Dünyanın her yerinde yaygın

Dünyanın her yerinde yaygın

• Dünyanın her yerinde yaygın

• Risk faktörleri

• Seyahatler
• Göçler
• İmmunosupresif ilaç kullanımları

Nematod

• Nematod

• Sestod

• Trematodlar

İnsan, hayvan dışkısı

• İnsan, hayvan dışkısı

• Ya da

• Toprakla kirlenmiş eller

• Besin maddeleri

• Sular

• GİS, deri, solunum, genital yolla bulaşabilir.

Çoğunluğu barsak boşluğu ve çeperinde hastalık yapar

• Çoğunluğu barsak boşluğu ve çeperinde hastalık yapar

• Kan, lenf yolları

• Karaciğer , safra yolları

• Akciğer, deri gibi organlarda hastalık

İnce barsak yerleşimi olanlar

• İnce barsak yerleşimi olanlar

• Kancalı kurtlar

• Ascaris

• S. stercoralis

• Trişinella

• Tenyalar

• Giardia

Ülkemizde parazitlerin en sık görüldüğü yaş 7-14

• Ülkemizde parazitlerin en sık görüldüğü yaş 7-14

• E. vermicularis ilk sırada

• T. saginata

• A. lumbricoides

• T. trichiura

• H. nana

Organizmanın GİS’te besin ve kan kaybına neden olması (Kancalı kurt, S. stercoralis, Ascaris)

• Organizmanın GİS’te besin ve kan kaybına neden olması (Kancalı kurt, S. stercoralis, Ascaris)

• Parazitle ilgili proteinlere karşı iltihabi reaksiyonlar (Şistozomiyaz, Trişinoz)

• Parazitin migrasyonu (visseral larva migrans)

İyi anamnez alınmalı

• İyi anamnez alınmalı

• Fizik muayene dikkatli yapılmalı

• Şüpheli materyalin incelenmesi

• Dışkı, perianal bölge materyali
• Duodenal sıvı
• Kan, idrar, balgam, diğer doku sıvıları
• Deri kazıntısı,

• Doku göçü olan infeksiyonda eozinofili

• Serolojik tanı

Dışkı herhangi bir ilaç ya da pürgatif verilmeden önce alınmalı

• Dışkı herhangi bir ilaç ya da pürgatif verilmeden önce alınmalı

• Direkt dışkı incelemesi (en az 3 örnek)

• Dışkının makroskopik incelenmesi (nematodlar)

• Taze dışkı örneği (amip)

EIA ile antijen tayini (Giardia lamblia, Cryptosporidium)

• EIA ile antijen tayini (Giardia lamblia, Cryptosporidium)

• Duodenum örneği (giardia, S.stercoralis)

• Lugol boyama, Trichrom boyama (amip)

• EZN (İmmunsupresiflerde önemli, Cryptosporidium, Microsporidium, Cyclospora)

• Selofanlı LAM ( E. vermicularis, Tenya?)

İntestinal

• İntestinal

• Asemptomatik intestinal infeksiyon

• Amipli dizanteri

• Fulminan kolit

• Kronik dizanteri

• Ameboma

Subakut başlangıçlı

• Subakut başlangıçlı

• Kanlı, mukuslu ishal

• Karın ağrısı

• Tenezm

Metronidazol

• Metronidazol

• Ornidazol

• Kistlerin eradikasyonu

• Paromomisin

• İodokuinol

• Diloksanit furoat

Türkiye’de % 4.7-17 oranlarında

• Türkiye’de % 4.7-17 oranlarında

• Kontamine su kaynakları salgınlar,

• Kişiden kişiye geçiş (bakım merkezlerinde)

• Abdominal kramplar, gaz, bulantı, kusma, kansız, mukussuz ishal

• Tekrarlayan ishaller (steatore)

• Malarbsorbsiyon, kilo kaybı

• Büyüme-gelişme geriliği

*Duodenum tutulumu

• *Duodenum tutulumu

• **Villus atrofisi

• Dışkıda kist/trofozoitlerin görülmesi (3 kez bakılmalı)

• Dışkıda ELİSA yöntemi ile antijen araştırma

• Duodenum aspirasyonu (Enterotest)

• Suların klorlanması kisti yok etmez!

