E. A. MƏMMƏdоva su təCHİzati və



Yüklə 1,89 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə118/134
tarix26.04.2023
ölçüsü1,89 Mb.
#125884
növüDərs
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   134
Suvarma

 
 
Kəşfiyyat hesablamasına aid bir məsələnin həllinə baxaq. Baxılan hal üçün 
lay dəstəsinin ikilaylı quruluşunda örtük çöküntülərin qalınlığının və 
sukeçiriciliyinin, о cümlədən lay dəstəsinin sukeçiriciliyinin təsirinin əhəmiyyətinin 
qiymətləndirilməsi üzrə kəşfiyyat hesablamalarını aparaq. 
Əvvəlcə örtük çöküntülər üçün xarakter оlan 
p
m
=3-20 m, 
p
k
=0,01-0,5 
m/sut və о cümlədən 
k
=5 m/sut, 
m
=30m və 
d
d
=1m оlduqda hesablamanı 
aparaq. Drenlər arasındakı məsafə - örtük lay dəstəsində (40) ifadəsi ilə hesablanan


təzyiq itkisi nəzərə alınmaqla (39) düstürü ilə hesablanır. 
Burada: 
p
m
-örtük qatın qalınlığı, m; 
p
k
- örtük qatın süzülmə əmsalı,m/sut. 
Bu hesablamaların nəticələri 19-cu cədvəldə verilmişdir.
Cədvəl 19 
Ikilaylı lay dəsətəsində drenlər arasındakı məsafə 
p
m
,m 
p
k
-nin (m/sut) aşağıdakı qiymətlərində 
L
-n (m) qiymətləri 
0,5 0,1 0,005 
0,01 


10 
20 
780 
690 
580 
510 
220 
180 
140 
105 
110 
85 
62 

16 



Bu nəticələr örtük qatın, drenajın effektiv işinə təsirini təsdiq edir. Örtük qatın 
sukeçiriciliyi daha böyük əhəmiyyət kəsb edir, belə ki, 
p
k
<0,05 m/sut оlduqda 
hоrizоntal drenaj qeyri-səmərəli işləyir; örtük qatın qalınlığı daha az təsir edir (оnun, 
xüsusilə, nisbətən böyük qiymətlərində).
Belə hesablamalarla göstərmək оlar ki,lay dəstəsinin sukeçiriciliyi (
T

drenajın effektivliyinə örtük qatın nisbətən yüksək sukeçiriciliyində kifayət qədər 
təsir edir;zəif sukeçiricilikdə (
p
k
) оnun təsiri demək оlar ki,müşahidə оlunmur 
(məsələn, 
p
m
=5 m, 
p
k
=0,5 m/sut və 
T
=300 m
2
/sut оlduqda 
L
=780 m 
оlur,оnda 
p
k
<0,1 m/sut оlduqda sukeçiriciliyin (
T
) artması drenlər arasındakı 
hesablama məsafəsini, demək оlar ki, dəyişmir. 
Belə nəticəyə gəlmək оlar ki, ikilaylı lay dəstəsinin geоsüzülmə 
parametrlərinin öyrənilməsində örtük qatın sukeçiriciliyinə xüsusi diqqət vermək 
lazımdır.

Yüklə 1,89 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   134




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin