ve sosyoloji çalışmalarında bulunmuştur.

Alman kökenli bir aileden gelen Diesel, uzun süre Paris'te yaşadı ve 1870'te Fransız- Alman Savaşı'nın patlak vermesi üzerine ailesiyle birlikte İngiltere'ye sürgün edildi. Daha sonra Almanya'ya geçerek önce Augsburg'da, ardından da Münih Teknik Üniversitesi'nde öğrenimini sürdürdü. Münih'teki öğrencilik yılları boyunca, soğutma

diet 134

sistemleri üzerine çalışan Alman mühendis Cari von Linde'den yardım gördü ve 1880'de de onun Paris'teki şirketinde çalışmaya başladı.

Diesel, zamanının büyük bölümünü Car- not çevriminin kuramsal verimliliğine yak-

Diesel, 1883

Deutsches Museum, Münih

laşacak bir içten yanmalı motor geliştirme çalışmalarına ayırdı. Bir süre, amonyağın genleşmesi temeline dayanan bir motor üzerinde araştırmalara girişti, ama bu çabalarından bir sonuç alamadı. 1890'da Linde' nin isteği üzerine, kuruluşun Berlin'deki fabrikasında görev aldı ve bugün dizel motoru(*) olarak bilinen, basınç altında ısınan havayla ateşlenen motorun yapımına ilişkin tasarılarını geliştirmeye başladı. 1892'de Almanya'da patentini aldığı bu motorun çalışma ilkelerini, 1893'te yayımladığı Theorie und Konstruktion eines ratio- nellen Waremotor (Rasyonel Bir Isı Motorunun Kuramı ve Yapımı) başlıklı çalışmasında açıkladı. Maschinenfabrik Augsburg ve Krupp şirketlerinin desteğiyle, bir dizi başarılı model geliştirdikten sonra 1897'de, 25 BG'lik dört zamanlı, tek dikey silindirli, sıkıştırmalı motorunu halka tanıttı. Son derece verimli olan dizel motoru, yakıtının ucuzluğu, yapım ve bakım kolaylığı nedenleriyle, geniş bir kullanım alanı bularak hızla yaygınlaştı. Ayrıca patent ödemeleriyle sahibine büyük bir servet kazandırdı.

Diesel, Londra'ya gitmekte olan "Dres- den" adlı gemiden Manş Denizine düşerek kayboldu.

diet, ortaçağda ve daha sonra çeşitli dönemlerde Danimarka, İsveç, Kutsal Roma- Germen İmparatorluğu, Macaristan, Polonya vb ülkelerde yasama ya da kraliyet danışma meclislerine verilen ad. Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu'nda Reich- stag(*) adını alan diet'in, 12. yüzyıldan 19. yüzyıla değin önemli bir konumu oldu.

dietil eter bak. etil eter