• Tedavisi:

• Metronidazol, 3-5 gün

• Furazolidon (çocukta)7-10 gün

• Paramomisin (gebede) 3-7 gün

Erişkin sestodların konakçı barsağına bağlanması ve lümen içinde yerleşmesi

• Erişkin sestodların konakçı barsağına bağlanması ve lümen içinde yerleşmesi

• Son konakçı, ara konakçı

• İnsan Tenya, Hymenolepis ve D. latum için son konakçı
• Ekinokoklar için ara konakçı

İyi pişirilmemiş sığır eti

• İyi pişirilmemiş sığır eti

• Sıklıkla asemptomatik

• Eozinofili olabilir

• Skoleksin kancası yok, 4 adet vantuzu var

Cüce tenya

• Cüce tenya

• Asya, Afrikada sık

• Dışkı-oral yol

• Otoinfeksiyon olabilir

• Sıklıkla asemptomatik

• Baş ağrısı, iştahsızlık, karın ağrısı, uyku bozukluğu

• Dışkıda Sferoid ve kalın duvarlı yumurta

• Dışkıda halkalar nadirdir.

Tenya ve Hymenolepis nana

• Tenya ve Hymenolepis nana

• Prazikuantel 10-20mg/kg tek doz

• Veya

• Niklozamid 2 g tek doz

• Tenyadan Korunmada etin kaynatılması

• Enfekte hayvanların imhası

İnsan ara konakçı

• İnsan ara konakçı

• Doku invazyonu, kist formasyonu

• Son konakçı genellikle köpekler

• Larvalar barsakta açılır

Kan dolaşımı ile karaciğer, akciğer, kas, böbrek, dalak, beyin, kemik

• Kan dolaşımı ile karaciğer, akciğer, kas, böbrek, dalak, beyin, kemik

• Larvalar dokular içerisinde kist oluşturur

Klinik

• Klinik

• Genellikle asemptomatik

• Ağrı
• Yerleştiği alana özgü bulgular
• Eozinofili
• Serolojik testler
• Tedavi Albendazol±cerrahi

İntestinal yerleşim

• İntestinal yerleşim

• A. lumbricoides

• E. vermicularis

• A. duodenale

• N. americanus

• Strongyloides stercoralis

• Trichuris trichiura

Embriyonlu yumurtanın gıdalarla alınması

• Embriyonlu yumurtanın gıdalarla alınması

• Genellikle asemptomatik

• Akciğer göçü var ise ateş, öksürük, vizing olabilir

• Eozinofilik pnömoni

• Fazla miktarda intestinal obstrüksiyon biliyer obstrüksiyon,

Aile içi enfeksiyon

• Aile içi enfeksiyon

• Yakın ilişki yaşayan kişilerde sık

• Anal kaşıntı, kesintili uyku

• Reinfeksiyon sık

• Tüm ev halkının eş zamanlı tedavisi

• Mebendazol, pirantel pamoat

• Yatak takımlarının günlük değiştirilmesi

S. stercoralis enfeksiyonu

• S. stercoralis enfeksiyonu

• Deriden giriş

• otoinfeksiyon görülebilir.

• İmmunosupresiflerde (HIV de )sık,

• Lokal deri irritasyonu, prüritik dermatit, ürtiker

• Akciğer göçü sırasında solunum sistemi bulguları

Kr. İntestinal infeksiyonda

• Kr. İntestinal infeksiyonda

• Şişkinlik, abdominal rahatsızlık, dispepsi, epigastrik ağrı, anal kaşıntı, ishal, gaz

• İmmunsupresiflerde

• GİS ülserasyon, peritonit, ileus, biliyer obstrüksiyon, kolesistit, sepsis, menenjit, perikardit

Trichuris trichiura

• Trichuris trichiura

• yumurtanın kontamine gıda, toprak ve elle bulaşması

• Çekum, kalın barsak tutulumu

• Ekstraintestinal fazı yok

• Asemptomatik ya da

• abdominal kramp, şişkinlik, bulantı, kusma, gaz, ishal, kilo kaybı

• Eozinofili,demir eksikliği anemisi

Askaryaz,

• Askaryaz,

• Pirantel pamoat bir kere,
• Mebendazol bir kere, 3 güne çıkılabilir.
• Albendazol bir kere, 3 güne çıkılabilir
• Enterobiyaz,
• Pirantel pamoat bir kere, kancalı kurtlarda 3 gün
• Mebendazol bir kere,.2 hafta sonra tekrar
• Albendazol bir kere, 2 hafta sonra tekrar

• Strongyloidiyaz

• Albendazol 3-7 gün, İvermektin 2 gün

• Trikuryaz

• Albendazol bir kez, Mebendazol 3 gün

Kancalı kurtlar

• Kancalı kurtlar

• Genellikle ayak derisinden giriş

• İnsan bilinen tek konak

• Klinikte kaşıntı, veziküler makülopapüler dermatit

• GİS semptomları

• Gelişme geriliği

• Eozinofili, anemi

• Akciğer göçü sırasında öksürük, vizing, ateş ve pulmoner enfeksiyonlar olabilir.

• 2 haftalık aralarla tedavi

• Pirantel pamoat bir kere, kancalı kurtlarda 3 gün
• Mebendazol kancalı kurtlarda 3 gün
• Albendazol
• kancalı kurtlarda 3 gün

Filaryaz

• Filaryaz

• Wuchereria bancroft

• Kan dolaşımı ve lenfatik sistem enfeksiyonu

• Sivrisinek ara konak-vektör

• İnkübasyon periyodu uzun, 8-16 ay

Kronik hastalarda proksimalden distale doğru ilerleyen lenfanjit atakları

• Kronik hastalarda proksimalden distale doğru ilerleyen lenfanjit atakları

• Lenfödem, lenfatik yetersizlik

• Ateş eşlik edebilir

• ürtiker, raş, eozinofili

• kan yaymaları (Gece 24te alınan örneğin incelemeleri)

• Dietil-karbamezin sitrat tedavisi

Trichinella spiralis

• Trichinella spiralis

• Domuz etindeki larvalarla bulaşır

• İnsan hem son hem ara konak olabilir

• Erişkin formu barsağa invaze olur

• Bulantı, kusma, Kanlı-mukuslu ishal,

• Yüzde ödem, yaygın ağrılar,

• İkinci haftadan sonra Ateş, miyalji

• Eozinofili

• Larvalar kaslara yerleşir :

• Miyokard tutulumu

Tanı için kan örneği gönderilir

• Tanı için kan örneği gönderilir

• Trişinella serolojisi 3 hf sonra pozitifleşir

Şistozomiyaz

• Şistozomiyaz

• Barsak ya da mesane yerleşimi
• Kan trematodları:Yumurtaları dışkıda, idrarda,
• rektal biyopside görülür.
• Eozinofili, hematüri, anemi
• Tedavi pirazikuantel

• Fasioliyaz

• Karaciğer trematodları
• yumurtaları dışkıda

Cryptosporidium türleri

• Cryptosporidium türleri

• Ookistlerin su ile alınması ile bulaşma

• İnsandan insana bulaşma

• İmmunsupreselerde önemli

• Sulu ishal

• Abdominal ağrı

• Bulantı, kusma

• Ateş

• Paramomisin tedavisi

İnfeksiyon zincirinin kırılması

• İnfeksiyon zincirinin kırılması

• Vektörle mücadele

• Kanalizasyon sistemlerinin düzenlenmesi

• Hijyenik şartlara uyum sağlanması

• Ellerin yıkanması

• Tırnakların kesilmesi

• Çiğ sebzelerin yıkanması-pişirilerek yenilmesi

• Çiğ et yenilmemesi, kaynatılma

Suların kontaminasyonunun engellenmesi,

• Suların kontaminasyonunun engellenmesi,

• Şüpheli suların kaynatıldıktan sonra içilmesi

• Kirli sularda yüzülmemesi

• Çıplak ayakla toprakta dolaşılmaması

• İnsan ve hayvan atıklarının ortadan kaldırılması